Development of the Mathematics Teaching Self-efficacy Belief Scale

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 82 - 98, 15.04.2020

Levent Deniz , Tuğçe Koç

https://doi.org/10.33710/sduijes.639694

Cited By: 1

Öz

The aim of this research is to develop a valid and reliable scale
that can be used to determine the self-efficacy beliefs of middle and
high school mathematics
teachers for their field qualification. Special Field Competences of Middle and
High School Mathematics
Teachers published by the Ministry of Education and similar researches in the
literature were examined and a pool of articles consisting of 87 items was
formed.
The number of items has
been reduced to 62 items as a result of expert opinion. The scale was applied
to 379 mathematics teachers working in five different school types in Istanbul. The results of exploratory factor
analysis revealed a scale named as Mathematics Teaching Self-Efficacy Scale
consisted of 50 items that factor loadings ranged from .526 to .817, and 7
subscales. These subscales are named as ‘Planning and Implementation’, ‘Inclusive
Students’, ‘Professional Development’, ‘Gifted and Talented Students’,
‘Extracurricular Activities’, ‘Math History’, ‘Use of Technology’. The total variance explained by 7
subscales was 66.217%. The Cronbach’s Alpha Reliability Coefficient of the scale is .963 and subscales
range from .723 to .958.

Anahtar Kelimeler

Mathematics, Mathematics teacher, Field qualification, Self efficacy beliefs, Scale development

Matematik Öğretimi Öz Yeterlik İnancı Ölçeğinin Geliştirilmesi

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, ortaokul
ve lise matematik öğretmenlerinin özel alan yeterliklerine ilişkin öz yeterlik
inançlarının belirlenmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek
geliştirmektir. Bu amaçla ilk olarak MEB’in yayımladığı İlköğretim ve
Ortaöğretim Matematik Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri ile alanyazında yer alan
benzer niteliğe sahip çalışmalar incelenerek 87 maddelik bir madde havuzu
oluşturulmuştur. Sonrasında uzman görüşleri alınmış ve madde sayısı 62’ye
düşürülmüştür. Ölçek, İstanbul ilinde beş farklı okul türünde görev yapan 379
matematik öğretmenine uygulanmıştır. Yapılan açımlayıcı faktör analizi
sonucunda Matematik Öğretimi Öz Yeterlik İnancı Ölçeği (MATÖZİ), faktör yükleri
,526 ile ,817 arasında değişen 50 madde ve yedi alt ölçekten oluşan bir yapı
sergilemiştir. Bu alt ölçekler; ‘Planlama ve Uygulama’, ‘Kaynaştırma
Öğrencileri’, ‘Mesleki Gelişim’, ‘Üstün Yetenekli Öğrenciler’, ‘Ders Dışı
Etkinlikler’, ‘Matematik Tarihi’ ve ‘Teknoloji Kullanımı’ şeklinde
isimlendirilmiştir. Yedi alt ölçeğin açıkladığı toplam varyans %66,217’dir. Ölçeğin
Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı ,963 olup alt ölçeklere ilişkin değerleri ,723
ile ,958 aralığında değişmektedir.

Anahtar Kelimeler

Matematik, Matematik öğretmeni, Özel alan yeterliği, Öz yeterlik inancı, Ölçek geliştirme

