İLKOKUL MATEMATİK DERS KİTABINDAKİ DEĞERLENDİRME SORULARININ SOLO SINIFLANDIRMASINA UYGUNLUĞUNUN İNCELENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 4, 1949 - 1983

Mine Bayar

https://doi.org/10.24315/tred.1567789

Öz

Bu araştırmada ilkokul ikinci sınıf ve üçüncü sınıf matematik ders kitabında yer alan ünite sonu değerlendirme sorularının SOLO sınıflandırmasının bilişsel düzeylerine uygunluğu incelenmiştir. İlgili araştırma, nitel araştırma desenlerinden biri olan doküman incelemesine göre tasarlanmıştır. Araştırmanın verilerini ikinci sınıf matematik kitabındaki 120 ve üçüncü sınıf matematik kitabındaki 142 değerlendirme sorusu oluşturmaktadır. Verilerin analizleri araştırmacı tarafından gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın geçerliliğini ve güvenirliliğini artırmak amacıyla iki uzmanın görüşünden yararlanılmıştır. Araştırmacının ve uzmanların görüş ayrılıkları yaşadığı sorular araştırmacı ve uzmanlar tarafından tek tek incelenmiş ve ortak bir karara varılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler betimsel analiz tekniğinden yararlanılarak tablolaştırılmıştır. Elde edilen veriler frekans, yüzdeler ve grafikler yardımıyla sunulmuştur. Bu bağlamda ikinci sınıf değerlendirme sorularının en fazla tek yönlü yapı ve en az ilişkisel yapı seviyesinde olduğu belirlenmiştir. Üçüncü sınıf değerlendirme sorularının ise en fazla çok yönlü yapı ve en az soyut yapı seviyesinde olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlardan dikkat çeken en önemli bulgu, iki sınıf seviyesinde de değerlendirme sorularının çoğunlukla tek ve çok yönlü düzeyi olduğu, ancak ilişkisel ve soyutlanmış yapıda soru sayısının çok az sayıda olduğudur. Çalışmanın sonuçlarına göre ilkokul matematik kitaplarındaki değerlendirme sorularının SOLO Taksonomisinin tüm düzeylerine ve sınıf seviyesine uygun sayıda hazırlanması, öğrencilerin üst düzeydeki soruları çözmelerine ve akıl yürütme gibi becerilerinin gelişmesine katkı sağlaması açısından önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

, değerlendirme soruları , solo sınıflandırması , matematik , ders kitabı

Kaynakça

• Altun, M. (2008). Eğitim fakülteleri ve ilköğretim öğretmenleri için matematik öğretimi. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Ardahanlı, Ö. (2018). TEOG Sınavı Matematik soruları ile 8. sınıf matematik yazılı sınav sorularının yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Arslan, Ö. & Özpınar, İ (2009). İlköğretı̇m 6. sınıf matematı̇k ders kı̇taplarının öğretmen görüşlerı̇ doğrultusunda değerlendı̇rı̇lmesı̇. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 12,97-113.
• Atlı, A., Doğangüzel, E. E., Güneş, A. & Şahin, N. (2021). İlkokul matematik ders kitabı ikinci sınıf. Ankara: Mili Eğitim Yayınları.
• Aycan, Ş., Aycan, N., Genç, M. & Özkaya, M. (2000). Manisa Demirci lisesinde fizik dersinin içeriği ve öğrencilerin ilgisi, IV. Fen Bilimleri Eğitim Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara.
• Aydoğdu- İskenderoğlu, T. & Baki, A. (2011). İlköğretim 8. Sınıf matematik ders kitabındaki soruların PISA matematik yeterlilik düzeylerine göre sınıflandırılması. Eğitim ve Bilim, 36 (161), 287-301.
• Bağdat, O. (2013). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin cebirsel düşünme becerilerinin solo taksonomisi ile incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Başer, N. (2012). A case study ofelementary mathematics teachers' views oftheir and students textbook usage and of mathematics textbooks' characteristics. Yüksek Lisans Tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bayraktar, İ. (2019). An analysis of the opportunities to learn afforded by the tasks in a ninth grade Turkish mathematics textbook. Yüksek Lisans Tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.