Effect of Applied Nitrogen as Ammonium Sulphate on Wheat Yield in Konya-Çumra Irrigated Conditions

Yıl 1995, Cilt: 8 Sayı: 10, 168 - 176, 15.12.1995

Sait Gezgin

Öz

This trial was conducted to determine suitable nitrogen dose for bread winter wheat variety "Bezostaya" in 1986-87 and 1987-88 under Konya- Çumra plain irrigated conditions. The rates of nitrogen was applied as ammonium sulphate at 0, 4, 8, 12, 16 and 20 kg N/da to winter wheat. The effect of nitrogen doses on grain yield, harvest index and agronomic efficiency of N fertilizer was found statistically significant (p<0.01). This effect has varied as depending on years. As mean of results of two-year experiment, the highest grain yield (460.4 kg/da), harvest index (34.6%), and agronomic efficiency (23.3) was obtained with 8 kg N/da application. According to LSD test, the differences between over mentioned highest values and values obtained by other N doses were significant (P < 0.05) .

Anahtar Kelimeler

Wheat, Ammonium Sulphate, Nitrigen dose, Grain Yield

Konya Çumra Ovası Koşullarında Amonyum Sülfat Formunda Uygulanan Azotun Sulanan Buğdayın Verimine Etkisi

Öz

Konya-Çumra Ovası koşullarında 1986-87 ve 1987-88 yıllarında sulu şartlarda yürütülen bu araştırmada, "Bezostaya" kışlık ekmeklik buğday çeşidi için en uygun azot dozu belirlenmeye çalışılmıştır. Bitkiye azot; 0, 4, 8, 12, 16 ve 20 kg N/da dozlarında (% 21'lik Amonyum sülfat halinde) uygulanmıştır. Dane verimi, hasat indeksi ve gübre azotunun agronomik etkinliliği üzerine azot dozlarının etkisi önemli (P<0.01) olmuştur. Bu etki yıllara bağlı olarak değişmiştir. İki yıllık deneme sonuçlarının ortalaması olarak en fazla dane verimi (460.4 kg/da), hasat indeksi (% 34.6) ve gübre azotunun agronomik etkinliliği (23.3) dekara 8 kg azot uygulamasıyla elde edilmiştir. Ayrıca LSD testine göre, elde edilen bu en fazla değerler ile diğer azot dozlarının sağladığı değerler arasındaki farklar (P<0.05) önemli bu- lunmuştur.

Anahtar Kelimeler

: Buğday, amonyum sülfat, azot dozu, dane verimi

Destekleyen Kurum

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

Kaynakça

• Alptürk, C., 1975. Azotlu Gübre Miktarı ve Sulama Zamanları fle Tohum Miktarlarının Güzlük Buğday Çeşitlerinin Yetişmesine ve Verimle- rine Etkileri. Bölge Topraksu Araş. Enst. Genel Y. No: 37, Rapor Seri No: 24, Konya.
• Alptürk, C., 1979. Konya Ovası Koşullarında Bezostaya-1 Buğday Çeşidinin Ticaret Gübreleri İsteği. Bölge Topraksu Araş. Enst. Genel Y. No: 89, Rapor Y. No: 73, Konya.
• Anon., 1992. Tarımsal Yapı ve Üretim. D.İ.E. Yayınları, Ankara.
• Anon., 1993. Gübre Tüketim İstatistikleri Kataloğu, Gübre Üreticileri Derneği Genel Y. No: 102, Güb. Tü. İst. Kat. No: 5, Ankara.
• Barutçu, A., 1974. Erzurum Ovasında Azotlu ve Fosforlu Gübrelerin ve Sulu ve Kıraç Şartlarda Yetiştirilen "305 Kışlık Yayla" ve "Yazlık Kırık" Buğday Çeşitlerinin Verimine Etkisi Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniv. Yay. No: 341, Erzurum.
• Genç, 1., 1974. Yerli ve Yabancı Ekmeklik ve Makarnalık Buğday Çeşitlerinde Verim ve Verime Etkili Başlıca Karakterler Üzerinde Araştırmalar. Ç.Ü. Ziraat Fak. Yay. No: 82, Adana. Gezgin, S., Ş., Uyanöz, 1995. Niğde-Misli Ovası Topraklarında Değişik Azot Kaynaklarının Patates Bitkisinin Azot Beslenmesine Etkileri. S.Ü. Zir. Fak. Dergisi 6(8): 160-172.
• Marschner, H., 1986. Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press Limited, 24/28 Oval Road, London NW1 7DX. p: 195-269.
• Oylukan, Ş., N. Kuşaksızoğlu, 1974. Sulanır Şartlarda (093/44 ve Bezos- taya-1) Buğdayda Ürenin Diğer Azotlu Gübrelerle Mukayesesi. Bölge Topraksu Araş. Enst., Eskişehir.
• Özer, M.S., İ. Dağdeviren, 1983. Harran Ovası Kuru ve Sulanır Şartlarında Buğdayın Azotlu Gübre İsteği. Toprak Su Araş. Enst. Müd. Raporları, Urfa.
• Prosad, R., S. Sing, 1985. Relative Efficiency of Urea and Urea Supergra- nules for Irrigated Wheat. J. Agri. Sci. Camb., 105: 693-695.
• Sade, B., A., Yılmaz, A., Topal, S., Soylu, Y., Kan ve Ö., Öztürk, 1995. Konya Koşullarında Azotlu Gübre Formu ve Uygulama Zamanının "Gerek 79" Ekmeklik Buğday Çeşidinde Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. S.Ü. Zir. Fak. Der. 6(8): 74-87, Konya.
• Waddington, S.R., M. Osmanzai, M. Yashida and J.K., Ransom, 1987. The Yield of Durum Wheats Realased in Mexico Between 1960 and 1984.
• Ülgen, N., N. Yurtsever, 1984. Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi. Top- raksu Gen. Müd. Araş. Dairesi. Baş. Y. No: 47, Ankara.
• Zia, M.S., M.T., Rashid, Rahmatullah, 1988. Relative Efficiency of Conven- tional and Slow Release Nitrogen Fertilizers for Rice Grown on a Udic Haplustalf. Pakistan J. Sci. Ind. 31 (9): 646-648.