Teacher Education in Türkiye: An Analysis of Changes from the Early Republican Era to the Present
Yıl 2025,
Cilt: 23 Sayı: 1, 382 - 415, 30.04.2025
Ali Yıldırım
,
Rahime Çobanoğlu
Öz
This study analyzes the fundamental changes in teacher education in Türkiye from the Early Republican Era to the present based on a review of the literature. These changes are discussed under seven periods: Early Republican Era teacher education (1923-1937), public education-focused teacher education, (1938-1954), teacher education in the light of structural changes-short-term solutions (1955-1981), academic disciplines-focused teacher education (1982-1997), professional development-focused teacher education (1998-2005), return to academic disciplines-focused teacher education (2006-2017), and flexible program-focused teacher education (2018-Present). This historical analysis reveals that some changes are significant initiatives and approaches that have contributed to improving the quality of teacher education; however, others are shown to be steps taken without comprehensive evaluation of existing programs, amid uncertainties about the direction of teacher education. Among the notable issues related to teacher education are the tendency to adopt short-term practices based on quantitative concerns in teacher education, the influence of the academic disciplines-focused teacher education approach in determining programs, drifting away from practice, and the inability to effectively utilize the principles of program diversity or flexibility in teacher education towards its intended purpose. Steps towards quality improvement in teacher education programs necessitate the reconsideration of underlying values and contemporary approaches to teacher education within the framework of professional development principles with the active participation of all stakeholders.
Kaynakça
-
Abazoğlu, İ., Yıldırım, O., & Yıldızhan, Y. (2016). Geçmişten günümüze Türk eğitim sisteminde öğretmen yetiştirme. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(6), 143-160. https://dergipark.org.tr/tr/pub/goputeb/issue/34311/379503 sayfasından erişilmiştir.
-
Akdemir, A. S. (2013). Türkiye’de öğretmen yetiştirme programlarının tarihçesi ve sorunları. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12), 15-28. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5706
-
Aksoy, E. & Gözütok, F. D. (2017). Farklı öğretmen eğitimi programları ve paradigmalarının karşılaştırmalı analizi. İlköğretim Online, 16(4), 1672-1698. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.342984
-
Akyüz, Y. (1987). Atatürk’ün Türk Eğitim tarihindeki yeri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 4(10), 71-90. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aamd/issue/55300/758715 sayfasından erişilmiştir.
-
Akyüz, Y. (2006). Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin 160. yılında Darülmuallimîn’in ilk yıllarına toplu ve yeni bir bakış. OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 20(20), 17-58. https://doi.org/10.1501/OTAM_0000000532
-
Akyüz, Y. (2013). Türk eğitim tarihi. M.Ö. 1000-M.S. 2013. Pegem Akademi.
-
Angelini, M. L., Muñiz, R., & Lozano, A. C. (2024). Virtual simulation in teacher education across borders. Education and Information Technologies, 29(9), 10551-10569. https://doi.org/10.1007/s10639-023-12244-z
-
Avalos, B. (2000). Policies for teacher education in developing countries. International Journal of Educational Research, 33(5), 457-474. https://doi.org/10.1016/S0883-0355(00)00029-X
-
Aysal, N. (2005). Anadolu’da aydınlanma hareketinin doğuşu: Köy Enstitüleri. Atatürk Yolu Dergisi, 9(35), 267-282. https://doi.org/10.1501/Tite_0000000047
-
Azar, A. (2011). Türkiye’deki öğretmen eğitimi üzerine bir söylem: Nitelik mi, nicelik mi? Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1, 36-38. https://doi.org/10.5961/jhes.2011.004
-
Benli, F. (2020). İlkokullara öğretmen yetiştirme (1923-2018). Milli Eğitim Dergisi, 49(228), 71-105. https://doi.org/10.37669/milliegitim.824834
-
Bilir, A. (2011). Türkiye'de öğretmen yetiştirmenin tarihsel evrimi ve istihdam politikaları. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 44(2), 223-246. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001231
-
Bloch, J. (2024). How to internationionalize teacher training: Overview of barriers and approaches to solutions. https://library.oapen.org/bitstream/handle/20.500.12657/93685/external_content.pdf?sequence=1#page=68 sayfasından erişilmiştir.
-
Bümen, N. T. (2019). Türkiye’de merkeziyetçiliğe karşı özerklik kıskacında eğitim programları: Sorunlar ve öneriler. Kastamonu Education Journal, 27(1), 175-185. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2450
-
Can, S., Can, Ş., & Durukan, E. (1999). Cumhuriyetten günümüze öğretmen ve öğretmenin yetiştirilmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 61-70. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/297359 sayfasından erişilmiştir.
-
Cochran-Smith, M. (2004). The problem of teacher education. Journal of Teacher Education, 55(4), 295-299. https://doi.org/10.1177/0022487104268057
-
Cochran-Smith, M. (2021a). Exploring teacher quality: International perspectives. European Journal of Teacher Education, 44(3), 415-428. https://doi.org/10.1080/02619768.2021.1915276
-
Cochran-Smith, M. (2021b). Rethinking teacher education: The trouble with accountability. Oxford Review of Education, 47(1), 8-24. https://doi.org/10.1080/03054985.2020.1842181
-
Çoban, A. (2011). Öğretmen yetiştirme politikası olarak Köy Enstitüleri örneğinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 449-458. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/817449 sayfasından erişilmiştir.
-
Darling-Hammond, L. (2000). How teacher education matters. Journal of Teacher Education, 51(3), 166-173. https://doi.org/10.1177/0022487100051003002
-
Darling-Hammond, L. (2006). Constructing 21st-century teacher education. Journal of Teacher Education, 57(3), 300-314. https://doi.org/10.1177/0022487105285962
-
Darling-Hammond, L. (2021). Defining teaching quality around the world. European Journal of Teacher Education, 44(3), 295-308. https://doi.org/10.1080/02619768.2021.1919080
-
Darling-Hammond, L., Hammerness, K., Grossman, P., Rust, F., & Shulman, L. (2005). The design of teacher education programs. Preparing teachers for a changing world: What teachers should learn and be able to do. https://www.highered.nysed.gov/pdf/lindadarlinghammond.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Deringöl, Y. (2007). Türkiye’de Cumhuriyet döneminden günümüze ilköğretim öğretmenlerinin yetiştirilmesinin tarihsel boyutu ve eğitimcilerin görüşlerinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. HAYEF Journal of Education, 4(2), 17-27. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/93089 sayfasından erişilmiştir.
