Sektörel Ayrıma Göre Sosyal Hizmetlerin Konumlandırılması

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 28, 01.07.2022

Mustafa Sağı

Öz

Sosyal hizmetler, anlaşılmasında ve belirlenmesinde güçlük yaşanan bir kavramdır. Gerek ilişkili olduğu başka kavramlarla gerekse etkileşimde olduğu başka sektörlerle karıştırılması bu kavramın doğru bir şekilde anlamlandırılmasını ve çeşitli sektörler odağında konumlandırılmasını gerektirmektedir. Sosyal hizmetler bir yönüyle sağlık sisteminin bir boyutu ve başka bir yönüyle sosyal güvenlik sisteminin bir sacayağı olarak konumlandırılabilmektedir. Sosyal hizmetler kamusal, sivil, özel ve gönüllü olarak uygulanabilen geniş kapsamlı bir hizmet sektörüdür. Ayrıca, sosyal sorunlara yönelik çözümlerin ya gönüllü yardımlar olarak ele alındığı ya ‘sosyal politikalar’ olarak oluşturulduğu, hukuk tarafından ‘sosyal haklar’ olarak tanındığı ve belirli plan, program ve projelerle ‘sosyal hizmetler’ olarak uygulamaya konulduğu çok boyutlu ve çok yönlü bir çalışma alanıdır. Bu bağlamda çalışmanın amacı sosyal hizmetleri sektörel ayrıma göre konumlandırmaktır. Literatür tarama yönteminin kullanıldığı çalışmada özgün şekiller ve teorik bilgiler çerçevesinde birtakım değerlendirmeler yapılarak çeşitli önerilerde bulunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

sağlık,, sosyal hizmetler,, sosyal çalışma,, sosyal güvenlik,, sosyal politika,, sosyal refah

