Öğretmenlik Alan Bilgisi Testlerindeki Organik Kimya Soruların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Analizi

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 726 - 743, 24.09.2020

Hatice Karaer

https://doi.org/10.24315/tred.608336

Cited By: 2

Öz

Bu araştırma, Öğretmenlik Alan Bilgisi
Testlerindeki Organik Kimya ile ilgili soruları Yenilenmiş Bloom Taksonomisine
göre analiz etmek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla 2013-2019’daki Kimya ve Fen
Bilimleri/Fen ve Teknoloji testlerdeki organik kimya ile ilgili 66 soru doküman
inceleme tekniği ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre soruların
bilişsel süreç düzeyleri azdan çoğa doğru sıralandığında, “Uygulama” (%4,5),
“Değerlendirme” (%7,6), “Yaratma” (%13,6), “Hatırlama” (%19,7) ve “Anlama” (%54,6)
düzeylerinde bulunurken “Çözümleme” düzeyinde bulunmamaktadır. Soruların bilgi
düzeyleri sırasıyla “Üstbilişsel”, (%19,7), “Olgusal” (%34,8), “Kavramsal” (%45,5),
şeklinde değişirken “İşlemsel” bilgi düzeyinde soru bulunmamaktadır. Soruların
yıllara göre dağılımı incelendiğinde alt bilişsel düzeyde %80,3 olurken “Üstbilişsel”
düzeyde %19,7 olduğu söylenebilir. KPSS/ÖABT’lerde adayların uzmanlıklarını
ortaya çıkartacak şekilde soruların hazırlanması, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi
dikkate alınması ve bilişsel süreç ve bilgi düzeylerine homojen dağıtılması
önerilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik alan bilgi testi, organik kimya, yenilenmiş Bloom taksonomisi, soru analizi