-
Doğanay, A., Akbulut-Taş, M., Yeşilpınar, M., Yolcu, E., Turhan-Türkkan, B., Sarı, M., ..., & Akbulut, T. (2015). Hizmet öncesi öğretmen eğitiminde model arayışı. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 5(9), 1-21. https://www.ijocis.com/index.php/ijocis/article/view/27/24 sayfasından erişilmiştir.
-
Dunst, C. J., Hamby, D. W., Howse, R. B., Wilkie, H., & Annas, K. (2020). Research synthesis of meta-analyses of preservice teacher preparation practices in higher education. Higher Education Studies, 10(1), 29-47. https://doi.org/10.5539/hes.v10n1p29
-
Dursunoğlu, H. (2003). Cumhuriyet döneminde ilköğretime öğretmen yetiştirmenin tarihi. Milli Eğitim Dergisi, 160. https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/160/dursunoglu sayfasından erişilmiştir.
-
Ellis, V., Steadman, S., & Mao, Q. (2020). ‘Come to a screeching halt’: Can change in teacher education during the COVID-19 pandemic be seen as innovation? European Journal of Teacher Education, 43(4), 559-572. https://doi.org/10.1080/02619768.2020.1821186
-
Elm, A. & Liljestrand, J. (2024). Developing student teachers’ critical awareness of information and communications technology in primary teacher education. European Journal of Teacher Education, 1-16. https://doi.org/10.1080/02619768.2024.2407540
-
Eşme, İ. (1999). Bugünün öğretmen yetiştirme modeli: Sorunlar ve çözüm önerileri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(11), 141-152. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2083 sayfasından erişilmiştir.
-
Eşme, İ. (2003). Öğretmen yetiştirmede 130 yıllık bir sürecin öyküsü: Yüksek Öğretmen Okulları. Milli Eğitim Dergisi, 160. https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/160/ esme.htm sayfasından erişilmiştir.
-
Feiman-Nemser, S. (1990). Conceptual orientations in teacher education. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED323177.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Furuhagen, B., Holmén, J., & Säntti, J. (2019). The ideal teacher: Orientations of teacher education in Sweden and Finland after the Second World War. History of Education, 48(6), 784-805. https://doi.org/10.1080/0046760X.2019.1606945
-
Glover, A. & Stewart, S. (2024). Using a blended distance pedagogy in teacher education to address challenges in teacher recruitment. Teaching Education, 35(1), 104-126. https://doi.org/10.1080/10476210.2023.2223526
-
Grossman, P., Hammerness, K., & McDonald, M. (2009). Redefining teaching, re‐imagining teacher education. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 15(2), 273-289. https://doi.org/10.1080/13540600902875340
-
Grossman, G. M., Onkol, P. E., & Sands, M. (2007). Curriculum reform in Turkish teacher education: Attitudes of teacher educators towards change in an EU candidate nation. International Journal of Educational Development, 27(2), 138-150. https://doi.org/10.1016/j.ijedudev.2006.07.005
-
Gurol, M., Turkan, A., & Som, İ. (2018). Pedagojik formasyon sertifika programının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(65), 103-122. https://doi.org/10.17755/esosder.306839
-
Güçlü, M. (2013). 1950 ve 1980 yılları arasında Türkiye’de öğretmen yetiştirme alanında görülen temel eğilimler. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 3(4), 83-91. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/210691 sayfasından erişilmiştir.
-
Işık, E. (2023). Öğretmenlerin gözünden Erken Cumhuriyet döneminde eğitim: Muallim Sesi Dergisi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 226-237. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3365107 sayfasından erişilmiştir.
-
Kapluhan, E. (2012). Atatürk dönemi eğitim seferberliği ve Köy Enstitüleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 26, 172-194. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3305 sayfasından erişilmiştir.
-
Kartal, M. (2011). Türkiye’nin alan öğretmeni yetiştirme deneyimleri ve sürdürülebilir yeni model yaklaşımları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 50-57. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/231664 sayfasından erişilmiştir.
-
Kartal, S. (2008). Toplum kalkınmasında farklı bir eğitim kurumu: Köy Enstitüleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 23-36. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/160960 sayfasından erişilmiştir.
-
Kavak, Y., Aydın, A., & Akbaba-Altın, S. (2007). Öğretmen yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri (1982-2007). https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/ogretmen-yetistirme-ve-egitim-fakulteleri.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 35(1), 1-14. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000058
-
Keleş, O. & Aslan, G. (2022). Neoliberal politikaların öğretmenlik mesleğine yansımalarına ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 55(2), 509-540. https://doi.org/10.30964/auebfd.1086387
-
Kereluik, K., Mishra, P., Fahnoe, C., & Terry, L. (2013). What knowledge is of most worth: Teacher knowledge for 21st century learning. Journal of Digital Learning in Teacher Education, 29(4), 127-140. https://doi.org/10.1080/21532974.2013.10784716
-
Kılıç-Özmen, Z. (2019). 2018 Sınıf Öğretmenliği lisans programının değerlendirilmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 9(2), 521-548. https://doi.org/10.18039/ajesi.577387
-
Kırkgöz, Y., O'Dwyer, J., Godfrey, T., & Üstünel, E. (2023). Reimagining trainee teacher practicum experiences in Turkish K-12 schools. Teaching and Teacher Education, 132(104204), 1-12. https://doi.org/10.1016/j.tate.2023.104204
-
Klette, K. & Hammerness, K. (2016). Conceptual framework for analyzing qualities in teacher education: Looking at features of teacher education from an international perspective. Acta Didactica Norge, 10(2), 26-52. https://doi.org/10.5617/adno.2646
-
Korthagen, F. A. J. (2010). The relationship between theory and practice in teacher education. International Encyclopedia of Education, 7, 669-675. https://korthagen.nl/en/wp-content/ uploads/2018/07/The-relationship-between-theory-and-practice-in-teacher-education.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 öğretim yılında uygulamaya başlanan öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 203-219. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/256344 sayfasından erişilmiştir.