Kaynakça

• Akbaş, E. (2014). Sosyal Çalışmada Çağdaş Eleştirel Perspektifler. Ankara: Sabev Yayınları.
• Akman, Ç. (2019). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Politika Kurulları: Sosyal Politikalar Kurulu Üzerinden Bir Değerlendirme. Route Educational and Social Science Journal, 6 (3): 659- 676.
• Aköz, S. (2018). Politika Kavramının Siyaset Kavramı Yerine Kullanılması ve Bilimsellik Tartışmaları Bağlamında Devlet Olgusuyla İlişkisi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Kış: 5
• Aytekin, İ. ve Sağı, M. (2021). Uluslararası Göç ile Sosyal Hizmetler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Göç Üzerine Akademik Çalışmalar. (Ed. Arslan, E.). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Dilik, S. (1980). Sosyal Güvenlik ve Sosyal Hizmetler Arasındaki İlişkiler. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35 (1): 73-84
• Duyan, V., Sayar, Ö.Ö., Özbulut, M. (2008). Sosyal Hizmeti Tanımak ve Anlamak. Ankara: Öncü Basımevi.
• Erükçü, G. (2014). Suçlulukla İlgili Sosyal Hizmet Kuruluşları. Sosyal Hizmet Kuruluşları. (Ed. Tomanbay İ, Karaca NG). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Erol, S. I. (2014). Türkiye’de Sosyal Güvenlik Sisteminin Sorunları ve Sosyal Güvenlik Ahlâkı. Kamu-İş Dergisi, C:13, S:3: 37-70.
• Kapani, M. (2005). Politika Bilimine Giriş. İstanbul: Bilgi Yayınevi, 17. Basım.
• Karataş, K. (2001). Toplumsal Gelişme ve Değişme Sürecinde Sosyal Hizmet. Karataş, K. (Ed.) Sosyal Hizmet Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Ortak Yayını.
• Karakuş, B. (2015). Sosyal Hizmet Mezunlarının Kadro Ve Unvanı “Sosyal Hizmet Uzmanı/ Sosyal Çalışmacı. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 26(2): 169-190.
• Koç, S.Ç. (2015). Sosyal Hizmet Uzmanlarının Sorun Çözme Becerileri Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı.
• Kut, S. (1988). Sosyal Hizmet Mesleği: Nitelikleri, Temel Unsurları, Müdahale Yöntemleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayınları.
• Küçükali, A. ve Özmen, K. (2020). Dezavantajlı/Risk Altındaki Gruplara Yönelik Sosyal Hizmetler. Doğan, H. (Ed.) Sosyal Hizmette Dezavantajlı/Risk Altındaki Gruplar. Ankara: Nika Yayınevleri.
• Seyyar, A. (2007). Sosyal Hizmetlerde Bakım Terimleri (Ansiklopedik Sözlük). Ankara: Şefkatli Eller Yayınları.
• Şeker, A. (2015). Sosyal Çalışma ve Sosyal Hizmetler Cep Sözlüğü. Ankara: Sabev Yayınları.
• T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2019). Saha Çalışanları İçin El Rehberi. Ankara: UNICEF Yayınları.
• Tomanbay, İ. (1999). Sosyal Çalışma Sözlüğü. Ankara: Selvi Yayınları.
• Tomanbay, İ. (2014). Genel ve Kavramsal Giriş. Sosyal Hizmet Kuruluşları. (Ed. Tomanbay İ, Gökçek Karaca N). Ankara: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Tomanbay, İ. (2016). Sosyal Çalışmayı Yapılandırmak: Kavramlar-Oluşumlar-Nitelik-Uygulama. Ankara: Sabev Yayınları.
• Türk, G.D. (2016). Türkiye’de Suriyeli Mültecilere Yönelik Sivil Toplum Kuruluşlarının Faaliyetlerine İlişkin Bir Değerlendirme. Marmara İletişim Dergisi, 25: 145-157.
• Yavuz, Ö. (2014). Afetler Sonrası Sosyal Yardımlar ve Hizmetler. İstanbul: İdeal Kültür ve Yayıncılık.
• T.C. Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği (26.08.2013/5703)
• T.C. Belediyeler Yasası (03.07.2005/5393)
• T.C. Çocuk Koruma Yasası (03.07.2005/5395)
• T.C. Devlet Memurları Yasası (14.07.1965/657)
• T.C. Emniyet Genel Müdürlüğü Çocuk Şube Müdürlüğü/Büro Amirliği Kuruluş, Görev Ve Çalışma Yönetmeliği (13.04.2001/24372)
• T.C. Geçici Koruma Yönetmeliği (13.10.2014/6883)
• T.C. Gerçek Kişiler ve Özel Hukuk Tüzel Kişileri İle Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Açılacak Aile Danışma Merkezleri Yönetmeliği (04.09.2012/28401)
• T.C. İl Özel İdareleri Yasası (22.02.2005/5302)
• T.C. Özel Huzurevleri İle Huzurevi Yaşlı Bakım Merkezleri Yönetmeliği (07.08.2008/26960)
• T.C. Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri İle Özel Çocuk Kulüplerinin Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelik (30.04.2015/29342)
• T.C. Sosyal Hizmet Merkezi Yönetmeliği (09.02.2013/ 28554)
• T.C. Sosyal Hizmetler Yasası (24.05.1983/2828)
• T.C. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Çocuk Evleri Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (05.10.2008/27015)
• T.C. Sosyal ve Ekonomik Destek Hizmetleri Yönetmeliği (03.03.2015/ 29284)
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (2018/01)
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (2021/73)
• T.C. Bakanlar Kurulu Kanun Hükmünde Kararname (03.06.2011/633)
• Aile. (13 Haziran 2021). Aile ve Çalışma. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. Erişim Tarihi: 13.06.2021. https://ailevecalisma.gov.tr/
• Kadın. (27 Haziran 2021). Kadın Dayanışma Vakfı. Kadın Danışma Merkezi. Erişim Tarihi: 27.06.2021. https://www.kadindayanismavakfi.org.tr/kadin-danisma-merkezimize-basvurabilirsiniz/
• Kamupersoneli. (22 Mart 2019). Okul Sosyal Hizmet Programının Başlatılması. Sosyal Hizmet Mezunları. Erişim Tarihi: 22.03.2019. https://www.kamupersoneli.net/kamu-personelleri/sosyal-hizmet-mezunlari-okul-sosyal-hizmeti-programinin-baslatilmasini-h50179.html
• KHGM. (13 Haziran 2021). Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü: Ruh Sağlığı. Erişim Tarihi: 13.06.2021. https://khgmsaglikhizmetleridb.saglik.gov.tr/TR-42976/ruh-sagligi-birimi.html
• Kızılay. (27 Haziran 2021). Kızılay. Toplum Merkezi. Erişim Tarihi: 27.06.2021. http://www.kizilaytoplummerkezleri.org/
• Lösante. (27 Haziran 2021). Lösante. Çocuk ve Yetişkin Hastanesi. Erişim Tarihi: 27.06.2021. http://www.losante.com.tr/Home/About
• Memurlar. (2021). Memurlar. Memur Unvanları. Erişim Tarihi: 22.06.2021. https://www.memurlar.net/common/news/documents/642927/unvan-tablosu.pdf
• MYK. (12 Haziran 2021). Ulusal Meslek Standardı. Sektör Listesi. Erişim Tarihi: 12.06.2021. https://www.myk.gov.tr/index.php/tr/ulusal-meslek-standard-ana/182
• Sadefe. (25 Mart 2019). Dernekler. Sosyal Hizmet Sunan Dernekler. Erişim Tarihi: 25.03.2019. https://www.sadefe.org.tr/derneklerimiz
• Sağlık. (22 Haziran 2021). Sağlığın Tarihçesi. Sağlık Politikaları. Erişim Tarihi: 22.06.2021. https://www.saglik.gov.tr/TR,11492/tarihce.html
• SHU. (25 Mart 2019). Sosyal Hizmet Uzmanı Derneği. Hayırseverlik. Erişim Tarihi: 25.03.2019. http://www.sosyalhizmetuzmani.org/sosyal_hizmet_hayirseverlik.htm
• SYGM. (13 Haziran 2021). Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü. Sosyal Yardımlar. Erişim Tarihi: 13.06.2021. https://www.aile.gov.tr/sygm
• TDK. (23 Mart 2019). Türk Dil Kurumu. Refah Sözcüğü. Erişim Tarihi: 23.03.2019. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5c964da17310b8.97435862
• Tomanbay. (27 Haziran 2021). Sosyal Hekim. Bonzainin, Bağımlılığın İlacı: Sosyal Olmak ve Sosyal Çalışma. Erişim Tarihi: 27.06.2021. https://www.sosyalhizmetuzmani.org/bonzai_sosyal_ calisma_tomanbay.htm
• TTB. (27 Nisan 2019). Sağlık. Sağlık Yönetimi: Erişim Tarihi: 27.04.2019. http://www.ttb.org.tr/n_fisek/kitap_1/33.html