Ortaokul 5. Sınıf Matematik Dersi Öğretim Programının Stake’in Uygunluk-Olasılık Modeline Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 2, 463 - 501, 30.12.2019

Ahmet Altındağ , Hünkar Korkmaz

Öz

Bu araştırmanın temel amacı 2013-2014
eğitim öğretim yılında uygulamaya konulan Ortaokul 5. Sınıf Matematik Dersi
Öğretim Programının Stake’in Uygunluk-Olasılık modeline göre girdi, süreç ve
ürün bağlamında değerlendirilmesidir. Bu doğrultuda tabakalı amaçlı örnekleme
yöntemi ile Ankara ilindeki farklı sosyoekonomik düzey bölgelerden seçilen
okullarda öğrenim gören 1061 öğrenci ve 21 matematik öğretmeni ile
çalışılmıştır. Karma yöntem yaklaşımı desenlerinden eşzamanlı baskın durum
kısmi karma desenin kullanıldığı bu çalışmada nicel boyuta yönelik başarı
testi, nitel boyuta yönelik olarak ise öğretim programı inceleme formu ve
öğretmen görüşme formu ile veri toplanmıştır. Ürün değerlendirmesinin sonucuna
göre girdi ve süreç değerlendirmesinde ortaya konulmuş olan sebeplerden dolayı
öğretim programının temele aldığı kavramsal öğrenme, problem çözme ve
matematiksel süreç beceriler gibi becerilerin istenilen düzeyde kazandıramadığı
söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Ortaokul 5. Sınıf Matematik Dersi Öğretim Programı, Kavramsal Öğrenme, Matematiksel beceriler, Stake’in Uygunluk-Olasılık Modeli

