Daha İyi Yaşam Endeksine (DİYE) Göre OECD Ülkelerinde Karşılaştırmalı Analiz

Yıl 2021, Sayı: Sayı 2, 379 - 392, 29.12.2021

Muhammed Ali Kağızman Murat Atan

https://doi.org/10.32331/sgd.1049422

Cited By: 1

Öz

İnsanlar hayatlarını en iyi yaşam koşullarında sürdürmeyi arzu eder. Bu istek de insanların daha iyi yaşam koşulları sahip oldukları refah düzeyinin yüksekliği ile ilişkilidir. Dünyada ülkelerinin iyi refah koşullarına ulaşması için politikalar geliştirerek, ülkesinin dünya ülkeleri arasındaki refah sıralamalarında üst seviyelere taşıyacak politikaları uygulamak ister. Alan yazın çalışmaları incelendiğinde refah düzeyi sıralaması için uzun yıllar GSYİH göstergeleri kullanılmıştır. Zaman içinde ülkenin refah düzeyini sadece milli gelir belirlemenin yeterli olmadığı bu nedenle yeni bir takım sosyal göstergeler kullanılmaya başlanmıştır. Bu çerçevede OECD 2011 yılı mayıs ayında ilk olarak “Daha iyi Yaşam Endeksi” adında yeni bir refah endeksi önerisinde bulunmuştur. Önerilen endeks on bir ana boyuttan oluşmaktadır. Bu boyutlar refahı açıklayabilecek için ülkedeki yaşam kalitesi ve geliri betimleyen değişkenlerden oluşmaktadır. Bu çalışmada, OECD’nin yayınladığı Daha İyi Yaşam Endeksi (DİYE), uzman görüşleri çerçevesinde değerlendirilerek yeniden hesaplanmıştır. DİYE göstergelerinin ana ve alt kriterlerinin ağırlıklandırılmasında SWARA yöntemi kullanılmıştır. DİYE kapsamındaki ülkeler COPRAS yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Hem on bir ana kriter için hem tüm kriterler için ayrı ayrı hesaplama yapılmıştır. Çalışmada kullanılan model ile OECD’nin modeli arasındaki ilişkiyi tespit etmek için spearman rho sıra/rank korelasyon analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarında iki model karşılaştırıldığında aralarında güçlü ve aynı yönlü (pozitif) bir ilişki görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Çok kriterli karar verme, SWARA yöntemi, COPRAS yöntemi, OECD, daha iyi yaşam endeksi

Kaynakça

• Akar, S. (2014). Türkiye’de Daha İyi Yaşam Endeksi: OECD Ülkeleri ile Karşılaştırma. Journal of Life Economics. 1.1-12.
• Ayyıldız, E. ve Demirci, E. (2018). Türkiye’de Yer Alan Şehirlerin Yaşam Kalitelerinin SWARA Entegreli TOPSIS Yöntemi ile Belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 30.68- 87.
• Başol, O. (2018). OECD Ülkelerinde Yaşam Tatmini Üzerine Bir Değerlendirme. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 20(3). 67 – 86.
• Bergh, J. (2008). The GDP Paradox, Journal of Economic Psychology. 30.117-135.
• Bergh, J. (2010). Relax About GDP Growth: Implications for Climate Change and Crisis Policies. Journal of Cleaner Production. 18(69). 540 – 543.
• Çakır, E. ve Karabıyık, B. K. (2017). Bütünleşik SWARA- COPRAS Yöntemi Kullanarak Bulut Depolama Hizmet Sağlayıcılarının Değerlendirilmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi. 10(4). 417- 434.
• Decancq, K. (2015). Measuring Multidimensional Inequality in the OECD Member Countries With a Distribution-Sensitive Better Life Index. Social Indicators Research. 386. 1-35.
• Durand, M. ve Smith, C. (2013). The OECD Better Life Inıtiative: How’s Life? and the Measurement of Well- Being. Paper Prepared for the IARIW Session at the 2013 World Statistics Conference Sponsored by the International Statistical Institute. Hong-Kong.
• Engür, M. (2019). DELPHI ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Öğrenci İşleri Otomasyon Seçimi. Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kırıkkale.
• Eren, H. (2016). PORMETHEE, MOORA ve COPRAS Yöntemleri ile Oran Analizi Sonuçlarının Değerlendirilmesi: Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Isparta. Gökkısa, A. C. ve Ayçin, E. (2019). OECD Ülkelerinin Lojistik Performanslarının SWARA Tabanlı EDAS Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 9 (1). 301-325.
• Hetschko, C., Reumont, L. V. ve Schöb, R. (2016). Embeddig Effects in the OECD Better Life Index: Evidence from an Experiment. Chair of International Public Economics. 20.1-29. [http://www.oecdbetterlifeindex.org/]. (Erişim: 20 Aralık 2020).
• Ersöz, Yunus, Halis, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Sosyal Hizmetler Ön Lisans Programı Ders Notları. [http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/ kitap/sosyalhizmetler_ao/ sosyalpolitika.pdf]. (Erişim: 12 Nisan 2021).
• Karaduman, E. E. (2018). Hastane Personel Seçiminin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Karşılaştırmalı Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Uşak.
• Kasparian, J., ve Rolland, A., (2012). OECD’s Better Life Index: Can any Country be Well Ranked?. Research Article. Journal of Applied Statistics. 39(10). 1- 8.
• Kernyi Adam (2011). The Better Life Index of the Organisation for Economic Co- Operationand Development. Public Finance Quarterly. 56(4).518 – 538.
• Kulesza, M., ve Ucieklak-Jez, P., (2012). Poland and Selected Countriesin the Light of OECD’s Better Life Index. Prace Naukowe Akademi im Jana Dáugosza Cz_Stochowie. Pragmatates Oikonomia. 6. 83- 91.
• Mehdi, T. (2018). Stochastic Dominance Approach to OECD’s Better Life Index. Social Indicators Research. 143. 917 – 954.
• Mizobuchi, Hideyuki (2013). Measuring world Better Life Frontier. Discussion Paper Series. No.13- 01. 1-23.