Doğa Temelli Turizm Koridorlarının Oluşturulmasına Yönelik Bir Öneri: Amasya Kent Örneği

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 83 - 95, 16.06.2020

Sultan Sevinç Kurt Konakoğlu , Banu Çiçek Kurdoğlu

Öz

Turizm dünyanın en hızlı büyüyen endüstrilerinden birisi olup insan odaklıdır. İnsanların eğlenme ve dinlenme istekleri onları turizm faaliyetlerine katılmaya yöneltmektedir. Turizm faaliyetlerinin artması doğal ve kültürel kaynak değerlerinin bozulmasına sebep olmaktadır. Turistlerin doğal ortamlara yaptıkları seyahatler doğa temelli turizm olarak adlandırılmakta olup doğa temelli turizmde doğal ve kültürel kaynak değerlerini korumak ve yerel halkın ekonomik kalkınmasını sağlamak önemlidir. Çalışma alanı olarak; Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi Orta Karadeniz Bölümü’nde yer alan tarihi kent dokusu, doğal bir koridor olan Yeşilırmak Nehri ve Vadisi, doğal ve kültürel kaynak değerlerine sahip Amasya kenti seçilmiştir. Çalışmanın amacı; Amasya kentinde doğa temelli turizm açısından önemli noktalar belirlenerek bu noktalar arasında koruma-kullanma dengesini önemseyen, bisiklet ve engelli kullanımına olanaklı, birbiri ile ilişkili, sürdürülebilirliği olan doğa koridorları oluşturmaktır. Bu kapsamda kent halkı, yerli ve yabancı turistler olmak üzere toplam 1275 kişiyle yüz yüze anket çalışması gerçekleştirilerek ‘Boraboy Gölü Tabiat Parkı’ ile ‘Yedikuğular Kuş Cenneti (Yedikır Barajı)’ Amasya kentinde doğa temelli turizm bileşenleri açısından önemli noktalar olarak belirlenmiştir.  Turistler için doğa temelli turizm koridorlarını gösteren sonuç haritası oluşturulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Doğa Temelli Turizm, Doğa Koridoru, Amasya, Türkiye

