SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM KAPSAMINDA SEYAHAT ACENTELERİNİN EKOTURİZM FAALİYETLERİ: DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Sayı: 45, 53 - 69, 26.07.2021

Burcu Kıvılcım Nilgün Sanalan Bilici

https://doi.org/10.30794/pausbed.792027

Öz

Turizmde sürdürülebilirliğin sağlanmasında en büyük görevin seyahat acentelerine düştüğü söylenebilir. Bu çalışma, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde bulunan seyahat acentelerinin sürdürülebilir turizm kapsamında yapmış olduğu ekoturizm faaliyetlerini belirlemek, yöneticilerin, kaynakların korunmasında göstermiş oldukları tutum ve davranışlarını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden olan yarı yapılandırılmış görüşme tekniği (mülakat) kullanılmıştır. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde bulunan 32 seyahat acentesi yöneticisi ile yüz yüze görüşme yapılmıştır. Yöneticilere, sürdürülebilir turizm ve ekoturizme yönelik 18 açık uçlu soru sorulmuştur. Elde edilen veriler, içerik analizi yöntemi ile analiz edilerek, bir takım bulgular ortaya konulmuştur. Seyahat acentelerinin ekoturizm faaliyetlerinin tamamına yer vermedikleri ve ekoturizm kavramını, çevresel boyuttan ele alırken, sosyo-kültürel ve ekonomik boyutunu geri planda tuttukları, dolayısıyla seyahat acentelerinin sürdürülebilir turizm ve ekoturizm kavramlarına yönelik tutum ve davranışlarının yeterince gelişmediği sonucu çıkarılmıştır. Sonuçlar ışığında, seyahat acenteleri ve tüm paydaşlara yönelik sürdürülebilir turizm ve ekoturizm eğitimlerinin zorunlu tutulması ve uygulamaların kontrollü yapılması gibi bir takım önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

sürdürülebilir turizm, Doğu Karadeniz Bölgesi, Ekoturizm, Seyahat Acenteleri

Kaynakça

• Referans1 Arıca, R. (2014). “Seyahat İşletmeciliği Literatürünün Gelişim Süreci: Türkiye‟de Hazırlanan Lisansüstü Tez Çalışmalarının Bibliyometrik Olarak İncelenmesi”, VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, Kuşadası, Aydın, 04-05 Nisan 2014, 446-462.
• Referans2 Aydın, Z. (2010). Ekoturizmin Türkiye Orman Köyleri Kalkınmaları Üzerindeki Sosyo-Ekonomik Etkilerinin Ölçümü (Artvin- Camili Biyosfer Rezerv Alanı Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Referans3 Baltacı, A. (2018). “Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (1), 231-274.
• Referans4 Chesworth, N. E. (1999). “Toward Advancing a Theory of Ecotourism Market Segmentation”. Graduste School - College of Health and Human Development, 197.
• Referans5 Çalık, I. (2014). Sürdürülebilir Turizm Göstergeleri Kapsamında Doğu Karadeniz Bölgesi’nin Analizi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans6 Çevirgen, A., ve Demir, C. (2006). Turizm ve Çevre Yönetimi: Sürdürülebilir Gelişme Yaklaşımı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Referans7 Demir, C. ve Çevirgen, A. (2006). Ekoturizm Yönetimi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Referans8 Duffy, Lauren N. (2009). The University of North Carolina at Greensboro Study Abroad Students’ Preparation for and Participation in Sustainable Tourism Practices. The University of North Carolina at Greensboro.
• Referans9 Erdoğan, C. A. (2015). Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Doğal ve Sosyo- Kültürel Varlıkların Değerlendirilmesi ve Korunması : Alaçatı. (Yayımlanmış Doktora Tezi), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans10 Garrod, B. ve Fyall, A. (1998). “Beyond The Rhetoric Of Sustainable Tourism?” Tourism Management, 19(3), 199–212.
• Referans11 Gaul, D. ve Volunteer, F. (2003). “Environmental Impacts of Ecotourism A Review of Literature”. Source, (March), 1–17.
• Referans12 Hoşcan, N. (2017). Seyahat Acentelerinde Sürdürülebilir Pazarlama Yaklaşımının Kullanımı : Batı Karadeniz Destinasyonu Örneği Seyahat Acentelerinde Sürdürülebilir Pazarlama Yaklaşımının Kullanımı. (Yayımlanmış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Çevre Bilimleri Anabilim Dalı.
• Referans13 Kasalak, M. Alpaslan. (2014). Ekoturizm Girişimcilerinin İnovasyona Yatkınlığının Ölçülmesi : Muğla Yöresinde Yer Alan Ekolojik Oteller Kapsamında Bir Yatkınlığının Ölçülmesi : Muğla Yöresinde Yer Alan Ekolojik Oteller Kapsamında Bir Alan Araştırması. (Yayımlanmış Doktora Tezi), Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans14 Kaya, M. (2015). Ayancık ve Yakın Çevresinin Ekoturizm Potansiyeli. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans15 McCool, S. F. ve Moisey, R. N. (2008). Tourism, Recreation, And Sustainability: Linking Culture And The Environmen, Second Edition, Cabi Publishing, Wallingford.
• Referans16 Polat, A,T. (2006). Karapınar İlçesi ve Yakın Çevresi Peyzaj Özelliklerinin Ekoturizm Kullanımları Yönünden Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmış Doktora Tezi), Konya: Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Referans17 Sarkım, M. (2007). Sürdürülebi̇li̇r Turi̇zm Kapsamında Turi̇sti̇k Ürün Çeşi̇tlendi̇rme Poli̇ti̇kaları ve Antalya Örneği̇. (Yayımlanmış Doktora Tezi), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans18 Serçek, S. (2015). Sürdürülebilir Turizm Kalkınması Kapsamında Marka Kentler ve Diyarbakır’ın Marka İmajı. (Yayımlanmış Doktora Tezi), Diyarbakır: Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans19 Swarbrooke, J. (1999). Sustainable Tourism Management, Cabi Publishing, Wallingford.
• Referans20 Şahin, H. S. (2013). Zamantı Çayı Havzası Ekoturi̇zm Kaynaklarının Sürdürülebi̇li̇r Turi̇zm Açısından Değerlendi̇ri̇lmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans21 Tetik, N. (2012). Turist Rehberlerinin Ekoturizm Alanındaki Yeterlilikleri: Doğu Karadeniz Örneği. (Yayımlanmış Doktora Tezi), Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans22 Ural, A. ve Kılıç, İ. (2013), Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS İle Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Referans23 Uzun, F. V. (2012). Ihlara Vadi̇si̇ Kültürel Peyzaj Alanında Sürdürülebi̇li̇r Turi̇zm. (Yayımlanmış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans24 WCED (1987). Our Common Future, Brundtland Report. Vol. 17 - doc. 149, 1–91.
• Referans25 Wood, M. E. (2002). Ecotourism: Principles, Practices & Policies For Sustainability. The International Ecotourism Society, UNEP.
• Referans26 Yücel, C. (2002). Turizmde Yükselen Değer: Ekoturizm. TÜRSAB Dergi, (219).
• Referans27 http://www.ecotourism.org/what-is-ecotourism Erişim: 21.12.2018
• Referans28 http://www.ekoturizmdernegi.org/ekotur.asp Erişim: 27.12.2018