Kaynakça

• Ada, S. & Ünal, S. (2009). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Nobel.
• Aksu, H.H. (2008). Öğretmen adaylarının matematik öğretimine yönelik öz-yeterlilik inançları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 1610-170.
• Akyıldız, P., & Çınar, C. (2016). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının lineer cebir dersine yönelik tutumları ve alan dili yeterliklerinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(1),1-22.
• Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117-148.
• Bıkmaz, H. F. (2006). Öz Yeterlik İnançları. İçinde: Y. Kuzgun & D. Deryakulu (Ed.), Eğitimde Bireysel Farklılıklar (s. 291-310). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bozkurt, I. (2012). İlköğretim öğretmen ve öğretmen adaylarının matematik öğretimi yeterlik algılarının bir karşılaştırması. (Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi, Erzincan). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nitel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Dede, Y. (2008). Matematik öğretmenlerinin öğretimlerine yönelik öz-yeterlik inançları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 741-757.
• Duman, D. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin özel alan yeterlikleri ve uygulanma düzeylerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Ergun, M., Sürmeli, H., & Yurdatapan, M. (2013). Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, 200, 49-67.
• Erişen Y., & Çeliköz N., (2003). Öğretmen adaylarının genel öğretmenlik davranışlarına ilişkin yeterlilik algıları, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1, 427-440.
• Esendemir, Ö., Çırak, S. ve Samancıoğlu, M. (2015). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematik öğretimi yeterliklerine ilişkin görüşleri. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(1), 217-239.
• Fidan, M. (2012). Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının fen ve teknoloji özel alan yeterlikleri hakkındaki özyeterlik algıları. (Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Hacıömeroğlu, G. ve Taşkın, Ç. Ş.(2010). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimi yeterlik inançları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 539-555.
• Kiremit, Ö. H. (2013). Ortaöğretim biyoloji öğretmenlerinin 2007-biyoloji ders programının öğrenme-öğretme süreci ile ilgili görüşlerinin biyoloji öğretmeni özel alan yeterlilikleri ile ilişkisi (Aydın ili örneği). Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 76-108.
• Koyuncu, İ., Güzeller, C.O., Akyüz, D. (2017). The development of a self-efficacy scale for mathematical modeling competencies. International Journal of Assessment Tools in Education, 4(1), 19-36.
• MEB (1973). Milli eğitim temel kanunu. (Erişim: 04/04/2019), http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin /1.5.1739.pdf.
• MEB (2006). TEDP temel eğitime destek projesi “öğretmen eğitimi bileşeni” öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. (Erişim: 07/04/2019), http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_ dosyalar/2017_12/13161921_YYretmenlik_MesleYi_Genel__YETERLYKLERi_onaylanan.pdf .
• MEB (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. (Erişim: 18/03/2019), http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_ dosyalar/2017_12/11115355_YYRETMENLYK_MESLEYY_GENEL_YETERLYKLERY.pdf.
• Meşe, B. T. E. (2010). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin özel alan yeterlikleri açısından kendilerini değerlendirmeleri: İzmir ili örneği. (Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Mete, F. (2012). Türkçeyi yabancı dil olarak öğreten öğretmenlerin özel alan yeterlikleri üzerine bir araştırma. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.Senemoğlu, N. (2004). Gelişim-öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Şan, İ. (2013). Matematik öğretmen adaylarının öğretimi planlama ve düzenleme yeterlikleri hakkında öz yeterlik düzeyleri. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(3), 517-537.
• Şenol, F. B. (2012). Okul öncesi öğretmen adayları ile okul öncesi öğretmenlerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz yeterlik inançlarının karşılaştırılması. (Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Şişman, M. (2009). Öğretmen yeterlilikleri: Modern bir söylem ve retorik. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 10(3), 63–82.
• Tepe, S. (2010). Müzik öğretmenliği programında bireysel çalgı eğitimi-gitar öğrencilerinin mesleki yeterlik algılarının değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Tschannen-Moran, M., Woolfolk Hoy, A., & Hoy, W. K. (1998). Teacher efficacy: Its meaning and measure. Review of Educational Research, 68(2), 202–248.
• Tschanen-Moran, M., & Woolfolk A. H., (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching And Teacher Education, 17, 783-805.
• Uslu, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının özel alan yeterliklerine ilişkin öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. (Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Yazıcı, F., & Yıldırım, T. (2017). Tarih alan yeterlik algısı ölçeği: bir ölçek geliştirme çalışması. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(17), 589-604.
• Yıldız, C. (2014). Müziksel işitme, okuma ve yazma öz yeterlik ölçeği’nin geliştirilmesi ve müzik öğretmeni adaylarının öz yeterlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Yurdugül, H. ve Bayrak, F. (2012). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerlik ölçüleri: Kapsam geçerlik indeksi ve Kappa istatistiğinin karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel sayı 2: 264-271.