AVRUPA BİRLİĞİ VATANDAŞLIĞININ OKUL EĞİTİMİ BOYUTU

Yıl 2018, Sayı: 32, 396 - 420, 26.12.2018

Faruk Türk Muharrem Gürkaynak

Öz

Vatandaşlık
kavramı, yönetim biçimi nasıl olursa olsun, daha çok herhangi bir ülkeye, o
ülkenin anayasasında tanımlanan şartları taşımak kaydıyla, mensubiyeti
çağrıştırmaktadır. Ancak vatandaşlık kavramını, hızla değişen ve gelişen
dünyamızda, sadece ülke ile sınırlandırmak mümkün bulunmamaktadır. Teknolojik
ilerlemeler ve küreselleşme ile birlikte değişen şartlara uygun yeni
vatandaşlık türleri ortaya çıkmıştır. Kısaca vatandaşlığı üyelerine haklar
veren ve yükümlülükler getiren siyasi yapılanmaya sahip kurumlara üyelik
şeklinde özetleyebiliriz. Kurumsal, Cumhuriyetçi, Küresel, Çevre, Dünya ve
Dijital vatandaşlık gibi günümüzde birçok farklı vatandaşlık türü söz
konusudur. Birden fazla aktörün oluşturduğu bölgesel birliktelik olan Avrupa
Birliği, Uluslararası İlişkiler disiplininde Vestfalya Antlaşması’ndan beri temel
aktör olarak kabul edilen devlet vatandaşlığı üzerinde, 1992 Maastricht Antlaşması
ile ulusüstü yeni bir vatandaşlık türü ortaya çıkarmıştır.

Bu çalışmada
Avrupa Birliği vatandaşlığı ve bu vatandaşlığın Avrupa halkları düzeyinde
yansıması, bilinç düzeyi ve öğretimi ile ilgili bilgiler verilecektir.   

Anahtar Kelimeler

Vatandaşlık, Avrupa Birliği Vatandaşlığı, Okul Eğitimi

Kaynakça

• Aristotle. (1999). Politics. Kitchener: çev. Benjamin Jowett, Batoche Books.
• Arthur, J., Davies, I., ve Hahn, C. (2008). Education for Citizenship and Democracy. Los Angeles -London - New Delhi – Singapore: SAGE.
• Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu. AB'nin tarihçesi. (30.08.2016). https://www.avrupa.info.tr/tr/abnin-tarihcesi-82
• Avrupa Parlamentosu. (2003). The European Dimension in Secondary Education in Europe: A Comparative Study of the Place occupied by the European Union in the Secondary Education Curriculum in the Member States and in the Candidate Countries. Luxembourg: Education and Culture Series.
• Bozkurt, E., Özcan, M., ve Köktaş, A. (2011). Avrupa Birliği Hukuku. Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Branson, M. S. (Şubat 1999). Project citizen: an introduction. (30.08.2016). http://www.civiced.org/papers/articles_branson99.html
• Bryan S. Turner vd. (1994). Citizenship: Critical Concepts. United States and Canada: Routledge.
• Commission of the European Communities. (2003). Commission Staff Working Document Implementation of the Education & Training 2010 programme. Brussels.
• Commission/EACEA/Eurydice, E. (2012). Citizenship Education in Europe, Eurydice Report. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• Commission/EACEA/Eurydice, E. (2017). Citizenship Education at School in Europe – 2017, Eurydice Report. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• Dale, R., ve Robertson, S. L. (2002). The varying effects of regional organizations as subjects of globalization of education. Comparative Education Review, 10-36.
• Doğan, S. (2017). Program Geliştirme Sınıf Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Hansen, P. (1998). Schooling a European identity: ethno-cultural exclusion and nationalist resonance within the EU policy of ‘The European dimension of education. European Journal of Intercultural Studies, 5-23.
• Heater, D. (2004). Citizenship: The Civic Ideal in World History, Politics and Education. Manchester: Manchester University Press.
• Hébert, Y., ve Sears, A. (2001). Citizenship Education. Canada: Canadian Education Association.
• Heijden, H. –A. (2014). Handbook of Political Citizenship and Social Movements. Cheltenham – Northampton: Edward Elgar Publishing Limited.
• Ioana, C. I., ve Cracsner, E. (2016). Education vs. Indoctrination. Scientific Research and Education in the Air Force-AFASES, 561.
• Janoski, T. (1998). Citizenship and Civil Society: A Framework of Rights and Obligations in Liberal, Traditional, and Social Democratic Regimes. Cambridge: Cambridge University Press.
• Janoski, T., ve Gran, B. (Eylül 2011). Political citizenship: foundation of rights. (25.09.2016) https://politicaedireitoshumanos.files.wordpress.com/2011/09/thomas-janoski-and-brian-gran-political-citizenship-foundations-of-rights.pdf
• Keating, A., Ortloff, D. H., ve Philippou, S. (2009). Citizenship education curricula: the changes and challenges presented by global and European integration. Journal of Curriculum Studies, 145-158.
• Kinville, M. R. (2016). Inequality, Education and the Social Sciences: The Historical Reproduction of Inequalities through Secondary Education in India and Germany. Doktora Tezi: Berlin Humboldt Üniversitesi.
• Kymlicka, W., ve Norman, W. (1994). Return of the Citizen: A Survey of Recent Work on Citizenship Theory. Ethics, 353.
• Marshall, T. H. (1950). Citizenship and Social Class. Cambridge: The Syndics of the Cambridge University Press.
• Nóvoa, A., ve Lawn, M. (2002). Introduction: Fabricating Europe: the Formation of an Education Space, in A. Nóvoa and M. Lawn (vd.), Fabricating Europe: The Formation of an Education Space. Kluwer - Dordrecht.
• Osler, A. (2012). Citizenship Education in Europe in: J.A. Banks (Ed.) Encyclopedia of Diversity in Education. London and Los Angeles: SAGE.
• Ozulu, S., ve Kösecik, M. (2016). Anayasal Vatandaşlık ve Türkiye’de Yeni Anayasa Yapım Sürecinde Siyasi Partilerin Vatandaşlık Söylemleri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 513-537.
• Özyurt, C. (2008). Küreselleşme, Ulusal Eğitim ve Siyasal Toplumsallaşma. (İç.) Safran M. ve Dilek, D. (Ed.), 21. Yüzyılda Kimlik, Vatandaşlık ve Tarih Eğitimi. İstanbul: Yeni İnsan Yayınları.
• T.C. Başbakanlık, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği. (2011). Avrupa Birliği Antlaşması ve Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma. Ankara: Ofset Fotomat.Temelat, N. (2011). Ülke Anayasalarında Vatandaşlık Tanımları. Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Araştırma Merkezi.
• The European Parliament. (2003). The European Dimension in Secondary Education in Europe: A Comparative Study of the Place occupied by the European Union in the Secondary Education Curriculum in the Member States and in the Candidate Countries. Luxembourg: Education and Culture Series.
• UNESCO. (2017). Citizenship. (16.08.2016) http://www.unesco.org/new/en/social-and-human-sciences/themes/international-migration/glossary/citizenship/
• Yıldırım, Ö. Aristoteles ve siyaset felsefesi. (16.08.2016). http://www.felsefe.gen.tr/filozoflar/aristoteles_ve_siyaset_felsefesi.asp