Türk Dili ve Edebiyatı formasyon öğrencilerinin liselerdeki Divan Edebiyatı derslerine yönelik görüşleri

Yıl 2022, Sayı: 28, 225 - 239, 21.06.2022

Şeyda Yeşilyurt

https://doi.org/10.29000/rumelide.1132547

Öz

Divan Edebiyatı, Türk edebiyatının temel yapı taşlarındandır. Ancak aradan geçen zaman ve değişen koşullarla birlikte yeni neslin, Divan Edebiyatı’na bakışı değişmiştir. Bu değişimin mesleğe yeni başlayacak Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerine yansımasını ortaya koymak amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Çalışmada 14 farklı üniversitenin Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinden mezun olmuş, 2022 bahar döneminde Gazi Üniversitesinden formasyon alan öğrencilerin liselerde Divan Edebiyatı konularının öğretimine yönelik görüşleri alınmıştır. Bu içerik doğrultusunda çalışmada nitel araştırmaya bağlı olarak olgu bilim deseni kullanılmış ve elde edilen veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir. Verilere göre Divan Edebiyatı konularının öğretiminde üzerinde durulması gereken konuların şair, yazar ve nazım şekilleri konusu, dönemin sosyal ve tarihî yapısı ve Divan Edebiyatı’nın genel özellikleri olduğu ve bu dönemin temsilcileri olarak “Fuzûlî, Bâki, Nâbi, Nedim ve Nef’î” nin ön plana çıktığı belirlenmiştir. Çalışmanın bulgularına göre katılımcıların çoğunluğunun liselerdeki Türk Dili ve Edebiyatı dersleri konuları içinde “Cumhuriyet Dönemi” edebiyatını, diğer dönemlerden daha önemli gördükleri tespit edilmiştir. Çalışmanın sonunda MEB müfredatında 6 haftaya sıkıştırılan Divan Edebiyatı konularının dört yıla yayılarak 10 haftada, tarih dersi konularıyla paralel olarak verilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türk Dili ve Edebiyatı eğitimi, Divan Edebiyatı öğretimi, MEB müfredatı

Opinions of Turkish language and literature formation students on divan literature courses in high schools

Öz

Divan literature is one of the basic building blocks of Turkish literature. However, with the passage of time and changing conditions, the new generation's view of divan literature has changed. This study was carried out in order to reveal the reflection of this change on Turkish language and literature teachers who will start their profession. In the study, the opinions of the students who graduated from the Turkish language and literature departments of 14 different universities and who took formation from Gazi University in the spring term of 2022, on the teaching of divan literature subjects in high schools were taken. In line with this content, the phenomenology pattern was used depending on the qualitative research in the study and the obtained data were analyzed by content analysis. According to data it has been determined that the subjects that should be emphasized in the teaching of the subjects of Divan literature are the subject of poets, writers and verse forms, the social and historical structure of the period and the general characteristics of the divan literature, and “Fuzûlî, Bâki, Nâbi, Nedim ve Nef’î" came to the fore as the representatives of this period. According to the results of the study, it has been determined that the majority of the participants consider the "Republican period" literature more important than other periods among the subjects of Turkish language and literature courses in high schools. At the end of the study, it was suggested that the subjects of Divan literature, which were compressed into 6 weeks in the MEB curriculum, should be given in parallel with the history lesson subjects in 10 weeks, spread over four years.

Anahtar Kelimeler

Turkish language and literature education, Divan Literature teaching, MEB curriculum

Kaynakça

• Akşit, A., Arslan, M. (2014). Toplum tarafından Divan Edebiyatının algılanması üzerine bir araştırma. Turkish Studies, 133-143.
• Aydemir, Y. (2006). Divan Edebiyatı öğretiminde yaşanılan sorunlar ve zihniyet problemi. Milli Eğitim Dergisi, 169, 134-141.
• Bilkan, A. F. (2006). Liselerde Divan Edebiyatı öğretimi. Milli Eğitim, Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 34 (163), 142-153.
• Elbir, B. (2015). Orta öğretim kurumlarında görev yapan edebiyat öğretmenlerinin Divan Edebiyatına yönelik tutumlarının değerlendirilmesi (Manisa örneği).Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (37), 726-733.
• Hardal, M. (2015). Ortaöğretim öğrencilerinin Divan Edebiyatı algıları üzerine bir araştırma. U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (29), 279-298.
• İspirli, S. A. ve Gülbahçe, A. (2009). Gençlerimiz ve Divan Edebiyatı öğretimi Erzurum ili örneği. Turkish Studies, 4 (2), 654-671.
• Macit M. (2006). “Divan Edebiyatı tartışmaları ve gelenekten yararlanma sorunu”, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, (7) 77-78, 20-32
• Mengi, M. (2006). Divan Edebiyatı öğretiminin sorunları ve bazı çözüm önerileri. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 7 (77-78), 16-19.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative Research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
• Türk Dili ve Edebiyatı dersi öğretim programı (MEB, 2018). http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103715395T%C3%9CRKD%C4%B0L%C4%B0EDEB%C4%B0YAT%20PROGRAM.pdf, 10.04.2022.
• 2021-2022 Türk Dili ve Edebiyatı yıllık örnek planları (MEB, 2021). https://antalyaarge.meb.gov.tr/www/2021-2022-egitim-ogretim-yili-ornek-yillik-planlari/icerik/190, 18.05.2022
• Varışoğlu, M. C. (2018). Türk Dili ve Edebiyatı bölümü öğrencilerinin klasik Türk edebiyatı derslerine ilişkin görüşleri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13 (2), 283-30.
• Yıldırım A., Şimşek H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık