OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN OKUL ÖNCESİ EĞİTİMDE AİLE KATILIMI ETKİNLİKLERİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 175 - 187, 30.01.2023

Fatma Avcı

Öz

katılımı etkinlikleri” kavramına yönelik sahip oldukları algılarının metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarılması amacıyla yapılmıştır. Metafor kavramı çeşitli kaynaklarda bir kavramsal ifadeyi bir başka kavramsal ifadeye benzeterek açıklamak şeklinde açıklanmaktadır. Metaforlar yoluyla, birbiriyle benzeşik olmayan iki olgu arasında ilişki kurularak, belli bir zihinsel şema, başka bir zihinsel şema üzerine yansıtılmakta ve bu şekilde metaforlar, bir bireyin zihninin belli bir kavrayış biçiminden başka bir anlayış biçimine hareket etmesini sağlayabilmektedirler. Bu nedenle de metaforlar bireyselliği ön plana çıkartan bir algı aracı ve temel bir düşünce kaynağı olarak tanımlanabilir. Çalışma nitel araştırma desenlerinden olgubilim desenine göre yürütülmüştür. Araştırmanın verilerine 2020-2021 eğitim öğretim yılı, güz döneminde Eskişehir il merkezinde görev yapmakta olan 53 okul öncesi öğretmeninin “Okul öncesi eğitimde aile katılımı etkinlikleri …… gibidir, çünkü ……” cümlesini tamamlamasıyla ulaşılmıştır. Araştırma kapsamında toplanan veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmesi planlanmıştır. İlk etapta elde edilen bulgulara göre katılımcı öğretmenler “okul öncesi eğitimde aile katılımı etkinlikleri” kavramı için 45 geçerli metafor üretmiştir. Üretilen bu metaforların daha sonra ortak özellikleri ve benzetme yönleri dikkate alınarak kategorileştirilmesi gerçekleştirilmiştir. Yapılan kategorizasyon çalışmasına göre katılımcı öğretmenler yoğun olarak aile katılımı etkinliklerinin gerekli olduğu görüşünde oldukları anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Metafor, Okul öncesi öğretmeni, Okul öncesinde aile katılımı etkinlikleri

