Mali Yolsuzlukla Mücadele Stratejileri: Türk Vergi Sistemi

Yıl 2011, Cilt: 16 Sayı: 3, 403 - 431, 01.09.2011

  Arş.Gör.Burcu GEDİZ Oral

Öz

Anahtar Kelimeler

-

MALİ YOLSUZLUKLA MÜCADELE STRATEJİLERİ: TÜRK VERGİ SİSTEMİ

Öz

Mali yolsuzluk adı da verilen vergilendirme alanında görülen yolsuzluklar vergi mevzuatı ve vergi yönetimi alanlarında ortaya çıkmaktadır. Mali yolsuzluk vergi gelirlerini azaltmakta, borçlanma dahil hükümetin diğer finansman imkanlarını sınırlamaktadır. Sistemli kurumsal reformların yapıldığı, etik kodların oluşturulduğu, mükellefin vergi karşısındaki tutum ve davranışlarını iyileştirmeye yönelik çabaların sosyal yapılanmayla desteklendiği ortamlarda yolsuzluk seviyesi en aza indirilebilecektir

Anahtar Kelimeler

Yolsuzluk, Mali Yolsuzluk, Yolsuzlukla Mücadele, Türk Vergi Sistemi

Kaynakça

• 1. ACKERMAN, Susan R. (1997), “The Political Economy of Corruption”, Ed. K. A. ELLIOT, Corruption and the Global Economy, Istitute for International Economics, Washington DC.
• 2. AKALAN, A. Recai (2006), Türk Kamu Hizmetinde İyi Yönetim ve Yolsuzlukla Mücadele, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
• 3. AKDOGAN, Abdurrahman (1999), “Vergilendirme Politikası, Gelir ve İkame Etkileri Açısından İzlenebilecek Gelir Vergisi Politikasının Değerlendirilmesi”, Gazi Üniversitesi, İİBF Dergisi, Sayı: 2.
• 4. AKTAN, Coşkun Can – ÇOBAN, Hilmi (2007), “Kamu Maliyesine Güven ve Ekonomik Anayasa”, Çimento İşveren Dergisi, Sayı: 6, Cilt: 21.
• 5. ATİYAS, İzak - SAYIN, Şerif (2000), “Devletin Mali ve Performans Saydamlığı”, Kamu Maliyesinde Saydamlık, Ed.: İzak Atiyas- Şerif Sayın, TESEV Yayınları: 20, ISBN: 975-8112-19-8, Acar Matbacılık, İstanbul.
• 6. AYDEMİR, Şinasi (1995), Türkiye’de Kayıtdışı Ekonomi, Maliye Hesap Uzmanları Derneği, İstanbul.
• 7. AYDIN, Nurettin (2000), Türkiye’de Kayıtdışı Ekonominin Kayıt Altına Alınmasına Yönelik Önlem ve Öneriler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• 8. BABÜROĞLU,Oğuz - HATİBOĞLU, Nevra (1997), Ombudsman (Kamu Hakemi) Kurumu İncelemesi: Devlette Bir Toplam Kalite Mekanizması Örneği, Yayın No: TÜSİAD-T/97-206,975-7249-29-7, ISBN: İstanbul.
• 9. BALLI, Kamuran (2004), “Yolsuzlukla Mücadelede Bağımsız (Özerk) Kamu Kuruluşları ve Hong Kong ICAC Örneği”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 37, Sayı: 2.
• 10. BARUN, Bayram (2007),“Yolsuzlukla Mücadelede Dış Denetimin Rolü”, TEPAV Yerelleşme ve Yolsuzluk Konferansı, 5- 6 Aralık 2007, http://www.tepav.org.tr/tur/admin/dosyabul/upload/Bayram_Barun_Yol suzlukla_Mucadelede_Dis_Denetimin_Rolu.pdf.
• 11. BİLGİN, Mehmet Hüseyin (2003), “Yozlaşma ve Türk Siyasal Yaşamının Yeniden Yapılanması: Bir Model Önerisi”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 36, Sayı: 2.
• 12. BİLİCİ, Nurettin (1997), “Türk Vergi Sisteminin Genel Bir Değerlendirmesi”, Yaklaşım, Sayı: 58.
• 13. CROTTY, John (1997), “Practical Measures to Promote Integrity in Customs Administrations”, Paper presented at the 8th IACC, Lima, Peru, http://www.transparency.org/iacc/8th_iacc/papers/jcrotty.html.
• 14. ÇİÇEK, Halit (2006), Psikolojik ve Sosyal Yönden Yükümlülerin Vergiye Karşı Tutum ve Tepkileri (İstanbul İli Anket Çalışması), İSMMMO Yayını, İstanbul.
