DESTİNASYON SEÇİMİNDE TURİSTLERİN SEYAHAT MOTİVASYONLARININ BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA: KUZEY MAKEDONYA ÜSKÜP ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Sayı: 40, 67 - 80, 29.06.2020

Aydın Ünal

https://doi.org/10.30794/pausbed.667327

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada Kuzey Makedonya Üsküp destinasyonunu ziyaret eden Türk turistlerin destinasyon seyahat motivasyonlarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda Mayıs-Eylül 2019 döneminde Kuzey Makedonya Üsküp destinasyonunu ziyaret eden Türk turistlere kendilerinin cevaplandırdıkları 280 geleneksel anket formu yüz yüze iletişim kurularak ulaştırılmıştır. Geri dönüş sağlanan 250 anket formundan elde edilen veriler (30 anket formu cevap kodlamalarının %50’sinden fazlasının boş bırakılmasından veya aynı cevap seçeneğinin birden fazla kez kodlanmasından dolayı değerlendirme dışından bırakılmıştır) SPSS istatistiki veri programında analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda; Türk turistlerin çoğunluğunun genel olarak destinasyondan memnun ayrıldıkları (%79), tekrar destinasyonu ziyaret edecekleri (%76) ve destinasyonun imajını genel olarak çok yüksek düzeyde (%84) değerlendirdikleri belirlenmiştir. Türk turistlerin seyahat motivasyonlarını belirleyen çekicilik faktörlerinin fiyat ve turistik olanaklar, doğal çevre ve kültür, misafirperverlik ve altyapı, hijyen ve temizlik boyutlarında ve iticilik faktörlerinin ise rahatlama ve kaçış, bilgi edinme, macera ve heyecan ve arkadaşlık ilişkileri boyutlarında toplandığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seyahat Motivasyonu, İtici ve Çekici Faktörler, Destinasyon, Turizm, Üsküp

