DETERMINATION OF CLASSROOM CLIMATE IN PHYSICAL EDUCATION AND SPORT LESSONS: DEVELOPMENT OF A VALID AND RELIABLE MEASUREMENT TOOL

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 3, 122 - 138, 30.09.2025

Veli Başal , Hüseyin Ünlü , Metin Yüceant

https://doi.org/10.33689/spormetre.1667975

Öz

The most important realisation area of learning and teaching processes is the classroom. Classroom climate is a concept that is influenced by various characteristics such as teacher's academic and professional qualifications, experience, gender, student profile and school environment. In this context, it is important to measure the classroom climate of physical education and sport course. The aim of this study is to develop a measurement tool that can measure the classroom climate of physical education and sport lesson. 391 physical education teachers participated in the study. In the validity and reliability analysis of the scale, item-total score correlation, KMO and Bartlett's Sphericity Tests, exploratory and confirmatory factor analyses were performed. The overall Cronbach's Alpha reliability coefficient of the scale was found to be 0.906. It was determined that the scale contained a structure consisting of 23 items and 4 dimensions. DFA fit index values revealed that the scale showed an excellent fit in general. As a result, it can be said that the Physical Education and Sports Classroom Climate Scale (PESCS) is a valid and reliable measurement tool in the sample of teachers in Turkey and can be used to determine the levels of classroom climate in physical education and sports classes.

Anahtar Kelimeler

Physical education , sport , classroom climate , scale , validity , reliability

Etik Beyan

This study was conducted in accordance with the principles of scientific research ethics. The ethics committee approval of the study was obtained by Aksaray University Rectorate Human Research Ethics Committee on 17.09.2024 with protocol number 2024/223. Participants were informed about the study, their voluntary participation was ensured and the confidentiality of their personal data was protected. The data obtained were used only for scientific purposes and were not shared in any way other than the consent of the participants.

Destekleyen Kurum

There are no institutions and organizations supporting our study.

BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSLERİNDE SINIF İKLİMİNİN BELİRLENMESİ: GEÇERLİ VE GÜVENİLİR BİR ÖLÇME ARACININ GELİŞTİRİLMESİ

Öz

Öğrenme ve öğretme süreçlerinin en önemli gerçekleşme alanı sınıflardır. Sınıf iklimi, öğretmenin akademik ve mesleki nitelikleri, deneyimi, cinsiyeti, öğrenci profili ve okul ortamı gibi çeşitli özelliklerden etkilenen bir kavramdır. Bu bağlamda, beden eğitimi ve spor dersinin sınıf ikliminin ölçülmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, beden eğitimi ve spor dersi sınıf iklimini ölçebilecek bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırmaya 391 beden eğitimi öğretmeni katılmıştır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizinde madde-toplam puan korelasyonu, KMO ve Bartlett’in Sphericity Testleri ile açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin genel Cronbach’s Alfa güvenirlik katsayısı 0.906 olarak bulunmuştur. Ölçeğin 23 madde ve 4 boyuttan oluşan bir yapı içerdiği belirlenmiştir. DFA uyum indeksi değerleri, ölçeğin genel olarak mükemmel uyum gösterdiğini ortaya koymuştur. Sonuç olarak, Beden Eğitimi ve Spor Dersi Sınıf İklimi Ölçeği (BESSİÖ)'nin Türkiye'deki öğretmenler örnekleminde geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ve beden eğitimi ile spor derslerinde sınıf iklimi düzeylerini belirlemek için kullanılabileceği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Beden eğitimi , spor , sınıf iklimi , ölçek , geçerlik , güvenirlik

Etik Beyan

Bu çalışma, bilimsel araştırma etiği ilkelerine uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın etik kurul onayı, Aksaray Üniversitesi Rektörlüğü İnsan Araştırmaları Etik Kurulu tarafından 17.09.2024 tarihinde, 2024/223 protokol numarası ile alınmıştır. Katılımcılar, çalışma hakkında bilgilendirilmiş, gönüllü katılımları sağlanmış ve kişisel verilerinin gizliliği korunmuştur. Elde edilen veriler yalnızca bilimsel amaçlarla kullanılmış olup, katılımcıların onayı dışında herhangi bir şekilde paylaşılmamıştır.

