The Mediating Role of Self-Efficacy and Moderating Role of Leader-Member Exchange in the Relationship Between School Principals' Learning-Centred Leadership Behaviours and Teachers' Instructional Practices

Yıl 2025, Sayı: Advanced Online Publication, 2320 - 2349

Burak Tutkun , Onur Erdoğan

https://doi.org/10.37217/tebd.1697027

Öz

This study is a relational design study aiming to determine the mediating role of self-efficacy and the moderating role of leader-member exchange in the relationship between school principals' learning-centred leadership behaviours and teachers' instructional practices. The sample of the study consisted of a total of 503 teachers working in Tokat. Stratified sampling method was used to determine the sample. Personal Information Form, Learning Centred Leadership, Teacher Instructional Practices, Leader-Member Exchange and Teacher Self-Efficacy Scales were used to collect the data. The factor structures confirmed in confirmatory factor analysis were positioned as latent measures in structural equation modelling. In the analysis phase of the findings, Pearson product-moment correlation coefficient was used to determine binary relationships and structural equation modelling was used to determine direct and indirect predictors. When the results were analysed, it was seen that there were positive and significant empirical relationships between all binary variables in the model. In addition, path analysis revealed that both the mediating role of self-efficacy and the direct regulatory role of leader-member exchange on teachers' self-efficacy and indirect regulatory role on instructional practices were significant. The results obtained were discussed in comparison with similar studies in the literature and some suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

Learning centred leadership , Instructional practices , Self-efficacy , Leader member exchange

Okul Müdürlerinin Öğrenme Merkezli Liderlik Davranışları ile Öğretmenlerin Öğretimsel Uygulamaları Arasındaki İlişkide Öz Yeterliğin Aracı ve Lider Üye Etkileşiminin Düzenleyici Rolü

Öz

Bu araştırma, okul müdürlerinin öğrenme merkezli liderlik davranışları ile öğretmenlerin öğretimsel uygulamaları arasındaki ilişkide öz yeterliğin aracılık rolünü ve lider üye etkileşiminin düzenleyicilik rolünü belirlemeyi amaçlayan ilişkisel desende bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemi, Tokat’ta çeşitli okullarda görev yapan toplam 503 öğretmenden oluşmaktadır. Örneklemin belirlenmesinde ise tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verilerinin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Öğrenme Merkezli Liderlik Ölçeği, Öğretmen Öğretim Uygulamaları Ölçeği, Lider Üye Etkileşimi Ölçeği ve Öğretmen Öz Yeterliği Ölçeği kullanılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizinde doğrulanan faktör yapıları, yapısal eşitlik modellemesinde gizil ölçümler olarak konumlandırılmıştır. Elde edilen bulguların analizi aşamasında ikili ilişkilerin tespit edilmesinde, Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı; doğrudan ve dolaylı yordayıcılıkların belirlenmesinde ise yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Sonuçlar incelendiğinde model içerisinde yer alan tüm ikili değişkenler arasında pozitif yönlü ve anlamlı ampirik ilişkiler olduğu görülmüştür. Ayrıca path analizi sonucunda hem öz yeterliğin aracı rolü tespit edilmiş hem de lider üye etkileşiminin öğretmenlerin öz yeterliği üzerindeki doğrudan ve öğretimsel uygulamaları üzerindeki dolaylı düzenleyici rolü anlamlı bulunmuştur. Sonuçlar alanyazındaki benzer araştırmalarla karşılaştırılarak tartışılmış ve birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğrenme merkezli liderlik , Öğretimsel uygulamalar , Öz yeterlik , Lider üye etkileşimi

