Yazma Öz Düzenleme Yetkinliği Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 1, 536 - 560, 30.04.2024

Hacer Deniz , Sezgin Demir

https://doi.org/10.37217/tebd.1370391

Öz

Yazma becerisinin yapısı, sürekli yazmayı gerekli kılmaktadır. Yazma süreci sonunda yaşanan deneyimler, bir sonraki yazma sürecini yapılandırarak gelişim sağlaması yönüyle öz düzenleme becerisini kullanmayı gerektirmektedir. Bu açıdan öğrencilerin yazma gelişimleri için önemli bir yere sahip olan yazma öz düzenleme yetkinliğini ölçen bir ölçme aracının geliştirilmesinin alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu araştırma nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini, Elazığ il merkezindeki resmî ortaokullarda eğitim alan 9-15 yaş arasındaki öğrenciler oluşturmaktadır. Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA), Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ve test-tekrar test işlemleri için birbiriyle kesişmeyen üç farklı örneklem, evren içerisindeki okullardan seçkisiz aşamalı örneklemeyle belirlenmiştir. Alanyazından hareketle 41 maddelik taslak bir form oluşturulmuştur. Taslak form 9-15 yaş aralığındaki 24 öğrenciye sunulmuştur. Anlaşılmayan maddeler düzeltildikten sonra kapsam geçerliği için 24 uzmana gönderilmiş, 17 uzman görüşlerini bildirmiştir. Uzman görüşleri doğrultusunda maddelere son şekli verilmiş ve tepki kategorileri belirlenmiştir. AFA (açıklanan varyans=%38) ve DFA (x²/sd=2,36; RMSEA=.058, NFI=.96, NNFI=.97, CFI=.97, GFI=.96, AGFI=.94, SRMR=.043), Cronbach Alfa iç tutarlık (yüksek düzeyde=.82-.84) ve kararlık (iyi düzeyde=.82) analizleri gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda 9-15 yaş aralığındaki bireylere yönelik 10 maddeden oluşan tek faktörlü geçerli ve güvenilir bir ölçeğin alana kazandırıldığı ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Yazma eğitimi, Yazma becerisi, Yazma öz düzenleme yetkinliği, Türkçe eğitimi

Development of the Writing Self-Regulation Competence Scale: Validity and Reliability Study

Öz

The structure of the writing skill necessitates continuous writing. Experiences at the end of the writing process require the use of self-regulation skills to provide improvement by structuring the next writing process. In this respect, it is thought that developing a measurement tool that measures writing self-regulation competence, which has an important place for students' writing development, will contribute to the field. This research was carried out using the survey model, one of the quantitative research methods. The population of the research consisted of students between the ages of 9 and 15 who were educated in public secondary schools in the city center of Elazığ. For Exploratory Factor Analysis (EFA), Confirmatory Factor Analysis (CFA), and test-retest procedures, three different non-intersecting samples were determined by random sampling from the schools representing the population. Based on the literature, a 41-item draft form was created and presented to 24 students aged between 9-15. After correcting the incomprehensible items, the form was sent to 24 experts for content validity, and 17 experts presented their opinions. In line with the expert opinions, the items were finalized, and response categories were determined. EFA (explained variance=38%) and CFA (x²/sd=2.36; RMSEA=.058, NFI=.96, NNFI=.97, CFI=.97, GFI=.96, AGFI=.94, SRMR=.043), Cronbach’s alpha internal consistency (highly reliable=.82-.84), and stability (good=.82) analyzes were performed. As a result of the study, it can be said that a valid and reliable scale consisting of 10 items was introduced to the field.

Anahtar Kelimeler

Writing education, Writing skill, Writing self-regulation competence, Turkish education

