EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİ İLE FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ MEZUNLARININ ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI (GAZİ ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)

Yıl 2005, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 22, 01.03.2005

Bülent Öztürk Okyay Doğan Gürcü Koç

Öz

Bu çalışmada, Gazi Eğitim Fakültesi ve Fen-Edebiyat Fakültesi öğrencilerinin Orta Öğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programı öncesi ve sonrasında öğretmenlik mesleğine yönelik algıları karşılaştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini Eğitim Bilimleri Enstitüsü tarafından yürütülen Orta Öğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programı Matematik Öğretmenliği, Fizik Öğretmenliği, Kimya Öğretmenliği, Biyoloji Öğretmenliği, Felsefe Grubu Öğretmenliği, Tarih Öğretmenliği ve Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği öğrencileri oluşturmuştur. Buna göre araştırmanın örnekleminde 257 Fen Edebiyat Fakültesi mezunu, 216 Gazi Eğitim Fakültesi öğrencisi olmak üzere toplam 473 kişi yer almıştır. Çalışmada, araştırmacılar tarafından geliştirilen likert tipi ölçek, kullanılmıştır. Öğretim becerisi, meslek tercihi ve öğretmenliği yüceltme olarak isimlendirilen faktörler ışığında araştırma bulgularına göre, Eğitim Fakültesi öğrencilerinin Fen-Edebiyat Fakültesi öğrencilerine göre mesleğe yönelik algıları hem Öğretmenlik Meslek Bilgisi dersleri öncesinde hem de sonrasında daha olumludur. Fen-Edebiyat Fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik algılarının geliştirilmesi için Öğretmenlik Meslek Bilgisi programlarının duyuşsal özellikleri kazandırıcı nitelikte olması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik algısı, öğretmenlik meslek bilgisi dersleri

COMPARING THE PERCEPTIONS OF THE STUDENTS OF FACULTY OF EDUCATION AND ARTS AND SCIENCES CONCERNING THE TEACHING PROFESSION

Öz

In this study, the perceptions of the students of Gazi Faculty of Education (GFE) and the Faculty of Arts and Sciences (FAS) concerning the teaching profession before and after the lessons of Knowledge of Teaching Profession (KTP) are compared. The sample of the study consisted of the students attending Mathematics, Physics, Chemistry, Biology, Philosophy, History and Turkish Language and Literature Education programs. Accordingly, 257 students of the Faculty of Arts and Sciences and 216 students of Gazi Faculty of Education, with a total of 473 students, took part in the study. Likert-type scale developed by researchers was applied before the KTP lessons and after 1.5 years following the KTP lessons. According to the findings of the research, the perceptions of the students of GFE concerning the teaching profession are more positive compared to the students of the FAS both before and after the KTP lessons. At the end of the study, some recommendations are made to the students to develop more positive perceptions of teaching profession.