-
Loewenberg-Ball, D. & Forzani, F. M. (2009). The work of teaching and the challenge for teacher education. Journal of Teacher Education, 60(5), 497-511. https://doi.org/10.1177/0022487109348479
-
MEB. (1982). XI. Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29165200_11_ sura.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
MEB. (1988). XII. Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29165252_12_ sura.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
MEB. (2023). Atama yapılacak alanlar ile başvuruya esas olacak taban puan ve kontenjan listesi. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_03/24094839_Kontenjan_2023_Mart_23032023.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Moorhouse, B. L., Wan, Y., Wu, C., Kohnke, L., Ho, T. Y., & Kwong, T. (2024). Developing language teachers’ professional generative AI competence: An intervention study in an initial language teacher education course. System, 125(103399), 1-13. https://doi.org/10.1016/j.system.2024.103399
-
Mulá Pons de Vall, I. & Tilbury, D. (2023). Teacher education for sustainability: Current practice and outstanding challenges. Avances de Investigación en Educación Matemática, 23, 5-18. https://redined.educacion.gob.es/xmlui/bitstream/handle/11162/247503/Art.%201.pdf?sequence=1 sayfasından erişilmiştir.
-
Musset, P. (2010). Initial teacher education and continuing training policies in a comparative perspective: Current practices in OECD countries and a literature review on potential effects. https://www.oecd.org/en/publications/initial-teacher-education-and-continuing-training-policies-in-a-comparative-perspective_5kmbphh7s47h-en.html sayfasından erişilmiştir.
-
Ohlemann, S., Imhof, M., & Bellhäuser, H. (2023). Implementing reform in the teacher education system: Concerns of teacher educators. Teaching and Teacher Education, 126, 104087. https://doi.org/10.1016/j.tate.2023.104087
-
ÖSYM. (2023). 2023-KPSS A grubu ve öğretmenlik (Genel yetenek-Genel kültür, Eğitim bilimleri, Alan bilgisi ve ÖABT) sınav sonuçlarına ilişkin sayısal bilgiler. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/ 2023/KPSS/LISANS/sayisalbilgilerds25082023.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Özdemir, M. Ç. & Bastık, H. (2020). Orta Muallim Mektebi’nden Gazi Terbiye Enstitüsü’ne. Öğretmen Eğitimi ve Öğretim, 1(1), 1-13. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1107500 sayfasından erişilmiştir.
-
Özoğlu, M. (2010). Türkiye’de öğretmen yetiştirme sisteminin sorunları. https://www.setav.org/turkiyede-ogretmen-yetistirme-sisteminin-sorunlari sayfasından erişilmiştir.
-
Polat, S. (2013). Neo-liberal education policies in Turkey and transformation in education. Journal for Critical Education Policy Studies (JCEPS), 11(4), 159-178.
-
Purdy, N., Hall, K., Khanolainen, D., & Galvin, C. (2023). Reframing teacher education around inclusion, equity, and social justice: towards an authentically value-centred approach to teacher education in Europe. European Journal of Teacher Education, 46(5), 755-771. https://doi.org/10.1080/02619768.2023.2288556
-
Rowan, L., Mayer, D., Kline, J., Kostogriz, A., & Walker-Gibbs, B. (2015). Investigating the effectiveness of teacher education for early career teachers in diverse settings: The longitudinal research we have to have. The Australian Educational Researcher, 42, 273-298. https://doi.org.10.1007/s13384-014-0163-y
-
Sağdıç, M. (2020). Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin genel kültür meselesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 43, 1-15. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1725175 sayfasından erişilmiştir.
-
Sarı, M. & Uz, E. (2017). Cumhuriyet döneminde köy eğitmen kursları. Turkish History Education Journal, 6(1), 29-55. https://acikerisim.aksaray.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12451/1630/sar% c4%b1-muhammed-2017.pdf?sequence=1&isAllowed=y sayfasından erişilmiştir.
-
Senemoğlu, N. (1992). İngiltere'de ilköğretime öğretmen yetiştirme ve Türkiye ile karşılaştırılması: Türkiye'de ilköğretime öğretmen yetiştirmenin geliştirilmesi için bazı öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 143-156. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/88297 sayfasından erişilmiştir.
-
Shulman, L. (1987). Knowledge and teaching: Foundations of the new reform. Harvard Educational Review, 57(1), 1-23. https://doi.org/10.17763/haer.57.1.j463w79r56455411
-
Stoddart, T. & Floden, R. E. (1995). Traditional and alternate routes to teacher certification: Issues, assumptions, and misconceptions. https://eric.ed.gov/?id=ED383697 sayfasından erişilmiştir.
-
Suell, J. L. & Piotrowski, C. (2007). Alternative teacher education programs: A review of the literature and outcome studies. Journal of Instructional Psychology, 34(1), 54-58. https://l24.im/CrMX1TV sayfasından erişilmiştir.
-
Susar-Kırmızı, F., & Yurdakal, İ. H. (2020). Yenilenen (2018) sınıf öğretmenliği öğretmen yetiştirme lisans programına ilişkin öğretim elemanlarının görüşleri. Turkish Studies-Educational Sciences, 15(5), 3715-3745. https://doi.org/10.47423/TurkishStudies.45127
-
Sykes, G., Bird, T., & Kennedy, M. (2010). Teacher education: Its problems and some prospects. Journal of Teacher Education, 61(5), 464-476. https://doi.org/10.1177/0022487110375804
-
Şahin, Ç. & Kartal, O. Y. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının sınıf öğretmeni yetiştirme programı hakkındaki görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 164-179. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/202326 sayfasından erişilmiştir.
-
Şeren, M. (2008). Köye öğretmen yetiştirme yönüyle Köy Enstitüleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 203-226. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/77137 sayfasından erişilmiştir.
-
Tatto, M. T. (2021). Professionalism in teaching and the role of teacher education. European Journal of Teacher Education, 44(1), 20-44. https://doi.org/10.1080/02619768.2020.1849130
-
Turan, R. (2021). Türkiye’de ortaöğretime öğretmen yetiştirmede uygulanan pedagojik formasyon programları üzerine bir inceleme (1979-2021). Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 7(47), 2572-2587. https://doi.org/10.31589/JOSHAS.848
-
Turan-Güllaç, E. (2023). Eğitim Fakülteleri lisans programlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin öğretim elemanlarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 13(1), 559-575. https://doi.org/10.24315/tred.1065688
-
Ulubey, Ö. & Yıldırım, K. (2017). Pedagojik formasyon eğitimi sertifika programının öğretmenlik becerilerinin gelişimine katkısının incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(40), 1-30. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/394640 sayfasından erişilmiştir.
-
Ural, A. (2024). Öğretmen rollerinin özellikleri üzerine bir çözümleme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(1), 687-711. https://doi.org/10.37217/tebd.1396521
-
Wang, J., Odell, S. J., Klecka, C. L., Spalding, E., & Lin, E. (2010). Understanding teacher education reform. Journal of Teacher Education, 61(5), 395-402. https://doi.org/10.1177/0022487110384219
-
Yener, D., Yılmaz, M., & Gölcük, Z. (2021). 2007 ve 2018 fen bilgisi öğretmen yetiştirme programlarının karşılaştırılması ve yeni programlara öneriler. Turkish Studies-Educational Sciences, 16(3), 1773-1794. http://dx.doi.org/10.47423/TurkishStudies.51417
-
Yıldıran, G. (2015). Öğretmen eğitimi üzerine düşünceler. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 27(2), 1-11. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/43777 sayfasından erişilmiştir.
-
Yıldırım, A. (2011). Öğretmen eğitiminde çatışma alanları ve yeniden yapılanma. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 1(1), 1-17. https://www.ijocis.com/index.php/ijocis/article/ view/45 sayfasından erişilmiştir.
-
Yıldırım, A. (2023). Educational science traditions and qualitative research. Qualitative Inquiry in Education: Theory and Practice, 1(1), 99-117. https://doi.org/10.59455/qietp.6
-
Yıldırım, K. (2016). Farklı eğitim programlarıyla yetişen öğretmenlerin hizmet öncesinde aldıkları eğitimin etkililiğine ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması. Elementary Education Online, 15(1), 219-233. http://dx.doi.org/10.17051/io.2016.39358
-
Yıldırım, A. & Ok, A. (2002). Alternative teacher certification in Turkey: Problems and issues. R. Sultana (Ed.), Teacher education in the Euro-Mediterennian Region: Responding to the challenges of society in transition içinde (s. 259-276). Peter Lang.
-
Yıldırım, İ. & Vural, Ö. F. (2014). Türkiye’de öğretmen yetiştirme ve pedagojik formasyon sorunu. Journal of Teacher Education and Educators, 3(1), 73-90. https://dergipark.org.tr/en/download/ article-file/646296 sayfasından erişilmiştir.
-
Yılmaz, M., Yener, Y., & Yılmaz, B. (2021). 2007 ve 2018 sınıf öğretmeni yetiştirme programlarının karşılaştırılması ve yeni programa öneriler. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 918-932. https://doi.org/10.33206/mjss.816433
-
YÖK. (1998). Eğitim Fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/Documents/ Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari-mart-1998.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
YÖK. (2007). Eğitim Fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/Documents/ Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
YÖK. (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/ egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/AA_Sunus_%20 Onsoz_Uygulama_Yonergesi.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
YÖK. (2020). YÖK’ten eğitim fakültelerinin müfredatlarına yönelik tarihi karar. https://www.yok.gov.tr/ Sayfalar/Haberler/2020/egitim-fak%C3%BCltelerine-yetki-devri.aspx sayfasından erişilmiştir.
-
Yücel-Toy, B. (2015). Türkiye’deki hizmet öncesi öğretmen eğitimi araştırmalarının tematik analizi ve öğretmen eğitimi politikalarının yansımaları. Eğitim ve Bilim, 40(178), 23-60. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2015.4012
-
Yükseköğretim Bilgi Sistemi. (2024). 2023-2024 öğretim yılı yükseköğretim istatistikleri. https://istatistik.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
-
Zeichner, K. M. (1983). Alternative paradigms of teacher education. Journal of Teacher Education, 34(3), 3-9. https://doi.org/10.1177/0022487183034003
-
Zeichner, K. M. (1993). Traditions of practice in US preservice teacher education programs. Teaching and Teacher Education, 9(1), 1-13. https://doi.org/10.1016/0742-051X(93)90011-5
-
Zeichner, K. & Conklin, H. G. (2008). Teacher education programs as sites for teacher preparation. M. Cochran-Smith, S. Feiman-Nemser, & J. McIntyre (Ed.), Handbook of research on teacher education: Enduring issues in changing contexts içinde (s. 269–289). Routledge.
