Psikopatolojik Etkilerin Sanat Yaratımlarına Yansıması: Toulouse-Lautrec Örneği

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 9, 163 - 182, 30.12.2024

Ahmet Göktuğ Kılıç , Bayram Dede

Öz

Sanat; insanların, düşünce ve duygularını ifade etmede etkin yollardan biridir. Sanatçılar, kendilerini ve sanat yolu ile duygu ve düşüncelerini etkili bir şekilde eserlerine yansıtabilmiştir. Bu nedenle sanatçılar, sanat eserlerini oluştururken zihinsel ve bilinçdışı duygularından ilham almıştır. Fiziksel ve zihinsel acılarla dolu yaşam, karanlığın kollarına bırakılan yetenek, yeni bir biçimsel dilin gelişmesine yol açmıştır. Özellikle depresyon, şizofreni gibi psikolojik bozuklukları yaşayan sanatçılar, ruhsal yansımalarını sanat eserlerinde somutlaştırmıştır. Bu durumda sanat eseri, sanatçının bakış açısını anlayabilmek için birer kimlik niteliğinde görülebilmektedir. Bu anlamda sanatın etkilendiği psikopatoloji; duygu, düşünce ve davranış bozukluklarından kaynaklanan uyumsuz davranışlar için araştırma metodolojileri oluşturmuş ve sanatsal yaratım süreci için dikkate değer kanıtlar sağlayabilmiştir. Sanatçının yaratım sürecini gözlemlemek ve bu metodolojiyi sanat bağlamında ele almak dikkat çekici özellikler ortaya koyabilmektedir. Bu amaçla Henri de Toulouse Lautrec'in iç dünyasının, fiziksel ve zihinsel yapısının sanat eserlerine etkilerini incelemek araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Sanatçının eserleri, büyük bir heyecanla sergilediği, sanat tarihinde çokça dile getirilmiş ve bu zamana kadar üzerine yazılar yazılmıştır. Kalıplaşmış yöntemlerden sıyrılıp hayatın tüm ağırlığıyla yüzleşen Lautrec, elleri ve aklıyla bahşedilen yaratıcı yeteneğini ortaya koyan eserler ortaya çıkarmıştır. Bu doğrultuda araştırma psikopatoloji, sanat ve sanatçının eserleri çerçevesinde sınırlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sanatsal yaratım, Piskopatoloji, Toulouse-Lautrec.

The Reflection of Psychopathological Effects on Art Creations: The Case of Toulouse-Lautrec

Öz

Art is one of the effective ways for people to express their thoughts and feelings. Artists, have been able to effectively reflect themselves and their feelings and thoughts through art in their works. For this reason, artists have been inspired by their mental and unconscious feelings while creating their works of art. A life full of physical and psychological pain, and talent left in the arms of darkness has led to the development of a new formal language. Artists who have experienced psychological disorders such as depression and schizophrenia in particular have embodied their spiritual reflections in their works of art. In this case, the work of art can be seen as an identity in order to understand the artist's perspective. In this sense, psychopathology, which affects art, has created research methodologies for incompatible behaviors resulting from emotional, thought and behavioral disorders and has provided remarkable evidence for the artistic creation process. Observing the artist's creative process and considering this methodology in the context of art can reveal remarkable features. For this purpose, the purpose of the research is to examine the effects of Henri de Toulouse Lautrec's inner world, physical and mental structure on his works of art. The artist's works, which he exhibited with great excitement, have been widely mentioned in the history of art and have been written about until today. Lautrec, who broke away from stereotyped methods and faced the full weight of life, produced works that revealed his creative talent granted with his hands and mind. In this direction, the research was limited to the framework of psychopathology, art and the artist's works.

Anahtar Kelimeler

Artistic Creation, Pshychopathology, Toulouse-Lautrec

Kaynakça

• Akhan, L. U. (2012). Psikopatolojik Sanat ve Psikiyatrik Tedavide Sanatın Kullanılışı. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (2), 132-135.
• Ayaydın, A. (2020). Psikoloji ve Sanat Etkileşimi Üzerine. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi (BEST Dergi), 4(1), 8-12.
• Beyaztaş, İ. (2018). Resim Sanatında Depresyon Belirtileri Anhedoni, Sessizlik, Acı, Keder, Çöküntü Temalı Resimler. Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batman.
• Dede, B. ve Kılıç, A.G. (2023). The Reflectıon of Van Gogh's Spırıtual State In Art. 2nd International Ege Congress on Social Sciences & Humanities held online and in-person on June 12-13, 2023 / Izmir, Türkiye.
• Felbinger, U. (2005). Toulouse-Loutrec. (Çev. Kocatürk, K.), Literatür. İstanbul.
• Güney, M. (2001). Şizofreni ve Sanat. Klinik Psikiyatri Dergisi, 4(2), 129-133.
• Hazırcı, A. (2019). Ruhsal Ve Bedensel Rahatsızlıkların Modern Sanata Etkisi Frida Kahlo ve Toulouse-Lautrec Örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun.
• Karaman, M. (2022). Güzel Sanatlar Alanında Teori ve Araştırmalar. Arapgirlioğlu, H. (ed.). Erwin Panofsky’nin İkonografik ve İkonolojik Eleştiri Yöntemi Bağlamında Henrı De Toulouse-Lautrec’in “At The Moulın Rouge” Adlı Eserinin İncelenmesi. İçinde (s. 45-60). İzmir: Serüven.
• Kurt, A. (2009). Sanat ve Psikoloji Etkileşiminde İfade Kavramının Sanat Eğitimine Etkileri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kılıç, A. G. ve Dede, B. (2024). Unlimited Freedom in Art: Jackson Pollock. Journal for the Interdisciplinary Art and Education, 5(1), 67-76. https://doi.org/10.5281/zenodo.10848120.
• Kılınç, G. (2011). Sanat, Sanatçı, Yapıt Üçgeninde Benliğin Rolü. Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(1), 87-99.
• Maroteaux, P. & Lamy, M. (1965). Toulouse-lautrec'in Hastalığı. Jama, 191(9), 715-717.
• Özdeğer, Ş. (2018). Sanatçı Psikolojisinin ve Karakter Özelliklerinin Grafik Tasarım Genelinde Resim ve İllüstrasyonlara Yansıması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• URL-1: Mamta B. Herland: http://www.mamtaart.com/articles/docs/Munch-Edvard-presentation.pdf (Erişim tarihi: 3.05.2024) Valdes‑Socin, H. (2021). The syndrome of Toulouse-Lautrec. Journal of Endocrinological Investigation, 44(9), 2013-2014.