Teacher Perspectives on the Challenges Faced by Immigrant Students in the Initial Literacy Learning Process

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 3, 348 - 399, 15.11.2023

Fatma Kırmızı , Hilal Bozovalı Emre Cingöz , Mihriban Hira

https://doi.org/10.29250/sead.1356457

Öz

Due to adverse living conditions, healthcare system issues, natural disasters, wars, famine, etc., people migrate to different countries every day to start a new life as immigrants. Recently, Türkiye has received migration flows due to wars in Syria and Ukraine. Additionally, there have been migrations from countries with low living standards, such as Afghanistan and Pakistan. It can be said that children are the most affected group by these migrations. Educational support programs have been implemented for students coming through migration. Especially during the initial stages of learning to read and write, immigrant children have faced significant challenges. The aim of this study is to identify and evaluate the problems encountered in the process of teaching initial reading and writing to immigrant students, according to the views of teachers. As the focus is on identifying the problems encountered in the initial reading and writing instruction of immigrant students, a qualitative research method has been employed in the study. Among the qualitative research designs, "case study" has been preferred. The study was conducted in the spring semester of the 2022-2023 academic year in Denizli and Şanlıurfa. Participants are primary school teachers working in state schools affiliated with the Ministry of National Education. The "criterion sampling method" was used in selecting participants, considering the criterion of "teachers with immigrant students in their classes." These students are refugees or have refugee status and have a foreign background. A total of 49 (34 female, 15 male) primary school teachers were reached in the research. Teachers participated in the study on a voluntary basis. A researcher-developed personal information form and an open-ended question form were used to obtain research data. The open-ended question form was developed with expert opinions. Participants in the sample were reached through Google Forms or directly. Content analysis was employed in data analysis. The data were transferred to the computer, and codes were identified. Related codes were grouped together to reach sub-themes. Sub-themes were combined to form themes. When explaining themes and sub-themes, direct quotations were included. According to the results obtained from the research, parents cannot assist their children's studies at home adequately because they do not know Turkish well enough. The majority of immigrant students, due to not having received preschool education, have readiness levels below what is expected. These students experience difficulties in pronouncing certain letters, writing from left to right, speaking and understanding Turkish, and communicating with their peers. According to teachers' views, even if immigrant students somehow learn to read, they struggle to comprehend what they read. These students cannot read sentences meaningfully because they are not familiar with the stress and intonation of Turkish. They also face difficulties in writing letters of the Latin alphabet because they are not familiar enough with them.

Anahtar Kelimeler

Immigrant student, First time literacy, Teacher

Etik Beyan

Araştırma etiği gereğince katılımcılara çalışma ile ilgili açıklamalar yapılmıştır. Açıklamalar sonrasında onların onayı alındıktan sonra açık uçlu soru formu uygulanmıştır. Çalışmanın etik kurallara uygun bir şekilde yapılması için büyük bir özenle hareket edilmiştir. Çalışmanın etik kurul izni alınması için gerekli işlemler gerçekleştirilmiştir. Araştırmacıların bağlı bulunduğu kurumun “Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kuruluna” başvuru yapılmıştır. Yapılan başvuru sonucunda çalışmanın etik kurallara uygunluğuna ilişkin belge alınmıştır.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Göçmen Öğrencilerin İlk Okuma Yazma Öğrenme Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Öğretmen Görüşleri

