SPECIAL FIELD COMPETENCIES OF RELIGIOUS CULTURE AND ETHICS COURSE TEACHERS AT IMAM HATIP SECONDARY SCHOOLS

Yıl 2019, Sayı: 7, 101 - 123, 27.06.2019

İbrahim Aras , Veli Öztürk

Öz

In this
research it was aimed to determine special field competencies of teachers of
religious culture and ethics course who work at Imam- Hatip secondary schools
and fix teachers’ importance and proficiency levels according to the determined
competencies. In the research, the "Special Field
Competencies" determined by the Ministry of National Education were
converted into a 5-point likert type questionnaire in accordance with the
opinions of 48 experts from 20 different universities and 2 experienced teachers
of religion and morals. Quantitative research method was used in the research.
Prepared by the researcher, in accordance with the opinions of the experts, “The
Questionnaire of Special Field Competencies of religion and morals teachers at
Imam-hatip secondary schools” was applied in the occupational work periods of
teachers in 2015. The obtained data were analyzed with statistical
methods. The sample of the study consists of 355 teachers working in 78
İmam-Hatip Secondary school in Kütahya, Uşak, Balıkesir, Eskişehir, Manisa and
Afyonkarahisar provinces. In the analysis of the data, the weighted mean values
related to the level of participation in the questionnaire items were
determined. As a result of the research, it was determined that the teachers see
the Field-special competency components as important at a high level and that
they felt competent in terms of these competency components.

Anahtar Kelimeler

Imam hatip secondary school, Religious culture and ethics course teacher, Teacher competencies, Special field competencies, Religious education

İMAM HATİP ORTAOKULU DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZEL ALAN YETERLİLİKLERİ

Öz

Bu çalışmada, “İmam Hatip Ortaokulu
(İHO) Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterlikleri”
anketi ile öğretmenlerin “önem” ve “yeterlik” algı düzeylerinin belirlenmesi
amaçlanmıştır. Araştırmada, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB)’in belirlediği “Özel
Alan Yeterlikleri” 20 farklı üniversiteden 48 uzmanla 2 DKAB öğretmeninin
görüşleri doğrultusunda, 5’li likert tipi anket formuna dönüştürülmüştür.
Çalışmada nicel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından
hazırlanan “İHO DKAB Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterlikleri Anketi” 2015
yılında öğretmenlerin seminer dönemlerinde uygulanmıştır. Elde edilen veriler
istatistiksel yöntemlerle analiz edilmiştir. Araştırmanın örneklemini, Kütahya,
Uşak, Balıkesir, Eskişehir, Manisa ve Afyonkarahisar illerindeki 78 İHO’da
çalışan 355 DKAB öğretmeni oluşturmaktadır. Verilerin analizinde maddelere
katılım düzeyiyle ilgili olarak ağırlıklandırılmış ortalama değerleri tespit
edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, Öğretmenlerin, özel alan yeterlik
maddelerini yüksek düzeyde önemli gördükleri ve yeterlik maddelerine göre
kendilerini yeterli hissettikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İmam hatip ortaokulu, Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmeni, Öğretmen yeterlikleri, Özel alan yeterlikleri, Din eğitimi