Türkiye’de Öğretmen Eğitimi: Erken Cumhuriyet Dönemi’nden Günümüze Gerçekleşen Değişimlerin Analizi
Yıl 2025,
Cilt: 23 Sayı: 1, 382 - 415, 30.04.2025
Ali Yıldırım
,
Rahime Çobanoğlu
Öz
Bu çalışmada alanyazın incelemesine dayalı olarak Erken Cumhuriyet Dönemi’nden günümüze Türkiye’de öğretmen eğitimi alanında gerçekleşen temel değişimler analiz edilmektedir. Bu değişimler yedi dönem altında tartışılmaktadır: Erken Cumhuriyet Dönemi öğretmen eğitimi (1923-1937), halk eğitimi odaklı öğretmen eğitimi (1938-1954), yapısal değişimler-kısa dönemli çözümler ışığında öğretmen eğitimi (1955-1981), akademik disiplin odaklı öğretmen eğitimi (1982-1997), mesleki gelişim odaklı öğretmen eğitimi (1998-2005), akademik disiplin odaklı öğretmen eğitimine dönüş (2006-2017) ve esnek program odaklı öğretmen eğitimi (2018-günümüz). Bu tarihsel analiz, bazı değişimlerin önemli girişimler ve yaklaşımlar olarak öğretmen eğitiminin niteliğinin geliştirilmesine önemli katkılar sağladığını, diğer bazı değişimlerin ise öğretmen eğitiminin yönünün ne olması gerektiği konusunda yaşanan kararsızlıklar içinde var olan programların kapsamlı değerlendirmesi yapılmadan atılan adımlar olduğunu göstermektedir. Öğretmen eğitimi ile ilgili dikkat çeken önemli sorunlar arasında nicel kaygılarla kısa dönemli uygulamalara başvurarak öğretmen yetiştirilmesi, uygulamadan uzaklaşan akademik disiplin odaklı öğretmen eğitimi anlayışının programların belirlenmesinde etkili olması ve program çeşitliliği ya da esnekliği ilkesinin öğretmen eğitiminde amacına yönelik olarak kullanılamaması yer almaktadır. Öğretmen eğitimi programlarında niteliğe dönük atılacak adımlar, tüm paydaşların etkin katılımı ile öğretmen eğitiminin temelinde yatan değerler ve çağdaş yaklaşımların mesleki gelişim ilkesi çerçevesinde yeniden değerlendirilmesini gerektirmektedir.
Kaynakça
-
Abazoğlu, İ., Yıldırım, O., & Yıldızhan, Y. (2016). Geçmişten günümüze Türk eğitim sisteminde öğretmen yetiştirme. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(6), 143-160. https://dergipark.org.tr/tr/pub/goputeb/issue/34311/379503 sayfasından erişilmiştir.
-
Akdemir, A. S. (2013). Türkiye’de öğretmen yetiştirme programlarının tarihçesi ve sorunları. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12), 15-28. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5706
-
Aksoy, E. & Gözütok, F. D. (2017). Farklı öğretmen eğitimi programları ve paradigmalarının karşılaştırmalı analizi. İlköğretim Online, 16(4), 1672-1698. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.342984
-
Akyüz, Y. (1987). Atatürk’ün Türk Eğitim tarihindeki yeri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 4(10), 71-90. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aamd/issue/55300/758715 sayfasından erişilmiştir.
-
Akyüz, Y. (2006). Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin 160. yılında Darülmuallimîn’in ilk yıllarına toplu ve yeni bir bakış. OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 20(20), 17-58. https://doi.org/10.1501/OTAM_0000000532
-
Akyüz, Y. (2013). Türk eğitim tarihi. M.Ö. 1000-M.S. 2013. Pegem Akademi.
-
Angelini, M. L., Muñiz, R., & Lozano, A. C. (2024). Virtual simulation in teacher education across borders. Education and Information Technologies, 29(9), 10551-10569. https://doi.org/10.1007/s10639-023-12244-z
-
Avalos, B. (2000). Policies for teacher education in developing countries. International Journal of Educational Research, 33(5), 457-474. https://doi.org/10.1016/S0883-0355(00)00029-X
-
Aysal, N. (2005). Anadolu’da aydınlanma hareketinin doğuşu: Köy Enstitüleri. Atatürk Yolu Dergisi, 9(35), 267-282. https://doi.org/10.1501/Tite_0000000047
-
Azar, A. (2011). Türkiye’deki öğretmen eğitimi üzerine bir söylem: Nitelik mi, nicelik mi? Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1, 36-38. https://doi.org/10.5961/jhes.2011.004
-
Benli, F. (2020). İlkokullara öğretmen yetiştirme (1923-2018). Milli Eğitim Dergisi, 49(228), 71-105. https://doi.org/10.37669/milliegitim.824834
-
Bilir, A. (2011). Türkiye'de öğretmen yetiştirmenin tarihsel evrimi ve istihdam politikaları. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 44(2), 223-246. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001231
-
Bloch, J. (2024). How to internationionalize teacher training: Overview of barriers and approaches to solutions. https://library.oapen.org/bitstream/handle/20.500.12657/93685/external_content.pdf?sequence=1#page=68 sayfasından erişilmiştir.
-
Bümen, N. T. (2019). Türkiye’de merkeziyetçiliğe karşı özerklik kıskacında eğitim programları: Sorunlar ve öneriler. Kastamonu Education Journal, 27(1), 175-185. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2450
-
Can, S., Can, Ş., & Durukan, E. (1999). Cumhuriyetten günümüze öğretmen ve öğretmenin yetiştirilmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 61-70. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/297359 sayfasından erişilmiştir.
-
Cochran-Smith, M. (2004). The problem of teacher education. Journal of Teacher Education, 55(4), 295-299. https://doi.org/10.1177/0022487104268057
-
Cochran-Smith, M. (2021a). Exploring teacher quality: International perspectives. European Journal of Teacher Education, 44(3), 415-428. https://doi.org/10.1080/02619768.2021.1915276
-
Cochran-Smith, M. (2021b). Rethinking teacher education: The trouble with accountability. Oxford Review of Education, 47(1), 8-24. https://doi.org/10.1080/03054985.2020.1842181
-
Çoban, A. (2011). Öğretmen yetiştirme politikası olarak Köy Enstitüleri örneğinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 449-458. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/817449 sayfasından erişilmiştir.