Anahtar Kelimeler

Perception of teaching profession, lessons of knowledge of teaching profession

Kaynakça

• (1986), A kar ve Çelenk (1989), Çelenk (1988), Saracalo lu (1991), Demirci ve Soran (2001), taraf ndan yap lan
• çal malarda k z ö rencilerin mesle e yönelik tutumlar n n daha olumlu oldu u; Erden (1995), Çapa ve Çil
• (2000), Gürbüztürk ve Genç (2004), taraf ndan yap lan çal malarda cinsiyetler aras nda farkl l k bulunmad
• ortaya ç km t r. Bölümlerin
• mesle e yönelik alg lar kar la t r ld nda, hem Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü
• mezunu hem de E itim Fakültesi Kimya Ö retmenli i ö rencilerinin mesle e yönelik alg lar n n di er
• bölümlerden daha olumlu, Biyoloji Ö retmenli i ö rencilerinin alg lar n n di er bölümlerden daha olumsuz
• oldu u görülmü tür. Her iki fakültede de ayn bölümlerin mesle e yönelik alg lar n n ayn düzeyde olmas
• dikkat çekicidir. Erden (1995) taraf ndan gerçekle tirilen bir çal mada da, bölümler aras nda farkl l klar
• bulundu u, Tarih ve Fizik bölümü ö rencilerinin mesle e yönelik tutumlar n n di er bölümlere göre daha
• yüksek oldu u ortaya ç km t r.
• Elde edilen sonuçlardan yararlan larak a a daki öneriler geli tirilmi tir: Bu
• ara t rmada yaln zca Gazi Üniversitesine ba l Gazi E itim Fakültesi ve Fen Edebiyat Fakültesi
• ö retmen adaylar n n mesle e yönelik alg lar kar la t r lm t r. Fen Edebiyat Fakültesi ve E itim Fakültesi
• ö rencilerinin ö retmenlik mesle ine yönelik alg lar n n farkl la p farkl la mad konusunda genelleme
• yapabilmek için di er üniversitelerde de benzer ara t rmalar n yap lmas gerekmektedir.
• Her iki fakülteden gelen ö rencilerin mesle e yönelik alg lar n n olumlu olmas sevindirici olmakla
• birlikte, E itim Fakültesi ö rencilerinin alg lar n n daha olumlu oldu u görülmektedir. Bu nedenle, özellikle Fen
• Edebiyat Fakültesi ö rencilerinin mesle e yönelik daha olumlu alg geli tirmeleri için, ö retmenlik meslek
• bilgisi programlar n n duyu sal özellikleri kazand r c nitelikte olmas na özen gösterilmelidir.
• A kar, P. ve Erden, M. (1986). Ö retmen Adaylar n n Ö retmenlik Mesle ine Yönelik Tutumlar . Marmara Üniversitesi 1. Ulusal E itim Bilimleri Sempozyumu. Jstanbul. 24-30 Kas m.
• A kar, H. ve Çelenk, S. (1989). Jlkokula Ö retmen Yeti tiren E itim Yüksekokulu Ö rencilerinin Ö retmenlik Mesle ine Yönelik Tutumlar Konusunda Yap lan Ara t rma. Ça da E itim. 136-141.
• Ayd n, A. (1998). E itim Fakültelerinin Yeniden Yap land r lmas ve Ö retmen Yeti tirme Sorununun Dü ündürdükleri. Kuram ve Uygulamada E itim Yönetimi. Say : 15. (275-283).
• Can, G. (1991). E itim Fakültesi ve Ö retmenlik Sertifikas Programlar n n Ö retmen Adaylar nda Tutum Geli tirme Aç s ndan Etkilili i. zmir 1. Ulusal E itim Kongresi Bildirileri. 25-27 Kas m (162-167).
• Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). Ö retmen Adaylar n n Ö retmenlik Mesle ine Yönelik Tutumlar n n Farkl De i kenler Aç s ndan Jncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi E itim Fakültesi Dergisi. Say : 18. (69-73).
• Çelenk, S. (1988). E itim Yüksekokulu Ö rencilerinin Ö retmenlik Mesle ine li kin Tutumlar*. Yay mlanmam Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çermik, H. (1997). Ö retmen Adaylar n n Hizmet Öncesinde Ö retmenlik Mesle ine Jli kin Görü leri. 3. Ulusal S*n*f Ö retmenli i Sempozyumu. Adana: Çukurova Üniversitesi (65-78).
