ZİYARETÇİLERİN ŞEB-İ ARUS MEVLANA’YI ANMA TÖRENLERİNE KATILIM NEDENLERİNİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 24 Sayı: 2, 289 - 311, 24.08.2020

Seher Toklu , Yeliz Pekerşen

Öz

Anadolu’nun ilk başkenti niteliğinde olan
Konya ili sahip olduğu tarihi çekicilikler sayesinde inanç turizmi potansiyeli
açısından ülkenin en önemli destinasyonlarından biri
haline gelmiştir. Özellikle ilde yer alan Mevlana Müzesi inanç turizmi yönüyle
kültürel bir miras niteliği taşımaktadır. İlde her sene Aralık ayında
düzenlenen Şeb-i Arus Mevlana’yı Anma törenleri de çok sayıda yerli ve yabancı
turistin ilgisini çekmektedir.

Çalışmanın amacı; Şeb-i Arus Mevlana’yı
Anma törenlerine katılan yerli turistlerin bu etkinliğe katılma sebeplerini
belirlemek ve ziyaretçilerin sahip oldukları demografik özelliklere bağlı
olarak törene katılım nedenlerinin farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya
koymaktır. Bu amaç doğrultusunda; Konya ilinde Şeb-i Arus Mevlana’yı Anma
törenlerini 12-17 Aralık 2018 tarihleri arasında
ziyaret eden 384 yerli ziyaretçiden, anket tekniği kapsamında kolayda örnekleme
yöntemi ile veri toplanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda yapılan
analizler sonucu, ziyaretçilerin demoğrafik değişkenleri (cinsiyet, yaş, medeni
durum ve eğitim düzeyi) ile etkinliğe katılım nedenleri arasında anlamlı farklılıklar
olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Event Tourism, Local Visitor, Rumi Commemoration Ceremonies, Konya