Kaynakça

• Ankay Eryiğit, Ö. (2015). Üsküp Kent Merkezinin Tarihsel Doku Değişimi ve “Üsküp 2014” Projesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Altunışık, R., Çoşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, Geliştirilmiş Beşinci Baskı, Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
• Aydın, S. ve Sezerel, H. (2017). “Seyahat Motivasyonlarına İlişkin Bir Yazın İncelemesi”. Nevşehir Hacı Bektaşi Veli SBE Dergisi, 7/2, 118-140.
• Baloglu, M. and Uysal, S. (1996). “Market Segments of Push and Pull Motivations: A Canonical Correlation Approach”. International Journal of Contemporary Hospitality Management”. 8/3, 32-38.
• Beqiri, M., Boriçi, A. and Dergjini, A. (2014). “An Empirical Study of Service Quality Factors Impacting Tourist Satisfaction and Loyalty: Velipoja Tourist Destination”. TMC Academic Journal, 8/2, 36-48.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). “Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470-483.
• Caber, M. and Albayrak, T. (2016). Push or Pull? Identifying Rock Climbing Tourists’ Motivations”. Tourism Management, 55, 74-84.
• Cha, S., Mccleary, K. W. and Uysal, M. (1995). “Travel Motivations of Japanese Overseas Travelers: A Factor-Cluster Segmentation Approach”. Journal of Travel Research, 34/1, 33-39.
• Cirik, K. (2013). Bilgi Kaynakları, Seyahat Motivasyonu ve Destinasyon İmajının Seyahat Kalitesi Algısına Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale 18 Mart Üniversitesi.
• Çakıcı, C. A. ve Yıldız, E. (2016). “Kapadokya’yı Ziyaret Eden Turistlerin Ziyaret Motivasyonları ve Tatmin Düzeyleri”. V. Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu, Gazimağusa, 22-23 Nisan 2016.
• Çetin, B. (2015). Japon Turistlerin Seyahat Motivasyonlarının Turist Memnuniyeti ve Tekrar Ziyaret Etme Niyeti Üzerine Etkisi: Kapadokya Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi.
• Çetinsöz, B. C. ve Artuğer, S. (2014). “Yabancı Turistlerin Antalya’yı Tercih Etmesinde Etkili Olan Çekici Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7/32, 573-582.
• Dann, G. (1981). “Tourist Motivation and Appraisal”. Annals of Tourism Research, 8/2, 187-219.
• Devesa, M., Laguna M. and Palacios, A. (2010). The Role of Motivation in Visitor Satisfaction: Empricial Evidence in Rural Tourism”. Tourism Managmenet, 31/4, 547-552.
• Dunne, G. (2009). Motivation and Decision Making in City Break Travel, VDM Publishing, Saarbrucken.
• Duman, T. ve Öztürk, B. A. (2005). “Yerli Turistlerin Mersin Kızkalesi Destinasyonu ve Tekrar Ziyaret Niyetleri ile İlgili Algılamaları Üzerine Bir Araştırma”. Anatolia: Turizm Araştırması Dergisi, 16/1, 9-23.
• Durmuş, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2010). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, Tıpkı Üçüncü Basım, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• Erkuş, A. (2011). Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci, Güncellenmiş Üçüncü Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Evren, S. ve Kozak, N. (2012). “Eskişehir’in Çekici Faktörlerinin Günübirlik Ziyaretçilerin Bakış Açısıyla Değerlendirilmesi”. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 23/2, 220-232.
• Farmaki, A. (2012). “An Exploration of Tourist Motivation in Rural Settings: The Case of Troodos, Cyprus”. Tourism Management Perspectives, 2/3, 72-78.
• Harman, S. (2014). “Bağımsız Seyahat Eden Yerli Gezginlerin Seyahat Motivasyonları Üzerine Bir Araştırma”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10/21, 107-128.
• Heung, V. C. S., Qu, H. and Chu, R. (2001). “The Relationship Between Vacation Factors and Socio Demographic and Travelling Characteristics: The Case of Japanase Leisure Travellers”. Tourism Management, 22, 259-269.
• Iso-Ahola, S. E. (1982). “Toward a Social Psychological Theory of Tourism Motivation: A Rejoinder”. Annals of Tourism Research, 9/2, 256-262.
• İbiş, S. ve Batman, O. (2018a). “Japonya ve Güney Kore’den İstanbul’a Gelen Turistlerin Seyahat Motivasyonları ve Yeniden Ziyaret Etme Niyeti Üzerine Bir Araştırma”. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 15/2, 246-262.
• İbiş, S. ve Batman, O. (2018b). “Türkiye’ye Gelen Çinli Turistlerin Seyahat Motivasyonları Üzerine Bir Araştırma”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11/1, 455-476.
• İlban, O. M. (2008). “Seyahat Acenta Yöneticilerinin Destinasyon Marka İmajı Algıları Üzerine Bir Araştırma”. Ege Akademik Bakış, 8/1, 121-152.
• Karasakal, S. ve Dursun, A. (2018). “Destinasyona Yönelik İtici ve Çekici Faktörler: Bir Literatür İncelemesi”. Journal of Recreation and Tourism Research, 5/1, 23-37.
• Kay, P. (2003). “Consumer Motivation in a Tourist Context: Continuing the Work of Maslow, Rokeach, Vroom, Deri, Haley and Others”. The Australian and New Zealand Marketing Congress, South Australia, 1-3 December 2003.
• Kılıç, B., Akyurt Kurnaz, H. ve Sop, A. S. (2011). “Çekici Faktörlerin Destinasyon Seçimine Etkisinin Belirlenmesi ve Hüzün Turizmi İlişkisi”. 12. Ulusal Turizm Kongresi, Akçakoca, 30 Kasım-4 Aralık 2011.
• Kurnaz Akyurt, H., Çeken, H. ve Kılıç, B. (2013). “Hüzün Turizmi Katılımcılarının Seyahat Motivasyonlarının Belirlenmesi”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5/2, 57-73.
• McGhee, N. G., Murphy, L. L. and Uysal, M. (1996). “The Australian International Pleasure Travel Market: Motivations From a Gendered Perspective”. The Journal of Tourism Studies, 7/1, 45-57.
• Moutinho, L., Albayrak, T. ve Caber, M. (2012). “How Far Does Overall Service Quality of A Destination Affect Customers’ Post-Purchase Behaviours?”. International Journal of Tourism Research, 14/4, 307-322.
• Pektaş, F. (2017). Seyahat Motivasyonunu Oluşturan İtici ve Çekici Faktörlerin Tüketici Temelli Destinasyon Değeri Üzerine Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi.
• Pizam, A., Neumann, Y. and Reichel, A. (1979). “Tourist Satisfaction”. Annals of Tourism Research, 6, 195-197.
• Prayag, G. and Ryan, C. (2011). “The Relationship Between the “Push” and “Pull” Factors of a Tourist Destination: The Role of Nationality-An Analytical Qualitative Research Approach”. Current Issues in Tourism, 14/2, 121-143.
• Qu, H. and Li, I. (1997). “The Characteritics and Satisfaction of Mainland Chinese Visitors to Hong Kong”. Journal of Travel Research, 35, 37-41.
• Rızaoğlu, B. (2012). Turizm Davranışı, 3. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Rittichainuwat, N. (2008). “Responding to Disaster: Thai and Scandinavian Tourists’ Motivation to Visit Phuket, Thailand”. Journal of Travel Research, 46/4, 422-432.
• Seçilmiş, C. (2012). “Termal Turizm Destinasyonlarından Duyulan Memnuniyet Düzeyinin Tekrar Ziyaret Niyetine Etkisi: “Sakarıılıca Örneği”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11/39, 231-250.
• Swarbrooke, J. and Horner, S. (2007). Consumer Behaviour in Tourism, Routledge, London.
• Şenol Aldoğan, F. (2019). Turistlerin Seyahat Motivasyonu ile Seyahat Memnuniyeti Arasındaki İlişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi.
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Uysal, M. and Hagan, L. (1993). “Motivation of Pleasure Travel and Tourism “. Encyclopedia of Hospitality and Tourism, 21, 798-810.
• Ünal, A. (2019). “Turistlerin Destinasyon Öncesi Beklentileri ve Satın Alma Sonrası Değerlendirmeleri: Kapadokya Örneği”. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1-2/8, 1429-1449.
• Ünlüönen, K. ve Tokmak, C. (2009). “Topkapı Sarayı’nda Çalışanlar ve Ziyaretçilerin Sosyal Taşıma Kapasitesine Göre Değerlendirilmesi”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 1/1, 17-30.
• Vetitnev, A., Romonova, G., Matushenko, N. and Kvetenadze, E. (2014). “Factors Affecting Domestic Tourists’ Destination Satisfaction: The Case of Russia Resorts”. World Applied Science Journal, 22/8, 1162- 1173.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2007). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Genişletilmiş İkinci Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yoon, Y. and Uysal, M. (2005). “An Examination of the Effects of Motivation and Satisfaction on Destination Loyalty: An Structural Model”. Tourism Management, 26/1, 45-56.
• Yousefi, M. and Marzuki, A. (2012). “Travel Motivations and the Influential Factors: The Case of Penang, Malaysia”. Anatolia: An International Journal of Tourism and Hospitality Research, 33/2, 169-176.