ORTAÖĞRETİMDE GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN SINIF YÖNETİMİ KAYGI DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 109 - 131, 15.12.2019

Fatma Sadık Hasan Nasırcı

https://doi.org/10.31798/ses.641051

Cited By: 4

Öz

Öğretmenlerin
sınıf yönetimi açısından temel görevi, olumlu bir öğrenme ortamı oluşturma ve
öğretimin etkili olmasını sağlamaktır. Ancak günlük hayatta karşılaşılan güç
ilişkileri çoğu zaman sınıf ortamında da kendini gösterebilmekte, bu durum
gerek deneyimli gerekse mesleğinin ilk yıllarında olan öğretmenlerin sınıf
yönetimi konusunda kaygılanmasına neden olabilmektedir. Bu araştırmanın amacı ortaöğretim
kurumlarında çalışan öğretmenlerin sınıf
yönetiminde yaşadıkları kaygı düzeyini belirleyerek, bazı değişkenler açısından
incelemektir. Araştırmaya 2017-2018 eğitim-öğretim döneminde Adana’daki merkez
ilçelerde bulunan liselerde çalışan öğretmenlerden 187’si gönüllü olarak
katılmıştır.  Verilerin toplanmasında “Kişisel
Bilgi Formu” ve “Sınıf Yönetimi Kaygı Ölçeği” kullanılmış, verilerin analizinde
Mann Whitney-U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Araştırmanın
sonucunda öğretmenlerin sınıf yönetimi konusunda
kaygı düzeylerinin genel olarak düşük olduğu saptanmış, erkek öğretmenlerin
kaygı düzeylerinin nispeten daha yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Ulaşılan
sonuçlara göre meslek liselerinde meslek derslerine giren ve mevcudu daha az
olan sınıflarda çalışan öğretmenlerin sınıf yönetimi kaygı düzeyi daha
yüksektir.

Anahtar Kelimeler

Lise öğretmeni, ortaöğretim, sınıf yönetimi, kaygı

INVESTIGATION OF CLASSROOM MANAGEMENT ANXIETY LEVELS OF TEACHERS WORKING IN HIGH SCHOOLS

Öz

The teachers’ primary
task in classroom management is creating a positive instruction environment and
being effective in teaching. However, power relations in daily life can often
manifest themselves in the classroom environment, which can cause experienced
teachers to worry about classroom management if they are new to the profession.
The purpose of this research is to investigate the grade of anxiety in
classroom management by various variables. 187 of the teachers who are working
in the high schools in Adana province participated in the research voluntarily
in the academic year of 2017-2018. Data collected using "Personal
Information Form" and "Classroom Management Anxiety Scale" were
analyzed by using Mann Whitney-U and Kruskal Wallis tests. As a result, it was
found out that teachers' anxiety levels of classroom management were generally
low and male teachers' anxiety levels were relatively higher. According to the
results obtained, the teachers who work in vocational high schools, those who
give vocational courses and those who work in less crowded classrooms are more
worried about management in classroom.