Kaynakça

• Akçay, E. Akçay, H., & Kahramanoğlu, E. (2017). Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarının Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 521-549.
• Akanngbe, J. M., & Enero, U. J. (2015). Classification of end- of- chapter questions in senior school chemistry textbooks used in Nigeria. Electronic Journal of Science Education, 19(7), 1-16.
• Amer, A. (2006). Reflections on Bloom’s revised taxonomy. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 4(1), 231-230.
• Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (2001). A taxonomy for learning, teaching and assessing: a revision of Bloom’s taxonomy of educational objectives. New York: Longman.
• Arseven, A., Şimşek, U., & Güden, M. (2016). Coğrafya dersi yazılı sınav sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre analizi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 40(1), 243-258.
• Ayvacı, H.Ş., & Şahin, Ş. (2009). Fen bilgisi öğretmenlerinin ders sürecinde ve yazılı sınavlarda sordurdukları soruların bilişsel seviyelerinin karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 441-455.
• Ayvacı, H. Ş., & Türkdoğan, A. (2010). Yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre fen ve teknoloji dersi yazılı sorularının incelenmesi. Türk Fen Eğitim Dergisi, 7(1),13-25.
• Azar, A. (2005). Analysis of Turkish high school physics examination questions and university entrance exams questions according to Bloom’ taxonomy. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 2(2), 144-150.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Beyrekli, L., & Sönmez, H. (2017). Bloom taksonomisi ve yenilenmiş Bloom taksonomisi ile ilgili Türkiye’de yapılan çalışmaların odaklandığı araştırma konuları. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(2), 213-229.
• Bümen, N.T. (2006). Program geliştirmede bir dönüm noktası. Yenilenmiş Bloom taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 31(142),3-14.
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. (19. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Cansız Aktaş, M. (2014). Nitel veri toplama araçları, eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. (Editör: M. Metin) Pegem Akademi, Ankara.
• Çelikten, M., Şanal, M., & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (2), 207-237.
• Darwazeh, A. N., & Branch, R. M. (2015). A revision to the revised bloom’s taxonomy. A proceeding paper presented at the annual meeting of the American association for educational communications and technology. Edit. Michael Simonson IN: Indianapolis (Nov., 3-7, 2015).
• Dindar, H., & Demir, M. (2006). Beşinci sınıf öğretmenlerinin fen bilgisi dersi sınav sorularının Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 87-96.
• Durukan, E., & Demir, E. (2017). 6, 7 ve 8. Sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki etkinliklerin Bloom’un yenilenmiş taksonomisine göre sınıflandırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(3), 1619-1629.
• Edwards, N. (2010). An analysis of the alignment of the grade 12 physical sciences examination and the core curriculum in South Africa. South African Journal of Education, 304(4), 571-590.
• Eke, C. (2015). Dalgalar ünitesindeki kazanımların yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 345-353.
• Ermurat, D. G., Gümüş, İ., Kurt, M., & Feyatörbay, E. (2011). İlköğretim fen bilgisi dersinde sorulan sınav sorularının Bloom taksonomisine göre analizi (Erzurum örneği). EKEV Akademi Dergisi 15(49), 261-269.
• Eroğlu, D., & Sarar-Kuzu, T. (2014). Türkçe ders kitaplarındaki dil bilgisi kazanımlarının ve soruların yenilenmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Başkent Üniversitesi Eğitim Dergisi, 1(1), 72-80.
• Geçit, Y., & Yarar, S. (2010). 9. Sınıf coğrafya ders kitabındaki sorular ile çeşitli coğrafya sorularının Bloom taksonomisine göre analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 154-167.
• Gezer, M., Şahin, G.F., Öner-Sünkür, M., & Meral, E. (2014). 8. Sınıf T.C İnkılap tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretim programı kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 433-435.
• Gökler, Z.S., Aypay, A., & Arı, A. (2012). İlköğretim İngilizce dersi hedefleri kazanımları SBS soruları ve yazılı sınav sorularının yeni Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1(2), 115-133.
• Guskey, T., & Sparks, D. (1996). Exploring the relationship between staff development and improvements in student learning. Journal of staff Development, 17(4), 34-38
• Güler, G., Özdemir, E., & Dikici, R. (2012). İlköğretim matematik öğretmenlerinin sınav soruları ile SBS matematik sorularının Bloom taksonomisi’ ne göre karşılaştırmalı analizi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 41-60.
• Gündüz, Y. (2009). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf fen ve teknoloji sorularının ölçme araçlarına ve Bloom’un bilişsel alan taksonomisine göre analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 150-165.
• Güven, Ç., & Aydın, A. (2015, Eylül). 8. Sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programında bulunan soruların yenilenmiş Bloom taksonomisi ile göre incelenmesi. IV. Ulusal kimya eğitimi kongresi özet kitabı, Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi, (7-10 Eylül 2015) 101.
