APOLLONIA NEKROPLÜ KURTARMA KAZILARI 2016-2017 MEZAR TİPLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 4, 2788 - 2812, 15.12.2018

Mustafa Şahin

Öz

Bursa ili, Nilüfer ilçesi, Gölyazı Mahallesi’nde yer
alan ve antik coğrafyada Bithynia ile Mysia Bölgeleri’nin güney sınırında
bulunan Apollonia kentinin Nekropolü’nde define kazılarının artması üzerine
Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ile Bursa Müzeler Müdürlüğünün başkanlığında
ve Uludağ Üniversitesinin bilimsel danışmanlığında 2016-2017 yıllarında
kurtarma kazıları gerçekleştirilmiştir. Kazılar esnasında açığa çıkartılan 27
adet mezarda birbirinden farklı 9 tip bulunmaktadır. Kurtarma kazıları ile ilgili
geniş bir tanıtım 2018 yılında yayınlanan Apollonia a.R. Araştırmaları Serisi’nin
ilk bandı olan Nekropol Kazıları 2016-2017 isimli kitapta yer almaktadır. Bu
makalemizde, tespit edilen mezarlardaki tipler için önerdiğimiz terminoloji
yeni güncellemeler ile birlikte tartışılmaktadır.

Makalede diğer bir dikkat çekmek istediğimiz konu,
Apollonia kentinin adıdır. Apollonia literatürde “Apollonia
ad Rhyndacum” olarak bilinmektedir. Rhyndakos kenarındaki Apollonia anlamına
gelen “ad Rhyndakos” sıfatını oluşturan Rhyndakos (Kocasu/Orhaneli Çayı), Apolyont/Uluabat Gölü’nü beseleyen bir
ırmaktır. Ancak Rhyndakos/Kocasu, Apollonia kentinin yaklaşık 15 km güneybatısından göle karışmaktadır.
Diğer bir ifade ile Gölyazı’da bulunan Apollonia’nın Rhyndakos/Kocasu ile
doğrudan herhangi bir ilişkisi bulunmamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Apollonia ad Rhyndacum, Bithynia, mezar tipleri, mezar terminolojisi, nekropol, ölü gömme gelenekleri

Kaynakça

• Abmeier, A. (1990).Zur geschichte von Apollonia am Rhyndakos, E. Schwertheim (Hrsg.), Mysische Studien,Asia Minor Studien, 1, 1-16.
• Aybek, S. ve Öz, A. K.(2004). Preliminary report of the archaeological survey at Apollonia a.R. in Mysia, Anatolia,27, 1-25.
• Aybek,S. veÖz, A. K. (2008). Apollonia ad Rhyndacum (Gölyazı) ve Ulubat Gölü çevresi yüzey araştırması2006 yılıraporu.25. Araştırma SonuçlarıToplantısı I (Ankara), 285-298.
• Aybek, S. ve Öz, A.K. (2009).Uluabat Gölü ve çevresi yüzey araştırması, 2007. 26. Araştırma Sonuçları Toplantısı II (Ankara), 327-342.
• Aybek, S. ve Dreyer, B. (2016). Der archäeologische Survey von Apollonia am Rhyndakos beim Uluabat-See und der Umgebung Mysiens in der Nordwest-Türkei 2006-2010.Orient & Occident in Antiquity, 2.
• Hamilton, W.J. (1842).Researches in Asia Minor.Pontus and Armenia: With some Account of their Antiquites and Geology, 1.
• Hasluck, F.W. (1910).Cyzicus, Being Some Account of the History and Antiquities of that City, and of the District Adjacent to it, with the Towns of Apollonia Ad Rhyndacum, Miletupolis, Hadrianutherae, Priapus, Zeleia, etc., Cambridge.
• Fritze, H. von (1913).Die antiken Münzen Mysiens, Berlin.
• Kawerau, G. ve Rehm, A. (1914). Das Delphinion in Milet, Th. Wiegand (Hrsg.), Milet: Ergebnisse der Ausgrabungen und Untersuchungen seit dem Jahre 1899, Band 1,3, Berlin.
• Lé Bas, M.P. ve Reinach, S. (1888). Voyage archéologique en Gréce et en Asie Mineure, Paris.
• Mango, C. (1979). The Monostary of St. Constantine on Lake Apollon.Dumbarton Oaks Papers, 33, 329 vd.
• Ötüken, Y.,Durukan A.,Acun, H. vePekak, S. (1986). Türkiye’de vakıf abideler ve eski eserler 4, Ankara, 16-22.
• Öz, A. K. (2017).Uluabat Gölü çevresi mimari ve arkeolojik yüzey araştırması, Bursa.
• Ramsay, W.M. (1960).Anadolu’nun tarihi coğrafyası.(çev. M. Pektaş), İstanbul.
• Şahin, M., Polat, Y. veZimmermann, T. (2011).Der Hafen von Kapanca. ein neuer vorschlag zur lokalisation der stadt Caesarea Germanica.OLBA, 19, 203-232.
• Şahin, M. (2016).Bursa ve ilçeleri arkeolojik kültür envanteri II, Nilüfer ilçesi I. Bursa.
• Şahin, M. ve Özbey, A.S. (2018).Nekropol Kazıları 20016-2017, Apollonia a.R. Araştırmaları I. Bursa.
• Tomay, B. (2015).Apollonia ad Rhyndacum Nekropolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Whitmore, A. M. (2013).Small finds and the social environment of the Roman baths.PhD Thesis, University of Iowa, Iowa Research Online.
• Wroth, W. (1964). Catalogue of the Greek Coins of Mysia.A Catalogue of the Greek Coins in the British Museum, London.
• Yalman, B. (1987).Gölyazı köyü, Apollonia ad Rhyndacum.İlgi, 37, 7-12.