ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ GELİŞİMLERİ VE OKUL MÜDÜRLERİNİN KATKI DÜZEYLERİ

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 12, 278 - 303, 28.12.2018

Bekir Bilge , Engin Aslanargun

Öz

Öğretmenler
için mesleki gelişim günümüz dünyasında büyük önem arz etmektedir. Öğretmenler
çağın hızla gelişen teknoloji ve iletişim aletleri nedeniyle birincil bilgi
kaynağı olmaktan uzaklaşmaktadırlar. Bir lider olması gereken okul
müdürlerinin, okullarında görev yapan öğretmenlerin mesleki gelişimlerine
katkısı ve desteği ne kadar yüksek olursa, öğretmenlerin mesleki gelişim
faaliyetlerinden elde edecekleri kazanımın da o denli yüksek olması
beklenebilir. Bu çalışmada için 28 maddeye sahip olan Likert tipi bir ölçek
geliştirilmiştir. Bu çalışma ile öğretmenlerin mesleki gelişimlerine, okul
müdürlerinin katkısının ne ve ne düzeyde olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Yapılan analizlere göre öğretmenlerin algısına göre okul müdürlerinin
öğretmenlerin mesleki gelişimlerine katkısının anlamlı olarak farklılaştığı tek
değişkenin okul türü olduğu görülmüştür. İlkokul, ortaokul ve liselerde görev
yapan okul müdürlerinin öğretmenlerinin mesleki gelişimlerine katkılarının
öğretmenlere göre anlamlı olarak farklılaştığı, diğer değişkenlere göre ise
(cinsiyet, yaş, kıdem, branş) anlamlı bir farklılığın olmadığı çalışma
neticesinde ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mesleki Gelişim, Öğretmen, Okul Müdürü, Eğitim, Hayat Boyu Öğrenme

Kaynakça

• Abazaoğlu, İ. (2014). Dünyada Öğretmen Yetiştirme Programları ve Öğretmenlere Yönelik Mesleki Gelişim Uygulamaları. Electronic Turkish Studies, 9(5).
• Açıkalın, A. (1998). Toplumsal Kurumsal Ve Teknik Yönleriyle Okul Yöneticiliği, Ankara: Pegema Yayınları.
• Agic, H. (2012). The Effect of Trained Principals on the Professional (Self) Development of Employees. Management 7(1)
• Aiex,N.K. (1993). New Directions İn Eacherevaluation: Approachestoevaluation. Eric Digest Articlet On Teacher Evaluation. Ed:364926.
• Aksoy, E., & Gözütok, D. (2014). Amerika Birleşik Devletleri, Finlandiya, Singapur Ve Türkiye’de Öğretmen Eğitimindeki Dönüşümler. Journal of Educational Sciences & Practices, 13(25).
• Altundemir, M. E. (2008). Eğitim Harcamalarında Türkiye Ve Oecd Ülkeleri. Uludağ Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 51-70.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Spss Uygulamalı. Sakarya Yayıncılık.
• Arıcak, O. T. ve Ilgaz, G. (2007). Açımlayıcı Ve Doğrulayıcı Faktör Analizi İle Biyoloji Dersi Tutum Ölçeğinin Yapı Geçerliliğinin İncelenmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi. 28. 1-8.
• Arın, A. (2006). Lise Yöneticilerinin Ögretim Liderliği Davranışları İle Kullandıkları Karar Verme Stratejileri Ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki Düzeyi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.Asada, T. ‘Kounai-ken’(Japanese In-Service Teacher Training System within school).http://teacherresearch.net/Kounai_ken1.pdf (Erişim tarihi: 17/11/2014).
• Aslanargun, E., Kılıç, A. ve Eriş, M. (2013). Eğitim Denetmenlerine Yönelik Öğretmen Bakış Açısını Belirleme Ölçeği Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4 (Ös)), 1419-1430.
• Aslanargun, E. (2009). İlköğretim Ve Lise Müdürlerinin Okul Yönetiminde Kullandığı Güç Türleri. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aydin, M. (2011). Çağdaş Eğitim Denetimi. Ankara: Hatipoğlu Basım ve Yayım.
• Bağcı, N., & Şimşek, S. (2000). Milli Eğitim personeline yönelik hizmet içi eğitim faaliyetlerine genel bir bakış. Millî Eğitim Dergisi, 146.
• Bakioğlu, A. ve Hacıfazlıoğlu, Ö. (2006). Eğitim Denetmenleri Ve Mentörluk. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2).
• Balcı, A. (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Banoğlu, P. Ve Peker, S. (2012) Öğrenen Örgüt Olma Yolunda İlköğretim Okul Yöneticilerinin Okullarına Ve Kendilerine İlişkin Algı Durumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43: 71-82.
• Barrett, P. (2007). Structural equation modelling: Adjudging Model Fit. Personality and individual differences. 42. 815-824.
• Barth, R. S. (1986). Principal centered Professional development. Theory in to practice, 25(3), 156-160.
• Baştürk, R. (2012). İlköğretim Öğretmenlerinin Hizmetiçi Eğitime Yönelik Algı Ve Beklentilerinin İncelenmesi Invesıgatıon Of Elementary School Teachers’perceptıons And Expectatıons About In-Servıce Educatıon. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (42).
• Bilici, A., Akdur, T. E., Yıldızbaşı, A., Özel, E., ve Kaya, H. (2013).Teacherin-Service Training Strategies for the application of Technology in Education, A Comparison; Finland-Turkey. The Special Issue On Computer and Instructional Technologies, 67.
• Bilge, B. (2013). Öğrenci Başarısını arttırmada Okul Müdüründen Beklenen Liderlik Özellikleri. E-Ajeli (Anatolian Journal of Educational Leadership and Instruction). 1(2).
• Bilge, B , Aslanargun, E . (2017). A Scale Development Study About School Prıncıpals' Contrıbutıon To Professıonal Development Of Teachers. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (44), 139-151.
• BMBF. http://www.bmbf.de/ (Erişim Tarihi: 24/04/2014).
• Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul Yönetiminde Yeni Yapı Ve Davranış. Ankara:Pegem Yayınları.
• Büyüköztürk,Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (17. Baskı). Ankara: Pagem A Yayıncılık.
• Briant J. Farnsworth. (2001). Professional Development, Preferred Methods of Principals and Teachers.
• Campbell, A. (2003). Teachers' Research and Professional Development in England: some questions, issues and concerns. Journal of In-service Education, 29(3), 375-388.
• Çalhan, G. (1999). İlköğretim Okul Müdürlerinin Öğretim Liderliği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi,İstanbul.
• Çelebi, S. (2009). Özel Ve Kamu İlköğretim Okullarında Görev Yapan Müdürlerin Göstermiş Oldukları Öğretim Liderliği Davranışlarına İlişkin Öğretmenlerin ve Müdür Yardımcılarının Algıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Çelik,V. (2012). Eğitimsel Liderlik. Ankara: Pegem Akademi.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: Spss Ve Lısrel Uygulamaları. Ankara:Pegem Akademi.
• Darling-Hammond, L.,Wei, R. C., Andree, A., Richardson, N., ve Orphanos, S. (2009). Professional Learning in Thelearningprofession. Washington, Dc: Nationalstaff Development Council.
• Demiral, E. (2007). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Öğretimsel Liderlik Davranışları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Diaz-Maggioli, G. (2004). Teacher-Centered Professional development. Wirginia: Ascd.
• Ekinci, A. (2010). Aday Öğretmenlerin İş Başında Yetiştirilmesinde Okul Müdürlerinin Rolü. Dicle University Journal Of Ziya Gokalp Education Faculty, 15.
• Erdoğan, İ. (2000). Okul Yönetimi Ve Öğretim Liderliği. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Erişen, Y. (1998). Öğretmenlere Yönelik Hizmet İçi Eğitim Programları Geliştirmede Eğitim İhtiyacı Belirleme Süreci. Milli Eğitim, 140, 39-43.
• Ertürk, N. O., Bahar, G. Ü. N., ve Kaynardağ, A. (2014). Türk Öğretmenlerin Mesleki Gelişim Algılarının Belirlenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4).
• Ekinci, A. ve Öter, Ö. M. (2010). Finlandiya’da Eğitim Ve Öğretmen Yetiştirme Sistemi. Http://Duabpo.Dicle.Edu. Tr/Oygem/Dosya/Finlandiya_Raporu.Pdf .(Erişim Tarihi 04/12/2014).
• Farnsworth, B. J. (1981). Professional Development: Preferred Methods of Principals and Teachers. Education, 101(4), 332-34.
• Federal Ministry Of Education (2014). All-day schools – The investment programme "The Future of Education and Care". http://www.bmbf.de/en/1125.php (Erişim Tarihi:23/11/2014).
• Finlandiya Kültür Ve Eğitim Bakanlığı(Opetus-ja). Http://Www.Minedu.Fi/Opm/ (Erişim Tarihi: 14/11/2014).
• Glatthorn,A.A. (1997). Differentiated Supervision.(2nd Edition). Wirginia:Ascd
• Glatthorn, A. (1987). Cooperative Professional Development: Peer-Centeredoptions for Teacher Growth. Educational Leadership, 45(3), 31-35.
• Guskey, T.R. (1994). Professional Development İn Education. New Orleans-Usa, Annual Meeting Of The American Educational Research Association,
• Guskey, T. R. (2000). Evaluating Professional Development. Kentucky:Corwinpress.
• Gül, K. (2007). Okul Yöneticilerinin Öğretmenlerin Mesleki Gelişimlerine Katkılarının Belirlenmesi.Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
• Gümüşeli, A. İ. (2001). Çağdaş Okul Müdürünün Liderlik Alanları. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 7(4), 531-548.
• Günbayı, İ. ve Taşdöğen, B. (2012). İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin Hizmet İçi Eğitim Programları Üzerine Görüşleri: Bir Durum Çalışması. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi [Journal Of The Human Andsocialscienceresearches],1(3).
• Hawley, W. D. ve Valli, L. (2000). Learner-Centered Professional development. Phi Delta Kappa Center For Evaluation, Development, Andresearch, 27, 7-10.
• Hustler, D. (2003). Teachers' perceptions of continuing professional development, Department for Education and Skills,
• İlğan, A. (2012). Öğretmenlerin Mesleki Gelişimi Ve Denetimi. Ankara:Anı Yayıncılık.
• İlğan, A. (2013). Öğretmenler İçin Etkili Mesleki Gelişim Faaliyetleri.[Effective Professional development for tecahers].Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı.
• Jishen• Libbygerard• Janebowyer, 2009, Gettingfrom Here Tothere: Theroles Of Policymakers and Principals İn Increasing Science Teacher Quality. Journal Science Teacher Education (2010).
• Karagöz, Y., ve Ekici, S. (2004). Sosyal bilimlerde yapılan uygulamalı araştırmalarda kullanılan istatistiksel teknikler ve ölçekler. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(1), 25-43.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel.
• Kaya, S. ve Kartallıoğlu, S. (2010). Okul Temelli Mesleki Gelişim Modeline Yönelik Koordinatör Görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Keçici, S. E. (2011). Almanya'da Öğretmen Eğitimi. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi (34)
• Kent, A. M. (2004). Improving teacher quality through professional development. Education, 124(3), 427.
• Lowe, J. ve Istance, D. (1989). Schools Andquality: An İnternational Report. Organisation for Economic Cooperation and Development.
• Maliye Bakanlığı, 2013. https://www.maliye.gov.tr/Sayfalar/Temel-Mali-Tablolar.aspx (Erişim Tarihi: 14/04/2014).
• Mattern, M.,Sethi, R. S., ve Texeira, E. 21st Century Skills. Http://İsites.Harvard. Edu/Fs/Docs/İcb.Topic (Erişim Tarihi: 13/07/2014)
• McCarthy, B (2015). Peer coaching supports teachers http://www.districtadministration.com/article/peer-coaching-supports-teachers (Erişim Tarihi: 02/03/2015).
• Menezes, L., (2011). Collaborative research as a strategy of professional development of teachers. In Ubuz, B.(Ed), Proceedings of the 35th Int. Conference on the Psychology of Mathematics Education, (Vol. 3, pp: 225-232), Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2006). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Yaptıkları Mesleki Seminer Çalışmalarının Değerlendirilmesi. Ankara:MEB Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2007). Okul Merkezli Mesleki Gelişim Rehberi. Ankara:MEB Yayınları
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2008). Öğretmen Yeterlikleri Öğretmenlik Mesleği Genel Ve Özel Alan Yeterlikleri. Ankara:MEB Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013a). Pısa 2012 Ulusal Ön Raporu. Ankara:MEB Yayınları
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013b). Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği. Resmî Gazete(28758).
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2014). Milli Eğitim Bakanlığı Okulöncesi ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği. Resmî Gazete(29072).
• Milli Eğitim Bakanlığı İstatistik. http://www.meb.gov.tr/istatistik/ (Erişim Tarihi: 05/05/2014).
• Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Müdürlüğü. (2014). Oyegm.Meb.Gov.Tr. (Erişim Tarihi:04/04/2014).