Kaynakça

• Arnold, D. H., Zeljo, A., Doctoroff, G. L. & Ortiz, C.(2008). Parent involvement in preschool: Predictors and the relation of involvement to preliteracy development. School Psychology Review, 37(1), 74-90.
• Bæck, U. D. K. (2010). ‘We are the professionals’: A study of teachers’ views on parental involvement in school. British Journal of Sociology of Education, 31(3), 323-335
• Batı, A. (2012). İnsan-Bilgisayar Etkileşiminde Arayüz Tasarımı ve Metaforlar. (Yayımlanmamış sanatta yeterlik tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Bayraktar, V., Güven, G., & Temel, Z. F. (2016). Okul öncesi kurumlarda görev yapan öğretmenlerin aile katılım çalışmalarına yönelik tutumlarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(2), 755-770.
• Bennet, K. K., Weigel, D. J. & Martin, S. S. (2002). Children’s acqusition of early literacy skills: examining family contributions. Early Childhood Research Quarterly, 17, 295-317.
• Brooks, J, E. (2004). Family involvement in early childhood education: A descriptive study of family involvement approaches and strategies in early childhood classrooms. (Unpublished doctoral dissertation). University Of South Caroline, Dissertation Abstracts International, 65(08), 2890A. (UMI No. 3142799).
• Cameron, L., & Deignan, A. (2006). The emergence of metaphor in discourse. Applied Linguistics, 27(4), 671-690.
• Dönmez, G. (2017). Ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersine, bilime, fen bilimleri öğretmenine ve bilim insanına yönelik metaforik algıları ve imajları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Ekinci Vural, D. & Gürşimşek I. (2009). Okul öncesi eğitimde aile katılımlı sosyal beceri eğitimi. e-Journal of New World Sciences Academy, 4(3), 1110-1122.
• Eliason, C. & Jenkins, L. (2003). A practical guide to early childhood curriculum. Ohio: Merrill Prentice Hall.
• Ensari, H. & Zembat, R. (1999). Yönetim stillerinin ailenin okul öncesi eğitim programlarına katılımı üzerindeki etkileri. İçinde, Marmara Üniversitesi anaokulu\anasınıfı öğretmeni el kitabı (s. 180-205 ). Ya-Pa Yayınları.
• Fabian, G. (2013). The application of improved metaphor analysis in education research. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 93, 1025-1029. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.09.323
• Fantuzzo, J. & Tighe, E., Childs, S. (2000). Family involvement questionnaire: A multivariate assessment of family participation in early childhood education. Journal of Educational Psychology, 92(2), 367–370
• Günay Bilaloğlu, R., & Aktaş Arnas, Y. (2019). Okul öncesi eğitimde aile katılımı engelleri ve süreçte karşılaşılan sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 804-823. doi: 10.16986/HUJE.2018043536
• Güneş, A., & Fırat, M. (2016). Acık ve uzaktan oğrenmede metafor analizi araştırmaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(3), 115-129. https://dergipark.org.tr/en/pub/auad/issue/34059/377003
• Gürşimşek, I.(2003). Okul öncesi eğitime aile katılımı ve psikososyal gelişim. Kuramda ve Uygulamada Eğitim Bilimler Dergisi, 3(1), 125-144.
• Gürşimşek, I., Girgin, G., Harmanlı, Z. & Ekinci, D. (2002). Çocuğun eğitiminde aile katılımının önemi (Bir pilot çalışma). Erken çocukluk gelişimi ve eğitimi sempozyumu bildiri kitabı. Kök Yayıncılık.
• Hardal, M. (2016). Ortaöğretim Öğrencilerinde Şehitlik Algısının Metaforlarla İncelenmesi. International Journal of Humanities and Art Researches, 1(1), 100-117.
• Hornby, G. & Lafaele, R. (2011). Barriers to parental involvement in education: An explanatory model. Educational Review, 63(1), 37-52.
• Kapusuzoğlu, Ş. (2004). 3-6 yaş arası okul öncesi sınıf yönetimi uygulamalarının ve aile desteğinin çocuğun kişilik gelişimine etkisinin değerlendirilmesi. I. Uluslararası okul öncesi eğitim kongresi bildiri kitabı (III. Cilt, s. 220- 229). Ya-Pa Yayınları.
• Kartal, H. (2007). Erken çocukluk eğitimi programlarından anne-çocuk eğitim programı’nın altı yaş grubundaki çocukların bilişsel gelişimlerine etkisi. İlköğretim Online, 6(2), 234-248.
• Kızıltaş, E. (2009). Okul öncesi eğitimde uygulanan aile katılım çalışmalarının 5-6 yaş grubu çocukların dil becerilerinin gelişimine etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Koca Sarı, S. (2012). Kutadgu Bilig’de Metafor. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kohl, G., Lengua, L.J. & Mcmahon R.J. (2000). Parent involvement in school conceptualizing multiple dimensions and their relations with family and demographic risk factors. Journal of School Psychology, 38 (6), 501-523.
• Kurtuldu, B. S. (2010). Okul öncesi eğitiminde okul aile ilişkilerinde yaşanan sorunların öğretmen ve veli görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya
• Kurtulmuş, Z. (2016). Analyzing parental involvement dimensions in early childhood education. Educational Research and Reviews, 11(12), 1149-1153.
• La Paro, K. M., Kraft-Sayre, M., & Pianta, R. C. (2003). Preschool to kindergarten transition activities: Involvement and satisfaction of families and teachers. Journal of Research in Childhood Education, 17(2), 147-158.
• McIntyre, L.L., Eckert, T.L., Fiese, B.H., DiGennaro, F.D., & Wildenger, L.K. (2007). Transition to kindergarten: Family experiences and involvement. Early Childhood Education Journal, 35(1), 83-88.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2th ed.). Sage.
• Morrison, G.S. (2006).Fundamentals of early childhood education. Pearson, Merrill Prentice Hall.
• Murray, E., McFarland-Piazza, L., & Harrison, L. J. (2015). Changing patterns of parent–teacher communication and parent involvement from preschool to school. Early Child Development and Care, 185(7), 1031-1052.
• NAEYC [National Association for the Education of Young Children] (2005). Code of ethical conduct and statement of commitment. Author.
• Neslitürk, S., Çamlıbel Çakmak, Ö., ve Asar, H. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin “veli” kavramına ilişkin metaforik algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(18), Doi: http://dx.doi.org/10.14520/adyusbd.794.
• Toran, M. ve Özgen, Z. (2018). Okul öncesi eğitimde aile katılımı: Öğretmenler ne düşünüyor, ne yapıyor? Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(3), 229-245.
• Uyan Dur, B.İ. (2016). Metafor ve Ekslibris. EX-LIBRIST- Uluslararası Ekslibris Dergisi, 3(5), 122-128.
• Yazıcı, D. N. , Yıldız, C. & Durmuşoğlu, M. C. (2018). Erken çocukluk dönemi resimli çocuk kitaplarının eğitsel özelliklerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2), 1196-1209.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Genişletilmiş 10. Baskı). Seçkin Yayıncılık.