Yenilikçilik ve İç Girişimcilik İlişkisinde Sosyal Medyanın Rolü

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 12, 28.04.2023

Ali Şükrü Çetinkaya , Feyza Nur Öztürk

Öz

İnovasyon, örgütlerin rekabet avantajı elde etmede kullanabileceği en önemli faktörlerden biridir. İnovasyon, kuruluşların rekabet ortamında ayakta kalabilmeleri için ürünlerini, hizmetlerini ve üretim yöntemlerini sürekli olarak farklılaştırmalarına ve yenilemelerine olanak tanır. İç girişimcilik, kuruluşların gelişmesinde ve büyümesinde önemli bir unsur olarak kabul edilir. Sosyal ağlar, yeni ürün ve hizmetlerin yaratılmasında önemli bir rol oynayabilir. Bu ampirik araştırmada, inovasyon ve iç girişimcilik arasındaki ilişkide sosyal medyanın düzenleyici etkisinin ortaya konulması amaçlamıştır. Bu amaçla, Çorum, Samsun, Kocaeli ve Konya illerinde Bilgi ve İletişim Teknolojileri sektöründe faaliyet gösteren işletmelerde çalışan ve basit tesadüfi yöntemle belirlenen 281 çalışandan geçerli anket geri dönüşü elde edilmiştir. Veri analizi; tanımlayıcı istatistik, açıklayıcı faktör analizi, yapısal eşitlik modeli yol analizi ve PROCESS düzenleyici değişken analiz teknikleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulguları, iç girişimcilik ve inovasyon ilişkisinde sosyal medyanın düzenleyici bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur. Diğer bir ifadeyle, sosyal medya örgütlerde inovasyon kaynağı olabilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya, İnovasyon, İç Girişimcilik, Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörü

The Role of Social Media on The Relationship Between Innovation and Intrapreneurship

Öz

Innovation is one of the most important factors that an organization can use to gain a competitive advantage. Innovation enables organizations to continuously differentiate and renew their products, services, and production methods in order to survive in a competitive environment. Intrapreneurship is considered an important element in the development and growth of organizations. Social networks may play a major role in the creation of new products and services. This empirical research aimed to reveal the moderating effect of social media on the relationship between innovation and intrapreneurship. Survey data were collected from 281 randomly selected employees working in enterprises operating in Information and Communication Technologies in Çorum, Samsun, Kocaeli, and Konya provinces in Turkey. Data were analyzed by using descriptive statistics, exploratory factor analysis, structural equation modeling path analysis, and PROCESS moderating variable analysis techniques. Research findings revealed that social media has a moderating impact on the relationship between intrapreneurship and innovation. In other words, social media can be a source of innovation for organizations.

Anahtar Kelimeler

Social Media, Innovation, Intrapreneurship, Information and Communication Technology Industry