• 15. DEMiRBAŞ, Tolga (2006), “Yolsuzlukla Mücadelede Ulusal Dürüstlük Sisteminin Temel Direği: Yüksek Denetim Kurumları”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 39, Sayı: 2, Haziran.
• 16. DEVAS, Nick – DELAY, Simon vd (2001), “Revenue Authorities: Are They the Right Vehicle for Improved Tax Administration?”, Public Administration and Development, Volume 21, Issue 3.
• 17. DININO, Phyllis - KUPUNDEH, Sahr J. vd (1999), A Handbook on Fighting Corruption, The United States Agency for International Development, Center for Democracy and Governance.
• 18. DPT, Kayıtdışı Ekonomi, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, DPT: 2603- ÖİK: 614, Ankara.
• 19. DYE, Ken – STAPENHURST, Rick (1998) , “Pillars of Integrity: The Importance of Supreme Audit Institutions in Curbing Corruption”, The World Bank Institiute Working Paper, http://siteresources.worldbank.org/WBI/Resources/wbi37133.pdf.
• 20. EDLING, Herbert (2007), Preventing Corruption in Public Finance Management, A Pratical Guide, http://siteresources.worldbank.org/ EXTFINANCIALMGMT/Resources/313217-1196229169083/4441154- 1196275288288/4444688-1196378010797/PreventingCorruptionin PublicFinanceManagement.pdf.
• 21. ERGUN, Turgay (1978), “Yönetimde Yozlaşma Olgusu Üzerine”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 1, Doğan Yayınevi, Ankara, Mart.
• 22. FEDAYİ, Cemal (2007), “Siyasal Sistem ve Kamu Örgütleri İlişkiler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Kamu Hukuku Arşivi, ISSN: 1304-2216, http://www.akader.net/KHUKA/2007_mart/4.pdf.
• 23. FELD, Larsh P. – FREY, Buruno S. (2002), “Trust Breeds Trust: How Taxpayers are Treated”, Institute for Empirical Research in Economics University of Zurich, Working Paper Series, ISSN 1424-0459, WP No: 98.
• 24. FISMAN, Raymond - GATTI, Roberta (2000), “Decentralization and Corruption: Evidence Across Countries”, The World Bank Policy Research Working Paper, No: 2290.
• 25. FJELDSTAD, Odd Helge, TUNGODDEN, Bertil (2003), “Decentralisation and Corruption”, A Review of the Literature, Chr.Michelsen Institute, Bergen, http://www.u4.no/pdf/?file= /themes/pfm/decentralisation-and-corruption-fjeldstad-2003.pdf.
• 26. GÖKBUNAR, Ali Rıza (1995), “Kayıt Dışı Ekonominin Vergilendirilmesine Yönelik Önlemler”, Maliye Yazıları, Sayı: 47.
• 27. GÖKBUNAR, Ali Rıza (1997), “Türk Vergi Sisteminde Reform Gereği”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü Yayını (Prof. Dr. Nezihe Sönmez’e Armağan), İzmir.
• 28. GÖKBUNAR, Ali Rıza (1998) “Vergileme İlkeleri ve Küreselleşme”, CBÜ, İİBF Yönetim ve Ekonomi, Sayı: 4.
• 29. GÖKBUNAR, Ramazan - CANSIZ, Harun (2003), “Türk Mali Yönetiminin Şeffaflık Düzeyinin Artırılmasına Yönelik Öneriler”, Anadolu Üniversitesi, İ.İ.B.F Dergisi, Prof. Dr. Doğan Bayar'ın Hatırasına Armağan, C.19, Sayı: 1- 2, 2003.
• 30. GUPTA, Arindam Das – ENGELSCHALK, Michael vd (1999), “An Anticorruption Strategy for Revenue Administration”, The World Bank PREM Notes, No. 33.
• 31. GURGUR, Tuğrul - SHAH, Anwar (2005), “Localization and Corruption: Panacea or Pandora’s Box”, The World Bank Policy Research Working Paper, No: 3486.
