Okul Müdürlerine Göre Proje Tabanlı Çalışmalarının Okul Kültürüne Katkısı

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 4, 511 - 541, 27.10.2019

Abdullah Balıkçı , Elife Kılıç

https://doi.org/10.17569/tojqi.538428

Öz

Örgütlerin yaşamını etkileyen ve yaşamalarına biçim veren eylemlerin
anlaşılması, örgütü anlama noktasında önemlidir. Araştırmanın amacı, okul müdürlerinin
perspektifinden okul kültürünün oluşumunda proje tabanlı çalışmaların yerini ve
önemini tespit etmektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi ve fenomenolojik
desen kullanılmıştır. Araştırmaya on bir okul müdürü katılmıştır. Katılımcılar
belirlenirken amaçlı örnekleme stratejilerinden ölçüt örnekleme ve kolay
ulaşılabilir durum örneklemesinden yararlanılmıştır. Veriler görüşmeler ve
gözlemler yoluyla elde edilmiştir. Araştırmanın geçerlik-güvenirlik aşamasında
veri çeşitlemesi, kapsamlı alan çalışması, dış denetim ve doğrudan alıntı
stratejilerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda dört temanın, on iki
kategorinin ve yirmi sekiz alt kategorinin ortaya çıktığı anlaşılmıştır. Araştırmada
verilerden hareketle dört temanın ortaya çıktığı anlaşılmaktadır. Bunlar: Okul
kültürü, okul kültürü oluşturulması, proje tabanlı çalışmalar ve proje-okul
kültürü ilişkisidir. Araştırma sonucunda, okul kültürünün ve projelerin okulda eğitim
öğretim faaliyetlerinde uygun bir ortamın sağlanması ve belli bir düzenin
hayata geçirilmesi adına önemsendiği anlaşılmaktadır. Proje tabanlı
çalışmaların yakından uzağa bir özellik gösterdiği anlaşılmaktadır. Projelerden
çeşitli kazanımların olduğu görülmektedir. Araştırmanın son bölümünde önerilere
yer verilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Okul kültürü, proje tabanlı çalışmalar, okul müdürü, nitel araştırma

Contribution of Project-Based Studies to School Culture According to Principals

Öz

Understanding the actions that affect and form the presence
of the organizations is important in understanding the organization itself. The
purpose of this research is to determine the place and importance of project-based
studies in the formation of school culture from the perspective of principals.
Qualitative research method and phenomenological design were conducted in the
study. Eleven principals participated in the research. Criterion sampling and convenience
sampling among the purposeful sampling strategies were used in order to
determine the participants. The data were obtained through the interviews and
observations. The data triangulation, comprehensive field survey, external
audit, and direct citation strategies were utilized for the
validity-reliability aspect of the study. As a result of the research, it was observed
that four themes, twelve categories, and twenty-eight sub-categories emerged.
Based on the data, it is comprehended that four themes existed. These are:
School culture, creation of school culture, project-based studies, and
project-school culture relationship. As a result of the research, it is concluded
that the school culture and projects are important in providing a suitable
environment for educational activities in school and in implementing a certain organization.
It is also understood that the project-based studies display a proximodistal characteristic.
In addition, it is observed that there are various gains from the projects. Some
recommendations are given in the last part of the research.

