Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Psikolojik Dayanıklılıklarının Duygu Düzenleme Becerileri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 1, 14 - 29, 30.06.2024

Hülya Gülay Ogelman , Döne Kahveci

https://doi.org/10.53629/sakaefd.1409551

Öz

Araştırmanın amacı, okul öncesi dönem çocuklarının psikolojik dayanıklılıklarının duygu düzenleme becerileri üzerindeki yordayıcı etkilerinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklem grubunda, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilkokulların ve ortaokulların anasınıflarına devam eden 5-6 yaş grubundan 219 çocuk (107 kız, 112 erkek) yer almaktadır. Çocukların 59’ u 5 yaş, 160’ ı 6 yaş grubundandır. Çocuklardan 154’ü ilkokula bağlı anasınıfına, 65’i ortaokula bağlı anasınıfına devam etmektedir. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Duygu Düzenleme Stratejileri Ölçeği, Risk Faktörleri Listesi ve Erken Çocuklukta Yılmazlık Ölçeği (EÇYÖ) olmak üzere dört ölçme aracı bulunmaktadır. Veriler normal dağıldığı için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı ve Basit Doğrusal Regresyon Analizi teknikleri uygulanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre okul öncesi dönem çocuklarının psikolojik dayanıklılıkları ile duygu düzenleme stratejileri algısı, duygu düzenleme stratejileri üretme, toplam duygu düzenleme stratejileri arasında anlamlı düzeyde ve olumlu yönde bir ilişki bulunmaktadır. Psikolojik dayanıklılıkları arttıkça, duygu düzenleme stratejilerine ilişkin değişkenlerin düzeyleri artmakta, psikolojik dayanıklılıkları azaldıkça ilgili değişkenlerde de azalma görülmüştür. Ayrıca psikolojik dayanıklılık okul öncesi dönem çocuklarının duygu düzenleme stratejileri algısı, duygu düzenleme stratejileri üretme, toplam duygu düzenleme stratejileri değişkenlerini yordamaktadır. Psikolojik dayanıklılıklarının en çok yordadığı duygu düzenleme stratejisi değişkeni toplam duygu düzenleme becerileri iken, en az yordadığı değişken ise duygu düzenleme stratejileri üretmedir.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik Dayanıklılık, Duygu Düzenleme, Okul Öncesi Dönem

Examining the Effect of Preschool Children's Resilience on Emotion Regulation Skills

Öz

The aim of the research is to explore the predictor role of preschool children's resilience on their emotion regulation skills. The sample group of the research includes 219 children (107 female, 112 male) in the 5-6 age group who attend kindergarten classes of primary schools and secondary schools affiliated with the Ministry of National Education. 59 of the children are in the 5-year-old group and 160 are in the 6-year-old group. 154 of the children attend a kindergarten affiliated with a primary school, and 65 attend a kindergarten affiliated with a secondary school. In this research, four different data collection tools including a Personal İnformation Template, Emotion Regulation Strategies Scale, Risk Factors List and Early Childhood Resilience Scale (ECRS). Since the data was normally distributed, Pearson Product Moment Correlation Coefficient and Simple Linear Regression Analysis techniques were applied. According to the findings of the research, it was determined that there was a positive correlation between preschool childrens’ resilience and emotion regulation strategies perception, production of emotion regulation strategies, total of emotion regulation strategies. As their resilience increased, the levels of variables related to emotion regulation strategies increased, and as their resilience decreased, the relevant variables also decreased. In addition, the perception of psyclogical resilience predict emotion regulation strategies perception, production of emotion regulation strategies, total of emotion regulation strategies significantly. While resilence predicted the variables of emotion regolation strategies increase and total of emotion regulation strategies the most, they predicted the variable production of emotion regulation strategies the least.

