Istanbul and Edirne in Safiye Erol's novels as poetika of space

Yıl 2019, RumeliDE 2019.Ö6 - Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Uluslararası Filoloji Çalışmaları Konferansı, 96 - 105, 21.11.2019

Necla Dağ

https://doi.org/10.29000/rumelide.648431

Cited By: 1

Öz

Safiye Erol, one of the
writers of the Republican period known for his novels, stories, articles and
reviews, goes to Germany to complete his language education, which he started
to receive from an early age. Returning to his country after completing his PhD
in Germany, Erol successfully studies the elements of Western and Eastern
cultures. She makes
comparisons between the places she has traveled and seen in Europe and her
country, making assessments on various subjects such as education, literature,
art, women's life, music and entertainment understanding. Safiye Erol's
conception of Love has a Sufi tendency from time to time, which allows him to
focus on the city. The author examines the history of the city as well as the
elements of nature, personalizing the city and calling it a living thing.
Safiye Erol, who places the city in a central place in the fictionalization of
events, sets aside a special place for Istanbul and Edirne in her novels. He
attributes a sanctity to the historical textures of the city, building on the
importance of these two cities in the founding and other periods of the Ottoman
Empire. Istanbul and Edirne; it bears witness to the events experienced by the
heroes with its historical, cultural, economic and social structures. The fact
that the heroes complete their development and make choices is identified with
the impact the city has on the person. This study will focus on the recitation
of the cities covered in Safiye Erol's novels as poetics under the descriptions
of the past, the present and the future. The author's perspective on
cities will be evaluated through cultural and historical links. The importance
of Safiye Erol's space poetics and novelism will be emphasized.

Anahtar Kelimeler

Place, Safiye Erol, city, culture

Mekânın poetikası olarak Safiye Erol’un romanlarında İstanbul ve Edirne

Öz

Roman, öykü, makale ve incelemeleri ile tanınan
Cumhuriyet dönemi yazarlarından Safiye Erol, küçük yaşlardan itibaren almaya
başladığı dil eğitimini tamamlamak üzere Almanya’ya gider. Almanya’da doktora
eğitimini tamamlayarak ülkesine dönen Erol, Batı ve Doğu kültürlerine ait
ögeleri çalışmalarında başarılı bir şekilde işler. Avrupa’da gezip gördüğü yerler
ile ülkesi arasında kıyaslamalar yaparak eğitim, edebiyat, sanat, kadın yaşamı,
müzik ve eğlence anlayışı gibi çeşitli konulara ilişkin değerlendirmelerde
bulunur. Safiye Erol’un aşka bakışı onun şehrin farklı semtleri üzerine
yoğunlaşmasını sağlar. Tabiat unsurlarının yanı sıra tarihsel gelişimi de
dikkate alan yazar, şehri kişiselleştirerek ona bir canlı gibi seslenir.
Olayların kurgulanmasında şehrin dokusunu merkezî bir yere oturtan Safiye Erol,
romanlarında İstanbul ve Edirne için özel bir yer ayırır. Bu iki şehrin
Osmanlı’nın kuruluş ve diğer dönemlerindeki önemine binaen tarihsel dokularına
bir kutsallık atfeder. İstanbul ve Edirne; tarihî, kültürel, ekonomik ve sosyal
yapılarıyla kahramanların yaşadığı olaylara tanıklık eder. Kahramanların
gelişimini tamamlamaları ve seçimlerde bulunmaları; şehrin kişi üzerinde
bıraktığı etkiyle özdeşleştirilir. Ayrıca yazar, Edirne ile olan bağlarını ve
atalarının yaşamını ele aldığı hikâyeler aracılığıyla okuyucularına sunar. Bu
çalışmada geçmiş, an ve gelecek betimlemeleri altında Safiye Erol’un romanlarında
ele alınan şehirlerin bir poetika olarak okunuşu üzerinde durulacaktır. Yazarın
şehirlere bakış açısı kültürel ve tarihî bağlar üzerinden değerlendirilecektir.
Safiye Erol’un mekân poetikası, kahramanların yaşayışları üzerinden
incelenecektir. 

Anahtar Kelimeler

Mekân, Safiye Erol, şehir, kültür

Kaynakça

• Aristoteles (2001). Poetika. (Çev. İsmail Tunalı). İstanbul: Remzi Kitabevi. Aytaç, G. (2003). Genel Edebiyat Bilimi. İstanbul: Say Yayınları Bachelard, G. (1996). Mekânın Poetikası. (Çev. Aykut Derman). İstanbul: Kesit Yayınları. Balık, M. (2016). “Edebiyat ve Mekân Bağlamında Safiye Erol’un Ülker Fırtınası Romanı Üzerine Bir İnceleme”. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS). 2 (2), 119-128. Çetin, M. A. (2017). “Saf Şiirin Peşinde Üç Poetika: Ahmet Haşim, Ahmet Hamdi Tanpınar, Octavıo Paz”. Türk Dili, S. 789, 75-79. Erol, K. (2011). “Kültür Değişmesi ve Safiye Erol’un “Kadıköyü’nün Romanı” ve “Ülker Fırtınası” Adlı Romanlarında Kuşak Çatışması”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 8 (16), s. 387-406. Erol, S. (2014a). Ülker Fırtınası. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı. Erol, S. (2002). Makaleler. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı. Erol, S. (2015a). Kadıköyü’nün Romanı. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı. Erol, S. (2015b). Ciğerdelen. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı. Erol, S. (2014b). Dineyri Papazı. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı. Harvey, D. (2013). Sosyal Adalet ve Şehir. İstanbul: Metis Yayınları. İleri, S.(2015). Edebiyatımızda Sevdiğim Romanlar Kılavuzu. İstanbul: Everest Yayınları. Okay, O. (1998). Sanat ve Edebiyat Yazıları. İstanbul: Dergâh Yayınları Roland, B. (1999). Göstergebilimsel Serüven. (Çev. Mehmet Rifat, Sema Rifat). İstanbul: Kaf Yayıncılık. Özgül, M. K. (2001), “Şiir, Şair ve Sair”, Hece Dergisi, S. 53-55,s. 253. Sazyek, H. (2000). “Yeni Türk Edebiyatında Manzum Poetik Metinler”. Türk Dili Dergisi, S. 577, s.10-22. Sürmeli Savcan, Y. (2005). Safiye Erol’un Romanları Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eskişehir. Todorov, T. (2014). Poetikaya Giriş. (Çev.Kaya Şahin).İstanbul: Metis Yayınları. Üstün Dumantepe, S. (2004). Safiye Erol’un Eserlerinde Zaman, Mekan, İnsan. Yüksek Lisans Tezi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.