ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN YAZMA KAYGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 1172 - 1189, 15.06.2018

Esra Karakuş Tayşi Yusuf Taşkın

Öz

Eğitim-öğretim
sürecini etkileyen duyuşsal değişkenlerinden biri de kaygıdır. Yazma
becerisinin eğitiminde de kaygı dikkate alınması gereken önemli bir
değişkendir. Bireylerin yazma becerisinin geliştirilmesine engel olan kaygı,
çeşitli değişkenlerin bir araya gelmesinden kaynaklanmaktadır. Yazma eğitiminin
etkili ve verimli olabilmesi için kaygı unsurunun dikkate alınması gerekir.
Çalışmanın amacı ortaokul öğrencileri için geçerli ve güvenilir bir yazma
kaygısı ölçeği geliştirmektir. Araştırma İstanbul’daki ortaokullarda öğrenim
gören 500 öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Bu okullarda öğrenim gören rastgele
seçilmiş 96 ortaokul öğrencilerine yazmaya yönelik düşüncelerinin yer aldığı
bir kompozisyon yazdırılarak nitel veri toplanmıştır. Öğrencilerin yazmış
olduğu kompozisyonlardan hareketle 46 maddeden oluşan bir taslak ölçek
hazırlanmıştır. Taslak ölçeğin 48 ortaokul öğrencisi üzerinde ön denemesi
yapılmıştır. Uzman görüşleri ve öğrencilerden alının dönütler doğrultusunda
taslak ölçek 38 maddeye düşürülmüştür. Elde edilen 38 maddelik ölçek 500 ortaokul
öğrencisine uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda ölçeğin
Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) değeri ,838; Bartlett’s Küresellik Testi değeri ise
(χ2=1767,902; sd=171 p<. ,000) 
bulunmuştur. Ölçeğin iç tutarlılığının hesaplanmasında kullanılan
Cronbach’s Alpha güvenirlik katsayısı ,790 olarak hesaplanmıştır. Faktör
analizi sonucunda ölçeğin toplam varyansının % 41,036’sını açıklayan ve üç
faktör altında toplanan 16 madde elde edilmiştir. Araştırma bulgularına
dayanarak ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğu söylenebilir. Ölçek, ortaokul
öğrencilerinin yazma kaygısının ölçülmesinde kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler

Yazma, kaygı, ortaokul, ölçek geliştirme, faktör analizi

Kaynakça

• AKGÜL, A. ve ÇEVİK, O. (2005). İstatistiksel Analiz Teknikleri SPSS’te İşletme Yönetimi Uygulamaları. Ankara: Emek Ofset.
• AKYOL, H. (2012). Türkçe İlk Okuma Yazma Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• ARICI, A. F. ve UNGAN, S. (2015). Yazılı Anlatım El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• AŞILIOĞLU, B. ve ÖZKAN, E. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Yazma Kaygılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi: Diyarbakır Örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(6), 83-111.
• AYATAR, H. (1975). Sınavlar ve Sınavlarla ilgili işlem ve Uygulamalar. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Yayınları.
• AYTAN, N. ve TUNÇEL, H. (2015). Yabancı Dil Olarak Türkçe Yazma Kaygısı Ölçeğinin Geliştirilmesi Çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 50-62.
• BLİNE, D., LOWE, D. R., MEİXNER, W. F., NOURİ, H. and PEARCE, K. (2001). “A Research Note on the Dimensionality of Daly and Miller's Writing Apprehension Scale”. Written Communication, 18, 61-79.
• BURGOON, J. K. and HALE, J. L. (1983). “Research Note on the Dimensions of Communication Reticence”. Communication Quarterly, 31, 238-248.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2016). Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• CÜCELOĞLU, D. (2012). İnsan ve Davranışı-Psikolojinin Temel Kavramları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• CORBETT-WHİTTİER, C. (2004). Writing Apprehension In Adult College Undergraduates: Six Case Studies (Doctoral Dissertation). University of Kansas, Kansas.
• DALY, J. ve MİLLER, M. (1975). The Empirical Development of an Instrument to Measure Writing Apprehension. Research In The Teaching Of English, 12, 242-49.
• DEMİR, T. ve MELANLIOĞLU, D. (2014). Ortaokul Öğrencileri İçin Konuşma Kaygısı Ölçeği: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 47(1), 103-124.
• DEMİRCİOĞLU, G. (2007). Geçerlik ve Güvenirlik. [içinde E. Karip (Ed.)], Ölçme ve Değerlendirme (ss. 51-79). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• DEMİREL, Ö. ve ŞAHİNEL, M. (2006). Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• ERKUŞ, A. (2016). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme-I: Temel Kavramlar ve İşlemler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• GÖÇER, A. (2016). Yazma Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• GÖĞÜŞ, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• GRAHAM, S. ve WEİNTRAUB, N. (1996). A Review of Handwriting Research: Progress and Prospect from 1980 to 1994. Education Psychology Review, 8(1), 7-87.
• GÜNEŞ, F. (2013). Türkçe Öğretimi Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• İŞERİ, K. ve ÜNAL, E. (2010). Yazma Eğilimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması. Eğitim ve Bilim, 35(155), 104-117.
• İŞERİ, K. ve ÜNAL, E. (2012). Türkçe Öğretmen Adaylarının Yazma Kaygı Durumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 67-76.
• KARAKAYA, İ. ve ÜLPER, H. (2011). Yazma Kaygısı Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Yazma Kaygısının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. İstanbul: Edam Yayınları. 11(2), 691-707.
• KARAKUŞ TAYŞİ, E. ve ÖZBAY, M. (2016). Ortaokul Öğrencileri İçin Dinlemeye Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 187-199.
• KARASAR, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• KİNAY, İ. ve ÖZKAN, E. (2014). Öğretmen Adayları İçin Konuşma Kaygısı Ölçeği (ÖAKKÖ) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 1747- 1760.
• KÜÇÜKAHMET, L. (2008). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• MELANLIOĞLU, D. (2013). Ortaokul Öğrencileri İçin Dinleme Kaygısı Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 851-876.
• MELANLIOĞLU, D. ve DEMİR, T. (2013). Türkçe Öğrenen Yabancılar İçin Konuşma Kaygısı Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 389-404.
• ÖZBAY, M. ve ZORBAZ, K.Z. (2011). Daly-Miller’in Yazma Kaygısı Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 8(16), 33 – 48.
• ÖZDEMİR, B. ve ÖZBAY, M. (2016). 6+1 Analitik Yazma ve Değerlendirme Modelinin Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazma Becerilerine Etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 261-276.
• SEVER, S., KAYA, Z. ve ASLAN, C. (2011). Etkinliklerle Türkçe Öğretimi. Ankara: Tudem Yayınları.
• SEVİM, O. (2012). Öğretmen Adaylarına Yönelik Konuşma Kaygısı Ölçeği: Bir Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(2), 927-937.
• SCOVEL, T. (1991). The Effect of Effect on Foreign Language Learning: A Review of Anxiety Research. Horwitz, D. J. & Young, D. J. (Eds.), Language Anxiety: From Theory and Research to Classroom Implications. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall.
• SHAVER, J. P. (1990). “Reliability and Validity of Measures of Attitudes toward Writing and Toward Writing with the Computer”. Written Communication, 7,375- 392.
• TABACHNİCK, B. G. and FİDELL, L. S. (1996). Using Multivariate Statistics. New York: Harper Collins College Publishers.
• TAGHAVİ, R., NESHAT-DOOST, H., MORADİ, A., YULE, W. and DALGLEİSH, T. (1999). Biases in Visual Attention in Children and Adolescents with Clinical Anxiety and Mixed-Anxiety Depression. Journal of Abnormal Child Psychology, 27, 215–223.
• TAŞKIN, Y. (2017). Öğretmen Adayları İçin Eleştirel Dinleme Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. International Journal of Language Academy (IJLA), 5(2), 166-128.
• TAVŞANCIL, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• TDK (TÜRK DİL KURUMU). (2010). Türk Dil Kurumu Büyük Türkçe Sözlüğü. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.59d210a2464645.31902118. İndirme Tarihi: 07.07.2017.
• TEZBAŞARAN, A. (2008). Likert Tipi Ölçek Hazırlama Kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• TİRYAKİ, E. N. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Yazma Kaygısının Çeşitli Değişkenler Açısından Belirlenmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 14-21.
• TOPÇUOĞLU ÜNAL, F. ve KÖSE, M. (2014). Türkçe Dersine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi: Bir Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 233-249.
• TROIA, G. A., SHANKLAND, R. K. and WOLBERS, K. A. (2012). Motivation Research in Writing: Theoretical and Empirical Considerations. Reading & Ouarterly, 28, 5-28.
• VASEY, M. W., DALEİDEN, E. L., WİLLİAMS, L. L. and BROWN, L. M. (1995). Biased Attention in Childhood Anxiety Disorders: A Preliminary Study. Journal of Abnormal Child Psychology, 23, 267–279.
• YAMAN, H. (2010). Türk Öğrencilerinin Yazma Kaygısı: Ölçek Geliştirme ve Çeşitli Değişkenler Açısından Yordama Çalışması. International Online Journal of Educational Sciences, 2 (1), 267-289.
• WOOLFOLK, A. (2007). Educational Psychology. Boston: Pearson.