Kaynakça

• Referans1 Akış, S. (1999). Sürdürülebilir Turizm ve Türkiye. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 10(2), 36-46.
• Referans2 Akış, A. (2018). The Effect of Cultural Tourism on Urban Development: The Case of Konya/Turkey. Journal of Geography, 37, 19-25.
• Referans3 Backman, K. F. (2018). Event Management Research: The Focus Today and in the Future. Tourism Management Perspectives, 25, 169-171.
• Referans4 Başoda, A. ve Aylan, S. (2014). Turistlerin Karar Verme Sürecinin Amaca Yönelik Davranış Modeli ile Değerlendirilmesi: Mevlâna Şeb-i Arus Törenleri Örneği. Anatolia:Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 88-104.
• Referans5 Can, E. (2015). Boş Zaman, Rekreasyon ve Etkinlik Turizmi İlişkisi. İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, 10(4), 1-17.
• Referans6 Cihangir, İ. S. ve Karakaya, K. (2016). Ahilik Kültürü ve Alış-Veriş Turizmi: Konya Bedesten Çarşısını Ziyaret Eden Turistlerin Algısı Üzerine Bir Araştırma. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 110-122.
• Referans7 Cingi, S. (1989). Turizm ve Türk Turizm Sektörü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1-2), 145-165.
• Referans8 Çelik, S. ve Çetinkaya, M. Y. (2013). Festivals in Event Tourism: The Case of International İzmir Art Festival. International Journal of Contemporary Economics & Administrative Sciences, 3(1), 1-21.
• Referans9 Demirel, M. (2014). Burdur Kent İmajı: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Alan Araştırması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(10), 230-241.
• Referans10 Desbiolles, F. H. (2018). Event Tourism and Event Imposition: A Critical Case Study from Kangaroo Island, South Australia. Tourism Management, 64, 73-86.
• Referans11 Doğdubay, M. ve İlsay, S. (2016). Bir İletişim Biçimi Olarak Gastronomi Konulu Festivaller. Hakan Yılmaz (Ed.) Bir İletişim Biçimi Olarak Gastronomi içinde (169-191). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Referans12 Elena, C. ve Tatiana, S. (2015). Event Tourism in Russian Region: Opportunity For Small-Scale Business Growth. Procedia Economics and Finance, 26, 183-187.
• Referans13 George, D. ve Mallery, P. (2003). SPSS for Windows Step By Step: A Simple Guide and Reference 11.0 Update (4. Baskı). Boston: Allyn & Bacon.
• Referans14 Getz, D. (2008). Event Tourism: Definition, Evolution and Research. Tourism Management, 29(3), 403-428.
• Referans15 Goldblatt, J. (2000). A Future For Event Management: The Analysis of Major Trends Impacting The Emerging Profession. John Allen, Robert Harris, Leo K. Jago ve A. J. Veal (Ed.) Events Beyond 2000 Setting The Agenda Proceedings of Conference on Event Evaluation, Research and Education içinde (ss. 2-9). Sydney: University of Technology Sydney.
• Referans16 Görkemli, N., Tekin, G. ve Baypınar, Y. E. (2013). Kültürel Etkinlikler ve Kent İmajı- Mevlâna Törenlerinin Konya Kent İmajına Etkilerine İlişkin Hedef Kitlelerin Görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(2), 150-171.
• Referans17 Jago, L. K. (1997). Special Events and Tourism Behaviour: A Conceptualisation and an Empirical Analysis from a Values Perspective (Yayımlanmamış Doktora tezi). Victoria Üniversitesi, Australia.
• Referans18 Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın.
• Referans19 Kayış, A. (2010). Güvenilirlik Analizi, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, (Editör) Kalaycı, Ş. (ss.401-419). 5. Baskı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Referans20 Kaynak, İ. H. ve Karabulut, T. (2016). İnanç Turizmi Bağlamında Kentsel Turizm ve Kültürel Turizm: Konya Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 185-191.
• Referans21 Kervankıran, İ. ve Eryılmaz, A. G. (2017). İnanç Turizmine Yönelik Ziyaretçi Algılarının Demografik Farklılıklar Açısından İncelenmesi: Konya Mevlâna Müzesi Örneği. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 59, 276-296.
• Referans22 Kızılırmak, İ. (2006). Türkiye’de Düzenlenen Yerel Etkinliklerin Turistik Çekicilik Olarak Kullanılmasına Yönelik Bir İnceleme. Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 181-196.
• Referans23 Kim, J. (2011). Patterns and Trends in Event Tourism Study Topics Over 30 Years (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi). The George Washington Üniversitesi, Washington.
• Referans24 Kim, W., Jun, H. M., Walker, M. ve Drane, D. (2015). Evaluating The Perceived Social İmpacts of Hosting Large-Scale Sport Tourism Events: Scale Development and Validation. Tourism Management, 48, 21-32.
• Referans25 Kişioğlu, E. ve Selvi, M. S. (2013). Yerel Etkinliklerin Tekirdağ’ın Destinasyon İmajına Etkisi: Yerel Paydaşlar Açısından Bir Değerlendirme. Social Science, 1(1), 68-102.
• Referans26 Konya Şehir Kimliği Çalıştayı Sonuç Raporu. (2015). Turizm. Konya: Şehir Kimliği Çalıştayı.
• Referans27 Konya Turizm Raporu. (2008). 3 Mart 2019 tarihinde www.kto.org.tr/d/file/turizm-sektoru-2008.doc/ adresinden erişildi.
• Referans28 Laing, J. (2018). Festival and Event Tourism Research: Current and Future Perspectives. Tourism Management Perspectives, 25, 165-168.
• Referans29 Lale, C. (2012). Ziyaretçilerin Etkinliklere Katılım Güdülerinin Etkinlik Türüne Göre Karşılaştırılması. İzmir Ili Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, İzmir.
• Referans30 Lee, H. (1997). Social Carrying Capacity of Tourism Planning at an Alternative Tourism Destination: Crowding, Satisfaction and Behavior (Yayımlanmamış Doktora tezi). Pennsylvania State University, Pennsylvania.