• 32. GÜRSELLER, Can Fuat - DEMİR, Faruk vd. (2002), Devlet Teşkilatının Yeniden Yapılandırılması, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, No: 2002-8.
• 33. HAMEED, Farhan (2005), “Fiscal Transparency and Economic Outcomes”, IMF Working Paper, No: 225.
• 34. HUTHER, Jeff - SHAH, Anwar (2000), “Anti Corruption Policies and Programmes: A Framework for Evaluation”, The World Bank Policy Research Working Paper, No: 2501, December
• 35. IMAM, Patrick A. - JACOBS, Davina F. (2007), “Effect of Corruption on Tax Revenues in the Middle East”, IMF Working Paper, No: WP/07/270.
• 36. IŞIK, Nihat - ACAR, Mustafa (2003), “Kayıtdışı Ekonomi: Ölçme Yöntemleri, Boyutları, Yarar ve Zararları Üzerine Bir Değerlendirme” Erciyes Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 21, Temmuz-Aralık.
• 37. İĞDELER, Serdar (2004), “Yolsuzluk ve Yolsuzluklarla Mücadele”, Türk İdare Dergisi, Sayı: 442, Ankara.
• 38. KARAKAŞ, Mehmet – ÇİÇEK, Halit – YILDIZ, Abdunnur (2009), Vergi Yükümlülerinin Yolsuzluğa İlişkin Tutum ve Tepkileri: Bir Alan Araştrması, Filiz Kitabevi, ISBN: 978-975-368-321-0, İstanbul.
• 39. KILAVUZ, Raci (2003), Kamu Yönetiminde Etik ve Bir Sorun Alanı Olarak Yozlaşma, ISBN 975 347 684 1, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• 40. KOÇBERBER, Seyit (2009), “Türk Kamu Yönetiminde Denetim Etiğine Genel Bir Bakış”, TODAİE Kamu Etiği Sempozyumu Bildirileri- 1, 25- 26 Mayıs 2009, TODAİE Yayın No: 347, ISBN: 978-975-8918- 29-4, Desen Ofset, Ankara.
• 41. KORKUSUZ, Mehmet (2000), ”Bazı Meslek Gruplarının Matrah Beyanlarının Düşüklüğü Üzerine Bir Değerlendirme”, Yaklaşım Dergisi, Sayı: 96.
• 42. KÖSE, H. Ömer (2000), Dünyada ve Türkiye’de Yüksek Denetim, Sayıştay Araştırma- İnceleme- Çeviri Dizisi, Ankara.
• 43. MOOKHERJEE, Dilip (1997), “Incentive Reforms in Developing Country Bureaucracies: Lessons From Tax Administration,” Annual World Bank Conference in Development Economics 1997, Boris Pleskovic and Joseph Stiglitz (Editors), the World Bank, Washington D.C.
• 44. MUTER, Naci B. – SAKINÇ, Süreyya vd (1993), Mükelleflerin Vergi Karşısındaki Tutum ve Davranışları Araştırması, Manisa İli Vergi Mükellefleri Üzerine Bir Anket Çalışması, Celal Bayar Üniversitesi, İİBF, Maliye Bölümü, Manisa.
• 45. MUTER, Naci B. vd. (2003), Kamu Maliyesi, Emek Matbaacılık, Manisa.
• 46. ÖZCAN, Bekir (2006), Organize Suç Örgütlerinin (Mafya) Kamu Yönetiminde Ortaya Çıkan Yolsuzluklardaki Rolü, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• 47. ÖZSEMERCİ, Kemal (2003), Türk Kamu Yönetiminde Yolsuzluklar, Nedenleri, Zararları ve Çözüm Önerileri, TC Sayıştay Başkanlığı, Araştırma/İnceleme/Çeviri Dizisi: 27, Sayıştay Yayın İşleri Genel Müdürlüğü, Birinci Basım, Ankara
• 48. PENDÜK, Türkben (2006), “Türkiye’de Yarı Mali İşlemler ve Mali Saydamlık”, Maliye ve Sigorta Yorumları, Sayı: 459.
• 49. PIENAAR, Gary (1999), “The Role Of The Ombudsman in Fighting Corruption”, The 9th International Anti- Corruption Conference,,Durban, South Africa, http://www.transparency.org/iacc/ 9th_iacc/papers/day3/ws3/d3ws3_gpienaar.html.
• 50. POLAT, Necip (2003), “Saydamlık, Hesap Verme Sorumluluğu ve Denetimin Etkinliği”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 49.
