Türkiye’de Eğitim Fakültesi Dergilerinde Yayınlanan Makalelerin Bibliyometrik Analizi

Yıl 2022, , 256 - 281, 30.12.2022

Orhan Ünal

https://doi.org/10.38015/sbyy.1180249

Cited By: 1

Öz

Eğitim fakülteleri yetiştirdikleri öğretmenler ve eğitime dair çalışmaları ile eğitim sürecinin önemli yönlendiricilerinden biridir. Her ne kadar bu fakültelerin öncelikli hedefleri çağın gerekliliklerine uygun, ihtiyaç duyulan noktalarda donanımlı öğretmenler yetiştirmek olsa da eğitim-öğretim alanında ürettikleri bilgi birikimleri ile de önemli bir role sahiptir. Eğitim araştırmaları eğitimin daha iyi şartlar altında sürdürülebilmesi için gereklidir. Ayrıca bu çalışmalar eğitim sistemine kuramsal dayanak oluşturmakta ve yeni anlayışlar kazandırmaktadır. Dolayısıyla eğitim alanında yapılan çalışmaların genel olarak değerlendirilmesi çalışmalardaki güncel eğilimlerin belirlenmesine katkı sağlayacaktır. Eğitim alanında yapılan çalışmaların okuyucularla buluşmasın noktasında ise eğitim fakültesi dergileri önemli bir görevi üstlenmektedir. Bu çalışma belirlenen eğitim fakültesi dergilerinin 2021 yılında yayınladıkları makaleleri çeşitli açılardan incelemek amacıyla hazırlanmaktadır. Araştırma nitel araştırma yöntemine uygun olarak tasarlanmıştır. Verilerin toplanmasında belge analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın veri kaynaklarını belirlemede ölçüt örneklem yöntemi tercih edilmiştir. Belirlenen dergilerde 2021 yılı içinde yayınlanan makaleler araştırma yöntemi, deseni, örneklem/katılımcı gurubu, veri toplama araçları, yazar sayısı, yazar unvanı ve yazar kurumu değişkenleri açısından incelenmiştir. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan “Makale Tasnif Formu” kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre incelenen makalelerde en çok tercih edilen araştırma yönteminin nicel araştırmalar, en çok tercih edilen araştırma deseninin ise tarama deseni olduğu görülmüştür. İncelenen çalışmalarda öğretmen ve lisans öğrencilerinin diğer örneklem guruplarına göre daha fazla tercih edildiği anlaşılmıştır. İki ve tek yazarlı makalelerin üç ve daha fazla yazarlı makalelere oranla çok daha fazla olduğu araştırmada ulaşılan sonuçlar arasındadır. Araştırmada bu ve benzeri sonuçlar ilgili literatür ile birlikte değerlendirilmiş ve son olarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel dergi, bilimsel makale, eğitim fakültesi dergisi, hakemli dergi, makale analizi

Bibliometric Analysis of Articles Published in Journals of Faculty of Education in Turkey

Öz

Education faculties are one of the essential routers of the education process with the teachers they train and their studies on education. Although the primary goals of these faculties are to train well-equipped teachers in line with the age requirements, they also play an important role in the knowledge they produce in the field of education. Educational research is necessary for the continuation of schooling under better conditions. In addition, these studies create a theoretical basis for the education system and provide new insights. Therefore, a general evaluation of the studies in the education field will contribute to determining the current trends in the studies. At the point of meeting the readers of the studies in the education field, the faculty of education journals undertake an essential task. This study is prepared to examine the articles published by the selected education faculty journals in 2021 from various perspectives. The research was designed in accordance with the qualitative research method. The document analysis method was used to collect data. The criterion sampling method was preferred in determining the data sources of the research. The articles published in the specified journals in 2021 were examined in terms of research method, design, sample/participant group, data collection tools, number of authors, author title, and author institution variables. The "Article Classification Form" prepared by the researcher was used to collect the data. The obtained data were analyzed and interpreted with the descriptive analysis method. According to the results of the research, it was seen that the most preferred research method in the articles examined was quantitative research, and the most preferred research design was the survey design. In the studies examined, it was understood that teachers and undergraduate students were preferred more than other sample groups. It is among the results reached in the research that the articles with two or one authors are much more than the articles with three or more authors. In the study, these and similar results were evaluated together with the relevant literature, and finally, various suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

Scientific journal, scientific article, journal of the faculty of education, refereed journal, article analysis.