• Karaer, H., Karaer, F., & Kartal, E. (2018). Kamu personeli seçme sınavlarındaki öğretmenlik alan bilgisi terslerine yönelik öğretmen adaylarının görüşleri. Erciyes Eğitim Dergisi, 2(2), 40-58.
• Karaman, İ. (2005). Erzurum ilinde bulunan liselerdeki fizik sınav sorularının Bloom taksonomisinin basamaklarına göre analizi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 77-90.
• Korkmaz, F., & Ünsal, S. (2015). Bloom’un yenilenmiş taksonomisine göre bir sınav analizi. Turkish Journal of Education, 5(3),170-183. Köğce, D., & Baki A. (2009). Farklı türdeki liselerin matematik sınavlarında sorulan soruların Bloom taksonomisine göre karşılaştırılması, Kastamonu Eğitim Dergisi 17(2),557-574.
• Kratwohl, D. R. (2002). A revision of Bloom’s taxonomy: An overview. Theory into Practice, 41(4), 212-264.
• Mohammadi, E., Kiany, G., Ghafar Samar, R., & Akbari, R. (2015). Appraising pre-service EFL teachers’ assessment in language testing course using revised Bloom’s taxonomy. International journal of Applied Linguistic & English literature, 4(4), 8-20.
• Oktay, A. (1991). Öğretmenlik mesleği ve öğretmenin nitelikleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 187-193
• Omara, N., Harisa, S.S., Hassana, R., Arshada, H. Rahmata, M., Zainala, N.F.A., & Zulkifli, R. (2012). Automated analysis of exam questions according to Bloom’s taxonomy. Procedia-Social and Behavioural Sciences, 59, 297-303.
• Özdemir, S. M., Altıok, S., & Baki, N. (2015). Bloom’un yenilenmiş taksonomisine göre sosyal bilgiler öğretim programı kazanımlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 363-375.
• Özer-Keskin, M., & Aydın, S. (2011). Seviye belirleme sınavı 6. sınıf fen ve teknoloji testinde çıkan biyoloji sorularının revize edilmiş taksonomiye göre incelenmesi, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 727-742.
• Sabuncuoğlu, O. (2016). Öğretmen gözlemlemenin öğrenmeyi öğrenmedeki yeri nedir: Öğretmenin kariyerinde fark yaratabilir mi? Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 185-198
• Seo, Y. J., Kim, H.S., & Chae, H. K. (2010). Analysis of the end-of-chapter questions in chemistry II according to revised Bloom’s taxonomy of educational objectives. Journal of the Korean Chemistry Society, 54(3), 329-337.
• Sünbül, A. M. (1996). Öğretmen niteliği ve öğretimdeki rolleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 8, 597-607.
• Şahin, C., & Demir, F. (2016). Türkçe öğretmen adaylarının Türkçe öğretmenliği alan sınavına yönelik algıları. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(4), 979-992.
• Şanlı, C., & Pınar, A (2017). Sosyal bilgiler dersi sınav sorularının yenilenen Bloom taksonomisine göre incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 949-959.
• Tanık, N., & Saraçoğlu, S. (2011). Fen ve teknoloji yazılı sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Türk Bilim ve Araştırma Vakfı Bilim Dergisi, 4(49, 235-246.
• Taşan, D., & Bektaş, O. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kamu personeli seçme sınavlarına ilişkin görüşleri. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 81-100.
• Tikkanen, G., & Aksela, M. (2012). Analysis of finish chemistry matriculation examinations questions according to cogitative complexity. Nordic Studies in Science Education, 8(3), 258-268.
• Topçu, E. (2017). TEOG Tarih sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre analizi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 321-335.
• Tsaparlis, G., & Zoller, U. (2003). Evolution of higher vs. lower-order cognitive skills-type examination in chemistry: implications for university in class assessment and examinations. University Chemistry Education, 7(2)- 50-57.
• Tutkun, Ö.F., & Okay, S. (2011, Ağustos). Bloom’un yenilenmiş taksonomisi. I. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Anadolu üniversitesi, Eskişehir, Türkiye.
• Tutkun, Ö.F., Demirtaş, Z., & Gür-Erdoğan, D. (2015). Revize Bloom taksonomisinin genel yapısı, gerekçeler ve değişiklikler. The Journal of Academic Social Science Studies, 32(3),57-62.
• Tutkun, Ö.F., Demirtaş, Z., Gür-Erdoğan, D., & Arslan, S. (2005). Bloom orijinal bilişsel alan sınıflaması ile yenilenmiş sınıflamanın karşılaştırılması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10), 350-359.
• Upahi, J. E., Issa, G. B., & Oyelekan, O. S. (2015). Analysis of senior school certificate examination chemistry questions for higher-order cognitive skills. Cypriot Journal of Educational Sciences, 10(3), 218-227.
• Üner, S. Akkuş, H., & Kormalı, F. (2014). Ortaöğretim kimya ders kitaplarındaki ve sınavlarındaki soruların bilişsel düzeyi ve öğrencilerin bilişsel düzeyiyle ilişkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 137-154.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. baskı). Seçkin yayıncılık, Ankara.
• Yılmaz, Ö. (2016). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının KPSS’ye yönelik görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 7(22), 181,194.
• Yurdabakan, İ. (2012). Bloom’un revize edilen taksonomisinin eğitimde ölçme ve değerlendirmeye etkileri. Gaziantep Üniversitesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 327-348.