Kaynakça

• Acuner, E. & Tayfun, A. (2016). Doğa Temelli Erişilebilir Turizm: Rize Örneği, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(2), 63-93.
• Akay, B. & Zengin, B. (2012). Ekoturizm Kaynaklarının Geliştirilmesi: Doğu Marmara Örneği, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23), 115-122.
• Akoğlan Kozak, M. & Bahçe, A. S. (2009). Özel İlgi Turizmi, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Anonim (2010). Amasya Belediyesi Stratejik Planı 2010-2014, Amasya.
• Anonim (2015). Amasya Belediyesi Stratejik Planı 2015-2019, Amasya.
• Anonim (2018). T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, Türkiye Ormanlarında Odun Dışı Ürünler, https://www.ogm.gov.tr/Sayfalar/Ormanlarimiz/Odun-Disi-Urunler.aspx, 22.11.2018.
• Arslan, M., Barış, E., Erdoğan, E. & Dilaver, Z. (2004). Yeşil Yol Planlaması: Ankara Örneği, Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Sonuç Raporu, Ankara.
• Ashworth, G. & Page, S. J. (2011). Urban Tourism Research: Recent Progress and Current Paradoxes, Tourism Management, 32, 1-15.
• Cohen, E. (1979). A Phenomenology of Tourist Experiences, SAGE Journals, 13(2), 179-201.
• Demirel, Ö., Acar, C., Kurdoğlu, O., Karahalil, U., Akbulut, S., Tuluk, Ö. İ., Türk, E., Baykan, C., Işık, U., Bektaş, F., Ayan, V., Bediroğlu, Ş., Günay, T., Bayramoğlu, E., Özdemir Işık, B., Kantarcı, S., Bayramoğlu, M., Pirselimoğlu, Z., Yalçınalp, E., Demirel, S., Yalçın Abanoz, E., Öztürk, S., Düzgüneş, E., Kurt, S. S., Karakuzu, H. A., Var, M., Eroğlu, E., Özçelik, A. E., Karagöz, H., Günaydın, M., Nişancı, R., Erbaş, Y. S. & Kurdoğlu, B. Ç. (2012). Meryemana Vadisi’nde Alternatif Turizm Olanaklarının Araştırılarak Turizm Amaçlı Potansiyel Alan Kullanım Haritasının Oluşturulması, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı Projesi Sonuç Raporu, TR90/10/TURİZM001-A/336 DPT, Trabzon.
• Dinçer, M. Z. (1993). Turizm Ekonomisi ve Türkiye Ekonomisinde Turizm, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• Farsari, Y. & Prastacos, P. (2004). GIS Application in the Planning and Management of Tourism. In: A. A. Lew, C. M. Hall & A. M. Williams (Ed.) A Companion to Tourism. Chapter 47, 596-607, Blackwell Publishing, UK, DOI: 10.1002/9780470752272.
• Hazar, A. (2014). Rekreasyon ve Animasyon (4. Baskı), Detay Yayıncılık, Ankara.
• Hunziker, W. & Krapf, K. (1942). Grundriss der Allgemeinen Fremdenverkehrslehre (The Outline of General Tourism Science), Polygraphischer Verlag Zürich.
• Hunzieker, W. (1959). Betriebswirtschaftslehre des Fremdenverkehrs, Bans I, Bern.
• Karaküçük, S. (2016). Rekreasyon Bilimi (1. Baskı), Gazi Kitabevi, Ankara.
• Kelkit, A., Özel, A. E. & Demirel, Ö. (2005). A study of the Kazdağı (Mt. Ida) National Park: an ecological approach to the management of tourism, International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 12(2), 141-148.
• Kiper, T. & Arslan, M. (2007). Anadolu’da Doğa Turizmi Kapsamında Doğa Yürüyüşü Güzergâhlarının Belirlenmesinde Örnek Bir Çalışma, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(2), 165-174.
• Kozak, N., Akoğlan Kozak, M. & Kozak, M. (2001). Genel Turizm: İlkeler-Kavramlar, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Kuenzi, C. & McNeely, J. (2008). Nature-Based Tourism, In: Global Risk Governance, Renn, O. & Walker, K. D., Springer, Netherlands, 155-178.
• Kuntay, O. (2004). Sürdürülebilir Turizm Planlaması, Alp Yayınevi, Ankara.
• Kurt Konakoğlu, S. S. (2018). Katılımcı Turizm Planlaması Yaklaşımı ile Amasya Kent Örneğinde Mekânsal ve Senaryo Analizi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2007). Türkiye Turizm Stratejisi 2023, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara.
• Luzar, E. J., Diagne, A., Gan, C. & Henning, B. R. (1995). Evaluating Nature-based Tourism Using the New Environmental Paradigm, Journal of Agricultural and Applied Economics, 27(2), 544-555.
• Luzar, E. J., Diagne, A., Ecgan, C. & Henning, B. R. (1998). Profiling the nature-based tourist: A multinominal logit approach, Journal of Travel Research, 37(1), 48-55.
• Mackay, K. J., Andereck, K. L. & Vogt, C. A. (2002). Understanding Vacationing Motorist Niche Markets, Journal of Travel Research, 40(4), 356-363.
• Ogilvy, F. W. (1933). The Tourist Movement, An Economic Study, London.
• OGM (2014). T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, Yabanıl Meyveli Türler Eylem Planı 2014-2018, https://www.ogm.gov.tr/ekutuphane/Yayinlar/Yaban%C4%B1l%20Meyve%20T%C3%BCrleri%20Eylem%20Plan%C4%B1.pdf, 22.11.2018.
• Orams, M. B. (1996). Using Interpretation to Manage Nature-based Tourism, Journal of Sustainable Tourism, 4(2), 81-94.
• Önen, M. O. (2008). Dünyada ve Türkiye’de Turizm, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü, Türkiye Kalkınma Bankası A. Ş., Ankara.
• Özgüç, N. (1998). Turizm Coğrafyası Özellikler-Bölgeler, Çantay Kitapevi, İstanbul.
• Peter, V. (1992). Review: Nature-Based Tourism, In: Special Interest Tourism, Weiler, B. & Hall, C. M., Belhaven Press, London, Great Britain, 105-127.
• Pirslimoğlu Batman, Z. & Demirel, Ö. (2015). Ecology-based tourism potential with regard to alternative tourism activities in Altındere Valley (Trabzon-Maçka), International Journal of Sustainable Development&World Ecology, 22(1), 39-49.
• Siverberg, K. E., Backman, S. J. & Backman, K. F. (1996). A Preliminary Investigation into the Psychographics of Nature-Based Travelers to the Southeastern United States, Journal of Travel Research, 35(2), 19-28.
• Uluçeçen, T. H. (2011). Özel İlgi Turizmi: Kapsamı, Çeşitleri ve Türkiye’de Uygulanabilirliği, Uzmanlık Tezi, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• URL-1 (2017). http://rekreasyon.org/turizmin-ozellikleri/. 15 Kasım 2017.
• URL-2 (2015). http://www.world-tourism.org/. 25 Temmuz 2015.
• URL-3 (2016). http://www.turizmgazetesi.com/. 21 Aralık 2016.
• URL-4 (2018). https://www.avrupa.info.tr/tr/node/6865. 19 Ağustos 2018.
• URL-5 (2018). https://www.rosekennedygreenway.org/. 10 Aralık 2018.
• URL-6 (2018). http://www.italia.it/en/travel-ideas/gastronomy/mozzarella-roads-the-story-of-mozzarella-di-bufala-dop.html. 11 Aralık 2018.
• URL-7 (2018). https://www.alsace-wine-route.com/. 11 Aralık 2018.
• URL-8 (2018). http://www.royal-mile.com/. 11 Aralık 2018.
• URL-9 (2018). https://www.deutsche-maerchenstrasse.com/en/. 11 Aralık 2018.
• URL-10 (2018). https://www.viamichelin.com/web/Routes/Route-Montecatini_Terme-51016-Pistoia-Italy-to-Porretta_Terme-_-Bologna-Italy. 11 Aralık 2018.
• URL-11 (2018). http://turismodeourense.gal/en/agrupacion/ruta-termal-del-mino-termas-naturaleza/. 11 Aralık 2018.
• URL-12 (2018). http://www.anothertravelguide.com/alternate_routes/europe/italy/italy/anothertravelguide.com/european_cultural_and_religious_routes/. 11 Aralık 2018.
• URL-13 (2018). https://en.wikivoyage.org/wiki/Windsor-Quebec_corridor. 11 Aralık 2018.
• URL-14 (2018). http://beiracorridor.org/. 11 Aralık 2018.
• URL-15 (2018). http://www.amasya.gov.tr/cografi-konum. 19 Temmuz 2018.
• URL-16 (2018). http://www.amasyakulturturizm.gov.tr/TR,59470/barajlar.html. 27 Temmuz 2018.
• URL-17 (2018). http://boraboy.tabiat.gov.tr/. 30 Temmuz 2018.
• URL-18 (2018). http://www.amasyakulturturizm.gov.tr/TR,59552/boraboy-golu-ve-tabiat-parki.html. 30 Temmuz 2018.
• Yarar, M. & Magnin, G. (1997). Türkiye’nin Önemli Kuş Alanları, Doğal Hayatı Koruma Derneği, İstanbul.