Kaynakça

• Ahn, J. & Bowers, A. J. (2024). Do teacher beliefs mediate leadership and teacher behaviors? Testing teacher self-efficacy's mediation role between leadership for learning and teacher outcomes. Journal of Educational Administration, 62(2), 197-222. https://doi.org/10.1108/JEA-12-2022-0227
• Aslan, Ş. & Özata, M. (2009). Lider-üye etkileşiminin (LMX) yöneticiye duyulan güven düzeyine etkisi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9(17), 94-116.
• Atwater, L. & Carmeli, A. (2009). Leader–member exchange, feelings of energy, and involvement in creative work. The Leadership Quarterly, 20(3), 264-275. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2007.07.009
• Balcı, A. (1988). Etkili okul. Eğitim ve Bilim, 12(70), 21-30.
• Ball, D. L. & Forzani, F. M. (2009). The work of teaching and the challenge for teacher education. Journal of Teacher Education, 60, 497–511. https://doi.org/10.1177/0022487109348479
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215. https://doi.org/10.1037/0033-295X.84.2.191
• Baş, T., Keskin, N., & Mert, İ. S. (2010). Lider üye etkileşimi (LÜE) modeli ve ölçme aracının Türkçede geçerlik ve güvenilirlik analizi. Ege Academic Review, 10(3), 1013-1039.
• Bellibaş, M. Ş. & Gümüş, S. (2023). The effect of learning-centred leadership and teacher trust on teacher professional learning: Evidence from a centralised education system. Professional Development in Education, 49(5), 925-937. https://doi.org/10.1080/19415257.2021.1879234
• Bellibaş, M. Ş., Polatcan, M., & Kılınç, A. Ç. (2020). Linking instructional leadership to teacher practices: The mediating effect of shared practice and agency in learning effectiveness. Educational Management Administration & Leadership, 50(5), 812-831. https://doi.org/10.1177/1741143220945706
• Bergman, A. B. (1998). Elementary school principal: With reproducible forms, checklists, and letters. Jossey-Bass.
• Blase, J. & Blase, J. (2000). Effective instructional leadership: Teachers’ perspectives on how principals promote teaching and learning in schools. Journal of Educational Administration, 38(2), 130-141. https://doi.org/10.1108/09578230010320082
• Bolat, O. Y. (2011). Lider-üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 13(2), 65-80.
• Bulduklu, E. (2014). Okul müdürlerinin öğretimsel liderliği, öğretmen öz-yeterliği ve öğrenci başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Burns, J. Z. & Otte, F. L. (1999). Implications of leader‐member exchange theory and research for human resource development research. Human Resource Development Quarterly, 10(3), 225-248. https://doi.org/10.1002/hrdq.3920100304
• Cansoy, R. & Parlar, H. (2018). Examining the relationship between school principals’ instructional leadership behaviors, teacher self-efficacy, and collective teacher efficacy. International Journal of Educational Management, 32(4), 550-567. https://doi.org/10.1108/IJEM-04-2017-0089
• Chan, P. Y., Cheah, P. K., & Choong, Y. O. (2024). Digital era learner-centered leadership and teachers’ efficacy: The mediating role of teachers’ professional learning. Journal of Professional Capital and Community. Advance online publication. https://doi.org/10.1108/JPCC-06-2024-0090
• Chen, W., Mason, S., Staniszewski, C., Upton, A., & Volloy, M. (2011). Assessing the quality of teachers’ teaching practices. Educational Assessment Evaluation and Accountability, 24, 25–41. https://doi.org/10.1007/s11092-011-9134-2
• Çekmecelioğlu, H. G. & Ülker, F. (2014). Lider-üye etkileşimi ve çalışan tutumları üzerindeki etkisi: Eğitim sektöründe bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(28), 35-58.
• Çetiner, Z. (2023). Pandemi döneminde öğretmen dayanıklılığına ilişkin öğretmen görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Çoban, A. Ö. (2025). Öğrenme merkezli liderlik yaklaşımının öğretmen uygulamalarındaki değişime etkisinde öğretmen motivasyonu ile iş birliğinin aracılık rolü. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Çoban, Ö., Özdemir, N., & Bellibaş, M. Ş. (2023). Trust in principals, leaders’ focus on instruction, teacher collaboration, and teacher self-efficacy: Testing a multilevel mediation model. Educational Management Administration & Leadership, 51(1), 95-115. https://doi.org/10.1177/1741143220968170
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Pegem.
• Dansereau, F., Graen, G., & Haga, W. J. (1975). A vertical dyad linkage approach to leadership within formal organizations: A longitudinal investigation of the role making process. Organizational Behavior and Human Performance, 13(1), 46-78. https://doi.org/10.1016/0030-5073(75)90005-7