Anahtar Kelimeler

Resilience, Emotion Regulation, Preschool Period

Kaynakça

• Alkaya, A., Çoban, S., Tehci, A., & Ersoy, Y. (2016). Çevresel duyarlılığın yeşil ürün satın alma davranışına etkisi: Ordu Üniversitesi Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(47), 121-134.
• Bayındır, D., Balaban Dağal A., & Önder A. (2018). Türkiye’deki 60-72 aylık çocuklarda duygu düzenleme becerilerinin ego sağlamlık düzeylerine göre incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(29), 377-400.
• Breslin, D. (2005). Children's capacity to develop resiliency: How to nurture it. Young Children, 61, 47–52.
• Büyüköztürk, Ş. (2021). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı- İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (29. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö., Karadeniz, A., & Demirel, F. (2022). Bilimsel araştırma yöntemleri (32. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Chen, H., Hong, Q., Xu, J., Wen, Y., & Gu, X. (2021). Resilience coping in preschool children: The role of emotional ability, age, and gender. Int J Environ Res Public Health, 18(9), 5027.
• Cole, P. M., Teti, L. O., & Zahn-Waxler, C. (2003). Mutual emotion regulation and the stability of conduct problems between preschool and early school age. Development and Psychopathology, 15, 1-18.
• Cook, R. D., & Weisberg, S. (1982). Residuals and influence in regression. Chapman and Hall.
• Denham, S. A. (1998). Emotional development in young children. NewYork: Guilford Press.
• Denham, S. A., Bassett, H. H., & Zinsser, K. (2012). Early childhood teachers as socializers of young children's emotional competence. Early Childhood Education Journal, 40, 137–143.
• Ecirli, H., & Gülay Ogelman, H. (2015). Beş-Altı Yaş Çocukları İçin Duygu Düzenleme Stratejileri Ölçeği’nin geçerlik güvenirlik çalışması. Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 4(13), 85-100.
• Ersay, E. (2018). Erken çocukluk yılmazlığı: Yeni ölçekten umut veren sonuçlar (Early Childhood Resilience: Promising Results from a New Scale). 70. Erken Çocukluk Eğitimi Dünya Organizasyonu (OMEP) Uluslararası Kongresi. 27-29 Haziran, Prag/Çek Cumhuriyeti.
• Ersay, E., ve Erdem, E. (2017). Türkiye de yeni geliştirilen erken çocukluk yılmazlık ölçeği (New Developed Early Childhood Resilience Scale in Turkey). 6th The European Network for Social and Emotional Competence (ENSEC) Conference, 07-09 Haziran, Stokholm/İSVEÇ.
• Gross, J. J. (1998). The emerging fieGüld of emotion regulation: An integrative review. Review of General Psychology, 2, 271–299.
• Gross, J. J. (2015). Handbook of Emotion Regulation. New York, NY: The Guilford Press.
• Gust, N. (2014). Emotionsregulationsstrategien im vorschulaater: Wissen über emotionsregulationsstrategien und Zusammenhange zu Kognition und Sozialverhalten. Erişim: 9 Haziran 2022, https://media.suub.uni-bremen.de/bitstream/elib/762/1/00104094-1.pdf
• Gülay Ogelman H., & Önder A. (2021). Emotional regulation strategies of 5-6 year old children and their levels of resiliency. Early Child Development and Care, 191(2), 221–229.
• Gülay Ogelman, H., Saraç, S., & Abanoz, T. (2023). Küçük çocuklarda psikolojik dayanıklılık ve oyun davranışları. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 1-12.
• Gün, R. Ş., & Gültekin-Akduman, G. (2022). Okul öncesi çocuklarının psikolojik sağlamlıklarının akran zorbalığı davranışları ile ilişkisi. TEBD, 20(1), 107-123.
• Hill, P. L., Edmonds, G. W., & Jackson, J. J. (2019). Pathways linking childhood personality to later life outcomes. Child Development Perspectives, 13(2), 116–120.
• Holodynski, M. (2009). Milestones and mechanisms of emotional development. In Emotion as bio-cultural processes, Edited by: Röttger-Rossler, B. and Markowitsch, H. J. 139–163. New York, NY: Springer Science+Business Media.
• Hu, T., Zhang, D., & Wang, J. (2015). A meta‐analysis of the trait resilience and mental health. Personality and Individual Differences, 76, 18–27.