Kaynakça

• Abat, E. Z. Ç. (2016). 9. Sınıf matematik dersi öğretim programının bağlam, girdi, süreç, ürün değerlendirme modeline Göre Değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Acat, M. B. ve Demir, E. (2007). İlköğretim programlarındaki alternatif değerlendirme yöntemlerinin uygulanmasında karşılaşılan sorunlara ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. 1. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Hacettepe Üniversitesi Ankara, 15-17 Kasım 2007.
• Akın, S. ve Ok, A. (2012). İlköğretim dördüncü sınıf matematik öğretim programının cıpp program değerlendirme modeline göre değerlendirilmesi. 2. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu, 27-29 Eylül 2012.
• Anderson, L. W. & Airasian, P. W. (2010). Temel toplamlar ünitesi. In L. W. Anderson & D. R. Krathwohl (Eds.). Öğrenme öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama, 211-228. (D. A. Özçelik, Çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• Anıl, D., Özkan, Y. Ö. ve Demir, E. (2015). PISA 2012 araştırması ulusal nihai rapor. Ankara: MEB Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.Başar, T. (2016). İlkokul 3. Sınıf fen bilimleri dersi öğretim programının değerlendirilmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bruning, R. H., Schraw, G. J. & Norby, M. M. (2014). Bilişsel psikoloji ve öğretim. (Z. N. Ersözlü ve Rıza Ülker ,Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademi.Bulut, T. (2015). İlköğretim matematik dersi öğretim programındaki temel becerilerin öğrenci çalışma kitaplarında yer alma durumu (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
• Campbell, E. (2006). Curricular and professional authority in schools. Curriculum Inquiry, 36(2), 111-118.
• Ceyhan, E. ve Yiğit, B. (2005). Konu alanı ders kitabı incelemesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Danişman, Ş. ve Karadağ, E. (2015). Öğrenme alanları ve kazanımlar bağlamında 2005 ve 2013 beşinci sınıf matematik öğretim programlarının karşılaştırılması. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 6(3), 380-398.
• Demir, S. (2009). Ilköğretim okullarında 1-5. Sınıflarda yapılandırmacılık yaklaşımına göre oluşturulan eğitim programlarının uygulanmasında öğretmen ve yöneticilerin karşılaştığı sorunlar (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Demirel, Ö. (2011). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. (17. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Demirtaş, Z., Arslan S., Eskicumalı, A. ve Kargı, G. (2014). Teachers’ opinions about the renewed fifth grade mathematics curriculum and comparison of two versions. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 174, 1782-1790.
• Demirtaşlı, N. (2012). Sosyal bilgiler öğretim programının kapsam analizi. Cito Eğitim: Kuram ve Uygulama, 17, 24-30.
• EBA. (2013). Matematik (5-8. Sınıflar) öğretim programı tanıtımı – Doç. Dr. Erdinç Çakıroğlu. [Çevrim-içi: http://www.eba.gov.tr/video/izle/5403788fece7e0cb342ac8ee67276d42fcdd381ed6002, Erişim tarihi: 11.02.2017.]
• Ed Daffa, A. (2007). Müslümanların matematiğe katkıları. M. Armağan (Ed.). Islam ve bilim tartışmaları, 207-2014. İstanbul: Etkileşim Yayınları.
• Er, Z. (2014). Altıncı, yedinci ve sekizinci sınıf matematik dersi öğretim programında yer alan tahmin becerisine ilişkin öğretmen görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Geçer, A. ve Özel, R. (2012). Ilköğretim fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin öğrenme-öğretme sürecinde yaşadıkları sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 1-26.
• Gredler, M. E. (1996). Program evaluation. New Jersey: Pearson Education Company.
• Güneş, G. (2008). Yeni ilköğretim matematik dersi öğretim programının öğretme öğrenme ortamına yansımaları (Yayınlanmamış doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Güneş, G. ve Baki, A. (2011). Dördüncü sınıf matematik dersi öğretim programının uygulanmasından yansımalar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 192-205.
• Gözütok, F. D., Akgün, Ö. A. ve Karacaoğlu, Ö. C. (2005). İlköğretim programlarının öğretmen yeterlikleri açısından değerlendirilmesi. Yeni İlköğretim Programlarının Değerlendirilmesi Sempozyumu: Eğitimde Yansımalar VII. Erciyes Üniversitesi, 14-16 Kasım 2005. Ankara: Sim Matbaası.
• Hıdıroğlu, Ç. N. (2016). Ortaokul 5. sınıf matematik dersi öğretim programının kesirler ünitesinin değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• İzci, E. ve Göktaş, Ö. (2014). Matematik öğretmenlerinin 5. Sınıf matematik dersi öğretim programına ilişkin görüşleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 41, 317-328.
• Kamu Ajans. (2017). Meb teog istatistiklerini yayınladı. [Çevrim-içi: http://www.kamuajans.com/teog/meb-teog-istatistiklerini-yayinladi-h511622.html, Erişim Tarihi: 19.09.2017.]
• Karakuş, C. (2010). İlköğretim 1. kademe öğretmen kılavuz kitaplarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Leech, N. L. & Onwuegbuzie, A. J. (2007). A typology of mixed methods research designs. Quality & Quantity, 43(2), 265-275.
• McMillan, J. H. (2015). Sınıf içi değerlendirme etkili ölçütlere dayalı etkili bir öğretim için ilke ve uygulamalar. (A. Arı, Çev. Ed.). Konya: Eğitim Yayınevi.
• MEB. (2004). Tebliğler Dergisi, 67(2563). [Çevrim-içi: http://tebligler.meb.gov.tr, Erişim Tarihi: 28.05.2017.]
• MEB. (2005). Ortaöğretim matematik (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2008). İlköğretim matematik dersi (1-8. Sınıflar) öğretim programında yapılan değişiklikler. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2009). İlköğretim matematik dersi 1-5. sınıflar öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2012). 12 yıl zorunlu eğitim: sorular-cevaplar. [Çevrim-içi: http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2012/12yil_soru_cevaplar.pdf, Erişim Tarihi: 10.02.2017.]
• MEB. (2013). Ortaokul matematik dersi (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2016). TEOG istatistikleri. [Çevrim-içi: http://meb.gov.tr/teog-istatistikleri-yayimlandi/haber/11409/tr, Erişim Tarihi: 19.09.2017.]
• Nacar, N. (2015). Ortaokul 5. Sınıf matematik dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Ankara ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Oliva, P. F. (2009). Developing the curriculum. Boston: Pearson Education.
• Olkun, S. (2006). Matematik öğretim programı inceleme raporu. Üst Kurul, Ed. Yeni öğretim programlarını inceleme ve değerlendirme raporu, 96-111. [Çevrim-içi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/91065, Erişim tarihi: 18.06.2017.]
• Orbeyi, S. (2007). İlköğretim matematik dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Ornstein, A. C. & Hunkins, F. P. (2014). Eğitim programı temeller, ilkeler ve sorunlar. (A. Arı, Çev. Ed.). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Polat, M., Gönen, E., Parlak, B., Yıldırım, A. ve Özgürlük, B. (2016). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen ön raporu 4. ve 8. sınıflar. Ankara: MEB Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Resmi Gazete. (2012). İlköğretim ve eğitim kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun. [Çevrim-içi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/04/20120411-8.htm, Erişim Tarihi: 10.02.2017.]
• Saylor, J. G., Alexander, W. M. & Lewis, A. J. (1981). Curriculum planning for better teaching and learning. Orlando: Holt, Rinehart and Winston.
• Selvi, K. (2006). İlköğretim programlarının sınıf öğretmeni görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Muğla Üniversitesi Muğla, 13-15 Eylül 2006.
• Stake, R. E. (1967). The countenance of educational evaluation. Teachers College Record, 68(7), 523-540.
• Şahan, H. H. (2007). İlköğretim 3. sınıf matematik dersi öğretim programının değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tan-Şişman, G. (2010). Sixh grade students’conceptual and procedural knowledge and word problem solvingskills in length, area and volume measurement (Yayınlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Taş, U. E., Arıcı, Ö., Ozarkan, H. B. ve Özgürlük, B. (2016). PISA 2015 ulusal raporu. Ankara: MEB Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Torçuk, F. Ç. (2008). 2006-2007 eğitim öğretim yılı ilköğretim 6. sınıf matematik dersi öğretim programının “ölçme ve değerlendirme” boyutunun uygulama düzeyinin incelenmesi (muğla ili örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Tyler, R. W. (1949). Basic principles of curriculum and instruction. Chicago: University of Chicago Press.
• Ulubay, M. (2007). A survey of teachers’ implementations of new elementary school mathematics curriculum ın sixth grade (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Umay, A., Akkuş, O. ve Paksu, A. D. (2006). Matematik dersi 1-5. Sınıf öğretim programının nctm prensip ve standartlarına göre incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 198-211.
• Van De Walle, J. A., Karp, K. S. & Bay-Williams, J. M. (2014). İlkokul ve ortaokul matematiği gelişimsel yaklaşımla öğretim. (S. Durmuş, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik.
• Yapıcı, M. ve Demirdelen, C. (2007). İlköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. İlköğretim Online, 6(2), 204-212.
• Yapıcıoğlu, D. K., Kara, D. A. ve Sever, D. (2016). Türkiye’de program değerlendirme çalışmalarında eğilimler ve sorunlar: alan uzmanlarının gözüyle. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 6(12), 91-113.
• Yazçayır, N. (2016). DAPDEM öğretim programı değerlendirme ölçütlerinin geliştirilmesi. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 6(12), 169-186.
• Yazıcı, E. (2009). İlköğretim matematik dersi 6. sınıf öğretim programının değerlendirilmesi üzerine bir çalışma (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Yıldırım, A. Ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.