Özel Eğitim Alanında Çalışan Öğretmenlerin Yaşadıkları Güçlüklerin ve Öz-yeterlik İnançlarının İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 57 - 69, 30.12.2019

Pelin Piştav Akmeşe , Nilay Kayhan

https://doi.org/10.37233/TRSPED.2019.0103

Cited By: 3

Öz

Özel
eğitim hizmetleri öğretmenlerin niteliği ve etkililiği ile yakından
ilişkilidir. Bu çalışmanın amacı, özel eğitim öğretmenlerinin karşılaştıkları
güçlükler ve öz-yeterlik inançlarını incelemektir. Çalışma 84 özel eğitim
öğretmeni ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri Özel Eğitim Öğretmenlerinin
Karşılaştığı Zorlukları Belirleme Aracı ve Kişilerarası Öz-Yeterlik Ölçeği ile
toplanmıştır. Öğretmenlerin karşılaştıkları güçlüklerin cinsiyete göre
farklılık göstermediği gözlenirken, mezun oldukları lisans programına, görev
yaptıkları okul türüne ve hizmet içi eğitim gereksinimleri olup olmama durumuna
göre gruplar arasında anlamlı farklılık görülmüştür. Araştırmanın diğer bir
bulgusu ise, öğretmenlerin öz-yeterlik inançlarının cinsiyetlerine, mezun
oldukları lisans programına ve çalıştıkları okul türüne göre farklılık
göstermediği, ancak hizmet içi eğitim gereksinimleri olup olmama durumuna göre
değiştiğini ortaya koymaktadır. Çalışmanın sonunda uygulamaya yönelik öneriler
sunulmuştur.

Investigation of Difficulties Faced by Special Education Teachers and Their Self-Efficacy Beliefs

Öz

Quality
special education services are closely related to the quality and the efficacy
of the teachers. The purpose of this study is to investigate the difficulties
faced by the special education teachers and their self-efficacy beliefs. The
study included 84 special education teachers. Data for the study were collected
using the Tool for Identifying Difficulties Faced by Special Education Teachers
and Teacher Interpersonal Self-Efficacy Scale. Results showed that while the
difficulties faced by the teachers did not differ based on gender, they
differed significantly based on the undergraduate programs from which the
teachers graduated, type of the school in which the teachers worked and the
need for the in-service training.  Another finding of the study
was that the self-efficacy beliefs of the teachers do not differ based on their
gender, undergraduate program from which they graduated and type of the school
they worked in. However, self-efficacy beliefs of the teachers differed
according to their need for in-service training. Recommendations for future
practice is presented.

Anahtar Kelimeler

In-Service Training, special education services, efficacy, teacher preparation

Kaynakça

• Akkoyunlu, B., Orhan, F., & Umay, A. (2005). Bilgisayar öğretmenleri için “Bilgisayar Öğretmenliği Özyeterlik Ölçeği” geliştirme çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 1-8.
• Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V.S. Ramachaudran (Ed.). Encyclopedia of human behavior (pp. 71-81). New York, NY: Academic Press.
• Batu, E. S., & Kırcaali-İftar, G. (2005). Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Billingsley, B.S., & McLeskey, J. (2004). Critical issues in special education teacher supply and demand: An overview. Journal of Special Education, 3, 2-4. https://doi.org/10.1177/00224669040380010101
• Bobb, S., & Early .P. (2007). Leading and managing continuing professional development (2nd. Ed.). London, UK: SAGE Publications.
• Brouwers, A., & Tomic, W. (2001). The factorial validity of scores on the teacher interpersonal self-efficacy scale. Educational and Psychological Measurement, 61(3), 433-445. https://doi.org/10.1177/00131640121971301
• Caprara, G. V., Barbaranelli, C., Borgogni, L., Petitta, L., & Rubinacci, A. (2003). Teachers', school staff's and parents' efficacy beliefs as determinants of attitude toward school. European Journal of Psychology of Education, 18, 15−31. https://doi.org/10.1007/BF03173601
• Cook, L., & Friend, M. (2010). The state of the art of collaboration on behalf of students with disabilities. Journal of Educational and Psychological Consultation, 20,1-8. https://doi.org/10.1080/10474410903535398
• Çapa, Y., Çakıroğlu, J, & Sarıkaya, H. (2005). The development and validation of a Turkish version of the teacher's sense of efficacy scale. Science and Education, 30(137), 74-81.
• Çapri, B., & Kan, A. (2006). Öğretmen kişilerarası öz-yeterlik ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 48-61.
• Çetin, Ç. (2004). Özel eğitim alanında çalışmakta olan farklı meslek grubundaki eğitimcilerin yaşadığı güçlüklerin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(1), 35-46.
• Dellinger, A. B., Bobbett, J. J., Olivier, D. F., & Ellet C. D. (2008). Measuring teachers’ self-efficacy beliefs: Development and use of the TEBS-Self. Teaching and Teacher Education, 24(3), 751–766. https://doi.org/10.1016/j.tate.2007.02.010
• Everling, K. (2013). Special education students in a general education classroom: Texas educator's perspective. Journal of Education and Human Development, 2(2), 1-14.
• Güleç-Aslan, Y., Özbey, F., Sola-Özgüç-C., & Cihan, H. (2014). Vaka-araştırması: Özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin sorunları ve ihtiyaçları. Journal of International Social Research, 7(31), 639-654.
• Gürgür, H. (2005). Kaynaştırma uygulamasının yapıldığı ilköğretim sınıfında işbirliği ile öğretim yaklaşımının incelenmesi. (Yayınlanmış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Günümüzde insan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kayhan, N. (2016). Birlikte öğretim yaklaşımlarından bir öğretim yapan bir gözlemci modelinin kaynaştırma ortamlarındaki sınıf öğretmenlerinin etkili öğretim becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• King, M. B., & Newmann, F. M. (2000). Will teacher learning advance school goals? Phi Delta Kappan, 81(8), 576-580.
• Piştav-Akmeşe, P., & Kayhan, N. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin oyun öğretimine ilişkin öz-yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 29(2), 42-60.
• Piştav-Akmeşe, P., & Kayhan, N. (2017). Özel eğitim öğretmenlerinin oyun öğretimine ilişkin öz-yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(1), 1-26. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.274303
• Salend, J. J., & Duhaney, L. M. G. (1999). The impact of inclusion on students with and without disabilities and their educators. Remedial and Special Education, 20(2), 114-126. https://doi.org/10.1177/074193259902000209
• Sherman, C. (2008). Teachers’ philosophical views of co-teaching literacy teachers co- teaching literacy. Retrieved from http://reflectivepractitioner.pbworks.com/f/ShermanCapstone.
• Sucuoğlu, B., & Kargın, T. (2006). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları: Yaklaşımlar, yöntemler, teknikler. Ankara: Morpa Yayıncılık.
• Tarakçı, E., Tütüncüoğlu, F., & Tarakçı, D. (2012). Özel eğitim ve rehabilitasyon alanında çalışan meslek elemanlarının öz yeterlilik ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 23(1), 26-35.
• Taşkın, Ç., & Hacıömeroğlu, G. (2010). Öğretmen özyeterlik inanç ölçeğinin Türkçeye uyarlanması ve sınıf öğretmeni adaylarının özyeterlik inançları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 63-75.
• Tschannen-Moran, M., & Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing and elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805. https://doi.org/10.1016/S0742-051X(01)00036-1
• Tzivinikou, S. (2015). The impact of an in-service training program on the self-efficacy of special and general education teachers. Problems of Education in the 21. Century, 64, 95-107.