Kaynakça

• Ağca, V., ve Kurt, M., 2007. İç Girişimcilik ve Temel Belirleyicileri: Kavramsal Çerçeve, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (29), s. 83-112.
• Ağca, V., ve Yörük, D., 2006. Bağımsız Girişimcilik ve İç Girişimcilik Arasındaki Farklar: Kavramsal Bir Çerçeve, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), s. 155-173.
• Akdoğan, A., ve Cingöz, A., 2006. İç Girişimciliğe Verilen Önem Düzeyi ve İç Girişimciliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Kayseri İlinde Bir Araştırma, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi Uluslararası Girişimcilik Kongresi, 11(86), s. 49-65.
• Alan, H., ve Yeloğlu, O. 2013. Markalaşma ve Yenilikçilik’’, İktisadi Yenilik Dergisi 1 (1) s. 13-26.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S., 2002. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (SPSS Uygulamalı), Geliştirilmiş 2. Basım, Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Aslan, A., 2017. Sosyal Ağlar ve Online (Çevrimiçi) Reklam Üzerine Bir Değerlendirme, 1. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı’nda Sözlü Bildiri, İstanbul Ticaret Üniversitesi, 4-5 Mayıs, 230-235.
• Aslan, H., ve Yıldız, B., 2019. İç Girişimciliğin Yeni Ürün Geliştirme Üzerindeki Etkisinde Takım Yenilik İkliminin Aracı Rolü, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (24), s. 73-92.
• Antoncic, B., ve Hisrich, R. D., 2001. Intrapreneurship: Construct Refinement and Cross-Cultural Validation, Journal of Business Venturing, 16 (5), s. 495-527.
• Antoncic, B., ve Hisrich, R. D., 2003. Clarifying The Intrapreneurship Concept, Journal of Small Business and Enterprise Development, 10(1), s. 7-24.
• Bulut, Ç., ve Arbak, H. 2012. İnovasyon, Direnç ve İletişim: Kavramsal Bir Tartışma, Yenilik-Yenileşim-İnovasyon Dünyasına Bir Yolculuk’’, Egiad Yayınları, 5-19.
• Büyükşener, E., 2009. Türkiye’de Sosyal Ağların Yeri ve Sosyal Medyaya Bakış, Xıv. Türkiye’de İnternet Konferansı Bildirileri, 12-13, s. 19-23.
• Bostancı, M., 2010. Sosyal Medyanın Gelişimi ve İletişim Fakültesi Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Carland, J., 2007. Intrapreneurship: A Requisite For Success, The Entrepreneurial Executive, 12, s. 83-93
• Crumpton, M. 2012. Innovation And Entrepreneurship’’, The Bottom Line, 25(3), s. 98-101.
• Çalışkan, M. ve Y. Mencik, 2015. Değişen Dünyanın Yeni Yüzü: Sosyal Medya, Akademik Bakış Dergisi, (50), 254-77.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş., 2012. Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve Lisrel Uygulamaları, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Datta, A., Reed, R. ve Jessup, L. (2013), Commercialization of İnnovations: An Overarching Framework And Research Agenda, American Journal of Business, 28 (2), s. 147-191.
• Demir, E., Saatçioğlu, Ö., ve İmrol, F. 2016. Uluslararası Dergilerde Yayımlanan Eğitim Araştırmalarının Normallik Varsayımları Açısından İncelenmesi, Current Research in Education, 2(3), 130-148.
• Demirci, S., ve Sağıroğlu, Ş., 2017. Sosyal Ağ Verilerinin Kullanım Alanları Üzerine Kapsamlı Bir İnceleme, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, 5(2), s. 1-21.
• Erdem, B., Gökdeniz, A., ve Met, Ö. 2011. Yenilikçilik ve İşletme Performansı İlişkisi: Antalya’da Etkinlik Gösteren 5 Yıldızlı Otel İşletmeleri Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26 (2), s. 77-112.
• Eren, M. Ş., Yücel, R. ve Eren, S. S. (2010) Firma Performansına Etkileri Kapsamında Çevresel Olumsuzluk, Pazar Dinamizmi, Müşteri Odaklılık ve Yenilikçilik Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yaşar Üniversitesi Dergisi, 18 (5): 3102-3116.
• Field, A. 2000. Discovering Statistics Using SPSS For Windows, London, Thousand Oaks, Sage Publications, New Delhi.
• George, D., & Mallery, M. (2010). Spss For Windows Step By Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 Update (10a Ed.) Boston: Pearson
• Gürbüz, S., ve Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Güleş, H. K. ve Bülbül, B. 2004. Toplam Kalite Yönetiminin İşletmelerde Yenilik Çalışmalarına Katkıları, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (1) s. 115–129.
• Güner, F., 2013. İç Girişimciliğin Yenilik ve Ekip Yönetimi ile İlişkisi ve Bir Araştırma Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Gürkan, N., Gürkan, S. 2017. Yenilikçilik Kavramının İşletmelerin Finansal Performansı Üzerindeki Etkisi, Uluslararası İktisat Yönetim ve İşletme Dergisi,17 (1), s. 213-226.
• Gürel, E. B., 2012. İç Girişimcilik: Bir Literatür Taraması, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, (6), s. 56-75.
• Göçmen, S., 2007. İşletmelerde Girişimcilik Özelliklerini Destekleyen Faktörler: İç Girişimcilik, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa
• Göker, H., ve Kaplan, M., 2020. Psikolojik Sermayenin İş Erteleme Üzerindeki Etkisi: Psikolojik İyi Oluşun Düzenleyici Rolü, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1), 273-289.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. 2013. Multivariate Data Analysis: Pearson Education Limited.