• 51. POPE, Jeremy (2000) Confronting Corruption: The Elements of National Integrity System, Transparency International Source Book, TI, Germany.
• 52. PUROHIT, Mahesh C. (2007), “Corruption in Tax Administration”, Performance Accountability And Combating Corruption, The World Bank Public Sector Governance and Accountability Series, Edited by Anwar Shah, ISBN- 13: 978-0-8213-6941-8.
• 53. RAUCH, James E. - EVANS, Peter B. (2000), “Brueaucratic Structure and Brueaucratic Performance in Less Developed Countries”, Journal of Public Economics, 75.
• 54. SARI, Özcan (2002), “Vergi Denetiminde Sorunlar ve Yeni Yaklaşımlar”, XVII. Türkiye Muhasebe Kongresi, TÜRMOB Yayınları, Yayın No: 199, İstanbul.
• 55. SATICI, Oğuz (2002), “İş Dünyasının Vergiye Bakışı ve Yeni Politika Önerileri”, XVII. Türkiye Muhasebe Kongresi, TÜRMOB Yayınları- 199, İstanbul.
• 56. SİVEREKLİ, Esra Demircan (2003), "Vergilendirmenin Ekonomik Büyüme ve Kalkınmaya Etkisi", Erciyes Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı: 21.
• 57. SLEMROD, Joel B. (2002), “Trust in Public Finance”, NBER Working Paper, No: 9187.
• 58. STAPENHURST, Rick (2000), “The Media’s Role in Curbing Corruption”, The World Bank Institute Working Paper, http://siteresources.worldbank.org/WBI/Resources/wbi37158.pdf.
• 59. ŞENER, Abdüllatif (1997), “Verginin Önemi, Vergi Bilincinin Yayılması ve Vergilerle İlgili Son Düzenlemeler”, Yaklaşım Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 52.
• 60. ŞENER, Nedim (2001), Tepeden Tırnağa Yolsuzluk, Metis Yayınları, 2. Basım, İstanbul.
• 61. T. C. MALİYE BAKANLIĞI (2004), Ulusal ve Uluslararası Çalışmalar Işığında Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrolörler Genel Müdürlüğü, Sayı: 2004/1, Ankara
• 62. TANZI, Vito - DAVOODI, Hamid R, (1997), “Public Investment and Growth”, IMF Working Paper, No: 97/139.
• 63. TANZI, Vito (1997), “Corruption in the Public Finances”, Paper presented at the Eighth International Anti-Corruption Convention, Lima, Peru, http://www.transparency.org/iacc/8th_iacc/papers/vtanzi.html.
• 64. THOMAS, Vinod- DAILAMI, Mansoor vd (2000), The Quality of Growth, Oxford University Press, ISBN: 0-19-521593-1.
• 65. TUAY, Elif - GÜVENÇ, İnci (2007), Türkiye’de Mükelleflerin Vergiye Bakışı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı, Yayın No: 51.
• 66. TÜSİAD (2005), Devlette Etikten Etik Devlete: Kamu Yönetiminde Etik Kavramsal Çerçeve ve Uluslararası Uygulamalar, Cilt 1, Tüsiad Devlette Etik Altyapı Dizisi No: 1, Yayın No: TÜSİAD-T/2005-11/412, İstanbul.
• 67. UNDP (1997), “Corruption and Good Governance”, United Nations Development Programme, Discussion Paper, No: 3.
• 68. UZUNÖZ, İbrahim (2006), “ASOSAI Yolsuzluk ve Sahtecilikle Mücadele Rehberi”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 60.
• 69. VASIN, Alexander - PANOVA, Elen (2000), “Tax Collection and Corruption in Fiscal Bodies”, Economic Education and Research Consortium Working Paper Series, WP No: 99/10.
• 70. WEI, Shang-Jin (2000), “Natural Openness and Good Government”, The World Bank Policy Research Working Paper, No: 2411.
• 71. WORLD BANK (1997), Helping Countries Control Corruption: Causes, Consequences and Reform, Cambridge University Pres. 72. http://www.masak.gov.tr/Kurulumuz/baskan_sunus.htm