Muhasebe Programından Mezun Olanların Muhasebe Mesleğine Devam Etmelerini Engelleyen Nedenler Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 2, 347 - 368, 31.12.2024

Esra Demir , Ali Apalı

https://doi.org/10.47097/piar.1537351

Öz

Muhasebenin, ticaretin doğuşuyla oluşan düzensizliği gidermek amacıyla ortaya çıktığı bilinmektedir. İnsanlık için gerekli olan bu sistemin öğretilmesinde yükseköğrenime büyük pay düşmektedir. Bireylere mesleki bilgi ve becerilerin okullarda öğretilmesi ve iş dünyasına tam donanımlı bir şekilde hazırlanması, onların işlerinde verimlilik, takdir, mutluluk ve dolayısıyla süreklilik sağlamaktadır. Mesleğin seçim aşaması, eğitimi, çalışma koşulları ve iş-yaşam dengesi göz önüne alındığında, bireylerin bu mesleği neden devam ettirmedikleri sorusu bu araştırmanın konusunu oluşturmuştur.
Araştırma muhasebe mezunlarının muhasebe mesleğine devam etmelerini engelleyen nedenleri Balıkesir ili evreni üzerinden incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın yöntemi nitel araştırma tekniğidir. Yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak 21 muhasebe mezununun katılımıyla gerçekleşen derinlemesine görüşmeler sonucunda elde edilen veriler analiz edilmiştir.
Araştırma sonucunda muhasebe mezunlarının gelir, iş başvurularında deneyimli eleman istenmesi, aile, iş bulamama ve çalışma isteğinin kalmaması gibi nedenlerle mesleğe devam etmedikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Mezunu, Türkiye’de Muhasebe Mesleği, Nitel Araştırma, Meslek Engelleri, Balıkesir.

A Research on the Reasons Preventing Accounting Program Graduates from Continuing the Accounting Profession

Öz

Accounting is known to have emerged to address the disorganization caused by the rise of commerce. Higher education plays a vital role in teaching this system, which is essential for humanity. Equipping individuals with vocational knowledge and skills during their education and preparing them for the business world ensures efficiency, job satisfaction, happiness, and ultimately continuity in their careers. This study focuses on the factors that prevent individuals from continuing a career in accounting, considering aspects such as career selection, education, working conditions, and work-life balance.
The research was conducted in the province of Balıkesir, aiming to examine why accounting graduates choose not to pursue the profession. The study employed a qualitative research method. Data were collected through in-depth interviews using a semi-structured interview form with 21 participants from the accounting profession. The findings revealed that accounting graduates refrained from continuing their careers in accounting due to reasons such as low income, the demand for experienced personnel in job applications, family-related factors, difficulty in finding a job, and lack of motivation to work in the field.

Anahtar Kelimeler

Accounting Graduate, Accounting Profession in Türkiye, Qualitative Research, Vocational Obstacles, Balıkesir.

Kaynakça

• Çelik, H., Baykal, N. B. ve Memur, H. N. K. (2020). Nitel veri analizi ve temel ilkeleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(1), 379-406.
• Çürük, T. ve Doğan, Z. (2002). Muhasebe ders ve içeriklerinin verilme düzeyleri konusunda işletmelerin üniversitelerden taleplerinin tespitine ilişkin bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1).
• Demir, M. ve Çam, M. (2006). Muhasebe bölümü öğrencilerinin muhasebe öğreniminde başarılarını olumsuz etkileyen faktörlere ilişkin bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (32), 1-11.
• Dinç, E. (2008). Meslek seçiminde etkili faktörlerin incelenmesi: Meslek yüksek okulu muhasebe programı öğrencileri üzerine bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (16), 90-103.
• Dömbekçi, H. A. ve Erişen, M. A. (2022). Nitel araştırmalarda görüşme tekniği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 141-160.
• Karataş, Z. (2017). Sosyal bilim araştırmalarında paradigma değişimi: Nitel yaklaşımın yükselişi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 68-86.
• Karcıoğlu, R., Bilgili, B. ve Yazarkan, H. (2010). Muhasebe yüksek öğrenimi gören öğrencilerin kişilik özellikleri ve mesleğe yönelik düşünceleri üzerine bir alan araştırması. Muhasebe ve Denetime Bakış, (31), 1-19.
• Kınay, B., Ciğer, A. ve Koç, N. (2017). Muhasebe ön lisans programı öğrencilerinin iş hedeflerini belirlemeye yönelik nitel bir araştırma: Akdeniz üniversitesi sosyal bilimler MYO örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(21), 454-469.
• Kırlıoğlu, H. ve Gökgöz, A. (2011). Ticaret meslek liselerinde muhasebe eğitimi alan öğrencilerin stajyerlikte karşılaştıkları problemler ve çözüm önerileri: İstanbul örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 7(13), 131-146.
• Otlu, F., Durmuş, A. F. ve Solak, B. (2012). Meslek yüksekokulları muhasebe ve vergi bölümlerindeki muhasebe eğitimi ve bölümün geleceği hakkında bir araştırma: Malatya meslek yüksekokulu uygulaması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (55), 35-50.
• Ömürbek, V. ve Usul, H. (2008). Muhasebe mesleğinin seçilmesinde etkin olan etkenlerin faktör analiziyle incelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (37), 164-173.
• Özcan, İ., Ünal, G. F. ve Helhel, Y. (2009). Muhasebe programı öğrencilerinin cinsiyet ve öğretim durumunun muhasebe mesleğine yönelik tutumları ile ilişkisinin değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi (41), 170-182.
• Paksoy, H. M., Akbulut, R. ve Aydın, V. (2005). Meslek yüksek okullarında muhasebe eğitiminin yeterliliğinin Harran Üniversitesi özelinde incelenmesi ve geleceğe ilişkin bir değerlendirme. Muhasebe ve Denetime Bakış, (15), 73-106.
• Şenol, H. ve Tüfekçi, Ö. K. (2007). Muhasebe programında eğitim gören öğrencilerin profili ve beklentileri: SDÜ örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (5), 151-163.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543-559.
• Uzay, Ş. (2005). Muhasebe meslek stajyerlerinin sorunları ve beklentileri: Bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (25), 70-78.
• Yayla, H. E. ve Cengiz, E. (2005). Muhasebe mesleğinin tercih edilmesinde etkili olan faktörlerin belirlenmesine yönelik bir alan çalışması: Karadeniz Teknik Üniversitesi örneği. Muhasebe ve Denetime Bakış, (16), 147-168.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (12. Baskı), Seçkin Yayıncılık.