Patriarchal language use in literature and translation evaluation: The case of A Strangeness in My Mind

Yıl 2023, Sayı: 35, 1545 - 1564, 21.08.2023

Burcu Demirel

https://doi.org/10.29000/rumelide.1346639

Öz

The aim of this study is to analyze the novel titled Kafamda Bir Tuhaflık (A Strangeness in My Mind) by Orhan Pamuk based on patriarchal language use from a feminist perspective. The analysis of the source text yielded 18 contexts with signs alluding to or explicitly referring to patriarchal language use. These signs in the source text are compared to the Turkish and French translations of the novel as the target texts based on "Systematics of Designification” proposed by Öztürk Kasar (2021). As a result of this translation evaluation, the meaning transformations in the English target text are discussed with reference to over-interpretation of the meaning, darkening of the meaning, opposition of the meaning and wiping out of the meaning. However, the meaning transformations in the French target text are labelled as over-interpretation of the meaning, darkening of the meaning and wiping out of the meaning. Patriarchal system has favored males over females throughout history, otherizing and demoting women to a secondary position. Women are also otherized in literature as a reflection of the collective mindset. Therefore, this study presents the discussion of a case involving patriarchal signs and meaning transformations with the resulting suggestion that discriminative discourse against women can be reproduced in another language with a thorough command of systematics of designification, which would enable literary translators to make informed decisions.

Anahtar Kelimeler

Literary translation, Systematics of Designification in Translation, patriarchal language use, feminist perspective, A Strangeness in My Mind