-
Darling-Hammond, L. (2000). How teacher education matters. Journal of Teacher Education, 51(3), 166-173. https://doi.org/10.1177/0022487100051003002
-
Darling-Hammond, L. (2006). Constructing 21st-century teacher education. Journal of Teacher Education, 57(3), 300-314. https://doi.org/10.1177/0022487105285962
-
Darling-Hammond, L. (2021). Defining teaching quality around the world. European Journal of Teacher Education, 44(3), 295-308. https://doi.org/10.1080/02619768.2021.1919080
-
Darling-Hammond, L., Hammerness, K., Grossman, P., Rust, F., & Shulman, L. (2005). The design of teacher education programs. Preparing teachers for a changing world: What teachers should learn and be able to do. https://www.highered.nysed.gov/pdf/lindadarlinghammond.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Deringöl, Y. (2007). Türkiye’de Cumhuriyet döneminden günümüze ilköğretim öğretmenlerinin yetiştirilmesinin tarihsel boyutu ve eğitimcilerin görüşlerinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. HAYEF Journal of Education, 4(2), 17-27. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/93089 sayfasından erişilmiştir.
-
Doğanay, A., Akbulut-Taş, M., Yeşilpınar, M., Yolcu, E., Turhan-Türkkan, B., Sarı, M., ..., & Akbulut, T. (2015). Hizmet öncesi öğretmen eğitiminde model arayışı. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 5(9), 1-21. https://www.ijocis.com/index.php/ijocis/article/view/27/24 sayfasından erişilmiştir.
-
Dunst, C. J., Hamby, D. W., Howse, R. B., Wilkie, H., & Annas, K. (2020). Research synthesis of meta-analyses of preservice teacher preparation practices in higher education. Higher Education Studies, 10(1), 29-47. https://doi.org/10.5539/hes.v10n1p29
-
Dursunoğlu, H. (2003). Cumhuriyet döneminde ilköğretime öğretmen yetiştirmenin tarihi. Milli Eğitim Dergisi, 160. https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/160/dursunoglu sayfasından erişilmiştir.
-
Ellis, V., Steadman, S., & Mao, Q. (2020). ‘Come to a screeching halt’: Can change in teacher education during the COVID-19 pandemic be seen as innovation? European Journal of Teacher Education, 43(4), 559-572. https://doi.org/10.1080/02619768.2020.1821186
-
Elm, A. & Liljestrand, J. (2024). Developing student teachers’ critical awareness of information and communications technology in primary teacher education. European Journal of Teacher Education, 1-16. https://doi.org/10.1080/02619768.2024.2407540
-
Eşme, İ. (1999). Bugünün öğretmen yetiştirme modeli: Sorunlar ve çözüm önerileri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(11), 141-152. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2083 sayfasından erişilmiştir.
-
Eşme, İ. (2003). Öğretmen yetiştirmede 130 yıllık bir sürecin öyküsü: Yüksek Öğretmen Okulları. Milli Eğitim Dergisi, 160. https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/160/ esme.htm sayfasından erişilmiştir.
-
Feiman-Nemser, S. (1990). Conceptual orientations in teacher education. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED323177.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Furuhagen, B., Holmén, J., & Säntti, J. (2019). The ideal teacher: Orientations of teacher education in Sweden and Finland after the Second World War. History of Education, 48(6), 784-805. https://doi.org/10.1080/0046760X.2019.1606945
-
Glover, A. & Stewart, S. (2024). Using a blended distance pedagogy in teacher education to address challenges in teacher recruitment. Teaching Education, 35(1), 104-126. https://doi.org/10.1080/10476210.2023.2223526
-
Grossman, P., Hammerness, K., & McDonald, M. (2009). Redefining teaching, re‐imagining teacher education. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 15(2), 273-289. https://doi.org/10.1080/13540600902875340
-
Grossman, G. M., Onkol, P. E., & Sands, M. (2007). Curriculum reform in Turkish teacher education: Attitudes of teacher educators towards change in an EU candidate nation. International Journal of Educational Development, 27(2), 138-150. https://doi.org/10.1016/j.ijedudev.2006.07.005
-
Gurol, M., Turkan, A., & Som, İ. (2018). Pedagojik formasyon sertifika programının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(65), 103-122. https://doi.org/10.17755/esosder.306839
-
Güçlü, M. (2013). 1950 ve 1980 yılları arasında Türkiye’de öğretmen yetiştirme alanında görülen temel eğilimler. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 3(4), 83-91. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/210691 sayfasından erişilmiştir.
-
Işık, E. (2023). Öğretmenlerin gözünden Erken Cumhuriyet döneminde eğitim: Muallim Sesi Dergisi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 226-237. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3365107 sayfasından erişilmiştir.
-
Kapluhan, E. (2012). Atatürk dönemi eğitim seferberliği ve Köy Enstitüleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 26, 172-194. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3305 sayfasından erişilmiştir.
-
Kartal, M. (2011). Türkiye’nin alan öğretmeni yetiştirme deneyimleri ve sürdürülebilir yeni model yaklaşımları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 50-57. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/231664 sayfasından erişilmiştir.
-
Kartal, S. (2008). Toplum kalkınmasında farklı bir eğitim kurumu: Köy Enstitüleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 23-36. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/160960 sayfasından erişilmiştir.