• Darling-Hammond, L. (2000). Teacher quality and student achievement: A review of state policy evidence. Educational Policy Analysis Archives, 8(1), 1–44. https://doi.org/10.14507/epaa.v8n1.2000
• Day, K. L. (2016). Teacher self-efficacy, instructional practices, and student achievement in mathematics: A correlational study. (Doktora Tezi). ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 10248996)
• Demir, K. (2024). Öğretimsel liderlik ve öğretmenlerin öğretimsel uygulamaları: Öğretmen özerkliği ve kolektif öğretmen yenilikçiliğinin aracı rolü. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Demir, S. & Özden, S. (2013). Sınıf öğretmenlerinin öğretimsel stratejilere yöntemlere ve tekniklere ilişkin görüşleri: hayat bilgisi dersine yönelik tanılayıcı bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(14), 59-75.
• Demirel, Ö. (2023). Öğretim ilke ve yöntemleri öğretme sanatı. Pegem.
• Derbedek, H. (2008). İlköğretim okul müdürlerinin öğretimsel liderlik özelliklerinin öğretmenlerin öz yeterlikleri üzerindeki etkileri (Bursa ili örneği). (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Dorukbaşı, E. (2022). Öğretim liderliği ile öğretmenlerin öğretim uygulamaları arasındaki ilişkinin incelenmesi: öğretmenlerin mesleki öğrenmesinin aracı rolü. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Erdoğan, O. (2013). İlköğretim öğretmenlerinin öz yeterlik ve başarı algılarında yordayıcı olarak akademik iyimserlik, umut ve mesleki haz. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Eroğlu, O. & Pıçak, M. (2011). Entrepreneurship, national culture and Turkey. International Journal of Business and Social Science, 2(16), 146-151.
• Flores, G., Fowler, D. J., & Posthuma, R. A. (2020). Educational leadership, leader-member exchange and teacher self-efficacy. Journal of Global Education and Research, 4(2), 140-153. https://www.doi.org/10.5038/2577-509X.4.2.1040
• Geijsel, F. P., Sleegers, P. J., Stoel, R. D., & Krüger, M. L. (2009). The effect of teacher psychological and school organizational and leadership factors on teachers’ professional learning in Dutch schools. Elementary School Journal, 109(4), 406–427. https://doi.org/10.1086/593940
• Goddard, Y. L., Goddard, R. D., Bailes, L. P., & Nichols, R. (2019). From school leadership to differentiated instruction: A pathway to student learning in schools. The Elementary School Journal, 120(2), 197–219. https://doi.org/10.1086/705827
• Goldring, E., Porter, A., Murphy, J., Elliott, S. N., & Cravens, X. (2009). Assessing learning-centered leadership: Connections to research, professional standards, and current practices. Leadership and Policy in Schools, 8(1), 1-36. https://doi.org/10.1080/15700760802014951
• Gore, J. M. (2001). Beyond our differences: A reassembling of what matters in teacher education. Journal of Teacher Education, 52(2), 124-135. https://doi.org/10.1177/0022487101052002004
• Gökalp, M. (2024). Öğretim ilke ve yöntemleri. Pegem.
• Göksel, A. & Aydıntan, B. (2012). Lider-üye etkileşimi düzeyinin örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Görgül bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 247-271.
• Graen, G. B. & Uhl-Bien, M. (1995). Relationship-based approach to leadership: Development of leader-member exchange (LMX) theory of leadership over 25 years: Applying a multi-level multi-domain perspective. The Leadership Quarterly, 6(2), 219-247. https://doi.org/10.1016/1048-9843(95)90036-5
• Gürler, M. (2018). Öğretmenlerin lider-üye etkileşimi ile işle bütünleşme ilişkisinde çalışan sesliliğinin aracılık etkisinin incelenmesi. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis. Pearson Prentice Hall.
• Hallinger, P. & Murphy. J. (1985). Assessing the instructional management behavior of principals. Elementary School Journal, 86(2), 217-247. https://doi.org/10.1086/461445
• Hallinger, P. & Murphy, J. (1987). Assessing and developing principal instructional leadership. Educational Leadership, 45(1), 54-61.
• Hallinger, P., Piyaman, P., & Viseshsiri, P. (2017). Assessing the effects of learning-centered leadership on teacher professional learning in Thailand. Teaching and Teacher Education, 67, 464-476. https://doi.org/10.1016/j.tate.2017.07.008
• Hofstede, G. (1984). Culture’s consequences: international differences in work-related values. Sage.
• Hu, L. T. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel.
• Kawalkar, A. & Vijapurkar, J. (2013). Scaffolding science talk: The role of teachers' questions in the inquiry classroom. International Journal of Science Education, 35(12), 2004-2027. https://doi.org/10.1080/09500693.2011.604684
• Karaoğlu, İ. B. (2019). Adaptation of teacher sense of self-efficacy scale short form to Turkish: A study of validity and reliability. Journal of Academic Social Research, 7(99), 123–139.
