Eko-Estetik ve Eko-Dramaturjik Yaklaşımlar Üzerine Düşünmek

Yıl 2023, Sayı: 35, 828 - 836, 21.08.2023

Ozan Ömer Akgül

https://doi.org/10.29000/rumelide.1342246

Öz

Bu makale, eko-dramaturji yaklaşımlarının uygulama pratikleri üzerine düşünecektir. Son yıllarda sanat, edebiyat ve felsefe tartışmalarıyla birlikte ekoloji kavramı ve yaklaşımları sıkça çeşitli sanat alanlarında ele alınmaktadır. Ancak bu konuyu sadece estetik ve sanatsal bir değerlendirmeyle ele almak eksik olacaktır. Temelde gezegenin şimdisi ve geleceği gibi tüm insanları ilgilendiren bir konu olan ekoloji ve iklim estetiği tartışmalarının politik ve etik boyutu da önemlidir. Bu politik ve etik boyut ancak pratik alanın verimli ve işlevsel kullanımıyla mümkün olacaktır. Bu çalışmada, eko-estetik ve eko-dramaturjinin pratik alana yansımalarının görülmediği sürece estetik ve politik aksının zayıflayacağı iddia edilmektedir. Bu çalışma birçok yazar ya da sanatçılar tarafından sadece farkındalık oluşturmak amacıyla kullanılan "tematik" yaklaşımın ötesinde, bu tartışmanın pratik alanda nasıl yer alması gerektiği üzerinde odaklanacaktır. Çalışma, eko-dramaturji ve eko-estetiğin pratik bir alanla nasıl ilişkili olabileceğini, pratik alanın imkânlarını ve politik praksisin sadece farkındalık bağlamının ötesinde nasıl işlediği düşüncesi vurgulanacaktır. Bugünün dünyasında ekoloji kelimesini ya da kavramını kullandığımızda akla gelen birçok anlamı bulunmaktadır, bu anlamlar sıklıkla farkındalık üzerinden kurulmaktadır. Ancak bu tanımlamalar zamanla sıradanlaşmış ve işlevlerini yitirmiş olarak karşımızda durmaktadır. Önemli olan, güncel, işlevsel ve sürekli bir bilgi sağlayan ve diyalog içinde bir eko-dramaturji düşüncesinin altını çizmektir ve ekolojik düşüncenin anlamını ve taşıdığı potansiyeli anlamaktır. Sonuç olarak bu çalışmanın temel gayesi eko-dramaturji düşüncesinin pratik ve deneyim alanı oluşturmadan eksik kalacağını ve bu alanında denetlenebilir ve hesap verebilir olması gerekliliği vurgulanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ekoloji, iklim estetiği, eko-dramaturji, eko-estetik, tiyatro

Kaynakça

• Bibliothèque nationale de France BnF. (2014, 19 Kasım). Ce que le numérique fait aux humanités-Les grandes conférences Del Duca. [Video] YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=f3lsSJp8dbI
• Bourriaud, N. (2019). Yedinci Kıta: Küresel Isınma Çağında Sanat Üzerine Tezler. Yedinci Kıta Saha Raporu. İKSV ve YKY.
• Braidotti, R. (2021). İnsan Sonrası. Kolektif Kitap.
• Bridle, J. (2020). Yeni Karanlık Çağ. Metis Yayınları.
• Joseph, D. (2019). Cradling Space: Towards an Indigenous Dramaturgy on Turtle Island. In Performing Turtle Island: Indigenous Theatre on the World Stage. Jesse Rae Archibald-Barber, Kathleen Irwin, ve Moira Jean Day (Ed.) 131–145. University of Regina Press.
• Julie’s Bicycle. (2007). About JB. https://juliesbicycle.com/about-us/about-jb/
• Steyerl, H. (2013). Sanatın Politikası: Çağdaş Sanat ve Post-Demokrasiye Geçiş. Çağdaş Sanat Nedir? Ali Artun (Ed.).İletişim Yayınları.
• Tickell,A.(2021). Closing Keynote Address – Julie’s Bicycle: An Approach to the Climate and Ecological Crisis in the Arts and Culture. Stemming The Tide. Rebecca Rushfield (Ed.). Smithsonian Scholarly Press.
• Woynarski, L. (2013). Ecodramaturgies. Palgrave Macmillan. ttps://doi.org/10.1007/978-3-030-55853-6