CİDDİ BOŞ ZAMAN ÖLÇEĞİNİN KISA FORMUNUN (18-MADDE) FAKTÖR YAPISININ TÜRKİYE ÖRNEKLEMİNE YÖNELİK SINANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Yıl 2020,
Cilt: 18 Sayı: 3, 136 - 145, 30.09.2020
Utku Işık
,
Arslan Kalkavan
,
Mehmet Demirel
Öz
Bu çalışmanın amacı Gould ve ark. (2011) tarafından geliştirilmiş olan Ciddi Boş Zaman Ölçeği-Kısa Formunun (18-Madde) Türkçe geçerlik ve güvenirliğinin test edilmesidir. Çalışmaya Türkiye’de farklı amatör liglerde futbol oynayan yaşları 16 ila 38 arasında değişen (Xyas=20,64+/-5,69) 330 amatör futbolcu oluşturmuştur. Serious Leisure Inventory and Measure (SLIM) ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması belirli aşamalardan geçmiştir. Öncelikle dilsel eşdeğerlik çalışması yapılmıştır. Ölçek daha sonra sırasıyla kapsam geçerliliği, yapı geçerliliği, yakınsak geçerlilik ve ayrışma geçerliliği analizlerine tabii tutularak son şeklini almıştır. Ayrıca ölçeğin güvenirliliğine ise cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda geçerlik ve güvenirlik testlerinden elde edilen puanlar CBZÖ’nin 18 maddeli 3 faktörlü yapısını desteklemektedir. Sonuç olarak; Ciddi Boş Zaman Ölçeği-Kısa Formunun (18-Madde) Türk popülasyonunun ciddi boş zaman eğilimlerini ölçmeye yönelik psikometrik nitelikleri sağlanan bir ölçme aracı olduğu sonucunda varılmıştır.
Kaynakça
- Akgül, B. M., Özdemir, A. S., Öğüt, E. E. E., Karaküçük, S. (2016). Serious leisure ınventory and measurement: validity and reliability analysis. Journal of Human Sciences, 13(2), 2820-2838.
- Akyıldız, M. (2013). Ciddi ve kayıtsız katılımcıların kişilik özellikleri ile boş zaman tatmini ve yaşam tatmini arasındaki ilişki. Yayınlanmış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Akyıldız, M. (2013). Boş Zamana “Ciddi" Bir Bakış: Boş Zaman Araştırmalarında Ciddi Boş Zaman Teorisi. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 4(2).
- Baumgartner, H., Homburg, C. (1996). Applications of structural equation modeling in marketing and consumer research: A review. International journal of Research in Marketing, 13(2), 139-161.
- Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS. New York: Routledge.
- Cantillon, Z., Baker, S. (2019). Serious leisure and the DIY approach to heritage: Considering the costs of career volunteering in commu¬nity archives and museums. Leisure Studies, 1-14.
Chang, P. J., Wray, L., Lin, Y. (2014). Social relationships, leisure activity, and health in older adults. Health Psychology, 33(6), 516.
- d’Araújo, M. A., Fonseca, J. R. S. (2019). Serious leisure as a strategy to reduce loneliness and social ısolation: a preventive response to elderly women abuse. In Violence Against Older Women, Volu¬me II (pp. 143-164). Palgrave Macmillan, Cham.
- Fornell C., Larcker DF. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error, Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
- Frash Jr, R. E., Blose, J. E. (2019). Serious leisure as a predictor of tra¬vel intentions and flow in motorcycle tourism. Tourism Recreation Research, 1-16.
- Gould, J., Moore, D., McGuire, F., Stebbins, R. (2008). Development of the serious leisure inventory and measure. Journal of Leisure Re¬search, 40(1), 47-68.
- Gould, J., Moore, D., Karlin, N. J., Gaede, D. B., Walker, J., Dotterwe¬ich, A. R. (2011). Measuring serious leisure in chess: Model confir¬mation and method bias. Leisure Sciences, 33(4), 332-340.
- Hair, J. F., Anderson, R. E., Babin, B. J., Black, W. C. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective (Vol. 7).
- Hatcher L. (1994). A step-by-step approach to using the SAS system for factor analysis and structural equation modeling. Cary, NC: The SAS Institute.
- Heidari, K., Heydarinejad, S., Saffari, M., Khatibi, A. (2019). Investi¬gating the leisure behavior of Iranians: The structural model of seri¬ous leisure, recreation specialization and place attachment. Journal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events, 1-17.
- Hu, L. T., Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6, 1-55.
- Huang, C. C., Wang, Y. M., Wu, T. W., Wang, P. A. (2013). An empirical analysis of the antecedents and performance consequences of using the moodle platform. International Journal of Information & Education Technology, 3(2), 217.
- Kelloway, E. K. (1998). Using LISREL for structural equation modeling: A researcher's guide. Sage.