Destekleyen Kurum

Çalışmamızı destekleyen kurum ve kuruluş bulunmamaktadır.

Kaynakça

• Aragon, A.J. (2023). Creative classroom climates. Degree of doctor of education. California lutheran university, USA.
• Aygün, H. E., & Taşkın, Ç. Ş. (2022). The effect of social-emotional learning program on social-emotional skills, academic achievement and classroom climate. Psycho-Educational Research Reviews, 11(1), 59-76. https://doi.org/10.52963/PERR_Biruni_V11.N1.05
• Beaton, D. E., Bombardier, C., Guillemin, F., & Ferraz, M. (2000). Guidelines for the process of cross-cultural adaptation of self-report measures. Spine, 25(24), 3186–3191. https://doi.org/10.1097/00007632-200012150-00014
• Biddle S.K., Cury, F., Goudas, M., Sarrazin, P., Famose J.P. and Durand M. (1995). Development of scale to measure perceived physical education class climate: A cross - national project. British journal of educational psychology. 65, 341-358.
• Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford publications.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş., & Çakmak, E. K. (2022). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem
• Büyüköztürk, Ş. (2023). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Atıf İndeksi, 001-214.
• Comrey, A. L., & Lee, H. B. (2013). A first course in factor analysis. Psychology press.
• Canpolat A.M., & Kazak Z. (2012). Validity and reliability of the turkish translation of the physical education class climate scale. International Journal of Academic Research, 4(1), pp. 89-95.
• Çengel, M., & Türkoğlu, A. (2015). Öğrenciler tarafından algılanan sınıf iklimi ölçeği:geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(4), 1240-1257.
• Çengel, M., Yılmaz Özelçi, S., & Totan, T. (2021). Student perception of classroom climate scale: adaptation and validation in Turkish. Research on Education and Psychology, 5(2), 204-222. https://doi.org/10.54535/rep.1005702
• Ercan, İ., & Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.
• Field, A. (2024). Discovering statistics using IBM SPSS statistics. Sage publications limited.
• Gezer, M. ve Şahin, İ.F. (2017). Sınıf iklimi ölçeği kısa formunun türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2), 693-715. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2017.17.30227-326593
• Goudas M. and Biddle S. (1994). Perceived motivational climate and ıntrinsic motivation in school physical education classes. European Journal of Psychology of Education, 9, 241-250.
• Grix, J. (2010). The foundations of research. Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1007/978-0-230-36490-5
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2019). Multivariate data analysis (8th ed.). Cengage Learning.
• Han, F., & Demirtaş, H. (2021). Zorbalığa maruz kalmanın sınıf iklimine ve okula yabancılaşmaya etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 2297-2322. https://doi.org/10.17679/inuefd.987106
• Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53 –60.
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: a multidisciplinary journal, 6(1), 1-55.
• Huang, T. (2020). The Reform Status and Model Construction of College Physical Education under the Sunshine Sports Background. Lifelong Education, 9(6), 19-21. https://doi.org/10.18282/le.v9i6.1284
• Jiang, Z., & Jia, Z. R. (2018). Effects of physical education teachers’ leadership styles and classroom climate on learning motivation for basketball course. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 14(4), 1351-1357.
• Justice, L. M., Jiang, H., & Strasser, K. (2018). Linguistic environment of preschool classrooms: What dimensions support children’s language growth?. Early Childhood Research Quarterly, 42, 79-92. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2017.09.003
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar-ilkeler-teknikler. Ankara: Nobel Yayin Dağitim.
• Kartal, S. K., & Dirlik, E. M. (2016). Geçerlik kavramının tarihsel gelişimi ve güvenirlikte en çok tercih edilen yöntem: Cronbach alfa katsayısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1865-1879.
• Kline, R. B. (2023). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications.
• Kılıç, S. (2012). Örnek büyüklüğü, güç kavramları ve örnek büyüklüğü hesaplaması. Journal of Mood Disorders, 2(3), 140-142. https://doi.org/10.5455/jmood.20120921043306