Kaynakça

• Ak, A. (2022, 6 Ocak) Bilgi çağı ve kompütopyaya doğru. Kobi Aktüel. https://www.kobiaktuel.com.tr/bilgi-cagi-ve-komputopyaya-dogru-makale,2937.html
• Arık, R. S., & Türkmen, M. (2009). Eğitim bilimleri alanında yayınlanan bilimsel dergilerde yer alan makalelerin incelenmesi. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi. Antalya. 21.09.2022 tarihinde http://www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/488.pdf adresinden erişildi.
• Bacanak, A., Değirmenci, S., Karamustafaoğlu, S., & Karamustafaoğlu, O. (2011). E-dergilerde yayınlanan fen eğitimi makaleleri: Yöntem analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8 (1), 119-131.
• Björk, B. C. (2004). Open access to scientific publications–an analysis of the barriers to change?. Information Research, 9(2), s. 170.
• Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1992). Qualitative research for education to theory and methods. Allyn and Bacon A Division of Simon & Schuster Inc.
• Chang, Y. H., Chang, C. Y., & Tseng, Y. H. (2010). Trends of science education research: an automatic content analysis. Journal of Science Education and Technology, 19(4), 315-331.
• Day, R. A. (2000). Bilimsel Bir Makale Nasıl Yazılır ve Yayımlanır? (Çev. G. Aşkar Altay). TÜBİTAK Yayınları, s. 7, (Orijinal yayın tarihi, 1994).
• Doğan, H., & Tok, T. N. (2018). Türkiye’de eğitim bilimleri alanında yayınlanan makalelerin incelenmesi: Eğitim ve Bilim Dergisi örneği. Current Research in Education, 4(2), 94-109.
• Demirkol, M., & Kutluca, T. (2016). Dicle üniversitesi Ziya Gökalp eğitim fakültesi dergisinin bibliyometrik analizi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 108-118. https://doi.org/10.14582/DUZGEF.674
• Dolmaz, M., & İlhan, G. O. (2020). Trends of graduate theses with the subject of education and training conducted on creativity. World Journal of Education, 10(5), 61-79. https://doi.org/10.5430/wje.v10n5p61
• Edyburn, D. L. (2000). 1999 in review: A synthesis of the special education technology literature. Journal of Special Education Technology, 15 (1), 7–18. https://doi.org/10.1177/016264340001500
• Eraslan, L., & Çakıcı, D. (2011). Eğitim temalı bilimsel dergilerin incelenmesi. Türk Dünyası Araştırmaları, 98(194), 217-238.30.05.2022 tarihinde https://www.tdadergi.com/turk-dunyasi-arastirmalari-dergisi-eylul-ekim-2011-yil-33-cilt-98-sayi194/ adresinden erişildi.
• Erdem, D. (2011). Türkiye’de 2005–2006 yılları arasında yayımlanan eğitim bilimleri dergilerindeki makalelerin bazı özellikler açısından incelenmesi: Betimsel bir analiz. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 2(1) , 140-147. 27.05.2022 tarihinde https://dergipark.org.tr/en/pub/epod/issue/5806/77236 adresinden erişildi.
• Eren, B. Çelik, M., & Oğuz, A. (2014). Türkiye’de öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ile ilgili yapılan çalışmaların incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (42), 359-370.
• Geçit, Y., & Kartal, A. (2010). Türkiye’deki sosyal bilgiler eğitimi araştırma konuları üzerine bir inceleme. International Conference On New Trends in Education and Their Implications.11-13.
• Gökçek, T., Babacan, F.Z., Kangal, E., Çakır, N., & Kül, Y. (2013). 2003-2012 yılları arasında Türkiye’de karma araştırma yöntemiyle yapılan eğitim çalışmalarının analizi. International Journal of Social Science, 6(7), 435-456. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1655