Kaynakça

• Asaro-Saddler, K. (2016). Writing instruction and self-regulation for students with autism spectrum disorders. Topics in Language Disorders, 36(3), 266-283.
• Ayre, C. & Scally, A. J. (2014). Critical values for Lawshe’s content validity ratio: revisiting the original methods of calculation. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 47(1), 79-86.
• Barrett, P. (2007). Structural equation modelling: Adjudging model fit. Personality and Individual Differences, 42(5), 815-824. https://doi.org/10.1097/TLD.0000000000000093
• Boekaerts, M. (1996). Self-regulated learning at the junction of cognition and motivation. European Psychologist, 1(2), 100-112.
• Borkowski, J. G. (1996). Metacognition: Theory or chapter heading? Learning and Individual Differences, 8(4), 391-402.
• Broda, M., Ekholm, E. & Zumbrunn, S. (2020). Assessing the predictive nature of teacher and student writing self-regulation discrepancy. Frontline Learning Research, 8(4), 52-73. https://doi.org/10.14786/flr.v8i4.505
• Can, A. (2018). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2021). Eğitimde araştırma (E. Dinç & K. Kıroğlu, Çev. Ed.). Ankara: Pegem.
• Corno, L. (1989). Self-regulated learning: A volitional analysis. B. J. Zimmerman & D. H. Shunk (Ed.), Self-regulated learning and academic achievement: Theory, research, and practice içinde (s. 111-141). New York: Springer.
• Çam, M. O. & Baysan-Arabacı, L. (2010). Tutum ölçeği hazırlamada nitel ve nicel adımlar. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 12(2), 64-71.
• Çelik, H. E. & Yılmaz, V. (2016). Yapısal eşitlik modellemesi: Temel kavramlar, uygulamalar, programlama. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çelikkaleli, Ö. & Yıldırım, K. (2015). Yazmaya Yönelik Öz-Düzenleme Yetkinliği Ölçeği’nin Türkçe uyarlama çalışmaları. International Online Journal of Educational Sciences, 7(4), 223-236. http://dx.doi.org/10.15345/iojes.2015.04.015
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem.
• De La Paz, S. (1999). Self-regulated strategy instruction in regular education settings: Improving outcomes for students with and without learning disabilities. Learning Disabilities Research & Practice, 14(2), 92-106.
• Delgado-Rico, E., Carretero-Dios, H. & Ruch, W. (2012). Content validity evidences in test development: an applied perspective. International Journal of Clinical and Health Psychology España, 12(3), 449-460.
• Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme. Ankara: Pegem.
• Graham S. & Harris, K. R. (2000) The role of self-regulation and transcription skills in writing and writing development. Educational Psychologist, 35(1), 3-12. https://doi.org/10.1207/S15326985EP3501_2
• Graham, S. (2007). Learner strategies and self-efficacy: Making the connection. Language Learning Journal, 35(1), 81-93. https://doi.org/10.1080/09571730701315832
• Hoy, A. W. (2015). Eğitim psikolojisi (D. Özen, Çev). İstanbul: Kaknüs.
• İpek, O. (2021). Süreç-tür yazma modelinin öğretmen adaylarının ikna edici yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kanlapan, T. C. E. & Velasco, J. C. (2009). Constructing a self-regulation scale contextualized in writing. TESOL Journal, 1(1), 79-94.
• Karagöz, Y. (2017). SPSS ve AMOS uygulamalı nitel-nicel-karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. Ankara: Nobel.
• Karatay, H. (2011). 4+ 1 planlı yazma ve değerlendirme modelinin öğretmen adaylarının yazılı anlatım tutumlarını ve yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Turkish Studies (Elektronik), 6(3), 1029-1047. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.2622
• Koğar, H. (2020). R ile geçerlik ve güvenirlik analizleri: klasik test kuramı, faktör analizi yaklaşımı ve madde tepki kuramı uygulamaları. Ankara: Pegem.
• Landis, J. R. & Koch, G. G. (1977). The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics, 3(1), 159-174.
• MacArthur, C. A. & Philippakos, Z. A. (2013). Self-regulated strategy instruction in developmental writing: A design research project. Community College Review, 41(2), 176-195. https://doi.org/10.1177/0091552113484580
• Müldür, M. (2017). Öz düzenlemeye dayalı yazma eğitiminin ortaokul öğrencilerinin bilgilendirici metin yazma becerisine, yazmaya yönelik öz düzenleme becerisine ve yazma öz yeterlik algısına etkisi. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Özbaşı, D. (2022). Ölçek geliştirme sürecinde madde analizi. M. Acar-Güvendir & Y. Özer-Özkan (Ed.), Tüm yönleriyle ölçek geliştirme süreci içinde (s. 54-68). Ankara: Pegem.
