Turkish Validity and Reliability Study of Beliefs About Child TV Viewing Scale

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 4, 828 - 836, 20.12.2021

Güler Karakaya Funda Kardaş Özdemir

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.970623

Öz

Objective: The aim of this study was to perform the validity and reliability study of the Turkish version of “The Beliefs about Child Television Viewing Scale”. Methods: This methodological study included 266 parents with children aged 3-6 years old who were registered in 13 Family Health Centers, applied between the study dates, and met the inclusion criteria. Data was collected using the "Introductory Information Form" and "The Beliefs about Child Television Viewing Scale." The inventor of the scale, the ethics committee, the institutions, and the participants all gave their written consent. For the language validity of the scale, an expert opinion was requested, and a factor analysis was performed for construct validity. Results: According to the exploratory factor analysis, it was found that the scale had a four-factor structure and the factor values were in the reference range. According to the confirmatory factor analysis, it was found that the four-factor structure of the scale was valid and the fit indices were eligible. The Cronbach’s α reliability coefficient was 0.85 and item-total score correlation coefficients were above 0.33. Conclusion: It was determined that the Turkish version of the Beliefs about Child Television Viewing Scale had acceptable validity and reliability results and could be used as a valid and reliable measurement tool.

Anahtar Kelimeler

Child, Validity, Reliability, Television., beliefs, parent

Çocuk Televizyon İzleme İnançları Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, “Çocuk Televizyon İzlemeye İlişkin İnançlar Ölçeği”nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Yöntem: Metodolojik tipte olan araştırmanın evrenini, 13 Aile Sağlığı Merkezine kayıtlı, araştırmanın yapıldığı tarihler arasında sağlık merkezlerine başvuran ve araştırmaya dahil olma kriterlerini taşıyan 3-6 yaş çocuğu olan 266 ebeveyn oluşturmuştur. Veri toplamada, “Tanıtıcı Bilgi Formu” ve “Çocuk Televizyon İzleme İnançları Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada ölçeği geliştiren yazardan, etik kuruldan, kurumdan ve katılımcılardan yazılı olarak izin alınmıştır. Ölçeğin dil geçerliliğinde uzman görüşlerinden faydalanılmış, yapı geçerliliğide ise faktör analizi uygulanmıştır. Bulgular: Açıklayıcı faktör analizine göre ölçeğin dört faktörlü bir yapı ortaya çıkardığı ve faktör değerlerinin uygun bir skalada bulunduğu, doğrulayıcı faktör analizine göre ise ölçeğin dört faktörlü yapısının geçerli olduğu ve uyum indekslerinin uygun olduğu bulunmuştur. Cronbach α güvenilirlik katsayısının 0.85 olduğu ve madde toplam puan korelasyon katsayılarının 0.33’ün üzerinde bir değer aldığı tespit edilmiştir. Sonuç: Çocuk Televizyon İzleme İnançları Ölçeği’ nin Türkçe formunun kabul edilebilir geçerlik-güvenilirlik sonuçlarına sahip olduğu, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak faydalanılabileceği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Geçerlik, Güvenilirlik, Televizyon., inançlar, ebeveyn

