ÇAĞATAYCA BİR KUR’AN TEFSİRİ ÜZERİNE

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 4, 2119 - 2130, 15.12.2018

Ezgi Demirel

Öz

Bu
çalışmada Jarring Koleksiyonu’nda yer alan ve “Jarring Prov. 15” numarasıyla
kayıtlı bulunan “An Interpretation of the Quran” adındaki tefsir ele
alınmaktadır. Tefsir, bugün Çin’in Sincan (Xinjiang) bölgesinde yer alan Doğu
Türkistan bölgesine aittir.

Çalışmaya
konu edilen Kur’an tefsiri Lund Üniversitesine 1982’de bağışlanmıştır. Doğu
Türkistan-Yarkend kaynaklı eser 1929 tarihlidir. Kim tarafından yazıldığı belli
olmayan bu tefsir, yedi adet sureden oluşmaktadır. Bunlar; Yasin, Tebareke,
Kıyamet, İnsan, Mürselat, Amme ve Naziat sureleridir. Eserin dil özellikleri açısından
Çağataycayı yansıttığı tespit edilmiştir. Bu bakımdan Çağatayca yazılmış Kur’an
tefsirleri ve karışık dilli Kur’an tefsirleriyle yapılacak karşılaştırmalı bir
çalışma ilgili sahada çalışan araştırmacılar için katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kur’an, tefsir, Çağatayca

Kaynakça

• Cüme, O. (2016). 20.Yüzyılın başlarında Çağatay Türkçesiyle yazılmış Sure-i Yasin Tefsiri (İnceleme-Metin-Dizin-Tıpkıbasım).Konya:Kömen Yayınları.
• Eckmann, J. (2011). Harezm, Kıpçak, Çağatay Türkçesi üzerine araştırmalar. (Haz. Osman Fikri Sertkaya). Ankara: TDK Yayınları.
• Eckmann, J. (2012). Çağatayca el kitabı. (Çev. Günay Karaağaç).İstanbul: Kesit Yayınları.
• Kara, M. (1993). Doğu ve Batı Türkçesinde Kur’an tercüme ve tefsirleri.Diyanet İlmi Dergi, 29(3), 25-36.
• Nalbant, M. V. (2014). Karışık Dilli Kur’an tefsiri (Çağatay, Oğuz ve Kıpçak Lehçeleriyle).İstanbul: TKAE Yayınları.
• Necip, E. N. (2013). Yeni Uygur Türkçesi sözlüğü. (Çev. İklil Kurban). Ankara: TDK Yayınları.
• Öztürk, R. (2015). Yeni Uygur Türkçesi grameri.Ankara: TDK Yayınları.
• Zülfikar, H. (1974). Çağatayca bir Kuran tefsiri.Türkoloji Dergisi, 1(6), 153-195.