• Jenson, J.M., & Fraser, M.W. (2016). Social policy for children and families: A risk and resilience perspective, 3rd edition. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi (35. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kılıç, Ş., & Ağaoğlu, F. (2019). Okul öncesi dönemde duygu anlamanın sosyal yetkinlik ve davranış üzerindeki yordayıcı etkisinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 182-194.
• Kim Cohen, J., T. Moffitt, A. Caspi, & A. Taylor (2004). Genetic and environmental pro-cesses in young children’s resilience and vulnerability to socioeconomic deprivation. Child Development, 75(3), 651–668.
• Kubo, T., Sugawara, D., & Masuyama A. (2021). The effect of ego-resiliency and COVID-19-related stress on mental health among the Japanese population. Personality and Individual Differences, 175, 110702.
• Lee, J. H., Seo, M., Lee, M., Park, S. Y., Lee, J. H., & Lee, S. M. (2017). Profiles of coping strategies in resilient adolescents. Psychol. Rep., 120, 49–69.
• Masten, A. S., & Barnes, A. J. (2018). Resilience in children: developmental perspectives, Children (Basel) 5(7): 98.
• Mayr, T., & Ulich, M. (2003). “Seelische Gesundheit bei Kindergartenkindern.”. In Elementarpädagogik nach Pisa, Edited by: Fthenakis, W. E. 190–205. Freiburg: Herder.
• McCrimmon A. W., Climie E. A., & Huynh S. (2017). The relation between emotional intelligence and resilience in at-risk populations. Dev. Neurorehabilit. 21:326–335.
• Rudzinski, K., McDonough, P., Gartner, R., & Strike, C. (2017). Is there room for resilience? A scoping review and critique of substance use literature and its utilization of the concept of resilience. Substance Abuse Treatment, Prevention, and Policy, 12(41), 12–41.
• Saki, H. (2020). Montessori felsefesi ile eğitim alan 24-72 ay arası çocukların psikolojik dayanıklılıklarının incelenmesi. Yüksek lisans tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• Shi, Q., Ettekal, I., Deutz, M. H., & Woltering, S. (2020). Trajectories of pure and cooccurring internalizing and externalizing problems from early childhood to adolescence: Associations with early childhood individual and contextual antecedents. Developmental Psychology, 56(10), 1906–1918. Shi, Q., Liew, J., Ettekal, I., & Woltering, S. (2021). Childhood resilient personality trajectories and associations with developmental trajectories of behavioral, social-emotional, and academic outcomes across childhood and adolescence: A longitudinal study across 12 years. Personality and Individual Differences, 177, 110789.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
• Taket, A. R., Nolan, A., & Stagnitti, K. (2013). Family strategies to support and develop resilience in the early childhood. Early Years, 34(3), 289-300.
• The Gottman Institute (2024). An Age-By-Age Guide to Helping Kids Manage Emotions. https://www.gottman.com/blog/age-age-guide-helping-kids-manage-emotions/#:~:text=Emotion%20regulation%20is%20not%20just,manage%20those%20emotions%20by%20themselves.
• Thompson, R. A. (1994). Emotion regulation: A theme in search of definition. Monographs of the Society for Research in Child Development, 59 (2/3), 25–52.
• Truebridge, S. (2014). Resilience begins with beliefs: Building on student strengths for success in school. New York, NY: Teachers College Press.
• Yıldırım, M. (2021). Örneklem ve örnekleme yöntemleri. Ed. S. Şen & İ. Yıldırım. eğitimde araştırma yöntemleri (2. Baskı) (ss: 61-93). Ankara: Nobel Akademi.
• Yu, S., Zhang, C., & Xu, W. (2022). Self‐compassion and depression in Chinese undergraduates with left‐behind experience: Mediation by emotion regulation and resilience. Journal of Clinical Psychology, 79, 168-185.
• Yurdakul, Y., Beyazıt, U., & Bütün Ayhan, A. (2021). Okul öncesi dönem çocuklarında duygu düzenleme becerileri ile etkileşimli oyun davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(4), 1291-1307.
• Yükçü, Ş. B., & Demircioğlu, H. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının duygu düzenleme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (44), 442-466.