Ülke açısından stratejik öneme sahip olan pamuk bitkisinin sürdürülebilirliğine yönelik yapılacak tüm çalışmalar oldukça önemlidir. Ayrıca pamuk üretiminde memnuniyetin belirlenmesi ve memnuniyeti etkileyen faktörlerin ortaya koyulması pamuk üretiminin sürdürülebilirliğine katkı sağlayacaktır. Bu çalışmanın amacı, pamuk üretiminde üretici memnuniyetini etkileyen faktörlerin, pamuk üretiminin sürdürülebilirliğine etkisinin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’deki pamuk ekim alanlarının yarısına yakınını oluşturan Şanlıurfa ilinde anket çalışması yapılmıştır. İlde pamuk üretiminin yoğunluğu göz önünde bulundurularak Akçakale, Eyyübiye, Haliliye, Harran ve Viranşehir ilçelerindeki 377 pamuk üreticisiyle görüşülmüştür. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ile Yapısal Eşitlik Modeli’nden (YEM) yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda üreticilerin ortalama 223.26 da işletme arazisine sahip oldukları, ortalama 140.79 da alanda pamuk üretiminde bulundukları belirlenmiştir. Bunun yanı sıra ortalama işletme arazisinin %63.06’sının pamuk üretimine ayrıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Pamuk üretim memnuniyetinin pamuk üretim sürdürülebilirliğe etkisini belirlemek amacıyla kurulan YEM sonucunda ekonomik ve politik faktörlerin pamuk üretim memnuniyeti üzerinde doğrudan etkili olduğu saptanmıştır. Bunun yanı sırapamuk üretim memnuniyetinin pamuk üretim sürdürülebilirliği üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Model sonucunda ekonomik faktörler gizil değişkenindeki bir birimlik artış pamuk üretim memnuniyetini 0.44 birim artırmaktadır. Politik faktörler gizil değişkeninde bir birimlik artış pamuk üretim memnuniyetini 0.13 birim artırmaktadır. Ayrıca pamuk üretim memnuniyeti gözlenen değişkenindeki bir birimlik artış pamuk üretim sürdürülebilirliğini 0.39 birim artırmaktadır. Bu çalışma ile pamuğun satış fiyatının üreticiler nezdinde düzenlenmesi ve alternatif ürünlere göre pamuk üretimindeki desteklerin artırılmasının pamuk üretim memnuniyetini ve dolayısıyla pamuk üretim sürdürülebilirliğini artıracağı söylenebilir.
pamuk üretimi sürdürülebilirlik yapısal eşitlik modeli Üretici memnuniyeti
Çalışma, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Etik Kurulu’nun 11 Kasım 2019 tarihinde yaptığı toplantıda etik olarak uygun bulunmuştur. (Protokol kodu: 92405296-108.01)
TÜBİTAK-1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı tarafından desteklenen 220K068 nolu proje
All studies on the sustainability of the cotton plant, which has strategic importance for the country, are quite important. In addition, determining satisfaction in cotton production and revealing the factors affecting satisfaction will contribute to the sustainability of cotton production. This study aims to determine the effects of factors affecting producer satisfaction in cotton production on cotton production sustainability. For this purpose, a survey was conducted in Şanlıurfa province, which constitutes nearly half of the cotton cultivation areas in Türkiye. Considering the intensity of cotton production in the province, 377 cotton producers in the districts of Akçakale, Eyyübiye, Haliliye, Harran and Viranşehir were interviewed. Descriptive statistics and Structural Equation Model (SEM) were used in the analysis of the data. As a result of the study, it was determined that the producers had an average of 223.26 decares of farm land and an average of 140.79 decares of cotton production. In addition, 63.06% of the average farm land was allocated for cotton production. As a result of SEM, which was established to determine the effect of cotton production satisfaction on cotton production sustainability, economic and political factors have a direct effect on cotton production satisfaction, and cotton production satisfaction has an effect on cotton production sustainability. As a result of the model, a one-unit increase in the economic factors latent variable increases cotton production satisfaction by 0.44 units, a one-unit increase in political factors latent variable increases cotton production satisfaction by 0.13 units, and a one-unit increase in the observed variable of cotton production satisfaction increases cotton production sustainability by 0.39 units. It can be said that regulating the sales price of cotton by the producers and increasing the support in cotton production according to alternative products will increase cotton production satisfaction and sustainability.
cotton production sustainability structural equation model Producer satisfaction
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Çiftlik İşletmeleri |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2023 |
Gönderilme Tarihi | 4 Kasım 2023 |
Kabul Tarihi | 22 Aralık 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 9 Sayı: 2 |