• Referans31 Leier, K. D. (2006). Impacts of Hosting A Major Event on Annual Events and Festivals (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi). Waterloo Üniversitesi, Ontorio.
• Referans32Li, X. ve Petrick, J. F. (2005). A Review of Festival and Event Motivation Studies. Event Management, 9(4), 239-245.
• Referans33 Mariani, M. M. ve Giorgio, L. (2017). The “Pink Night” Festival Revisited: Meta-Events and The Role of Destination Partnerships in Staging Event Tourism. Annals of Tourism Research, 62, 89-109.
• Referans34 Okuyucu, A. ve Kılıç, T. (2019). Motives of Visitors Attending Festival Events: The Case of Commemorating Ertuğrul Ghazı and Söğüt Festival (Bilecik-Turkey). Social Sciences, 14(1), 133-150.
• Referans35 Okuyucu, A. ve Somuncu, M. (2013). Türkiye’de İnanç Turizmi: Bugünkü Durum, Sorunlar ve Gelecek. In International Conference on Religious Tourism and Tolerance içinde (ss. 627-643). Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Referans36 Özdemir, M. (2013). Kültür Turizminde Mevlâna İmgesini Kültür Ekonomisi Bağlamında Değerlendirebilmek. Bilim ve Kültür- Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, 2, 197-213.
• Referans37 Özgürel, G., Alan, R. ve Bingöl, Z. (2015). Yerel Kalkınmada Bir Araç Olarak Festivaller: Munzur Kültür ve Doğa Festivali. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 2, 113-121.
• Referans38 Panfiluk, E. (2015). Impact of a Tourist Event of a Regional Range on the Development of Tourism. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 213, 1020-1027.
• Referans39 Sharpley, R. ve Stone, P. (2012). Socio-Cultural Impacts of Events: Meanings, Authorized Transgression, and Social Capital. Stephen J. Page and Joanne Connell (Ed.) The Routledge Handbook Of Events (ss. 347-361). London: Routledge.
• Referans40 Şeb-i Arus, (2016). Hz. Mevlâna'nın Hayatı ve Şahsiyeti. 23 Mart 2019 tarihinde https://sebiarus.gov.tr/%3Cp%3Eindex.phproute=pages/pages&page_id=44%3C/p%3E/ adresinden erişildi.
• Referans41 Tapur, T. (2009). Konya İlinde Kültür ve İnanç Turizmi. Journal Of International Social Research, 2(9), 473-492.
• Referans42 Tayfun, A., Kılıçlar, A., Uşaklı, A. ve Yayla, Ö. (2013). Şeb-i Arus Törenlerine Katılan Ziyaretçilerin Memnuniyet ve Sadakat Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. In International Conference on Religious Tourism and Tolerance içinde (ss. 1235-1244). Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Referans43 Tekin, Ö. (2017). Ekoturizm Açısından Konya İli Doğa Yürüyüşü Rotaları Üzerine Bir Araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), 377-400.
• Referans44 Timur, N. M., Çevik, S. ve Kıcır, G. K. (2014). Etkinlik Turizmi: Kültür Başkenti Etkinliklerinin Başarı Unsurları Üzerine Bir Değerlendirme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1), 56-83.
• Referans45 Ulusan, Y ve Batman, O. (2010). Alternatif Turizm Çeşitlerinin Konya Turizmine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 243-260.
• Referans46 Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS Ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Referans47 Uygur, S. M. ve Çelik, A. (2010). Etkinlik Turizminin Algılanan Sosyo-Ekonomik Etkilerini Belirlemeye Yönelik İstanbul Destinasyonunda Bir Araştırma. İşletme Fakültesi Dergisi, 11(1), 35-50.
• Referans48 Üzümcü, T., Çelik, A. ve Karataş, M. (2017). Koruma-Kullanma İkileminde Sürdürülebilirlik ve Kırsal Turizm: Konya-Sille Örneği. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 10(1), 53-64.
• Referans49 Wei, W. (2015). Modeling The Experiences of Customer-Customer Encounters (CCES) In Event Tourism (Yayımlanmamış Doktora tezi). Purdue Üniversitesi, Indiana.
• Referans50 Wong, F. J. (2000). Event Tourism and the Product Life Cycle: The Brimfield, Massachusetts Antiques and Collectibles Show (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi). Florida Atlantic University, Florida.
• Referans51 Xie, P. F. ve Gu, K. (2015). The Changing Urban Morphology: Waterfront Redevelopment and Event Tourism in New Zealand. Tourism Management Perspectives, 15, 105-114.
• Referans52 Yenice, M. S. (2014). Konya Tarihi Kent Merkezi İçin Turizm Odaklı Yenileme Stratejileri. Artium Dergisi, 2(1), 70-84.
• Referans53 Yıldırım, H. M. (2017). Etkinlik Turizmi “Destinasyon Seçim Sürecinde Etkinlikler”. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Referans54 Yolal, M. (2017). Türkiye’nin Etkinlik Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Uluslararası Turizm ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 35-51.
• Referans55 Yolal, M., Birdir, S. S., Karacaoğlu, S. ve Birdir, K. (2014). XVII. Akdeniz Oyunları Seyircilerinin Güdüleri ve Algıladıkları Faydalar Üzerine Bir Çalışma. Seyahat Ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(2), 28-44.
• Referans56 Yolal, M., Çetinel, F. U. Ve Uysal, M. (2009). An Examination of Festival Motivation and Perceived Benefits Relationship: Eskişehir International Festival. Journal of Convention & Event Tourism, 10(4), 276-291.
• Referans57 Yolal, M., Gürsoy, D., Uysal, M., Kim, H. L. ve Karacaoğlu, S. (2016). Impacts of Festivals and Events On Residents’ Well-Being. Annals of Tourism Research, 61, 1-18.
• Referans58 Yoon, Y. S., Lee, J. S. ve Lee, C. K. (2010). Measuring Festival Quality and Value Affecting Visitors’ Satisfaction and Loyalty Using A Structural Approach. International Journal of Hospitality Management, 29(2), 335-342.