Anahtar Kelimeler

School culture, project-based studies, principal, qualitative research

Kaynakça

• Akıllı, C. (2017). Proje döngüsü yönetim aşamaları açısından öğretmen ve yöneticilerin hazırladıkları ve yürüttükleri eğitim projelerinde karşılaşılan sorunlar (Elazığ ili örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Bayrakcı, M. (2014). Okul kültüründe değişimin yönetimi. İçinde, N. Güçlü (Ed.). Okul kültürü (s. 181-204). Ankara: PegemA.
• Bolay, S. H. (2009). Felsefe doktrinleri ve terimleri sözlüğü. Ankara: Nobel.
• Bower, H. A. Parsons, E. R. C. (2016). Teacher identity and reform: intersections within school culture. Urban Rev, 48:743–765 DOI 10.1007/s11256-016-0376-7
• Börekci, C. (2018). Proje tabanlı öğrenme ile öğrenenlerin özdüzenleme ve üstbiliş becerilerinin desteklenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.Cameron, K. S., Quinn, R. E. (2017). Örgüt kültürü örgütsel tanı ve değişim (M. G. Gülcan, N. Cemaloğlu, Çev. Ed.). Örgüt kültürünü değiştirmeye genel bakış, (D. Koşar, Çev.) Ankara: PegemA.
• Christensen, L.B., Johnson, R.B. ve Turner, L.A. (2015). Nitel ve karma yöntem araştırmaları (M. Sever, Çev.), (A.Aypay, Çev. Ed.) Araştırma yöntemleri desen ve analiz (400-433). Ankara:Anı.
• Çevik, A. Köse, A. (2017). Öğretmenlerin okul kültürü algıları ile motivasyonları arasındaki ilişkinin incelemesi. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 996-1014.
• Deal, T. E., Peterson, K. D. (1990). The principal's role in shaping school culture. U.S. Department of Education Office of Educational Research and Improvement, ERIC Number: ED325914.
• DuPont, J. P. (2009). Teacher perceptions of the influence of principal instructional leadership on school culture: a case study of the american embassy school in new delhi, India. (Doctoral dissertation) Retrieved from ProQuest Dissertationsand Theses. (UMI No. 3352799)
• Fitzhenry, K. M. (2010). Perceptions of school culture: influences on high school teachers' choice of pedagogy. (Doctoral dissertation) Retrieved from ProQuest Dissertationsand Theses. (UMI No. 3435596)
• Fourie, E. (2018). The impact of school principals on implementing effective teaching and learning practices, International Journal of Educational Management, 32(6), 1056-1069. https:// doi.org/10.1108/IJEM-08-2017-0197
• Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş. A. Ersoy, (Çev.), A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu, (Çev. Ed.), Öykünüzü keşfetmek: veri analizi (s. 255-300). Ankara: Anı.
• Hindle, T. (2014). Yönetimde çığır açan gurular (Ü. Şensoy, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Hofstede, G., Neuijen, B., Ohayv, D. D. and Sanders, G. (1990). Measuring organizational cultures: a qualitative and quantitative study across twenty cases. Administrative Science Quarterly, 35(2), p. 286-316.
• Hoy, W. K. ve Miskel, C. G. (2010). Okullarda kültür ve iklim. (M. Şişman, Ş. Uysal, Çev.), S.Turan (Çev. Ed.), Eğitim yönetimi: teori, araştırma ve uygulama (s. 163-201). Ankara: Nobel.Karadeniz, O. (2012). Sosyal bilgiler proje fuarının sosyal bilgiler dersine ilişkin tutumlara etkisi ve sürece yönelik öğrenci, öğretmen ve veli görüşleri (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karakuş, M. (2004). İlköğretim dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersinde proje yaklaşımlı öğretimin öğrencilerin sorun çözme becerilerine tutumlarına akademik başarılarına kalıcılığına etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.Ketterlin-Geller, L. R., Baumer, P., Lichon, K. (2015). Administrators as advocates for teacher collaboration. Intervention in School and Clinic, 51(1), 51 –57 DOI: 10.1177/1053451214542044
• Kocaarslan, M. (2010). İlköğretimde görev yapan öğretmenlerin tamamlayıcı bir değerlendirme aracı olan proje görevlerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi (Bitlis ili örneği) (Yayınlanmamış doktora tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• Kraft, M. A., Marinell, W. H., Shen-Wei Yee, D. (2016). School organizational contexts, teacher turnover, and student achievement: evidence from panel data. American Educational Research Journal, 53(5), 1411–1449, DOI: 10.3102/0002831216667478
• Küçükali, R. (2011). Yönetim felsefesi. Ankara: Nobel.
• Marshall, G. (2009). Sosyoloji sözlüğü. (O. Akınhay, D. Kömürcü, Çev.). Ankara: Bilim Sanat.
• McEwan, E. K. (2018). Etkili okul yöneticilerinin on özelliği (N. Cemaloğlu, Çev. Ed.). Ankara: PegemA.
• MEB (2019). www.meb. gov.tr adresinden 06.02.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Mees, G. W. (2008). The relationships among principal leadership, school culture, and student achievement in Missourı middle schools. (Doctoral dissertation) Retrieved from ProQuest Dissertationsand Theses. (UMI No. 3371083)
• Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.), (S.Turan, Çev. Ed.). Nitel araştırma yöntemleri (s. 85-111). Ankara: Nobel.
• Miles, M. B., Huberman A. M. (2015). Veri toplamaya odaklanmak ve veri toplamayı sınırlamak: anlamlı bir başlangıç (D. Örücü, Çev.), (S. Akbaba Altun, A. Ersoy, Çev. Ed.) Nitel veri analizi (16-39). Ankara: PegemA.
• Neuman, L.W. (2010). Toplumsal araştırma yöntemleri, (S. Özge, Çev.). İstanbul: Yayın Odası.Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma tasarımı. B. Tarman ve M.F. Yiğit, (Çev.), M. Bütün, S. B. Demir (Çev. Ed.), Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (209-258). Ankara: PegemA.
• Renchler, R. (1992). Student motivation, school culture, and academic achievement. ERIC Clearınghouse On Educatıonal Management University of Oregon, Book Number 0-86552-116-6.
• Savory, E. P. (2014). Perceptions of leadership characteristics of principals who influence positive school culture in a midwest adventist union: a qualitative study (Doctoral dissertation) Retrieved from ProQuest Dissertationsand Theses. (UMI No. 3626217)
• Schein, E. H. (1984). Coming to a new awareness of organizational culture. Sloan Management Review, 25(2), p. 3-16.
• Stanford, N. (2014). Organizasyon kültürü (Ü. Şensoy, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Şimşek, H. , Yıldırım, A. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Şimşek, Y. (2003). Okul müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasındaki ilişki (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Şişman, M. (2002). Örgütler ve kültürler. Ankara: PegemA.
• TDK (2019). www. tdk. gov.tr adresinden 13.02.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Vazquez, D. I. (2001). Culture creation in a new urban school. (Doctoral dissertation) Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses. (UMI No. 3014820)
• Yaşar, N. (2015). Coğrafya öğretmenlerinin proje hazırlama ve yönetme sürecine ilişkin görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, M. (2017). İlköğretim öğrencilerinin proje tabanlı öğrenme modeline dayalı güvenli internet kullanımı uygulamalarının değerlendirilmesi - Hollandalı öğrencilerle bir eylem araştırması- (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Wagner, A. T. Harrison C., Vogel, L. C. (2016). Cultures of learning in effective high schools. Educational Administration Quarterly, 52(4), 602–642, DOI: 10.1177/0013161X16644957
• Westhuizen, P. C. V., Mosoge, M. J., Swanepoel, L. H. Coetsee, L. D. (2005). Organizational culture and academic achievement in secondary schools. Education And Urban Society, 38(1), 89-109. DOI: 10.1177/0013124505279959.
• Zelyurt, H. (2011). İlköğretim okullarında uygulanan proje ve performans görevlerinin etkililiğinin değerlendirilmesi (Malatya ili örneği) (Yayınlanmamış doktora tezi). Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.