-
Kavak, Y., Aydın, A., & Akbaba-Altın, S. (2007). Öğretmen yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri (1982-2007). https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/ogretmen-yetistirme-ve-egitim-fakulteleri.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 35(1), 1-14. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000058
-
Keleş, O. & Aslan, G. (2022). Neoliberal politikaların öğretmenlik mesleğine yansımalarına ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 55(2), 509-540. https://doi.org/10.30964/auebfd.1086387
-
Kereluik, K., Mishra, P., Fahnoe, C., & Terry, L. (2013). What knowledge is of most worth: Teacher knowledge for 21st century learning. Journal of Digital Learning in Teacher Education, 29(4), 127-140. https://doi.org/10.1080/21532974.2013.10784716
-
Kılıç-Özmen, Z. (2019). 2018 Sınıf Öğretmenliği lisans programının değerlendirilmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 9(2), 521-548. https://doi.org/10.18039/ajesi.577387
-
Kırkgöz, Y., O'Dwyer, J., Godfrey, T., & Üstünel, E. (2023). Reimagining trainee teacher practicum experiences in Turkish K-12 schools. Teaching and Teacher Education, 132(104204), 1-12. https://doi.org/10.1016/j.tate.2023.104204
-
Klette, K. & Hammerness, K. (2016). Conceptual framework for analyzing qualities in teacher education: Looking at features of teacher education from an international perspective. Acta Didactica Norge, 10(2), 26-52. https://doi.org/10.5617/adno.2646
-
Korthagen, F. A. J. (2010). The relationship between theory and practice in teacher education. International Encyclopedia of Education, 7, 669-675. https://korthagen.nl/en/wp-content/ uploads/2018/07/The-relationship-between-theory-and-practice-in-teacher-education.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 öğretim yılında uygulamaya başlanan öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 203-219. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/256344 sayfasından erişilmiştir.
-
Loewenberg-Ball, D. & Forzani, F. M. (2009). The work of teaching and the challenge for teacher education. Journal of Teacher Education, 60(5), 497-511. https://doi.org/10.1177/0022487109348479
-
MEB. (1982). XI. Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29165200_11_ sura.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
MEB. (1988). XII. Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29165252_12_ sura.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
MEB. (2023). Atama yapılacak alanlar ile başvuruya esas olacak taban puan ve kontenjan listesi. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_03/24094839_Kontenjan_2023_Mart_23032023.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Moorhouse, B. L., Wan, Y., Wu, C., Kohnke, L., Ho, T. Y., & Kwong, T. (2024). Developing language teachers’ professional generative AI competence: An intervention study in an initial language teacher education course. System, 125(103399), 1-13. https://doi.org/10.1016/j.system.2024.103399
-
Mulá Pons de Vall, I. & Tilbury, D. (2023). Teacher education for sustainability: Current practice and outstanding challenges. Avances de Investigación en Educación Matemática, 23, 5-18. https://redined.educacion.gob.es/xmlui/bitstream/handle/11162/247503/Art.%201.pdf?sequence=1 sayfasından erişilmiştir.
-
Musset, P. (2010). Initial teacher education and continuing training policies in a comparative perspective: Current practices in OECD countries and a literature review on potential effects. https://www.oecd.org/en/publications/initial-teacher-education-and-continuing-training-policies-in-a-comparative-perspective_5kmbphh7s47h-en.html sayfasından erişilmiştir.
-
Ohlemann, S., Imhof, M., & Bellhäuser, H. (2023). Implementing reform in the teacher education system: Concerns of teacher educators. Teaching and Teacher Education, 126, 104087. https://doi.org/10.1016/j.tate.2023.104087
-
ÖSYM. (2023). 2023-KPSS A grubu ve öğretmenlik (Genel yetenek-Genel kültür, Eğitim bilimleri, Alan bilgisi ve ÖABT) sınav sonuçlarına ilişkin sayısal bilgiler. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/ 2023/KPSS/LISANS/sayisalbilgilerds25082023.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
Özdemir, M. Ç. & Bastık, H. (2020). Orta Muallim Mektebi’nden Gazi Terbiye Enstitüsü’ne. Öğretmen Eğitimi ve Öğretim, 1(1), 1-13. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1107500 sayfasından erişilmiştir.
-
Özoğlu, M. (2010). Türkiye’de öğretmen yetiştirme sisteminin sorunları. https://www.setav.org/turkiyede-ogretmen-yetistirme-sisteminin-sorunlari sayfasından erişilmiştir.
-
Polat, S. (2013). Neo-liberal education policies in Turkey and transformation in education. Journal for Critical Education Policy Studies (JCEPS), 11(4), 159-178.
-
Purdy, N., Hall, K., Khanolainen, D., & Galvin, C. (2023). Reframing teacher education around inclusion, equity, and social justice: towards an authentically value-centred approach to teacher education in Europe. European Journal of Teacher Education, 46(5), 755-771. https://doi.org/10.1080/02619768.2023.2288556
-
Rowan, L., Mayer, D., Kline, J., Kostogriz, A., & Walker-Gibbs, B. (2015). Investigating the effectiveness of teacher education for early career teachers in diverse settings: The longitudinal research we have to have. The Australian Educational Researcher, 42, 273-298. https://doi.org.10.1007/s13384-014-0163-y
-
Sağdıç, M. (2020). Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin genel kültür meselesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 43, 1-15. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1725175 sayfasından erişilmiştir.
-
Sarı, M. & Uz, E. (2017). Cumhuriyet döneminde köy eğitmen kursları. Turkish History Education Journal, 6(1), 29-55. https://acikerisim.aksaray.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12451/1630/sar% c4%b1-muhammed-2017.pdf?sequence=1&isAllowed=y sayfasından erişilmiştir.
-
Senemoğlu, N. (1992). İngiltere'de ilköğretime öğretmen yetiştirme ve Türkiye ile karşılaştırılması: Türkiye'de ilköğretime öğretmen yetiştirmenin geliştirilmesi için bazı öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 143-156. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/88297 sayfasından erişilmiştir.
-
Shulman, L. (1987). Knowledge and teaching: Foundations of the new reform. Harvard Educational Review, 57(1), 1-23. https://doi.org/10.17763/haer.57.1.j463w79r56455411
-
Stoddart, T. & Floden, R. E. (1995). Traditional and alternate routes to teacher certification: Issues, assumptions, and misconceptions. https://eric.ed.gov/?id=ED383697 sayfasından erişilmiştir.
-
Suell, J. L. & Piotrowski, C. (2007). Alternative teacher education programs: A review of the literature and outcome studies. Journal of Instructional Psychology, 34(1), 54-58. https://l24.im/CrMX1TV sayfasından erişilmiştir.