• Demirci, C. ve Soran, H. (2001). Hacettepe Üniversitesi E itim Fakültesi Fen Bilimleri Bölümü 1. ve 4. s n f Ö rencilerin Ö retmenlik Mesle ine Yönelik Tutumlar n n Ö rencilere Ait Baz De i kenler Aç s ndan Belirlenmesi. X. Ulusal E itim Bilimleri Kongresi Bildirileri. Bolu: Cilt 1. 7-9 Haziran. (424-439).
• Duman, T. (1998). Cumhuriyetimizin 75. Y l nda Ö retmen Yeti tirme Sistemimiz ve Sorunlar . Milli E itim. Say : 139. (36-43).
• Erden, M. (1995). Ö retmen Adaylar n n Ö retmenlik Sertifikas Derslerine Yönelik Tutumlar . Hacettepe Üniversitesi E itim Fakültesi Dergisi Say : 11 (99-104).
• Gökçe, E. (1999). lkö retim Ö retmenlerinin Yeterlikleri. Yay mlanmam Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gökçe, E. (2001). Üniversitelerin S n f Ö retmenli i Programlar na Devam Eden Ö rencilerin Ö retmenlik Mesle ine Jli kin Görü leri. X. Ulusal E itim Bilimleri Kongresi Bildirileri. Bolu: 7-9 Haziran Cilt 1. (1432- 1441).
• Gürbüztürk, O. ve Genç, S. Z. (2004). Ö retmen Adaylar n n Ö retmenlik Mesle ine Jli kin Görü leri, nönü Üniversitesi E itim Fakültesi Dergisi, 5, 7.
• Karagözo lu, G. (1987). Toplumda Ö retmenlik Mesle inin Yeri ve Sorunlar . Ça da E itim: Cilt: 12. Say 118: (4-11), Ocak.
• Küçükahmet, L. (1976). Ö retmen Yeti tiren Kurum Ö retmenlerinin Tutumlar*. Ankara: A.Ü. E itim Fakültesi Yay n .
• Mustan, T. (2002). Dünyada ve Türkiye’de Ö retmen Yeti tirmede Yeni Yakla mlar. Kuram ve Uygulamada E itim Yönetimi. Cilt: 8. Say : 29. (115-127).
• Oktay, A. (2001). Jkinci Meslek Ö retmenlik. Ö retmenlik Sertifikas Program na Kay tl Ö rencilerin Özellikleri ve Ö retmenlik Sertifikas Alma Nedenleri. X. Ulusal E itim Bilimleri Kongresi Bildirileri. Bolu: 7-9 Haziran Cilt:1. (761-775).
• Onural, H. (2001). S n f Ö retmenli i Bölümü Ö rencilerinin Ö retmenlik Mesle ini Tercih Etme Nedenleri. X. Ulusal E itim Bilimleri Kongresi Bildirileri. Bolu: 7-9 Haziran. Cilt: 1. (1299-1308)
• Romizowski, A. J. (1984). Designing Instructional Systems: Decision Making in Course Planning and Curriculum Designing. Kegan Page, London.
• Semerci, Ç. (1999). Ö rencilerin Ö retmenlik Mesle ine Jli kin Tutum Ölçe i. E itim ve Bilim. Cilt: 23. Say : 111. (51-55).
• Semerci, N. (2001). Üç Farkl Grubun Ö retmenli e Jli kin Tutumlar . X. Ulusal E itim Bilimleri Kongresi Bildirileri. Bolu:7-9 Haziran. Cilt:1 (818-825).
• Saracalo lu, A.S. (1991). Fen ve Edebiyat Fakülteleri Ö rencilerinin Ö retmenlik Mesle ine Yönelik Tutumlar . 1. Ulusal E itim Kongresi Bildirileri. Jzmir: 25-27 Kas m (565-569).
• Saracalo lu, A.S.; Bozkurt, N.; Serin O. ve Serin, U. (2000). Ö retmen Adaylar n n Mesle e Yönelik Tutumlar n Etkileyen Faktörler. IX. Ulusal E itim Bilimleri Kongresi. Erzurum: 27-30 Eylül.
• Saracalo lu, A.S.; Kesercio lu, T., Gökler, J.; Serin, O. ve Serin, U. (2001). Jlkö retim Okulu Ö retmenlerinin Ö retmenlik Mesle ine Yönelik Tutumlar n n Baz De i kenler Aç s ndan Kar la t r lmas . X. Ulusal E itim Bilimleri Kongresi Bildirileri, Bolu: 7-9 Haziran Cilt 1. (88-99)
• Tek k, H.H. (1988). Ö retmenlik Mesle inin Durumu ve Ö retmen Yeti tirme Sorunu. Ça da E itim. Cilt:13. Say : 131. (1-4).