- Kim, H. H., Park, I., Bae, J. S. (2019). Happy campers? The relations¬hips between leisure functioning, serious leisure, and happiness. So¬cial Behavior and Personality: An International Journal, 47(11), 1-9.
- Kline RB. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (Third Edition). New York: Guilford Press.
- Lamont, M., Kennelly, M., Moyle, B. (2019). Perspectives of endu¬rance athletes’ spouses: A paradox of serious leisure. Leisure Scien¬ces, 41(6), 477-498.
- Lawshe C.H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel psychology, 28(4), 563-575.
- Lee, K. (2019). Serious leisure is social: Things to learn from the social world perspective. Journal of Leisure Research, 1-11.
- Marsh HW, Hau KT, Artelt C, Baumert J, Peschar JL. (2006): OECD’s brief self-report measure of educational psychology’s most useful affective constructs: Cross-cultural, psychometric comparisons across 25 countries. International Journal of Testing, 6(4), 311-360.
- McDonald, R. P., Ho, M. H. R. (2002). Principles and practice in reporting structural equation analyses. Psychological methods, 7(1), 64.
- Nunnally JC, Bernstein IR. (1994): Psychometric Theory, 3d ed. New York: McGraw-Hill.
Rampley, H., Reynolds, F., Cordingley, K. (2019). Experiences of cre¬ative writing as a serious leisure occupation: An interpretative phe¬nomenological analysis. Journal of Occupational Science, 1-13.
- Schupp, K. (2019). I can’t. I have dance: Dance competition culture as serious leisure and pre-professional training. Leisure Studies, 1-14.
- Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online, 8(2), 23-74.
- Shen, X. S., Yarnal, C. (2010). Blowing open the serious leisure-casual leisure dichotomy: What’s in there?, Leisure Sciences, (32), 162-179.
- Stebbins, R. A. (1992). Amateurs, professionals, and serious leisure. Montreal, QC & Kingston, ON: McGill-Queen’s University Press.
- Stebbins, R. A. (1994a). The liberal arts hobbies: A neglected subtype of serious leisure. Loisir et Société/Society and Leisure, 16, 173-186.
- Stebbins, R. A. (1994b). The Franco-Calgarians: French language, le¬isure, and linguistic lifestyle in an anglophone city. Toronto, ON: University of Toronto Press.
- Stebbins, R. A. (1995). Leisure and selfishness: An exploration. G. S. Fain (Ed.). Reflections on the philosophy of leisure, Vol. II, Leisure and ethics (pp. 292-303).107
- Stebbins, R. A. (1996a). The barbershop singer: Inside the social world of a musical hobby. Toronto, ON: University of Toronto Press.
- Stebbins, R. A. (1996b). Volunteering: A serious leisure perspecti¬ve. Nonprofit and Voluntary Action Quarterly, 25, 211-224.
- Stebbins, R. A. (1997). Casual leisure: A conceptual statement. Leisure Studies, 16, 17-25.
- Stebbins, R. A. (1998). The urban francophone volunteer: Searching for personal meaning and community growth in a linguistic minority. Vol. 3, No. 2 (New Scholars-New Visions in Canadian Studies qu¬arterly monographs series). Seattle, WA: University of Washington, Canadian Studies Centre.
- Stebbins, R. A. (2001). Exploratory research in the social science (Vol. 48). Sage.
- Stebbins, R. A. (2007). Serious leisure: A perspective for our time. Tran¬saction Publishers.
- Stebbins, R. (2016). Serbest Zaman Fikri: Temel İlkeler. (M. Demirel, N. Ekinci, Ü. Üstün, U. Işık, O. Gümüşgül, Çev.) Ankara: Spor Yayınevi ve Kitabevi.
- Stone, E. (2019). What’s in it for the cats?: Cat shows as serious leisure from a multispecies perspective. Leisure Studies, 1-13.
- Tezcan Kardaş, N., Aktaş Üstün, N. (2018). Rekreasyonla ilişkili alanlar. Karacabey, K (Ed.). Rekreasyona giriş (1.Baskı). İzmir: Erol Ergün Basın yayınevi.
- Williams, R. B., Slak-Valek, N. (2019). Pokémon GO is serious leisure that increases the touristic engagement, physical activity and sense of happiness of players. Information Technology & Tourism, 1-19.
- Wilson FR, Pan W, Schumsky DA. (2012): Recalculation of the critical values for Lawshe’s content validity ratio. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 45(3), 197-210.
- Yang, H. T., Kim, J., Heo, J. (2019). Serious leisure profiles and well-be¬ing of older Korean adults. Leisure Studies, 38(1), 88-97.
- Yurdagül H. (2005): Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliği için Kapsam Geçerlik İndekslerinin Kullanılması. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Denizli.