• Hayes, A.F., 2013. Process For SPSS 2.16.3. http://Www.Guilford.Com/P/ Hayes3, Erişim Tarihi: 04.01.2021
• Hazar, Ç. M., 2011. Sosyal Medya Bağımlılığı-Bir Alan Çalışması, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (32), s. 151-175.
• Hult, G., Tomas, M., Hurley, R. F., ve Knight, G. A. 2004. Innovativeness: Its Antecedents And Impact On Business Performance, Industrial Marketing Management, (33), s. 429‐ 438.
• Güler, Y. ve Göksal, N. (2020). Çalışanların Sosyal Medya Kullanımının Yenilikçi Performans Üzerindeki Etkisinin Araştırılması, Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(24), 2297-2334.
• İçerli, L., Yıldırım, M., ve Demirel, Y., 2011. Kobilerde İç Girişimciliğin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma: Aksaray Örneği, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), s. 177-187.
• İraz, R. 2010. İşletmelerde Bilgi Yönetiminin Yenilik ve Rekabet Gücü Üzerindeki Etkileri, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (1), s. 243‒258.
• Jimenez-Jimenez, D., ve Sanz-Valle, R. 2011. Innovation, Organizational Learning, And Performance, Journal of Business Research, (64) s. 408-417.
• Kanbur, E., & Özyer, K., 2016. Çalışanların Bireysel Yaratıcılık Düzeylerinin İç Girişimcilik Performanslarına Etkisi, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(2), s. 264-275.
• Karal, H., & Kokoç, M., 2010. Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amaçlarını Belirlemeye Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması, Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 1(3). s. 251-263
• Kaya, M. F., 2013. Sürdürülebilir Kalkınmaya Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması, Marmara Coğrafya Dergisi, (28), s. 175-193
• Kızıloğlu, M. ve İbrahimoğlu, N. (2013). İç Girişimcilik Olgusunun Yenilik Yapabilme Becerisine Etkisi: Gaziantep'te Faaliyet Gösteren Yenilikçi Örgütlerde Bir Uygulama, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5(3).
• Külcü, Ö., Çakmak, T. ve Eroğlu, Ş. 2017. Kamusal Alan Olarak Bilgi Merkezleri ve Yenilikçi Yaklaşımlar, Hiperlink Yayınları, İstanbul. 345s.
• Lumpkin, G. T., ve Dess, G. G. (2001), Linking Two Dimensions Of Entrepreneurial Orientation To Firm Performance: The Moderating Role Of Environment And Industry Life Cycle, Journal Of Business Venturing, 16, s. 429‐ 451.
• Odabaşı, Y., 2005. Girişimcilik, Anadolu Üniversitesi Yayını No:1567, Eskişehir.
• Oecd-Eurostat. 2005. Oslo Kılavuzu, Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması İçin İlkeler, (3.Baskı), (Çeviren: TÜBİTAK), Paris: Oecd ve Eurostat Ortak Yayımı, s. 50-117.
• Seçer, İ., 2017. SPSS ve Lisrel ile Pratik Veri Analizi Analiz ve Raporlaştırma, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Şahin, E., ve Dündar, M., 2019. Sosyal Ağ ve Sosyal Medya Platformları Üzerinde Yürütülen Viral Pazarlama Faaliyetlerinin Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkisi: İstanbul İli Örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(1), 143-160.
• Usluel, Y. K., Demir, Ö., ve Çınar, M., 2014. Sosyal Ağların Kullanım Amaçları Ölçeği, Eğitim Teknolojileri Araştırma Dergisi, 5(2). https://www.Researchgate.Net/ Publication/263083553, Erişim Tarihi: 2016.
• Meltem, O., ve Çavuşoğlu, S., 2010. İşletmelerde Girişimcilik Özelliğini Etkileyen Faktörler: İç Girişimcilik’’, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), s. 47-67.
• Moriano, A. J., Molero, F., Topa, G. ve Mangin, L. J., 2014. The Influence of Transformational Leadership and Organizational Identification on Intrapreneurship, International entrepreneurship and management journal, 10(1), s. 103-119.
• Nandan, M., London, M., ve Bent-Goodley, T., 2015. Social Workers As Social Change Agents: Social İnnovation, Social İntrapreneurship, and Social Entrepreneurship, Human Service Organizations: Management, Leadership ve Governance, 39(1), s. 38-56.
• Şen, N. (2017). İnovasyon ve Girişimcilik: Kamuda İnovasyon İle İlgili Bir Uygulama, (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya, Türkiye.
• Wang, M.-H., Yang, T.-Y., & Chen, Y.-S., 2016. How Workers Engage In Social Networking Sites At Work: A Uses And Gratification Expectancy Perspective, International Journal Of Organizational Innovation, 8(4), 161-176.
• Yaşar, M. 2014. İstatistiğe Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(36), 59-75.
• Yıldız, A., 2015. Girişimcilik Üzerine Temel Kavramlar: Girişim, Girişimci, Girişimcilik Kavramları Ed: Bakan, İ., Girişimcilik, Kobiler ve Strateji, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Yılmazsoy, B., 2019. Sosyal Ağların Pazarlama Üzerindeki Etkileri: Instagram Örneği, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 49-58.
• Zerenler, M., Türker, N. ve Şahin, E. 2007. Küresel Teknoloji, Araştırma Geliştirme (Ar-Ge) ve Yenilik İlişkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17) s. 653-667.