Kaynakça

• Abdal, G. (2022). Feminist çeviri paradigması. İstanbul: Çeviribilim Yayınları.
• Akça, C. and Güneş, A. (2009). Culture and gender in George Eliot’s The Mill on the Floss. Hacettepe University Faculty of Letters, 26(2), 1-15.
• Brunell, L. and Burkett, E. (2019). Feminism. Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/topic/feminism Retrieved: 09/ 08/2019.
• Çelik, C. (2020). Analysis of gender roles in translated children’s books in Turkish literary system from the perspective of semiotics of translation (Unpublished M.A. Thesis). İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İngiliz Dili ve Edebiyatı Yüksek Lisans Programı, İstanbul.
• Çelik, K. (2022). Ekofeminizmi çeviriyle buluşturmak: Buchi Emecheta’nın The Rape of Shavi adlı eseri ve Türkçe çevirisi. In M. Kuleli and D. Tuna (Eds.), Edebiyat kuramı odağında çeviri amaçlı çözümlemeler (pp. 31-60). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Çelik, K. (2023). Çeviri Göstergebilimi Işığında Bir İnceleme: Edgar Allan Poe’nun The Masque of the Red Death Başlıklı Öyküsü ve Türkçe Çevirileri. Söylem Filoloji Dergisi, (Ö.S), 164– 189.
• Evelyn Reed, Ş. Y. (1995). Kadının Evrimi II. İstanbul: Payel Yayınları.
• Ferree, M. M. (2006). Globalization and feminism. In M.M. Ferree and A. M. Tripp (Eds.), Global feminism: Transnational women's activism, organizing, and human rights (pp. 3-23). New York and London: New York University Press.
• Gülmüş Sırkıntı, H. (2021). Çeviri Göstergebilimi Bağlamında Çeviri Eleştirisi Uygulaması: Edgar Allan Poe’nun “The Conqueror Worm” İsimli Şiiri ve Türkçe Çevirileri. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 9(4), 48-63.
• Kuleli, M. (2018). Analysis of narrative programs and Turkish translations of a short story through semiotics of translation. Journal of Turkish Studies-Social Sciences, 13(26), 861-877.
• Kuleli, M. (2020). Circulation of feminist criticism across cultures through literary translation: The case of Bir Gün by Ayşe Kulin. In D. Tuna, M. Kuleli and J. Aliyev (Eds.), Literary feminisms: Convergences and intersections (pp. 161-197). Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
• Kuleli, M. (2021) Feminist okuma ekseninin yazın çevirisine izdüşümleri: Orhan Pamuk’un Veba Geceleri örneği. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö9), 284-306. DOI: 10.29000/rumelide.984772.
• Kuleli, M. and Uysal, N. M. (2021). In pursuit of multi-ethnic feminist signs and their translations in literary feminism: The case of The Color Purple by Alice Walker. International Journal of Language Academy, 9 (3), 233-257.
• Lessing, D. (1974). The memoirs of a survivor. London: Picador.
• Malinowska, A. (2020). Waves of feminism. The international encyclopedia of gender, media, and communication. New Jersey: Wiley Online Library.
• Merriam-Webster Dictionary. https://www.merriam-webster.com/dictionary/thug. Accessed on 29.06.2023.
• Mohajan, H. (2022). An overview on the feminism and its categories. Research and Advances in Education, 1(3), 11-26.
• Moran, B. (1999). Edebiyat kuramları ve eleştiri. Istanbul: İletişim Yayınları.
• Oxford Dictionary. https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/thug?q=thug. Accessed on 29.06.2023.
• Öztürk Kasar, S. (2009). Un chef-d’oeuvre très connu: Le chef-d’oeuvre inconnu de Balzac. Commentaires d’une traduction à l’autre laissant des traces. In M. Nowotna and A. Moghani (Eds.), Les traces du traducteur (pp. 87-211). Paris: Publications de l’INALCO.
• Öztürk Kasar, S. (2020). De la désignification en traduction littéraire: Les Gens d’en face de Georges Simenon dans le contexte turc du point de vue de la sémiotique de la traduction. Parallèles, 32(1), 154-175.
• Öztürk Kasar, S. (2021). Çevirmek, anlamı eğip bükme sanatı mıdır? In D. Tuna and M. Kuleli (Eds.), Interdisciplinary debates on discourse, meaning and translation (pp. 19-44). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Öztürk Kasar, S. and Batu, E. (2017). Oscar Wilde’nin Bencil Dev öyküsünün göstergebilimsel
• çözümlemesi ve çeviri göstergebilimi bağlamında Türkçe çevirilerinin değerlendirilmesi.
• International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(4), 920-950.
• Öztürk Kasar, S., and Kuleli, M. (2016). Antony and Cleopatra oyununun göstergebilimsel
• çözümlemesi ve çeviri göstergebilimi bakış açısıyla Türkçe çevirilerinin değerlendirilmesi.
• RumeliDE-Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (5), 89-123.
• Öztürk Kasar, S. and Tuna, D. (2015). Yaşam, yazın ve yazın çevirisi için gösterge okuma. Frankofoni Fransız Dili ve Edebiyatı İnceleme ve Araştırmaları Ortak Kitabı, 27 (pp. 457-482). Ankara: Bizim Grup Basımevi.
• Öztürk Kasar, S. and Tuna, D. (2017). Shakespeare in three languages: Reading and analyzing sonnet 130 and its translations in light of semiotics. IJLET International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(1), 170-181.
• Öztürk Kasar, S. and Güzel, O. E. (2022). Ayşe Kulin'in Nefes Nefese adlı romanı ile İngilizce çevirilerinin kent göstergebilimi ve çeviri göstergebilimi odağında çözümlenmesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (27), 869-890. DOI: 10.29000/rumelide.1106171.
• Pamuk, O. (2015). A strangeness in my mind (E. Oklap Trans.). London: Faber & Faber. Pamuk, O. (2017). Cette Chose Etrange en Moi (V. Guy-Aksoy Trans.). Paris: Editions Gallimard.
• Pamuk, O. (2021). Kafamda bir tuhaflık (18. Baskı) . İstanbul: YKY.
• Türk Dil Kurumu (TDK) (Turkish Language Association). https://sozluk.gov.tr/. Accessed on 29.06.2023.
• Tuna, D. (2016). Oktay Rifat’ın Tecelli Başlıklı Şiiri Üzerinden Çeviriyi Göstergebilimle
• Buluşturmak. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (35), 33-52.
• Tuna, D. and Avaz, M. G. (2019). Analyzing, transmitting, and editing an Anatolian tale: A literary translation project as process. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö6), 533-554.
• Tuna, D., and Kuleli, M. (2017). Çeviri göstergebilimi çerçevesinde yazınsal çeviri için bir metin çözümleme ve karşılaştırma modeli. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Tuna, D., Kuleli, M. and Aliyev, J. (2020). Ön söz. In Tuna, D., Kuleli, M. and Aliyev, J (Eds.), Yazınsal feminizmler: Yöndeşimler ve kesişimler (pp. iii-xvii). Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
• Turgut, Z. R. (2020). Against socially constructed gender roles: Jeanette Winterson’s The Passion and Sexing the Cherry. In Tuna, D., Kuleli, M. and Aliyev, J (Eds.), Yazınsal feminizmler: Yöndeşimler ve kesişimler (pp. 235-253). Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
• Tüzin, D. (2006). Argo ve küfür bağlamında cinsel eylemin nesnesi olarak ‘’Kadın’’. Milli Folklor, (71), 105-107.
• Tyson, L. (2006). Critical theory today. A user-friendly guide. New York: Routledge.
• Uysal, Y. and Kuleli, M. (2022). Postkolonyal yaklaşım ve çeviri göstergebilimi: Muğlak
• metinlerdeki ideolojik söylemlerde kuramlararasılık. In M. Kuleli and D. Tuna (Eds.), Edebiyat kuramı odağında çeviri amaçlı çözümlemeler (pp. 187-211). Konya: Eğitim Yayınevi.