Öz

Olumsuz yaşam koşulları, sağlık sistemi sorunları, doğal afetler, savaş kıtlık vb. sebebiyle her gün insanlar farklı ülkelerde göçmen olarak yeni bir yaşama başlamaktadır. Türkiye, yakın zamanda Suriye’de ve Ukrayna’da yaşanan savaşlar nedeni ile göç almıştır. Ayrıca Afganistan ve Pakistan gibi yaşam standartı düşük ülkelerden de göçler olmuştur. Bu göçlerden en çok etkilenen kitlenin çocuklar olduğu söylenebilir. Göçle gelen öğrenciler için eğitim desteği çalışmaları yapılmıştır. Özellikle ilk okuma yazma öğrenme sürecinde göçmen çocuklar çok büyük sorunlar yaşamıştır. Bu çalışmanın amacı öğretmen görüşlerine göre göçmen öğrencilerle gerçekleştirilen ilk okuma yazma öğretimi sürecinde karşılaşılan sorunları tespit etmek ve değerlendirmektir. Göçmen öğrencilerin ilk okuma yazma öğretimi sürecinde karşılaştıkları sorunları tespit etmeye yönelik olduğundan çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nitel araştırma desenlerinden “durum çalışması (case study)” tercih edilmiştir. Çalışma 2022-2023 eğitim öğretim yılının bahar döneminde, Denizli ve Şanlıurfa’da gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar, Milli Eğitime bağlı devlet okullarında görev yapan ilkokul öğretmenleridir. Katılımcıların seçiminde “ölçüt örnekleme yöntemi” kullanılmıştır. Katılımcıların belirlenmesinde “sınıfında göçmen öğrenci olan öğretmenler” ölçütü göz önüne alınmıştır. Bu öğrenciler sığınmacı ya da mülteci statüsünde olup yabancı kökenlidir. Araştırmada 49 (34=kadın, 15=erkek) ilkokul öğretmenine ulaşılmıştır. Öğretmenler gönüllülük esasına göre çalışmaya katılmıştır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde araştırmacıların geliştirdiği kişisel bilgi formu ve açık uçlu soru formu kullanılmıştır. Açık uçlu soru formu uzman görüşü alınarak geliştirilmiştir. Örneklemde yer alan katılımcılara Google form aracılığı ile ya da doğrudan ulaşılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizine başvurulmuştur. Veriler bilgisayara aktarılmış ve kodlar belirlenmiştir. İlişkili kodlar bir araya getirilerek alt temalara ulaşılmıştır. Alt temalar bir araya getirilerek de temalar oluşturulmuştur. Temalar ve alt temalar açıklanırken doğrudan alıntılara yer verilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre ebeveynler yeterince Türkçe bilmedikleri için evde çocuklarının çalışmalarına yardımcı olamamaktadır. Göçmen öğrencilerin büyük birçoğunluğu okul öncesi eğitim almadıkları için hazır bulunuşluk seviyeleri olması gerekenin altındadır. Bu öğrenciler bazı harfleri seslendirmede, yazıyı soldan sağa doğru yazmada, Türkçe konuşup anlaşmada, akranları ile iletişim kurmakta sorun yaşamaktadırlar. Öğretmenlerin görüşlerine göre göçmen öğrenciler bir şekilde okumayı öğrenseler bile okuduğunu anlamakta oldukça zorlanmaktadır. Bu öğrenciler Türkçenin vurgu ve tonlamalarını bilmedikleri için cümleleri anlamlı bir şekilde okuyamamaktadır. Latin alfabesindeki harflere yeterince aşina olmadıkları için bu harfleri yazmakta zorlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Göçmen öğrenci, ilk okuma yazma, Öğretmen

