Öz
Tevfik Fikret’s Heykel-i Giryân poem is an aesthetic process analysis. Fikret who watching his ego at a statue made of marble aesthetically takes pleasure. He first senses the statue, then he evaluates it and he gets a conclusion at the end. The poet who looks pessimism life and reality knows enjoy from art. Fikret gets empathy with the statue because he finds his reality at the statue. Reality of life pounds his ego and his body turns to a pale hunk of meat in the course of time. The poet trys to reach happness by take rafuge in the nature. He obtains happness by take rafuge in the nature in this poem. The aim of this work is detect aesthetic process by Tevfik Fikret’s Heykel-i Giryân poem.
Anahtar Kelimeler
Tevfik Fikret Heykel-i Giryân Aesthetic Process Aesthetic Subject Aesthetic Object Aesthetic Judgment.
Kaynakça
- ALTAR, C. M. (2009). Sanat Felsefesi Üzerine (haz. İnci Kut). İstanbul: Pan Yayıncılık.
- ALTUĞ, T. (2012) Son Bakışta Sanat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- BUDAK, S. (2009). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- COLLINGWOOD, R. G. (2011). Kısaca Sanat Felsefesi (çev. Talip Kabadayı). İstanbul: BilgeSu Yayıncılık.
- EDMUND, B. (2008). Yüce ve Güzel Kavramlarımızın Kaynakları Hakkında Felsefi Bir Soruşturma (çev. M. Barış Gümüşbaş). İstanbul: BilgeSu Yayıncılık.
- ERİNÇ, S. M. (1998). Sanat Psikolojisi’ne Giriş. İstanbul: Ütopya Yayınevi.
- FERRY, L. (2012). Homo Esteticus Demokrasi Çağında Beğeninin İcadı (çev. Devrim Çetinkasap). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
- Tevfik FİKRET (1984). Geçmişten Gelen Bütün Şiirleri: 1 (haz. Asım Bezirci). İstanbul: Can Yayınları.
- Tevfik FİKRET (2012a). Rübâb-ı Şikeste (Haz. Abdullah Uçman, Hasan Akay). İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Tevfik FİKRET (2012b). Dil ve Edebiyat Yazıları (haz. İsmail Parlatır). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- FISCHER, E. (1995). Sanatın Gerekliliği (çev. Cevat Çapan). İstanbul: Payel Yayınları.
- GÜÇLÜ, A. (2003). Felsefe Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- HEIDDEGER, M. (2011). Sanat Eserinin Kökeni (çev. Fatih Tepebaşlı). Ankara: De Ki Basım ve Yayım.
- HEGEL, G. W. F.(1994). Estetik Güzel Sanatlar Üzerine Dersler (çev. Taylan Altuğ-Hakkı Hünler). İstanbul: Payel Yayınevi.
- JIMENEZ, M. (2008). Estetik Nedir? (çev. Aytekin Karaçoban). İstanbul: Doruk Yayıncılık. KANT, I. (2011). Yargı Yetisinin Eleştirisi (çev. Aziz Yardamlı). İstanbul: İdea Yayınevi.
- KAPLAN, M. (1993). Tevfik Fikret. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- KAPLAN, M. (2004). Edebiyatımızın İçinden. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- KAVCAR, C. (1982). Tevfik Fikret ve Güzel Sanatlar. IV. Milletlerarası Türkoloji Kongresi, 20-25 Eylül 1982, İstanbul.
- KIERKEGAARD, S. (2009). Etik / Estetik Dengesi (çev. İbrahim Kapaklıkaya). İstanbul: Ağaç Kitabevi Yayınları.
- KULA, O. B. (2008). Kant Estetiği ve Yazın Kuramı. İstanbul: Doruk Yayınları.
- LUKACS, G. (1992). Estetik II (çev. Ahmet Cemal). İstanbul: Payel Yayınları.
- MORAN, B. (2008). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
- OKAY, O. (1998). Sanat ve Edebiyat Yazıları. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- SCHOPENHAUER, A. (2013). Güzelin Metafiziği Sanatın ve Güzelin Sırları (çev. Ahmet Aydoğan). İstanbul: Say Yayınları.
- SENA, C. (1972). Estetik, Sanat ve Güzelliğin Felsefesi. Ankara: Remzi Kitabevi.
- TDK (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- TİMUÇİN, A. (2008). Estetik. İstanbul: Bulut Yayınları.
- TİMUÇİN, A. (2005). Estetik Bakış. İstanbul: Bulut Yayınları.
- TİMUÇİN, A. (2011). Estetikte Anlam ve Yorum. İstanbul: Bulut Yayınları.
- TOWNSEND, D. (2002). Estetiğe Giriş (çev. Sabri Büyükdüvenci). İstanbul: İmge Kitabevi. TUNALI, İ. (2012). Estetik. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- TUNALI, İ. (2011). Sanat Ontolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- UÇ, H. (2009). Tevfik Fikret’in Psikobiyografisi. Ankara: Bizim Büro Basımevi.
- UÇAN, H. (2009). Batı Şiiri ve Tevfik Fikret. Ankara: Hece Yayınları.
- YETİŞKEN, H. (2009). Estetiğin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.