• Khan, F. & Gupta, V. (2024). Examining the relationships between instructional leadership, teacher self-efficacy and job satisfaction: A study of primary schools in India. Journal of Educational Administration, 62(2), 223-238. https://doi.org/10.1108/JEA-09-2022-0145
• Khanshan, S. K. & Yousefi, M. H. (2020). The relationship between self-efficacy and instructional practice of in-service soft disciplines, hard disciplines and EFL teachers. Asian-Pacific Journal of Second and Foreign Language Education, 5(1), 1-20. https://doi.org/10.1186/s40862-020-0080-8
• Kılınç, A. Ç., Bellibaş, M. Ş., & Gümüş, S. (2017). Öğrenme merkezli liderlik ölçeğinin (ÖMLÖ) Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 132-144. https://doi.org/10.17679/inuefd.315124
• Kılınç, A. C., Bellibaş, M. S., & Polatcan, M. (2022). Learning-centred leadership and change in teacher practice in Turkey: Exploring the mediating effects of collaboration. Educational Studies, 48(6), 790-808. https://doi.org/10.1080/03055698.2020.1828833
• Kılınç, A. Ç., Polatcan, M., Erdoğan, O., Sezgin, F., & Özdemir, S. (2023). Investigating the association between principal learning-centred leadership and teacher instructional practices: The mediating roles of teacher self-efficacy and collective teacher efficacy. Educational Studies. Advance online publication, 568-587. https://doi.org/10.1080/03055698.2023.2279035
• Korkut, K. (2009). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inançları ile sınıf yönetimi beceri algıları arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Köstekçi, E. (2023). Öğretim liderliği öğretmen yansıtma davranışı ve öğretmen öz yeterliği arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kumaş, A. & Kan, S. (2022). Hibrit eğitim sürecinde fen bilimleri öğretmenlerinin öğretimsel uygulamalara yönelik görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 56(56), 1-21. https://doi.org/10.15285/maruaebd.1038137
• Leithwood, K., Harris, A., & Hopkins, D. (2008). Seven strong claims about successful school leadership. School Leadership & Management, 28(1), 27–42. https://doi.org/10.1080/13632430701800060
• Leithwood, K., Harris, A., & Hopkins, D. (2019). Seven strong claims about successful school leadership revisited. School Leadership & Management, 40(1), 5-22. https://doi.org/10.1080/13632434.2019.1596077
• Liden, R. & Maslyn, J. (1998). Multidimensionality of leader member exchange: An empirical assessment through scale development. Journal of Management, 24(1), 43-72. https://doi.org/10.1016/S0149-2063(99)80053-1
• Liu, S., Hallinger, P., & Feng, D. (2016a). Supporting the professional learning of teachers in China: Does principal leadership make a difference? Teaching and Teacher Education, 59, 79-91. https://doi.org/10.1016/j.tate.2016.05.023
• Liu, S., Hallinger, P., & Feng, D. (2016b). Learning-centered leadership and teacher learning in China: Does trust matter? Journal of Educational Administration, 54(6), 661-682. https://doi.org/10.1108/JEA-02-2016-0015
• Lunenburg, F. C. (2010). Leader-member exchange theory: Another perspective on the leadership process. International Journal of Management, Business, and Administration, 13(1), 1-5.
• Maslowsky, J., Jager, J., & Hemken, D. (2015). Estimating and interpreting latent variable interactions: A tutorial for applying the latent moderated structural equations method. International Journal of Behavioral Development, 39(1), 87-96. https://doi.org/10.1177/0165025414552301
• Mullen, C. A., Shield, L. B., & Tienken, C. H. (2021). Developing teacher resilience and resilient school culture. AASA Journal of Scholarship and Practice, 18(1), 8-25.
• OECD. (2018). TALIS 2018 results (Volume IV): teachers getting the best out of their students. https://www.oecd.org/education/teachers-getting-the-best-out-of-their-students-5bc5cd4e-en.htm sayfasından erişilmiştir.
• Özel, A. & Bayındır, N. (2015). Sınıf öğretmenlerinin öğrencilerde yaratıcılığı geliştirmeye yönelik öğretimsel davranışları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(5), 348-358.
• Öztürk, İ. H. (2012). Öğretimin planlanmasında öğretmenin rolü ve özerkliği: Ortaöğretim tarih öğretmenlerinin yıllık plan hazırlama ve uygulama örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 271-299.
• Özutku, H., Ağca, V., & Cevrioğlu, E. (2010). Lider-üye etkileşim teorisi çerçevesinde, yönetici-ast etkileşimi ile örgütsel bağlılık boyutları ve iş performansı arasındaki ilişki: Ampirik bir inceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 193-210.
• Polatcan, M. (2020). The adaptation of professional learning activities scale to Turkish: The validity and reliability study. International Journal of Contemporary Educational Research, 7(2), 281-290. https://doi.org/10.33200/ijcer.808721
• Poulou, M. S., Reddy, L. A., & Dudek, C. M. (2019). Relation of teacher self-efficacy and classroom practices: A preliminary investigation. School Psychology International, 40(1), 25–48. https://doi.org/10.1177/0143034318798045
• Preacher, K. J. & Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and resampling strategies for assessing and comparing indirect effects in multiple mediator models. Behavior Research Methods, 40(3), 879–891. https://doi.org/10.3758/BRM.40.3.879
• Sebastian, J. & Allensworth, E. (2012). The influence of principal leadership on classroom instruction and student learning: A study of mediated pathways to learning. Educational Administration Quarterly, 48(4), 626-663. https://doi.org/10.1177/0013161X11436273
• Sebastian, J., Huang, H., & Allensworth, E. (2017). Examining integrated leadership systems in high schools: Connecting principal and teacher leadership to organizational processes and student outcomes. School Effectiveness and School Improvement, 28(3), 463-488. https://doi.org/10.1080/09243453.2017.1319392
• Seifert, E. H. & Vornberg, J. A. (2002). The new school leader fort he 21st century, the principal. Scarecrow Education.
• Seven, M. A. & Engin, A. O. (2008). Öğrenmeyi etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 189-212.
• Sheeraz, M. I., Ahmad, U. N. U., Ishaq, M. I., & Nor, K. M. (2020). Moderating role of leader-member exchange between the relationship of organizational justice and organizational citizenship behavior. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS), 14(3), 635-660.
• Smothers, J. (2024). Managing innovative talent: A moderated-mediation model of the relationship between leader–member exchange, learning strategies and innovation. The Learning Organization, 31(4), 508-525. https://doi.org/10.1108/TLO-04-2023-0062
• Şahin, F. (2011). Lider-üye etkileşimi ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki üzerinde cinsiyetin etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(2), 277-288.
• Şişman, M. (2023). Öğretim liderliği. Pegem.
• Thomson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis. APA.
• Thoonen, E. E., Sleegers, P. J., Oort, F. J., Peetsma, T. T., & Geijsel, F. P. (2011). How to improve teaching practices: The role of teacher motivation, organizational factors, and leadership practices. Educational Administration Quarterly, 47(3), 496-536. https://doi.org/10.1177/0013161X11400185
• Tösten, R. & Özgan, H. (2017). Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayelerine ilişkin algılarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 867-889. https://doi.org/10.17755/esosder.306900
• Tschannen-Moran, M. & Hoy, A. W. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17(7), 783–805. https://doi.org/10.1016/S0742-051X(01)00036-1
• Tutkun, B. (2017). Okul müdürlerinin etik liderlik davranışları ile öğretmen öz yeterliği arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Uğurluoğlu, Ö., Şantaş, F., & Demirgil, B. (2013). Lider-üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi: Hastanelerde bir uygulama. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 16(1), 1-21.
• Uysal, O. K. & Bilgivar, O. O. (2023). Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik özelliklerinin öğretmenlerin öz-yeterliklerine etkisi. İZÜ Eğitim Dergisi, 5(9), 74-93. https://doi.org/10.46423/izujed.1225511
• Ünal, A. & Çelik, M. (2013). Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışı ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının analizi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 239-258.
• Weber, G. (1971). Inner-city children can be taught to read: Four successful schools. Council for Basic Education.
• Xie, Z., Wu, R., Liu, H., & Liu, J. (2022). How does teacher-perceived principal leadership affect teacher self-efficacy between different teaching experiences through collaboration in China? A multilevel structural equation model analysis based on threshold. Frontiers in Psychology, 13, 933838. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.933838
• Zakariya, Y. F. & Adegoke, N. A. (2024). Teacher instructional practices: untangling their complex relations with self-efficacy, job satisfaction, stress, and cooperation among mathematics teachers. Frontiers in Education(9), 1-20. https://doi.org/10.3389/feduc.2024.1367076
• Zee, M. & Koomen, H. M. (2016). Teacher self-efficacy and its effects on classroom processes, student academic adjustment, and teacher well-being: A synthesis of 40 years of research. Review of Educational Research, 86(4), 981–1015. https://doi.org/10.3102/0034654315626801