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Aguiar C., Silva C.S., Guerra R., Rodrigues R.B., Riberio L.A., Pastori G., Leseman P. & The ISOTIS Research Team (2020). Early interventions tackling inequalities experienced by immigrant, low-income, and Roma children in 8 European countries: a critical overview. European Early Childhood Education Research Journal, 28(1), 58-76.
• Aydeniz, S. & Sarıkaya, B. (2021). Göçmen çocukların eğitiminde yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 50(1), 385-404. https://doi.org/10.37669/milliegitim.959700.
• Belet Boyacı, Ş.D. & Yaşar, E. (2018). Teaching Turkish as a second language to Syrian refugees. Educational Research and Reviews, 13(18), 645-653. https://doi.org/10.5897/err2018.3565.
• Biasutti, M., Concina, E. & Frate, S. (2020). Working in the classroom with migrant and refugee students: The practices and needs of Italian primary and middle school teachers. Pedagogy, Culture & Society, 28(1), 113-129. https://doi.org/10.1080/14681366.2019.1611626.
• Biçer, N., Çoban, İ, & Bakır, S. (2012). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin karşılaştıkları sorunlar. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(29), 125-135.
• Bourgonje, P. (2010). Education for refugee and asylum seeking children in OECD countries. Education İnternational, 50, 1-12.
• Casas-Cortes, M., Cobarrubias, S., De Genova, N., Garelli, G., Grappi, G., Heller, C., ... & Tazzioli, M. (2015). New keywords: Migration and borders. Cultural studies, 29(1), 55-87. https://doi.org/10.1080/09502386.2014.891630.
• Ciğerci, F. M. & Güngör, F. (2016). Sınıf öğretmenlerinin bakış açısından yabancı uyruklu ilkokul öğrencilerinin yaşadığı sorunlar (Bilecik ili örneği). Journal of Education and Future, 10, 137-164.
• Ciğerci, F.M. & Yıldırım M. (2020). Sınıfında Suriyeli öğrenci bulunan sınıf öğretmenlerinin ilk okuma yazma sürecine ilişkin görüşleri. Turkish Studies, 15(2), 1541-1555. . https://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.40531
• Cummins, J. (2012). The intersection of cognitive and sociocultural factors in the development of reading comprehension among immigrant students. Reading and Writing, 25(8), 1973-1990.
• De Wal Pastoor, L. (2015). The mediational role of schools in supporting psychosocial transitions among unaccompanied young refugees upon resettlement in Norway. International Journal of Educational Development, 41, 245-254.
• Dixon, L. Q. & Wu, S. (2014). Home language and literacy practices among immigrant second language learners. Language Teaching, 47(4), 414-449. https://doi.org/10.1017/S0261444814000160. Dryden-Peterson, S. (2015). The educational experiences of refugee children in countries of first asylum. British Columbia Teachers' Federation. Washington: Migration Policy Institude.
• Ekşi, H., Demirci, İ., Yıldız, C. & Ekşi, F. (2015). Almanya'da yaşayan Türk göçmenlerin aile değerleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29), 41-82.
• Er, O., Biçer, N. & Bozkırlı, K.Ç. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunların ilgili alan yazın ışığında değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(2), 51-69. DOI: 10.7884/teke.51
• Erdoğan, M. M.(2017). Syrians-barometer -2017- (draft) executive summary. Retrieved 26. 07. 2023 from https://mmuraterdogan.files.wordpress.com/2016/06/syrians-barometer-executive-summary.pdf.
• Eren, Z. (2019). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre göçmen çocukların eğitim sorunları ve çözüm önerileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 213-234.
• Ertuş, G. (2017). Suriyeli sığınmacı çocukların Türk eğitim kurumlarında karşılaştıkları sorunlar. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• Ferfolja, T. (2009). The refugee action support program: Developing understandings of diversity. Teaching Education, 20(4), 395-407. https://doi.org/10.1080/10476210902741239
• Fidan, M. S. & Taş, A. (2023). Türkiye’de geçici koruma statüsünde yaşayan Suriyeli sığınmacıların eğitim sorunları. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 137-156.