• Göktaş, B., & Erdem, R. (2006). Sağlık yönetimi alanında yapılan tezlerin profili. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 1(1), 53-63.
• Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M., & Sözbilir, M. (2012). Türkiye'deki eğitim araştırmalarında eğilimler: bir içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 443-460. 22.05.2022 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/284626064_Turkiye'deki_Egitim_Arastirmalarinda_Egilimler_Bir_icerik_analizi adresinden erişildi.
• Hıdıroğlu, Y. Ö. (2020). Türkiye'de eğitim denetimi alanında yayınlanan makalelerin incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 1-22.
• Karaçam, Z. (2013). Sistematik derleme metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(1), 26-33. 01.05.2022 tarihinde https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuhfed/issue/46815/587078 adresinden erişilmiştir.
• Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75-87.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karagöz, B., & Koç Ardıç, İ. (2019). Ana Dili Eğitimi Dergisinde yayımlanan makalelerin bibliyometrik analizi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 419-435.
• Kozak, N. (2003). Türkiye'de yayınlanan akademik dergilerin niteliklerindeki zaman içerisindeki değişim nedenleri: sağlık, sosyal ve teknik bilim alanlarında yayınlanan dergiler üzerine bir inceleme. Bilgi Dünyası, 4(2), 146-174.
• Küçük, M. E., Umut, A. L., & Olcay, N. E. (2008). Türkiye’de bilimsel elektronik dergiler. Türk Kütüphaneciliği, 22(3), 308-319.
• Mortimore, P. (2000). Does educational research matter? British Educational Research Journal, 26(1), 5-24.
• Odabaş, H., & Odabaş, Y. (2012). Türkiye’de akademik açık dergi yayıncılığı ve Atatürk Üniversitesinde açık e-dergi uygulaması. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (47), 355-369.
• Ozan, C., & Köse, E. (2014). Eğitim programları ve öğretim alanındaki araştırma eğilimleri. Sakarya University Journal of Education, 4(1), 116-136.
• Saracaloğlu, A. S., Gündoğdu, K., Altın, A. G. M., Aksu, N., Kozağaç, Z. B., & Koç, B. (2014). Yaratıcı düşünme becerisi konusunda 2000 yılı ve sonrasında yayımlanmış makalelerin incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 62-74.
• Schaffner, A. C. (1994). The future of scientific journals: Lessons from the past. Information Technology and Libraries, 13(4), 239-248.
• Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M., & Dündar, H. (2014). Eğitim ve bilim dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173). 25.05.2022 tarihinde http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/3278/720 adresinden erişildi.
• Sevigen, M., & Yılar, M. B. (2022). Türkiye’de eğitim alanında yazılan dijital vatandaşlık konulu lisansüstü tezlerdeki eğilimler. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 6 (1), 47-70. https://doi.org/10.38015/sbyy.1108752
• Sönmez, V., & Alacapınar, F. G. (2016). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• To W. M,. & Yu B. T. W. (2020). Rise in higher education researchers and academic publications. Emerald Open Research 2(3), https://doi.org/10.35241/emeraldopenres.13437.1
• Ware, M., & Mabe, M. (2015). The STM report: An overview of scientific and scholarly journal publishing (4th. ed.). International Association of Scientific, Technical and Medical Publishers.
• Yağmurlu, A. (2006). Elektronik yayıncılık ve çevrimiçi makale değerlendirme sistemleri. Türk Tıp Dizini.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayıncılık.