YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRENENLERDE KARŞILAŞILAN YAZIM YANLIŞLARININ SES AÇISINDAN İNCELENMESİ (OMÜ TÖMER ÖRNEĞİ)

Yıl 2022, Cilt: 26 Sayı: 2, 477 - 490, 03.08.2022

Halil Aytekin , Ebru Tolar

Öz

Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi geniş bir alanı kapsayacağı için, bu
çalışma konusu yazma becerisi ve öğrenenlerin yazım yanlışlarını belirleme ile
sınırlandırılmıştır. Bunun için kuramsal çerçevede öncelikle, Türkçenin dil
yapısı, özellikleri ve bunların sınıflandırılması, yabancı dil olarak Türkçe
öğretimi alanında yaşanan gelişmeler gibi konulara yer verilmiştir. Çalışmanın
uygulama kısmında ise, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Türkçe Öğretimi Uygulama ve
Araştırma Merkezinde dünyanın değişik ülkelerinden gelerek Türkçe öğrenen
öğrencilerin yazım sırasında yaptıkları yanlışlar ses, sözdizim ve noktalama özelliklerine
göre sınıflandırılmış ve elde edilen bulgular yorumlandıktan sonra bunlara
yönelik çözüm önerileri sunulmuştur. Ancak söz konusu kurumda Türkçe öğrenmeye
gelmiş çok sayıda yabancı öğrenci olduğu için bütün evreni çalışmak yerine,
evreni temsil etme gücüne sahip sınırlı sayıda özelliklerin normal dağıldığı
varsayımı ile ‘seçkisiz (random) örnekleme ile seçilen bir grup öğrenci
örneklem olarak araştırma kapsamına dahil edilmiştir. Bunun için B2 düzeyindeki
40 öğrencinin kompozisyon kağıtları bir bir incelenmiş, yazım yanlışları belli
başlıklar altında verilmiştir. Nitel olarak belirlenen bu çalışmada betimsel
veri analizi modeli kullanılmıştır. Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen yabancı
öğrencilerin hangi yazım yanlışlarını yaptıkları, bunların olası nedenleri
üzerinde değerlendirme yapabilmek için veri analizi modeli kapsamında
öğrencilerin yazım yanlışları doğrudan aktarılmıştır. 40 öğrenciden toplanan
kompozisyon kâğıtlarında ses açısından toplam 123 yanlış tespit edilmiştir. Bu
yazım yanlışları sınıflandırılarak yorumlanmış ve bu yanlışların nedenleri
üzerinde değerlendirmelere yer verilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında yazım
aşamasında yapılan yanlışları, öğrenenin anadilinin tesirinde kalmasıyla,
çeviriye başvurmasıyla ve yeterince dikkatli davranmamasıyla da açıklanabilir.
Elde edilen bulguların, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında çalışan
öğretim elemanları için yol gösterici nitelikte olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dil, yabancı dil, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, yazma becerisi

Kaynakça

• Açık, F. (2008). Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretilirken karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Gazimağusa, Doğu Akdeniz Üniversitesi.
• Calp, M. (2005). Özel Öğretim Alanı Olarak Türkçe Öğretimi. Konya: Eğitim Kitabevi.
• Collins, A., & Gentner, D. (1980). A Framework For A Cognitive Theory Of Writing, Editör L. W. Gregg & E. Steinberg, Cognitive Processes İn Writing: An İnterdisciplinary Approach (S ).
• Coşkun E. ve Tiryaki E. N. (2011). Tartışmacı metin yapısı ve öğretimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16).
• Çangal, Ö. (2012). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kültür Taşıyıcısı Olarak Türküler. Gazi Üniversitesi Türkçe Araştırmaları Akademik Öğrenci Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 2.
• Genç, H.N. (2017). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Yazma Eğitimi Bağlamında Yazım ve Noktalama, Dil Dergisi, Sayı: 168/2. 31-42.
• Göçer, A. (2014). Öğretmen Rolleri, Öğrenci Etkililiği ve Eğitim Kazanımları Bakımından Türkçe Dersi Metin İşleme Süreci. Millî Eğitim, 204, 167-198.
• Gülensoy T. (2000).Türkçe El Kitabı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Hengirmen, M. (1999). Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karatay, H. (2011). Süreç Temelli Yazma Modelleri: Planlı Yazma ve Değerlendirme, (Ed.M. Özbay), ss. 21-43, Yazma Eğitimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Köksal, K. (2001). Okuma Yazmanın Öğretimi. Ankara: PegemA Yayınları.Milli Eğitim Bakanlığı. (2006). Avrupa Dilleri İçin Ortak Başvuru Metni, Öğrenme-Öğretme- Değerlendirme. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Sever, S. (2004). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. (Dördüncü Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sönmez, V., ve Alacapınar, F.G. (2013). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayınları.
• Tiryaki, E. N. (2013), Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Yazma Eğitimi. Türkiye: Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 38-44.
• Türk Dil Kurumu (2009). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Way; E. G. Joiner; M. A. Seaman (2000). Writing in the secondary foreign Language classroom: The effects of prompts and tasks on novice learners of French, Modern Language Journal, 84,171-184.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.