Öz
Savaş sistemlerinde hayatta kalmanın atış gücü, koruma ve hareket kabiliyeti gibi üç temel parametreye bağlı olduğu düşünülebilir. Savaş sistemlerinin en önemli kollarından biri olan saldırı sistemlerinde balistik biliminin gelişimi ile birlikte silah yapısı ve yüksek performanslı mermi uçları geliştirildi, atış hızı yüksek düzeyde arttırıldı. Bunun sonucunda ise koruyucu zırhları delme kabiliyeti de artmış oldu. Savaş sistemlerindeki bu gelişime karşılık olarak savunma sistemleri de mecburen gelişim göstermektedir. Savunma sistemlerinin en önemli kollarından biri olan zırh sistemlerinin koruyuculuk düzeyi aynı şekilde balistik biliminin gelişimi ile birlikte arttırıldı. İleri düzey yapılan çalışmalarla birlikte zırh malzemeleri çeşitli tehditlere karşı minimum ağırlık ile koruma sağlamak için geliştirildi. Personel veya araç hareket kabiliyetini arttırmak için zırh ağırlığını azaltmaya yönelik çalışmalar etkisini arttırarak önem kazanmaktadır. Çeşitli kamu ve özel sektör firmaları koruma düzeyi/hafiflik faktörleri hedeflerine ulaşırken maliyeti düşük olan malzemeler geliştirmek için çalışmaktadır. Ultra hafif ve koruma düzeyi yüksek olan zırhlar tasarlamak üzere çeşitli araştırmacılar tarafından seramikler ve polimer kompozit malzemeler araştırılmaktadır. Araştırma konusu olan bu malzemelerden yüksek saflıkta alümina, silisyum karbür ve bor karbür gibi seramikler bazı kompozit laminatlarla kombinasyon halinde kullanılır. Aramid, cam ve ultra yüksek moleküler ağırlıklı polietilen (UHMWPE) gibi gelişmiş fiberle güçlendirilmiş laminatlar hem eklenti hem de yapısal kompozit zırh uygulamalarında bağımsız olarak ve seramik zırhlara destek olarak kullanılır. Bu çalışmada, personel korunmasına yönelik olarak üretilen zırhların balistik koruma düzeyleri incelenmiş, NIJ Standardının üst seviyesi olan Seviye-IV koruma düzeyine sahip plakalar hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır. Bunun için ağırlık/fiyat/performans açılarından avantajlı olan çeşitli seramik zırhlar ve bununla birlikte arka yüzey destek malzemesi olarak kullanılan ultra yüksek moleküler ağırlıklı polietilen ve aramid gibi çeşitli kompozit malzemeler incelenmiştir. Ayrıca kompozit zırh üretimi yöntemi ve test standartları hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. Yapılan araştırmalara göre en hafif Seviye-IV koruma düzeyine sahip zırh malzemeleri kombinasyonunun seramikler sınıfından bor karbür; destek plakası olarak da ultra yüksek moleküler ağırlıklı polietilen kullanılarak elde edilebileceği görülmektedir
Anahtar Kelimeler
Seramik zırh ESAPI balistik koruma düzeyleri bor karbür UHMWPE
Kaynakça
- Referans 1. Adquisicion de Placas Balisticas Stand Alone Nivel Especial Fave01-01 (Acquisition of Ballistic Plates Stand Alone Special Level Fave01-01), Nov. 2020, Mexico Secretariat of National Defense.
- Referans 2. Akella, K. (2020). Multilayered Ceramic-Composites for Armour Applications. Mahajan Y., Roy J. (eds) Handbook of Advanced Ceramics and Composites. Springer, Cham.
- Referans 3. Alarçin, S. (2014). Savunma Sanayiinde Kullanılan Kompozit Malzemelerin Balistik Özelliklerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
- Referans 4. Baydaroğlu, V. (2018). Balistik Malzeme Üretimine Yönelik B4C+SiC Takviyeli Al 7075 Kompozitlerde Optimum Katkı Oranının Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
- Referans 5. Bozdoğan, F., Üngün, S., Temel, E. & Süpüren Mengüç, G. (2015). Balistik koruma amaçlı kullanılan tekstil materyalleri, özellikleri ve balistik performans testleri. Tekstil ve Mühendis, 22: 98, 84-103.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Mühendislik |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 6 Mart 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |