NECATİ GÜNGÖR’ÜN ÇOCUK ÖYKÜLERİNİN KURGUSAL ANLATIYI BAŞLATMA VE BİTİRME ÖGELERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 3, 1781 - 1804, 15.09.2018

Beytullah Karagöz , Kübra Yücel

Öz

Olay, kişi, mekân
ve zaman yazınsal metnin yapısını oluşturan ögelerdir. Zaman, öyküde belirli
bir mekân içinde var olan kişilerin hareketlerini biçimlendirir ve okurun metni
alımlama sürecini etkinleştirir. Bu bakımdan yazınsal metinlerin başlangıç ve
bitiş anları son derece önemlidir. Bu çalışma çocuk öykücülüğünün önemli
kalemlerinden Necati Güngör’ün Papatya
Gelin, Sevgili Öğretmenim, Sessiz Yürek, Anneme Bir Ev Alacağım, Bir Hikâye Yaz
İçinde İnsan Olsun adlı kitaplarını başlangıç biçimleri ve bitiş türleri
açısından incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada
Kıran ve Kıran’ın (2011) geliştirdikleri sınıflandırma temel alınmıştır. Veri
analizi sürecinde kategorisel çözümleme kullanılmıştır. Çalışma sonucunda
öykülerde en çok yer alan başlangıç biçiminin durağan başlangıç (f=14); en az
rastlanan başlangıç biçiminin geciktirici başlangıç (f=5) olduğu; en çok
rastlanan bitiş türünün mutlu son (f=16); en az rastlanan bitiş türünün ise
devamı olanaklı son (f=1) olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Necati Güngör, çocuk öyküsü, başlangıç biçimleri, bitiş türleri

Kaynakça

• Aktaş, Ş., ve Gündüz, O. (2010). Yazılı ve sözlü anlatım kompozisyon sanatı. (13. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Arıcı, A. F. (2012). Okuma eğitimi. (3 Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Binyazar, A. (1983). Anadili Öğretiminde Yazınsal Alanlara Açılım. Türk Dili, 379-380, 57-72.
• Bowen, G. (2009). Document Analysis as a Qualitative Research Method, Qualitative Research Journal, 9/2, 27-40.
• Bülbül, M. (2015). Bir Öykü Üzerinden Yazınsal Dil ve Yazınsal İletişim. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 30. 1-11.
• Çetin, N. (2009). Roman çözümleme yöntemi. Ankara: Öncü Kitap.
• Dilidüzgün, S. (2007). Çağdaş çocuk yazını- Yazın eğitimine atılan ilk adım. (2. Basım). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Gökşen, E. N. (1985). Örnekleriyle çocuk edebiyatımız. (5.Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Göktürk, A. (2012). Sözün ötesi. (5. Baskı).İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Güneş, F. (2014). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. (3.Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• İzci, A. (2017, 17 Eylül). Ütopyasız Yazar Hedefsiz Ok Gibidir. Posta gazetesi.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. (27. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve eğitim. Ankara: Engin Yayıncılık.
• Kıran, A. E. ve Kıran, Z. (2011). Yazınsal okuma süreçleri. (4.Baskı).Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kula, O. B. (2010). Hegel estetiği ve edebiyat kuramı I. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Mıles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd Edition). CA.: SAGE Publications.
• Narlı, M. (2002). Romanda Zaman ve Mekân Kavramı. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 5 (7). 91-106.
• Nutku, Ö. (2001). Dram sanatı. (4. Basım). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Öngören, M. T. (1996). Senaryo ve yapım. (3. Basım).İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Özdemir, E. (1997). Eleştirel okuma. (2. Baskı). Ankara: Ümit Yayıncılık.
• Özdemir, E. (2004). Anadilin toprağında. (1. Basım).İstanbul: Dünya Kitapları.
• Özdemir, E. (2005). Sözlü yazılı anlatım sanatı (kompozisyon). (14. Basım).Ankara: Remzi Kitabevi.
• Özdemir, E. (2007). Yazınsal türler. (6. Basım).Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Sever, S. (2012). Çocuk ve edebiyat. (6. Basım).İzmir: Tudem Yayınları.
• Stevıck, P. (2004). Roman teorisi. (çev. Sevim Kantarcıoğlu). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Şimşek, T. (2005). Çocuk edebiyatı. Konya: Suna Yayınları.
• Tekin, M. (2010). Roman sanatı I Romanın unsurları. (8.Basım). İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Timur, S. A. (1997). Fransızca ve Türkçedeki Zaman Kavramlarının Anlamsal Değerleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi: Ankara, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uysal, T. (2016). Necati Güngör Hayatı, Eserleri, Sanatı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi: Konya, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vardar, B. (2001). Dilbilim yazıları. İstanbul: Multilingual Yayıncılık.
• Yalçın, A., ve AYTAŞ, G. (2005). Çocuk edebiyatı. (3.Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri.(8. Basım). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Zımmermann, H. D. (2001). Yazınsal iletişim. (çev. Fatih Tepebaşılı), Konya: Çizgi Kitabevi.