Anahtar Kelimeler

High school teacher, secondary education, classroom management, anxiety

Kaynakça

• Açıkgöz Ün, K. (2007). Etkili öğrenme ve öğretme. İzmir: Biliş.
• Ağaoğlu, E. (2014). Sınıf yönetimi ile ilgili genel olgular. Z. Kaya (Ed.), Sınıf yönetimi (ss. 1-42). Ankara: Pegem Akademi.
• Akpınar, B. ve Özdaş, F. (2013). Lise disiplin sorunlarının sınıf değişkeni açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4), 1365-1376.
• Arwood-Barton, S., Morrow, L., Lane, K. ve Jolivette, K. (2005). Project improve: Improving teachers’ ability to address students’ social needs. Education and Treatment of Children, 28(4), 430-443.
• Aydın, A. (2017). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Balay, R. (2004). 2000’li yıllarda sınıf yönetimi. Ankara: Sandal Yayınları.
• Balkı, E. (2003). Çağdaş sınıf yönetiminde bilişim teknolojileri ve kullanımı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı İnsan Kaynakları Yönetimi Programı Projesi. Konya.
• Bulut, K. ve Coşkun, H. (2018). Kırsal kesime atanan Türkçe ve sınıf öğretmenlerinin mesleğe uyum süreci. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 159-185.
• Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
• Cüceloğlu, D. (2000). İnsan ve davranışı. (10. Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Çalık, T. (2012). Sınıf yönetimi ile ilgili temel kavramlar. L. Küçükahmet (Ed.), Sınıf yönetimi (ss. 1-16). Ankara: Pegem Akademi.
• Çelik, V. (2012). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel.
• Çelik, S. ve Ereskici, E. (2008) Meslek liselerindeki öğrencilerin disipline aykırı davranışta bulunma nedenleri. Milli Eğitim, 177, 171–287.
• Demir, O. ve Ersöz, Y. (2016). 4+4+4 eğitim sistemi kapsamında sınıf öğretmenlerinin ilkokuma ve yazma eğitiminde yaşadıkları güçlüklerin değerlendirilmesi. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 7(1), 1-27.
• Demirel, Ö. (2012). Öğretme sanatı. Ankara: Pegem Akademi.
• Demirtaş, H. (2012). Sınıf yönetiminin temelleri. H. Kıran (Ed.), Etkili sınıf yönetimi (ss. 1-34). Ankara: Anı.
• Dinçer, Ç. ve Akgün, E. (2015). Okul öncesi öğretmenleri için sınıf yönetimi becerileri ölçeğinin geliştirilmesi ve öğretmenlerin sınıf yönetimi becerilerinin çeşitli değişkenlerle ilişkisi. Eğitim ve Bilim, 177(40), 187-201.
• Dönmez, B. (2015). Sosyal bir system olarak sınıf. M. Şişman, S. Turan (Ed.), Sınıf yönetimi (ss. 45-59). Ankara: Pegem Akademi.
• Ekici, G. (2008). Sınıf yönetimi dersinin öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algı düzeyine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 98–110.
• Erol, Z. (2006). Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Evertson, C. M. ve Weinstein, C. S. (2006). Handbook of classroom management: research, practice, and contemporary issues. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Evertson, C. M. ve Emmer, E. T. (2013). Classroom management for elemantary school teachers (9th ed.), (Çev. Ed. A. Aypay). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Ferguson, R. F. (1991). Paying for public education: new evidence on how and why money matters. Harvard Journal on Legislation, 28(2), 465-498.
• Fuller, F.F. (1996). Concerns of teachers: A developmental conceptualization. American Educational Research Journal,6,207-226.
• Gezgin, N. (2009). Okul öncesi öğretmenlerinin kullandıkları sınıf yönetimi stratejileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Good, T. L. ve Brophy, J. E. (2000). Control theory in the classroom. New York: Longman.
• Gülay, A. ve Altun, T. (2017). Göreve yeni başlayan öğretmenlerin yeterlik algılarının ve karşılaştıkları sorunların belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 738-749.
• Kazu, H. (2007). The Situation of application of teachers’ strategies towards the prevention and modification of the unwanted behaviours in the class. National Education, 175, 57-66.
• Korkut, K. ve Babaoğlan, B. (2010). Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 146-156.
• Kounin, J. S. (1970). Discipline and group management in classrooms. New York: Holt, Rinehart and Winston.
• Kulaksızoğlu, A. (1989). Üniversite öğrencilerinin kişilik hizmetlerine ilişkin sorunları ve öneriler. Yüksek Öğretimde Rehberlik ve Psikolojik Danışma Toplantısı. (8-11). 20-28 Mayıs 1987. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Lopez, V. A. ve Emmer, E. T. (2002). Influences of beliefs and values on male adolescents' decision to commit violent offenses. Psychology of Men & Masculinity, 3(1), 28-40.