• López, V., Torres-Vallejos, J., Ascorra, P., Villalobos-Parada, B., Bilbao, M., & Valdés, R. (2018). Construction and validation of a classroom climate scale: A mixed methods approach. Learning Environments Research, 21, 407-422.
• Marczyk, G. R., DeMatteo, D., & Festinger, D. (2010). Essentials of research design and methodology (Vol. 2). John Wiley & Sons.
• Miller, M.B. (2021). The relationship between teacher emotional ıntelligence and classroom climate in fourth grade elementary classrooms. Degree of doctor of education. The faculty of the graduate school of millersville university and shippensburg university of Pennsylvania, USA.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2024). Milli Eğitim İstatistikleri. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_09/29151106_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2022_2023.pdf adresinden erişildi.
• Mjatveit, A., & Giske, R. (2017). Learning climate in physical education. Journal of Physical Education and Sport (JPES), 17(1), 224–232. https://doi.org/10.7752/jpes.2017.01034
• Neuman, L. W. (2014). Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches (Seventh Ed.). Essex: Pearson Education Limited.
• Özcan, G., Mirzeoğlu A.D., & Çoknaz, D. (2016). Öğrenci gözüyle beden eğitimi ve spor dersi ve öğretmeni. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 270-291. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2016.16.1-5000182921
• Persson, L., & Svensson, M. (2017). Classmate characteristics, class composition, and children’s perceived classroom climate. Journal of Public Health, 25(4), 473–480. https://doi.org/10.1007/s10389-017-0809-0
• Rosca, A., & Tohanean, D. I. (2022). The excessive sportivization of physical education lessons on the gymnasium school level. Bulletin of the Transilvania University of Braşov. Series IX: Sciences of Human Kinetics, 15(64), 49–56. https://doi.org/10.31926/but.shk.2022.15.64.2.5
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online, 8(2), 23-74.
• Sørlie, M. A., & Hukkelberg, S. S. (2023). The Teacher Classroom Climate Scale (TCCS): Development and validation of a new instrument for use in primary school. Journal of Educational & Psychological Research, 5(1), 622–631. https://doi.org/10.33140/JEPR.05.01.06
• Sriklaub, K., Wongwanich, S., & Wiratchai, N. (2015). Development of the classroom climate measurement model. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 171, 1353–1359. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.253
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics, 6th edn Boston. Ma: Pearson.
• Tofur, S., & Balıkçı, A. (2018). Okul yöneticileri ve öğretmenlere göre okul iklimini etkileyen faktörlerin incelenmesi: Ortaokul örneği. Turkish Studies: Educational Sciences, 13(11), 1279–1295. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.13156
• Ünlü, H., &Aydos, L. (2007). Öğretmen görüşlerine göre; beden eğitimi derslerinde öğretmenlerin ve öğrencilerin tercih ettikleri öğretim yöntemleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(2), 71-81.
• Ünlü, H., Sünbül, A. M., & Aydos, L. (2009). Beden eğitimi öğretmenleri sınıf yönetimi davranışları ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(27), 199-209.
• Vu, N.C. (2020). The role of socıal ınterdependence on student perceptıons of affectıve learnıng, motıvatıon, classroom communıcatıon apprehensıon, and classroom clımate. A thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of master of scıence. Illinois state university, USA.
• Wang, M., Degol, J., Amemiya, J., Parr, A., & Guo, J. (2020). Classroom climate and children’s academic and psychological wellbeing: A systematic review and meta-analysis. Developmental Review, 57, 100912. https://doi.org/10.1016/j.dr.2020.100912
• Wanghaiyan. (2020). Analysis on the creative application of sports game strategy in the physical quality exercises of college students. In Proceedings of the 2020 4th International Seminar on Education, Management and Social Sciences (ISEMSS 2020). https://doi.org/10.2991/assehr.k.200826.165
• Wanjiku, T. R. (2013). Effects Of Teacher Characteristics On The Classroom Climate Of Preschools İn Ongata Rongai Zone Kajiado North District Kenya. Nairobi, Kenya: University Of Nairobi.