Turizm Alanında Yayınlanmış Atmosfer Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 27 - 41, 04.07.2023

İsmail Öztürk

https://doi.org/10.37847/tdtad.1190808

Öz

Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı; Turizm alanında yazılmış olan atmosfer konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik açıdan incelenmesidir.
Yöntem: Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan içerik analizi yönteminden faydalanılmıştır. Bu doğrultuda ‘’atmosfer’’ konulu lisansüstü tezler bazı araştırma soruları kullanılarak bibliyometrik açıdan incelenmiştir. Araştırma verilerinin analiz edilmesinde Maxqda programından yararlanılmış, frekans ve yüzde değerleri ortaya konmuştur.
Bulgular: Araştırma kapsamında Ulusal Tez Merkezi veri tabanından ulaşılan atmosfer konulu 20 lisansüstü tez bibliyometrik açıdan incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda veri tabanında turizm alanında atmosfer konulu ilk tezin 2008 yılında yayınlandığı görülmektedir. Yayınlanan tezlerin büyük bir bölümü yüksek lisans tezi olup tamamının yayın dili Türkçe olduğu saptanmıştır. Ayrıca yazar cinsiyeti bakımından incelendiğinde kadın ve erkek oranının birbirine yakın olduğu ve bütün tezlerin sosyal bilimler enstitüsü himayesinde yayınlandığını söylemek mümkündür. Üniversite özelinde incelendiğinde atmosfer konulu lisansüstü tezlerin en çok çalışıldığı üniversitenin 3 lisansüstü tez ile Akdeniz üniversitesi olduğu saptanmış, veri tabanında bulunan 20 lisansüstü tezin 12 farklı üniversitede çalışıldığı görülmüştür.
Sonuç: Atmosfer kavramının turizm sektöründe önemli bir kavram olduğunu söylemek mümkündür. Ulusal tez merkezinde toplamda 20 lisansüstü tezin bulunmasına rağmen atmosfer kavramının birlikte çalışıldığı konular önemli olarak görülmektedir. Atmosfer kavramıyla birlikte, müşteri memnuniyeti, müşteri sadakati, iş performansı, tekrar ziyaret gibi turizm sektörünün ve sektördeki işletmelerin gelecekleri açısından üzerinde durması gereken konular olduğunu söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

lisansüstü tez, atmosfer, turizm, bibliyometri, bibliyometrik tez

Bibliometric Analysis of Graduate Thesis on Atmosphere Published in the Field of Tourism

Öz

Abstract
Purpose: The aim of this study; It is a bibliometric examination of postgraduate theses on atmosphere written in the field of tourism.
Method: Content analysis method, which is one of the qualitative research methods, was used in the study. In this direction, postgraduate theses on "atmosphere" were examined bibliometrically by using some research questions. In the analysis of the research data, the Maxqda program was used, and the frequency and percentage values were revealed.
Findings: Within the scope of the research, 20 graduate theses on atmosphere, which were accessed from the database of the National Thesis Center, were examined bibliometrically. As a result of this examination, it is seen that the first thesis on atmosphere in the field of tourism was published in 2008 in the database. Most of the published theses are master's theses, and it has been determined that the language of publication of all of them is Turkish. In addition, when the author is examined in terms of gender, it is possible to say that the ratio of men and women is close to each other and all theses are published under the auspices of the social sciences institute. When examined specifically for the university, it was determined that the university where the postgraduate theses on atmosphere were studied the most was Akdeniz University with 3 postgraduate theses, and it was seen that 20 postgraduate theses in the database were studied in 12 different universities.
Conclusion: It is possible to say that the concept of atmosphere is an important concept in the tourism sector. Although there are 20 postgraduate theses in total in the national thesis center, the subjects that the concept of atmosphere is studied together are seen as important. Together with the concept of atmosphere, it is possible to say that there are issues such as customer satisfaction, customer loyalty, business performance, repeat visits, which should be emphasized in terms of the future of the tourism sector and the businesses in the sector.

Anahtar Kelimeler

graduate thesis, atmosphere, tourism, bibliometrics, bibliometric thesis

Kaynakça

• Aksu, M. (2012) Hizmet kalitesinin bir unsuru olarak atmosferin müşteri sadakati üzerine etkisi: bozcaada’daki otellerde konaklayan yerli turistler üzerinde bir araştırma. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
• Baker, J., Grewal, D., Parasuraman, A.(1994). “The Influence of Store Environment on Quality Inferences and Store Image” Journal of the Academy of Marketing Science, 22, ss.338- 349.
• Bitner, Mary Jo. (1992). ‘’Servicescapes: The Impact of Physical Surroundings on Customers and Employees’’ Journal of Marketing, 56, ss. 57-71.
• Demir, Y. (2016) Restoran atmosferinin tüketici davranışı üzerindeki etkileri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
• Hoegg, J. & Alba, J. W. (2008). A role for aesthetics in consumer psychology. In C. P. Haugtvedt, P. M. Herr & F. R. Kardes (Ed.). Handbook of consumer psychology. 733-754. NY: Pscyhology Press.
• İlyasoğlu, G (2019) Duyusal öğelerin algılanan değer ve satın alma sonrası davranışlar üzerindeki etkisi: otel işletmeleri üzerine bir araştırma [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Trakya Üniversitesi.
• Kachaganova, E. (2008). ‘’Mağaza Atmosferinin Satın Almaya Etkisi ve Departmanlı Mağazada Bir Uygulama’’ ( Yayınlanmamış Doktora Tezi) Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Karaca, K.Ç. (2018) Restoran atmosferinin tekrar ziyaret niyetine etkisi: akış deneyiminin aracılık rolü. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
• Karkın, G. (2008). Hizmet pazarlamasının bir unsuru olarak fiziksel kanıtlar ve otel işletmelerinde hizmet atmosferi oluşturulması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Kotler, Philip. “Atmospherics as a Marketing Tool”, Journal of Retailing, Vol. 49 No. 4 Winter 1973 – 1974, 48-64.
• Midilli, Ö. (2011) Hizmet Sektöründe Müşteri Memnuniyetinin Pazarlamaya Etkisi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Tezi Kadir Has Üniversitesi.
• Levent, S. (2020) Otel atmosferinin turistik tüketicilerin tekrar satın alma niyetine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
• Levy M., Weitz B.A., (2004). Retailing Managment, New York, Mc Graw Hill.
• Lin, I. Y. (2004). “Evaluating a Servicescape: The Effect of Cognition and Emotion”, Hospitality Management, 23, ss. 163-178.
• Öztürk, İ. (2019) Yiyecek içecek departmanını atmosferinin çalışanların iş performansı üzerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Sharma, A.; Stafford, T. F. (2000). “The Effect of Retail Atmospherics on Consumers’ Perceptions of Salespeople and Customer Persuation: An Empirical Investigation” Journal of Business Research, 49 ss. 183-191.
• Ülker, P. (2018) Tüketicilerin restoran tercihinde dikkate aldığı faktörlerin değerlendirilmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.