HAYAT BİLGİSİ/SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİMİNDE PROBLEME DAYALI ÖĞRENME İÇİN PROBLEM DURUMLARI OLUŞTURMA

Yıl 2005, Cilt: 3 Sayı: 4, 471 - 485, 01.12.2005

Zehra Nurdan Baysal

Öz

Türkiye’de hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretiminde var olan durum, eğitim dünyasındaki gelişmelerle paralellik gösterememektedir. Ülkemizde yaygın olarak bireysel farklılıklar, öğrenme stilleri, farklı zekâ alanları gibi konulardaki gelişmeler dikkate alınmadan eğitim-öğretime devam edilmektedir. Kitapların çağa uygun hâle dönüştürülmesinde yavaş hareket edilmekte, yeni teori ve yaklaşımlardan habersiz kalınmaktadır. Hayat bilgisi ve sosyal bilgilerde kullanılabilecek farklı yaklaşımlardan bir tanesi de Probleme Dayalı Öğrenme modelidir. Hayat bilgisi ve sosyal bilgilerin öğretiminde probleme dayalı öğrenmenin kullanılabilmesi için öncelikle öğretmenlerin uygun problem durumları/problem senaryoları oluşturmaları ve öğrencileri probleme dayalı öğrenme hakkında bilgilendirmeleri gereklidir. Problem durumları/problem senaryoları; karikatür, pandomim, drama, fotoğraf/resim, makale, öykü gibi farklı materyal ve tekniklerden yararlanılarak oluşturulabilir. Bir problem durumu/problem senaryosu ile öğrencileri karşılaştırmanın farklı pek çok yolu bulunabilir. Problem durumunu sahiplenmenin en iyi şekli ise öğrencilere problemin çözümünde etkili olabilecek uzman rolü/rolleri verilmesidir. Bu makalenin amacı, öğretmenlerin ve konuyla ilgilenenlerin bu yeni model hakkında teori ve uygulama boyutunda bilgilendirilmesidir.

Anahtar Kelimeler

Hayat bilgisi, sosyal bilgiler, probleme dayalı öğrenme, problem durumları, problem senaryoları

FORMING PROBLEM CASES FOR PROBLEM-BASED LEARNING IN SOCIAL STUDIES TEACHING

Öz

The situation of instruction of social studies in Turkey cannot show parallelism with the one in the world of education. In general, Turkish education disregards any development in fields such as personal differences, learning styles, different areas of intelligence. It neglects the need of modernizing coursebooks. Moreover, educators are mostly unaware of new pedagogic theories and approaches. One of the different approaches which can be used in the instruction of social studies is Problem-Based Learning Model. To be able to apply Problem-Based Learning Model in the instruction of social studies, teachers need to form problem cases/scenarios, and inform the students about problem-based learning. Problem cases/scenarios can be formed by using different techniques and materials such as caricatures, pantomime, photographs/pictures, articles and short stories. There are many ways to make students encounter a problem case/scenario. The best way of making students claim on problem cases is to cast them in roles of experts in problem solving processes. The objective of this article is to inform teachers and the readers who are interested in the theoretical and practical sides of this new model.

Anahtar Kelimeler

Social studies, problem-based learning, problem

Kaynakça

• Armstrong, D. G. (1980). Social Studies in Secondary Education. New York: Collier Macmilan Co., Inc.
• Barth, J. L. ve Demirta , A. (1997). 8lkö retim Sosyal Bilgiler Ö retimi. Ankara: YÖK ve Dünya Bankas .
• Bayraktar, M. ve Karada , M. (2002). 8lkö retim Hayat Bilgisi Ders Kitab . Ankara: Küre Yay nc l k.
• Chapin, J. R. ve Messick, R. G. (1992). Elementary Social Studies: A Practical Guide. Second Edition. New York: Longman.
• Collette, A. ve Chiappetta, E. (1989). Science Instruction in the Middle and Secondary School. Merrill Publishing Company.
• Delisle, R. (1997). How to Use Problem-Based Learning in the Classroom. Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Henson, K. T. ve Eller, B. F. (1999). Educational Psychology for Effective Teaching. Wadswoord Publishing Company.
• Howard, J. B. (1999). “Using A Social Studies Theme to Conceptualize A Problem”. Social Studies, 90, 171-177.
• Pezik, E. ve Deniz, B. (2000). Baz 7stasyonlar “Çat daki Ölüm”. Baz 7stasyonlar Raporu. 7nternetten 02.06.2003 tarihinde elde edilmi tir. (http://www.tuketiciler.org/baz.html).
• Meyer Ohle, H. (2003). Problem Based Learning. 7nternetten 26.07.2004 tarihinde elde edilmi tir. (http://www.cdtl.nus.edu/success/s123.htm).
• Öztürk, C. ve Baysal, Z. N. (1999). 7lkö retim 4-5. S n f Ö rencilerinin Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Tutumu. 4. Ulusal S n f Ö retmenli i Sempozyumu. Denizli: Pamukkale Üniversitesi, 15- 16 Ekim.
• Saban, A. (2002). Ö renme Ö retme Süreci Yeni Teori ve Yakla mlar (Gözden geçirilmi 2. Bask ) Ankara: Nobel Yay n Da t m.
• Shepherd, A. ve Cosriff, B. (1998). “Problem-Based Learning: A Bridge Between Planning Education and Planning Practice”. Journal of Planning Education and Research, 17, 348-357.
• Stepien, W. J. ve Pyke, S. L. (1997). “Designing Problem-Based Learning Units”. Journal for the Education of the Gifted, 20(4). 380-400.
• Ülgen, G. (1997). E itim Psikolojisi. 7stanbul: Alk m Yay nlar .
• Ün Aç kgöz, K. (2002). Aktif Ö renme. 7zmir: E itim Dünyas Yay nlar .
• Torp, L. and ve Sage, S. (1998). Problems as Possibilities Problem-Based Learning for K-12 Education. Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Van Cleaf, D. W. (1991). Action in Elementary Social Studies. Englewood Cliffs: Prentice Hall, Inc.
• Wang, H. ve di erleri (1998). Problem Based Learning. 7nternetten 26.07.2004 tarihinde elde edilmi tir. (http://www.usc.edu/hsc/dental/ccmb/usc-csp/Quikfacts.htm).