-
Susar-Kırmızı, F., & Yurdakal, İ. H. (2020). Yenilenen (2018) sınıf öğretmenliği öğretmen yetiştirme lisans programına ilişkin öğretim elemanlarının görüşleri. Turkish Studies-Educational Sciences, 15(5), 3715-3745. https://doi.org/10.47423/TurkishStudies.45127
-
Sykes, G., Bird, T., & Kennedy, M. (2010). Teacher education: Its problems and some prospects. Journal of Teacher Education, 61(5), 464-476. https://doi.org/10.1177/0022487110375804
-
Şahin, Ç. & Kartal, O. Y. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının sınıf öğretmeni yetiştirme programı hakkındaki görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 164-179. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/202326 sayfasından erişilmiştir.
-
Şeren, M. (2008). Köye öğretmen yetiştirme yönüyle Köy Enstitüleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 203-226. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/77137 sayfasından erişilmiştir.
-
Tatto, M. T. (2021). Professionalism in teaching and the role of teacher education. European Journal of Teacher Education, 44(1), 20-44. https://doi.org/10.1080/02619768.2020.1849130
-
Turan, R. (2021). Türkiye’de ortaöğretime öğretmen yetiştirmede uygulanan pedagojik formasyon programları üzerine bir inceleme (1979-2021). Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 7(47), 2572-2587. https://doi.org/10.31589/JOSHAS.848
-
Turan-Güllaç, E. (2023). Eğitim Fakülteleri lisans programlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin öğretim elemanlarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 13(1), 559-575. https://doi.org/10.24315/tred.1065688
-
Ulubey, Ö. & Yıldırım, K. (2017). Pedagojik formasyon eğitimi sertifika programının öğretmenlik becerilerinin gelişimine katkısının incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(40), 1-30. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/394640 sayfasından erişilmiştir.
-
Ural, A. (2024). Öğretmen rollerinin özellikleri üzerine bir çözümleme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(1), 687-711. https://doi.org/10.37217/tebd.1396521
-
Wang, J., Odell, S. J., Klecka, C. L., Spalding, E., & Lin, E. (2010). Understanding teacher education reform. Journal of Teacher Education, 61(5), 395-402. https://doi.org/10.1177/0022487110384219
-
Yener, D., Yılmaz, M., & Gölcük, Z. (2021). 2007 ve 2018 fen bilgisi öğretmen yetiştirme programlarının karşılaştırılması ve yeni programlara öneriler. Turkish Studies-Educational Sciences, 16(3), 1773-1794. http://dx.doi.org/10.47423/TurkishStudies.51417
-
Yıldıran, G. (2015). Öğretmen eğitimi üzerine düşünceler. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 27(2), 1-11. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/43777 sayfasından erişilmiştir.
-
Yıldırım, A. (2011). Öğretmen eğitiminde çatışma alanları ve yeniden yapılanma. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 1(1), 1-17. https://www.ijocis.com/index.php/ijocis/article/ view/45 sayfasından erişilmiştir.
-
Yıldırım, A. (2023). Educational science traditions and qualitative research. Qualitative Inquiry in Education: Theory and Practice, 1(1), 99-117. https://doi.org/10.59455/qietp.6
-
Yıldırım, K. (2016). Farklı eğitim programlarıyla yetişen öğretmenlerin hizmet öncesinde aldıkları eğitimin etkililiğine ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması. Elementary Education Online, 15(1), 219-233. http://dx.doi.org/10.17051/io.2016.39358
-
Yıldırım, A. & Ok, A. (2002). Alternative teacher certification in Turkey: Problems and issues. R. Sultana (Ed.), Teacher education in the Euro-Mediterennian Region: Responding to the challenges of society in transition içinde (s. 259-276). Peter Lang.
-
Yıldırım, İ. & Vural, Ö. F. (2014). Türkiye’de öğretmen yetiştirme ve pedagojik formasyon sorunu. Journal of Teacher Education and Educators, 3(1), 73-90. https://dergipark.org.tr/en/download/ article-file/646296 sayfasından erişilmiştir.
-
Yılmaz, M., Yener, Y., & Yılmaz, B. (2021). 2007 ve 2018 sınıf öğretmeni yetiştirme programlarının karşılaştırılması ve yeni programa öneriler. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 918-932. https://doi.org/10.33206/mjss.816433
-
YÖK. (1998). Eğitim Fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/Documents/ Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari-mart-1998.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
YÖK. (2007). Eğitim Fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/Documents/ Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
YÖK. (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/ egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/AA_Sunus_%20 Onsoz_Uygulama_Yonergesi.pdf sayfasından erişilmiştir.
-
YÖK. (2020). YÖK’ten eğitim fakültelerinin müfredatlarına yönelik tarihi karar. https://www.yok.gov.tr/ Sayfalar/Haberler/2020/egitim-fak%C3%BCltelerine-yetki-devri.aspx sayfasından erişilmiştir.
-
Yücel-Toy, B. (2015). Türkiye’deki hizmet öncesi öğretmen eğitimi araştırmalarının tematik analizi ve öğretmen eğitimi politikalarının yansımaları. Eğitim ve Bilim, 40(178), 23-60. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2015.4012
-
Yükseköğretim Bilgi Sistemi. (2024). 2023-2024 öğretim yılı yükseköğretim istatistikleri. https://istatistik.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
-
Zeichner, K. M. (1983). Alternative paradigms of teacher education. Journal of Teacher Education, 34(3), 3-9. https://doi.org/10.1177/0022487183034003
-
Zeichner, K. M. (1993). Traditions of practice in US preservice teacher education programs. Teaching and Teacher Education, 9(1), 1-13. https://doi.org/10.1016/0742-051X(93)90011-5
-
Zeichner, K. & Conklin, H. G. (2008). Teacher education programs as sites for teacher preparation. M. Cochran-Smith, S. Feiman-Nemser, & J. McIntyre (Ed.), Handbook of research on teacher education: Enduring issues in changing contexts içinde (s. 269–289). Routledge.