Kaynakça

• 1. Arslan A. Bir Sosyolojik Olgu Olarak Televizyon. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2004; 1(1):1-17 (Turkish).
• 2. Altınkılıç Z. Televizyon İzlemenin 1-6 Yaş Çocuk Sağlığı Üzerindeki Etkilerine Yönelik Annelerin Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 1-5, 2014, (Turkish).
• 3. Büyükbaykal G. Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 2007; 28: 31-44 (Turkish).
• 4. Güner F. İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Televizyon Dizilerindeki Mesajları Algılamalarında Medya Okuryazarlığının Etkisi. On sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı. Yüksek Lisans tezi, Çanakkale, 1-58, 2011, (Turkish).
• 5. Lemish D. Children and Television, A Global Perspective. Oxford: Blackwell Publishing, 257 pp, 2007.
• 6. Ülken FB. Televizyon İzlemede Anne-Baba Aaracılığı ile Çocukların Saldırgan Davranışları Arasındaki İlişki. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2011; 11(1): 195–216 (Turkish).
• 7. İçin Akçalı S. Çocuk ve Medya. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 13-51, 2015, (Turkish).
• 8. Tümkan F. Televizyondaki Şiddetin Çocuk Üzerindeki Etkisi. KKTC Milli Eğitim Dergisi. 2007; 1: 67-88 (Turkish).
• 9. Thompson DA, Johnson SL, Schmiege SJ, Vandewater EA, Boles RE, Lev J, Tschann JM. Beliefs About Child TV Viewing in Low-Income Mexican American Parents of Preschoolers: Development of the Beliefs About Child TV Viewing Scale (B-TV). Maternal and Child Health Journal, 2018; 22(6):849-857.
• 10. Erdoğan S, Nahcıvan N, Esin N. Hemşirelikte Araştırma: Süreç, Uygulama ve Kritik. Nobel Tıp Kitabevi, İstanbul. s. 56-189, 2014, (Turkish).
• 11. Bekar P. Televizyon İzleme Durumunun Çocukların Kaygı Düzeyi ve Şiddete Eğilimine Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 30-46, 2014, (Turkish).
• 12. Serbest, SE. Spiritüel İyilik Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik Güvenilirlik Çalışması, Kafkas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kars, 21-45, 2018, (Turkish).
• 13. Bayık A. Hemşirelik Araştırmalarında Etik. In: Hemşirelikte Araştırma, İlke, Süreç ve Yöntemleri, Eds: Erefe İ, 4. Baskı, Ankara, Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Derneği-HEMAR-GE, Yayın No:1, 27-47, 2012, (Turkish).
• 14. Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber: Ölçek uyarlama aşamaları ve dil uyarlaması. Hemşirelik Araştırma Dergisi. 2002; 4 (1): 914, (Turkish).
• 15. Erefe İ. Veri toplama araçlarının niteliği, In: Hemşirelikte Araştırma, İlke, Süreç ve Yöntemleri, Eds: Erefe İ, 4. Baskı, Ankara, Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Derneği-HEMAR-GE, Yayın No:1, 169-188, 2012, (Turkish).
• 16. Tavşancıl E. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS İle Veri Analizi. 2. Baskı. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 110-116, 2002. (Turkish).
• 17. Seçer İ. SPSS ve Lisrel ile pratik veri analizi, analiz ve raporlaştırma. 1.Baskı, Ankara, Anı Yayıncılık, s.171-81, 2013, (Turkish).
• 18. Esin MN. Veri toplama yöntem ve araçları, Veri toplama araçlarının güvenirlik ve geçerliği, In: Hemşirelikte Araştırma, süreç, uygulama ve kritik. Eds: Erdoğan S, Nahcivan N, Esin MN, İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri, s.223-33, 2014, (Turkish).
• 19. Karasar N. Bilimsel Araştırma Yöntemi. 20. Baskı. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 147-153, 2009. (Turkish).
• 20. Özdamar K. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi. 5.Baskı. Eskişehir, Kaan Kitabevi, 450-455, 2004. (Turkish).
• 21. Büyüköztürk Ş. Veri Analizi El Kitabı. 8. Baskı. Ankara, Pegem Akademik Yayıncılık, 167-182, 2007. (Turkish).
• 22. Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2003; 5: 3-14, (Turkish).
• 23. Yaşlıoğlu M. Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 2017; 46:77, (Turkish).
• 24. Şimşek Ö. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş. 1. Baskı. Ekinoks Basın Yayın, Ankara, 14-15, 2007, (Turkish).
• 25. Çapık C. Geçerlilik ve güvenilirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014; 17(3): 196-205 (Turkish).