Öz
Tevfik Fikret’in Heykel-i Giryân şiiri bir tür estetik süreç çözümlemesidir. Mermerden yapılmış bir heykelde kendi ben’ini seyreden Fikret, estetik haz alır. Öncelikle heykeli algılar sonra değerlendirir ve en sonda bir yargıya varır. Hayata ve gerçeğe karamsarlık penceresinden bakan şair, sanattan zevk almasını bilir. Heykel-i Giryân’da, Fikret kendi gerçeğini mermerden yapılmış bir heykelde gördüğü için onunla özdeşleyim kurar. Dış dünyanın gerçeği karşısında Fikret’in ezilen ben’i, bir durgunluk evresine girer ve bedeni zamanın akışında donuk bir et yığınına dönüşür. Bazı şiirlerinde tabiata sığınarak mutlu olmaya çalışan şair, söz konusu şiirinde sanata sığınarak huzuru yakalar. Bu çalışmanın amacı estetik süreç çözümlemesini, Tevfik Fikret’in Heykel-i Giryân şiirinden hareketle ortaya koymaktır.
Anahtar Kelimeler
Tevfik Fikret Heykel-i Giryân Estetik Süreç Estetik Süje Estetik Obje Estetik Yargı
Kaynakça
- ALTAR, C. M. (2009). Sanat Felsefesi Üzerine (haz. İnci Kut). İstanbul: Pan Yayıncılık.
- ALTUĞ, T. (2012) Son Bakışta Sanat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- BUDAK, S. (2009). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- COLLINGWOOD, R. G. (2011). Kısaca Sanat Felsefesi (çev. Talip Kabadayı). İstanbul: BilgeSu Yayıncılık.
- EDMUND, B. (2008). Yüce ve Güzel Kavramlarımızın Kaynakları Hakkında Felsefi Bir Soruşturma (çev. M. Barış Gümüşbaş). İstanbul: BilgeSu Yayıncılık.
- ERİNÇ, S. M. (1998). Sanat Psikolojisi’ne Giriş. İstanbul: Ütopya Yayınevi.
- FERRY, L. (2012). Homo Esteticus Demokrasi Çağında Beğeninin İcadı (çev. Devrim Çetinkasap). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
- Tevfik FİKRET (1984). Geçmişten Gelen Bütün Şiirleri: 1 (haz. Asım Bezirci). İstanbul: Can Yayınları.
- Tevfik FİKRET (2012a). Rübâb-ı Şikeste (Haz. Abdullah Uçman, Hasan Akay). İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Tevfik FİKRET (2012b). Dil ve Edebiyat Yazıları (haz. İsmail Parlatır). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- FISCHER, E. (1995). Sanatın Gerekliliği (çev. Cevat Çapan). İstanbul: Payel Yayınları.
- GÜÇLÜ, A. (2003). Felsefe Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- HEIDDEGER, M. (2011). Sanat Eserinin Kökeni (çev. Fatih Tepebaşlı). Ankara: De Ki Basım ve Yayım.
- HEGEL, G. W. F.(1994). Estetik Güzel Sanatlar Üzerine Dersler (çev. Taylan Altuğ-Hakkı Hünler). İstanbul: Payel Yayınevi.
- JIMENEZ, M. (2008). Estetik Nedir? (çev. Aytekin Karaçoban). İstanbul: Doruk Yayıncılık. KANT, I. (2011). Yargı Yetisinin Eleştirisi (çev. Aziz Yardamlı). İstanbul: İdea Yayınevi.
- KAPLAN, M. (1993). Tevfik Fikret. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- KAPLAN, M. (2004). Edebiyatımızın İçinden. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- KAVCAR, C. (1982). Tevfik Fikret ve Güzel Sanatlar. IV. Milletlerarası Türkoloji Kongresi, 20-25 Eylül 1982, İstanbul.
- KIERKEGAARD, S. (2009). Etik / Estetik Dengesi (çev. İbrahim Kapaklıkaya). İstanbul: Ağaç Kitabevi Yayınları.
- KULA, O. B. (2008). Kant Estetiği ve Yazın Kuramı. İstanbul: Doruk Yayınları.
- LUKACS, G. (1992). Estetik II (çev. Ahmet Cemal). İstanbul: Payel Yayınları.
- MORAN, B. (2008). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
- OKAY, O. (1998). Sanat ve Edebiyat Yazıları. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- SCHOPENHAUER, A. (2013). Güzelin Metafiziği Sanatın ve Güzelin Sırları (çev. Ahmet Aydoğan). İstanbul: Say Yayınları.
- SENA, C. (1972). Estetik, Sanat ve Güzelliğin Felsefesi. Ankara: Remzi Kitabevi.
- TDK (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- TİMUÇİN, A. (2008). Estetik. İstanbul: Bulut Yayınları.
- TİMUÇİN, A. (2005). Estetik Bakış. İstanbul: Bulut Yayınları.
- TİMUÇİN, A. (2011). Estetikte Anlam ve Yorum. İstanbul: Bulut Yayınları.
- TOWNSEND, D. (2002). Estetiğe Giriş (çev. Sabri Büyükdüvenci). İstanbul: İmge Kitabevi. TUNALI, İ. (2012). Estetik. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- TUNALI, İ. (2011). Sanat Ontolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- UÇ, H. (2009). Tevfik Fikret’in Psikobiyografisi. Ankara: Bizim Büro Basımevi.
- UÇAN, H. (2009). Batı Şiiri ve Tevfik Fikret. Ankara: Hece Yayınları.
- YETİŞKEN, H. (2009). Estetiğin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Eylül 2014 |
| Gönderilme Tarihi | 26 Eylül 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 |