• Galera, G., Giannetto, L., Membretti, A. & Noya, A. (2018). Integration of migrants, refugees and asylum seekers in remote areas with declining populations. OECD. Retrieved 29.09.2023 from chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.oecd-ilibrary.org/deliver/84043b2a-en.pdf?itemId=%2Fcontent%2Fpaper%2F84043b2a-en&mimeType=pdf
• Giani, L. (2006). Migration and education: Child migrants in Bangladesh. Retrieved 24.04.2023 from https://www.sussex.ac.uk/webteam/gateway/file.php?name=mwp33.pdf &site=252.
• Göç İdaresi Başkanlığı (2023). Mülteci. https://www.goc.gov.tr/multeci Sitesinden 03. 09. 2023 tarihinde erişilmiştir.
• Güler, A. (2021). Göç olgusunun çok boyutlu etkileri ve Türkiye’ye yansımaları. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 218-239. DOI: 10.53306/klujfeas.943416
• Gültutan, S. & Kan, M. O. (2019). Türkiye’de ilkokulda öğrenim gören Suriyeli öğrencilerin yazma becerisine ilişkin öğretmen görüşleri. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 7(2), 71-86. DOI: 10.35233/oyea.648597
• Güneş, F. (2022). İlk Okuma Yazma Öğretimi-Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara: Pegem Akademi.
• Güneş, F. & Işık, A. D. (2018). Türkçede sık kullanılan harfler ve öğretilmesi. The Journal of Limitless Education and Research, 3(1), 1-26. DOI: 10.29250/sead.402700
• Güngör, F. & Şenel, E. A. (2018). Yabancı uyruklu ilkokul öğrencilerinin eğitim–öğretiminde yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 124-173.
• Hajduković, D. (2023). Committee on migration, refugees and displaced persons. Integration of migrants and refugees: benefits for all parties involved. Parlemantary Assembly Report. Retrieved 29. 09. 2023 from chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://rm.coe.int/integration-of-migrants-and-refugees-benefits-for-all-parties-involved/1680aa9038.
• Hallaçlı, F. & Gül, İ. (2021). Problems and proposed solutions faced by Syrian students in the educational process in Türkiye: Suriyeli öğrencilerin Türkiye’de eğitim sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Journal of Human Sciences, 18(2), 199-214. DOI:https://doi.org/10.14687/jhs.v18i2.6146
• Harzig, C. & Hoerder, D. (2009). What is migration history? Cambridge: Polity Press.
• Hoerder, D. (2009). Human Mobility. A. Iriye u. PY Saunier (Eds.), The Palgrave Dictionary of Transnational History, Basingstoke, pp. 502-508.
• Keskin, Ö. H. (2023). Türkiye'deki sığınmacı sayısı: Veriler ne söylüyor? https://teyit.org/dosya/turkiyedeki-siginmaci-sayisi-veriler-ne-soyluyor Sitesinden 09. 29. 2023 tarihinde erişilmiştir.
• Li, M., Lin, H. C., Li, L. M. W. & Frieze, I. H. (2019). Cross-cultural study of community engagement in second-generation immigrants. Journal of Cross-Cultural Psychology, 50(6), 763-788.
• Liu, C. & Xu, Y. (2023). When the united nations convention on the rights of the child meets confucianism: Chinese parents' understanding of children’s right to play. Childhood, 30(2),1-17.
• Martín-Pastor, E., González-Gil, F., Río, C. J., Robaina, N. F. & Castro, R. P. (2013). Influence of immigrant students’ communication skills on their teaching and learningprocess. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 93,789-793. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.09.280
• Massey, D. S., Arango, J., Hugo, G., Kouaouci, A., Pellegrino, A. & Taylor, J. E. (2014). Uluslararası göç kuramlarının bir değerlendirmesi. Göç Dergisi, 1(1), 11-46.
• Matthews, J. (2008). Schooling and settlement: Refugee education in Australia. International studies in sociology of education, 18(1), 31-45.
• MEB (2019). Türkçe dersi öğretim programı/İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. http://mufredat.meb.gov.tr Sitesinden 02. 06. 2023 tarihinde erişilmiştir.
• Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage Publication.
• Mülteciler Derneği (2023). Türkiye’deki Suriyeli Sayısı. https://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi Sitesinden 02. 06. 2023 tarihinde erişilmiştir.
• Oldroyd, D. (2005). Dealing with diversity: education’s challenge in creating human solidarity. 14th ENIRDEM Conference Book (22–25 September), Czech Republic.