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2015). Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. Resmi Gazete(29329).
• Milli Eğitim Müdürlüğü, Düzce. Duzce.Meb.Gov.Tr (Erişim Tarihi: 03/01/2014).
• Petrie, K., & McGee, C. (2012). Teacher professional development: who is the learner? Australian Journal of Teacher Education, 37(2), 59-72.
• Pusmaz, A. (2008). Matematik Öğretmenlerinin Problem Çözme Sürecinin Belirlenmesi Ve Bu Sürecin Geliştirilmesinde Web Tabanlı Mesleki Gelişim Çalışmasının Değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Oecd (1989). Schools And Quality: An İnternational report. Paris: Organisation for economic cooperation and development.Paris:OECD Press.
• OECD. (2009). Creating Effective Teaching and Learning Environments: First Results from TALIS. Paris: OECD Publishing.
• Ofsted (2010). Good professional development in schools. https://www.gov.uk/government/organisations/ofsted (Erişim Tarihi: 02/12/2014).
• Opfer, V. D., ve Pedder, D. (2011). The lost promise of teacher professional development in England. European journal of teacher education, 34(1), 3-24.
• Özan, M. B., ve Polat, G. Ş. H. (2014). Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Gelişim Eğitimlerine İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(20), 167-180.
• Özcan, M. (2013). Okulda üniversite: Türkiye’de öğretmen eğitimini yeniden yapılandırmak için bir model önerisi.
• Rettig,P.R. (1999). Differentiated supervision:A new approach. Principal. January.
• Rotherham, A. ve Willingham, D. (2009, September). 21st Century Skills: The Challenge Ahead. Educational Leadership, 16-21.
• San, M. M. (1999). Japanese beginning teachers' perceptions of their preparation and professional development. Journal of Education for Teaching: International Research and Pedagogy, 25(1), 17-29.
• Saban, A. (2000). Hizmet İçi Eğitimde Yeni Yaklaşımlar. Milli Eğitim Dergisi,145(1), 25-27.
• Scheerens, J. (2010). Teachers' professional development: Europe in international comparison. University of Twente.
• Seferoğlu,S.S. (2003). Öğretmen Yeterlilikleri Ve Mesleki Gelişim. Bilim Ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45
• Selvi, K. (2011). Teachers’ Lifelong Learning Competencies, Uluslararası Eğitim Programları Ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 1(1)
• Shen, J., Gerard, L., & Bowyer, J. (2010). Getting from here to there: The roles of policy makers and principals in increasing science teacher quality. Journal of Science Teacher Education, 21(3), 283-307.
• Shimahara, N. K. (1998). The Japanese Model Of Professional Development: Teaching As Craft. Teaching And Teacher Education, 14(5), 451-462.0
• Sözen, S., ve Çabuk, A. (2013). Türkiye, Avusturya ve Almanya Öğretmen Yetiştirme Sistemlerinin İncelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2013(14).
• Sullivian,B. (1999). The linch pin of teacher quality. Professional Development, 18.
• Şişman, M. (2002). Öğretim Liderliği. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Şişman, M. (2012). Eğitimde mükemmellik anlayışı: Etkili okullar. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Multivariate analysis of variance and covariance. Using multivariate statistics, 3, 402-407.
• Taşdan, B. T., ve Çelik, A. (2014). Matematik Öğretmenlerine Yönelik Bir Mesleki Gelişim Programı Prototipi. NWSA: Education Sciences, 9(3), 323-340.
• Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi Ve Spss İle Veri Analizi [Measurement Of Attitudesand Data Analysis With Spss] .Ankara: Nobel.
• Tebliğler Dergisi. (2006). 2590.
• Tezbaşaran, A. A. (2008). Likert Tipi Ölçek Hazırlama Kılavuzu. Üçüncü Sürüm E-Kitap. Türk Psikologlar Derneği.
• Timperley, H., Wilson, A., Barrar, H., ve Fung, I. (2007). Teacher Professional learning and development: Best Evidence Synthesisiteration. Ministry Of Education.
• Türkiye İstatistik Kurumu. Temel İstatistikler. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim Tarihi: 14/04/2014).
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası.İstatistikler. www.tcmb.gov.tr (Erişim Tarihi: 11/03/2014).
• Yıldırım, M. C. (2014). Developing A Scale Forconstructivist Learning Environment Management Skills. Eurasıan Journal Of Educatıonal Research, 1.