• Maya, İ. (2004). Mesleki-teknik liselerde istenmeyen öğrenci davranışlarına gösterilen öğretmen tepkileri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2017). Mesleki Eğitim Merkezi Çerçeve Öğretim Programı, Ankara.
• Nur, İ. (2012). Anaokullarında örgüt iklimi ile öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Malatya ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Oral, B. (2012). Student teachers’ classroom management anxiety: A study on behavior management and teaching management. Journal of Applied Social Psychology, 42(12), 2901-2916.
• Önder, E. ve Karataş, Z. (2016). Developing classroom management anxiety scale and analysis of psychometric properties of the scale. Global Journal of Psychology Research: New Trends and Issues. 6(2), 76-87. doi: 10.18844/gjpr.v6i2.626
• Özata, O. (2004). İlköğretim okulları öğretmenlerinin sınıf yönetimindeki yeterlikleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kara Elmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Özdemir, M., Tulumcu, F. M. ve İdi Tulumcu, F. (2019). Türkçe ve Türk dili ve edebiyatı öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik algıları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 285-302.
• Özer, B., Gelen, İ. ve Duran, V. (2016). Deneyimsiz öğretmen davranışları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58), 822-836.
• Öztürk, B. (2003). Sınıfta istenmeyen davranışların önlenmesi ve giderilmesi. E. Karip (Ed.), Sınıf yönetimi (ss. 149-192). Ankara: Pegem Akademi.
• Pehlivan, İ. (2002). Alternatif okullar. Ankara: Pegem Akademi.
• Ritter, J. T. ve Hancock, D. R. (2007). Exploring the relationship between certification sources, experience levels, and classroom management orientations of classroom teachers. Teaching and Teacher Education, 23, 1206-1216.
• Sadık, F.(2017). Lise öğretmenlerinin sınıf yönetimine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(2), 1441-1468.
• Sadık, F. ve İnal, U. (2011). Ortaöğretim kurumlarında karşılaşılan disiplin problemlerinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Adana ili örneği). 20. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 1, 8-10 Eylül 2011, Burdur, Türkiye.
• Sarı, M. H. ve Altun, Y. (2015). Göreve yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 213-226.
• Savage, T. V. (1999). Teaching self-control through management and discipline. USA: Prentice Hall.
• Senemoğlu, N. (2018). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Siyez, D.M. (2009). Ergenlerde problem davranışlar. Ankara: Pegem Akademi.
• Siyez, D.M. (2009). Liselerde görev yapan öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışlarına yönelik algıları ve tepkileri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (1), 67-80.
• Stephens, P., Kyriacou C. ve Tønnessen F. E. (2005). Student teachers' views of pupil misbehaviour in classrooms: a norwegian and an english setting compared. Scandinavian Journal of Educational Research, 49(2), 203–216.
• Tunç, B., Yıldız, S. ve Doğan, A. (2015). Meslek liselerinde disiplin sorunları, nedenleri ve çözümü: bir durum analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (2), 384-403.
• Turla, A., Tezel Şahin, F. ve Avcı, N. (2001). Okulöncesi öğretmenlerinin fiziksel şartlar, program, yöntem, teknik, sınıf ve davranış yöntemi sorunlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 151.
• Türkmen, H. (2015). İlkokul öğretmenlerin sınıf dışı ortamlardaki fen öğretimine bakış açıları. Journal of European Education, 5(2), 47-55.
• Türnüklü, A. (2000). Türk ve İngiliz ilköğretim öğretmenlerinin sınıf içi davranış yönetim stratejilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 6 (23), 449-466.
• Weber, W. A. (1986). Classroom management. J. M. Cooper (Ed.), Classroom teaching skills. Toronto: DC. Heath and Company.
• Yalçınkaya, M. ve Tonbul, Y. (2002). İlköğretim okulu sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerine ilişkin algı ve gözlemler. Ege Eğitim Dergisi, 2(1),1-10.
• Yaman, E. (2006). Eğitim sistemindeki sorunlardan bir boyut: büyük sınıflar ve sınıf yönetimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(3), 261-274.
• Zembat, R., Tunçeli, H. İ. ve Yavuz, E. A. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (3), 24-43.