DEVLİK FENOMENİ VE BEDENİN SİNEMADA ANLAM YARATIM SÜRECİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2020, , 325 - 356, 30.09.2020

Selçuk Ulutaş , Serhat Koca

https://doi.org/10.32001/sinecine.784260

Cited By: 1

Öz

Beden toplumsal alanda inşa edilen bir göstergedir. Toplumların ideal beden anlayışları çerçevesinde bir beden pek çok anlamı kendisini görenlerin zihinlerinde yaratabilir. İdeal dışı olarak tüm tarih boyunca sanat eserlerinde ve çeşitli anlatılarda karşılaştığımız dev bedenler ise çoğunlukla olumsuz eylemlerle birlikte anılmıştır. Dev bedenlerin canavarlık ve kötülük dışında bazı durumlarda da yoldaş ve koruyucu arkadaş olarak da gösterildiği de görülür. Ancak devlik ile ilgili olumlu anlamları yaratmak daha zordur ve var olan anlatıların genel anlamda olumsuz olması nedeniyle devlikle ilgili anlamların üretimi devin olumlu eylemlerinin gösterilmesiyle mümkün olmuştur. Her iki durumda da dev bedenin tarihsel süreçte farklı ve özel görüldüğü ifade edilmelidir. Sanatın hemen her alanında olduğu gibi sinemada da dev bedenin bir gösterge olarak kullanıldığı görülmektedir. Bu çalışma dev bedenin soy kütüğünü esas alarak sanatsal kullanımlarından yola çıkıp bir sinema filminde kullanımını ve anlamsal süreçlerinin nasıl yaratıldığını göstergebilimsel olarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmada bu amaç doğrultusunda Tolga Karaçelik’in Sarmaşık (2015) filminin “Kürt” isimli dev karakteri incelenmektedir. Literatür taramasıyla devlik fenomenini araştıran çalışma inceleme kısmında örnek filmin dev karakterinin potansiyel anlamlarını, etkileniş ve etkileyiş bağlamında çözümlemektedir. Çözümlemede hem paradigmatik analiz hem de sentagmatik analiz kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Devlik, Beden, Göstergebilim, Paradigmatik, Sentagmatik

Kaynakça

• Ancet, P. (2010). Ucube Bedenlerin Fenomenolojisi. (Çev. E. Topraktepe). İstanbul: Yapı Kredi.
• Baker, U. (2013). Dolaylı Eylem. İstanbul: İletişim.
• Bateman, J., & Schmidt, K. H. (2013). Multimodal Film Analysis: How Films Mean. USA: Routledge.
• Buckland, W. (2018). Wes Anderson’s Symbolic Storyworld: A Semiotic Analysis. USA: Bloomsbury.
• Carr-Gomm, S. (2011). Francisco Goya. USA: Parkstone International.
• Chatman, S. (2008). Öykü ve Söylem: Filmde Ve Kurmacada Anlatı Yapısı (Çev. Özgür Yaren). Ankara: De Ki
• Cevizci A. (1999). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma
• Cohen, J. J. (1999). Of Giants: Sex, Monsters, And The Middle Ages. USA: Minnesota.
• Deleuze, G. (2010). Nietzsche ve Felsefe (Çev. Ferhat Taylan) İstanbul: Norgunk.
• Eliade, M. (1994). Ebedi Dönüş Mitosu, (Çev. Ümit Altuğ). Ankara: İmge.
• Fuery, P., & Fuery, K. (2003). Visual Cultures And Critical Theory. USA: Arnold.
• Guiraud, P. (1994). Göstergebilim. (Çev. Mehmet Yalçın). Ankara, İmge
• Hartmann, N. (1998). Ontolojinin Işığında Bilgi. (Çev. Harun Tepe) Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Harris, L. (2002). Disabled Sex And The Movies. Disability Studies Quarterly, 22(4), 26-48.
• Hayward, S. (2012). Sinemanın Temel Kavramları. (Çev. Uğur Kutay ve Metin Çavuş). İstanbul: Es.
• Işık, E. (1998). Beden ve Toplum Kuramı. İstanbul: Bağlam
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (Çev. Osman Akınhay ve Derya Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat
• Nicholas, J. (2018). Canadian Carnival Freaks and the Extraordinary Body, 1900-1970s. Canada: University of Toronto.