• Özen, Y. & Gül, A. (2007). Sosyal ve eğitim bilimleri araştırmalarında evren-örneklem sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi(15), 394-422.
• Pintrich, P. R. (1999). The role of motivation in promoting and sustaining self-regulated learning. International Journal of Educational Research, 31(6), 459-470. https://doi.org/10.1016/S0883-0355(99)00015-4
• Pintrich, P. R. (2000). The role of goal orientation in self-regulated learning. M. Boekaerts, P. R. Pintrich & M. Zeidner (Ed.), Handbook of self-regulation içinde (s. 451-502). Cambridge: Academic Press. https://doi.org/10.1016/B978-012109890-2/50043-3
• Puranik, C. S., Bos, E. & Wanles, S. (2019). Relations between self-regulation and early writing: Domain specific or task dependent? Early Childhood Research Quarterly, 46, 228-239. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2018.02.006
• Roderick, R. (2019). Self-regulation and rhetorical problem solving: how graduate students adapt to an unfamiliar writing project. Written Communication, 36(3), 410-436.
• Schreiber, J. B., Nora, A., Stage, F. K., Barlow, E. A. & King, J. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A review. The Journal of Educational Research, 99(6), 323-338. https://doi.org/10.3200/JOER.99.6.323-338
• Sexton, M., Harris, K. R. & Graham, S. (1998). Self-regulated strategy development and the writing process: Effects on essay writing and attributions. Exceptional Children, 64(3), 295-311.
• Sharma, S. (1996). Applied multivariate techniques. New York: Wiley & Sons.
• Sun, T. & Wang, C. (2020). College students’ writing self-efficacy and writing self-regulated learning strategies in learning. English as a foreign language. System, 90(6), 1-17.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları.
• Tabachnick, G. B. & Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı (M. Baloğlu, Çev.). Ankara: Nobel.
• Tadlock, J. (2016). The influence of writing achievement goals and writing self-regulation on college students' writing grades. (Doktora Tezi). https://www.proquest.com/dissertations-theses/influence-writing-achievement-goals/docview/1861984826/se-2 sayfasından erişilmiştir.
• Tadlock, J. A. & Zumbrunn, S. K. (2012). How writing feedback perceptions relate to pre-service teachers’ achievement goals and self-regulation behaviors. Eastern Educational Research Association Annual Meeting, Hilton Head, SC.
• Uygun, M. (2012). Öz düzenleme stratejisi gelişimi öğretiminin yazılı anlatıma, yazmaya yönelik öz düzenleme becerisine, kalıcılığa ve tutuma etkisi. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Winne, P. H. (1996). A metacognitive view of individual differences in self-regulated learning. Learning and Individual Differences, 8(4), 327– 353. https://doi.org/10.1016/s1041-6080(96)90022-9
• Yeşilyurt, S. & Çapraz, C. (2018). Ölçek geliştirme çalışmalarında kullanılan kapsam geçerliği için bir yol haritası. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 251-264. https://doi.org/10.17556/erziefd.297741
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulmuş bildiri, 28–30 Eylül, Denizli, Türkiye.
• Zimmerman, B. J. (2000). Attaining self-regulation: A social cognitive perspective. M. Boekaerts, P. R. Pintrich & M. Zeidner (Ed.), Handbook of self-regulation içinde (s. 13-39). Cambridge: Academic.
• Zimmerman, B. J. (2013). From cognitive modeling to self-regulation: A social cognitive career path. Educational Psychologist, 48(3), 135-147. https://doi.org/10.1080/00461520.2013.794676
• Zimmerman, B. J. & Bandura, A. (1994). Impact of self-regulatory influences on writing course attainment. American Educational Research Journal, 31(4), 845-862.
• Zimmerman, B. J. & Campillo, M. (2003). Motivating self-regulated problem solvers. J. E. Davidson & R. J. Sternberg (Ed.), The psychology of problem solving. New York: Cambridge.
• Zimmerman, B. J. & Kitsantas, A. (2007). A writer’s discipline: The development of self-regulatory skill. S. Hidi & P. Boscolo (Ed.), Writing and motivation içinde (s. 51-72). Oxford: Elsevier.
• Zumbrunn, S. K. (2010). Nurturing young students' writing knowledge, self-regulation, attitudes, and self-efficacy: The effects of self-regulated strategy development. (Doktora Tezi). https://www.proquest.com/dissertations-theses/nurturing-young-students-writing-knowledge-self/docview/734722508/se-2 sayfasından erişilmiştir.