• Picozza, F. (2017). Dubliners: Unthinking Displacement, Illegality, and Refugeeness within Europe’s Geographies of Asylum. In The Borders of" Europe" (pp. 233-254). Duke University Press.
• Phillips, D. (2006). Moving towards integration: the housing of asylum seekers and refugees in Britain. Housing Studies, 21(4), 539-553.
• Polat, A. (2019). Yabancılara (Suriyeli göçmen çocuklara) okuma yazma öğretimi sürecine ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Yayımlanmamış doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Polat, F. (2012). Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu ilköğretim öğrencilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Pohl, C. (2013). Diversity and Diversity Management in Education. Münih: Waxman Verlag Publishing.
• Sağırlı, M. (2019). Ses temelli cümle yönteminin ilk okuma-yazma öğretimi üzerindeki başarısının öğretmen açısından değerlendirilmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 852-883. DOI: 10.26466/opus.596841
• Sidhu, R. K. & Taylor, S. (2009). The trials and tribulations of partnerships in refugee settlement services in Australia. Journal of Education Policy, 24(6), 655-672.
• Sirin, S.R. & Rogers- Sirin L. (2015). The educational and Mental Health Needs of Syrian Refugee Children. Washington, DC: Migration Policy Institute.
• Soyuçok, E. (2023). Mülteci Nedir? https://www.turkiyehukuk.org/multeci-nedir/ Sitesinden 03. 09. 2023 tarihinde erişilmiştir. Stark, O. & Bloom, D. E. (1985). The new economics of labor migration. The American Economic Review, 75(2), 173-178.
• Starman, A. B. (2013). The case study as a type of qualitative research. Journal of Contemporary Educational Studies/Sodobna Pedagogika, 64(1), 27-43.
• Subaşı, M. & Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426.
• Suna, E., Çelik, Z., Ağar, M., Eroğlu, E. & Coşkun, İ. (2021). Türkiye’de Suriyeli göçmen çocukların eğitime uyumlarını destekleme: Psikolojik destek, dil becerileri, aile desteği, ders dışı sosyal etkinlikler ve öğretmen yeterlilikleri. İstanbul University Journal of Sociology, 41(2), 381-407. DOI: https://doi.org/10.26650/SJ.2021.41.2.0051.
• Şahin, H. (2020). Göç olgusu, mülteci çocukların eğitimi ve Suriyeli mülteci çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonu süreci. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 9(1), 377-394.
• Şahin, M. (2012). Eğitimi ve okulu etkileyen bazı sosyal değişimlerin kavramsal çözümlemesi. Milli Eğitim Dergisi, 42(194), 132-148.
• Tarhan, M. (2012). Mülteciler için Şartlı Eğitim Yardımı Programı'nın Türkiye'ye devri gerçekleşti. https://www.aa.com.tr/tr/egitim/multeciler-icin-sartli-egitim-yardimi-programinin-turkiyeye-devri-gerceklesti/2757718 Sitesinden 30. 05. 2023 tarihinde erişilmiştir.
• Turan, M. & Fansa, M. (2021). Göçmen çocukların Türkçe öğreniminde yaşadıkları problemler. Milli Eğitim Dergisi, 50(1), 11-26. DOI: 10.37669/milliegitim.958878
• UNHCR (2023). Sığınmacılar. https://www.unhcr.org/tr/siginmacilar Sitesinden 03. 09. 2023 tarihinde erişilmiştir.
• UNICEF (2020). Humanitarian Action for Children (HAC). Retrieved 02.06.2023 from https://www.unicef.org/turkiye/en/humanitarian-action-children-hac
• UNICEF (2022). Şartlı Eğitim Yardımı Programı (Ş.E.Y). https://www.unicef.org/turkiye/sartli-egitim-yardimi-programi-sey Sitesinden 26. 05. 2023 tarihinde erişilmiştir.
• Uzun, E. M. & Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 72-83.
• Ünsal, Y. & Başkan, G. (2021). The problems of teachers who have immigrant students in their classes and solutions. Journal of Computer and Education Research, 9(17), 199-224. DOI: 10.18009/jcer.838228
• Üstün, A. & Baş, N. A. (2022). Mülteci öğrencilerin öğrenme sürecinde yaşadıkları sorunlar. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 8(59), 1762-1767.
• Yaylacı, G. F., Serpil, H. & Yaylacı, A. F. (2017). Paydaşların gözünden mülteci ve sığınmacılarda eğitim: Eskişehir örneği. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 11(22), 101-117.
• Yılmaz, A. (2014). Uluslararası göç: Çeşitleri, nedenleri ve etkileri. Turkish Studies (Elektronik), 9(2), 1685-1705.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.