Kaynakça

• Atmaca, Ç. (2016). İngilizce Öğretmenlerinin Genel ve Özel Alan Öğretmen Yeterlilik Seviyeleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üni. EBE, Ankara.
• Avcı, Y.E. (2011). Sınıf Öğretmenlerinin Kendi Görüşlerine Göre Özel Alan Yeterliklerine Sahip Olma Düzeyleri (Kilis İli Örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kilis 7 Aralık Üni. SBE, Kilis.
• Aydın, Y. (2010). Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Alan Yeterliklerine İlişkin Bir Çalışma: Rize İl Örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üni. SBE, İlköğretim ABD, Ankara.
• Aytekin, S. (2016). Sınıf Öğretmenlerinin İlkokul Yöneticileri ve Kendi Algılarına Göre Özel Alan Yeterlikleri (Denizli İl Merkezi Örneklemi). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üni. EBE, İlköğretim ABD, Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı, Denizli.
• Bingöl Meşe, E.T. (2010). Bilişim Teknolojileri Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterlikleri Açısından Kendilerini Değerlendirmeleri: İzmir İli Örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üni. FBE, İzmir.
• Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (9. bs.), Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak; E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. (14. bs.), Ankara: Pegem Akademi Yayınları
• Can, A. (2016). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. (4. bs.), Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Candaş, B. (2016). Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Öz Yeterliklerinin Özel Alan Yeterlikleri Bağlamında Tespiti. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üni. EBE, İlköğretim ABD, Fenbilgisi Eğitimi Bilim Dalı, Trabzon.
• Coşkun, E., Özer B., Tiryaki E.N. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının özel alan yeterlik algılarının değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üni. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (27).
• Creswell, J. W. (2010). Araştırma deseni, nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. Ed. S.B. Demir), Ankara: Eğiten Kitap
• Çavuş, O. (2014). Sınıf Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterlik Düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üni. EBE, Sınıf Öğretmenliği ABD, Bolu.
• Duman, D. (2012). Bilişim Teknolojileri Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterlikleri ve Uygulanma Düzeylerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üni. FBE, Ankara.
• Er, A. (2017). Güzel Sanatlar Lisesi Müziksel İşitme Okuma ve Yazma Dersi Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Bir Tasarı Örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üni. EBE, Güzel Sanatlar Eğitimi ABD, Müzik Öğretmenliği Bilim Dalı, Ankara.
• Fidan, M. (2012). Öğretmenlerin ve Öğretmen Adaylarının Fen ve Teknoloji Özel Alan Yeterlikleri Hakkındaki Özyeterlik Algıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ahi Evran Üni. FBE, Kırşehir.
• Görkaş, B. (2017). İngilizce Öğretmen Adaylarının Özel Alan Yeterliliklerinin YÖK, MEB ve İngiliz Dili Eğitimi Lisans Programlarında Bulunan Yeterlilikler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üni. EBE, Eğitim Bilimleri ABD, Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı, Antalya.
• Gül, Z. (2012). Fen Öğretiminde Öğretmenlerin Özel Alan Yeterlikleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Fırat Üni. EBE, Elazığ.
• Güleryüz, Ş. (2015). Müzik Öğretmeni Adaylarının Özel Alan Yeterliklerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üni. EBE, Erzurum.
• Gülteke, M. (2012). Sınıf Öğretmenlerinin Matematik Özel Alan Yeterlikleri İle İlgili Görüşlerinin Analizi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mehmet Akif Ersoy Üni. SBE, Burdur.
• Güneş, S. (2011). Kimya Öğretmen Adaylarının Özel Alan Yeterliklerinin Araştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üni. EBE, Ankara.
• Gürbüz, S., Şahin, F. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. (2. Bs.), Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Işıkdoğan, D. (2006). İlköğretim DKAB Öğretmenliği Bölümü Mezunu Öğretmenlerin Yeterlikleri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üni. SBE., Ankara.
• Kahramanoğlu, R., Ay, Y. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının özel alan yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi,2/2.
• Kandırmaz, M. (2017). Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin Matematik Öğretmenliği Özel Alan Yeterliklerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üni. SBE, Eğitim Bilimleri ABD, Kahramanmaraş.
• Karabulutlu, Z. (2016). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Mesleki Eğitimlerinin Özel Alan Yeterliliklerine Etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üni. EBE, Ankara.
• Karacaoğlu, Ö. C. (2008). AB uyum Sürecinde Öğretmen Yeterlilikleri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üni. EBE, Eğitim Programları ABD, Eğitimde Program Geliştirme Bilim Dalı, Ankara.
• Karadoğan, A. (2014). Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Yetiştiren Kurumların Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerini Karşılama Düzeyi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Atatürk Üni. EBE, Erzurum.
• Karakaya, İ. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Abdurrahman Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık,
• Kararmaz, S. O. (2013). İlköğretim İngilizce Öğretmenlerinin Öğretmenlik Mesleği Özel Alan Yeterliklerine ilişkin Algılarının Belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bülent Ecevit Üni. SBE, Zonguldak.
• Karasar, N. (1991). Bilimsel araştırma yöntemi. (4. bs.), Ankara: Sanem Matbaacılık.
• Kök, M., Çiftçi, M., ve Ayık A. (2014). Öğretmenlik mesleği özel alan yeterliklerine ilişkin bir inceleme (IOkul öncesi öğretmenliği örneği). Atatürk Üni. SBE Dergisi, 15(1), Erzurum.
• Köroğlu, M. (2015). Öğretmen Adaylarının Özel Alan Yeterlikleri İle Öğrenme Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ahi Evran Üni. SBE, Kırşehir.
• MEB, (2008). Öğretmen yeterlikleri (Öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri). MEB-Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, Devlet Kitapları Müdürlüğü, s. X, Ankara.
• Mete, F. (2012). Türkçe’yi Yabancı Dil Olarak Öğreten Öğretmenlerin Özel Alan Yeterlikleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üni. EBE, Ankara.
• Özbilen, F.M. (2012). Sınıf Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterlikleri Hakkındaki Görüşleri: Kars İli Örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale 18 Mart Üni. EBE, Çanakkale.
• Özdemir, E. (2015). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Metin, M. (Ed.), Tarama Yöntemi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Özkan, S. (2014). KPSS Alan Bilgisi Testinin Türkçe Öğretmenliği Programı ve özel Alan Yeterlikleri Kapsamında İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üni. EBE, Gaziantep.
• Özlük, Y.Ö. (2010). Türkçe Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterliklerine ilişkin Bir Araştırma (Kırıkkale Örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üni. SBE, Kırıkkale.
• Özyurt, Y. (2014). Fen Bilgisi Öğretmenliği Lisans Programı Dersleri Öğrenme Çıktılarının Fen ve Teknoloji Öğretmenliği Özel Alan Yeterlikleri İle Örtüşme Düzeyi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üni. EBE, Bolu.
• Selçuk, B. (2013). Türkçe Öğretmenlerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Özel Alan Yeterlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Muğla İli Örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Sıtkı Kocaman Üni. EBE, Muğla.
• Şengül, K. (2012). Türkçe Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterlikleri: Bir Durum Belirleme Çalışması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üni. EBE, Elazığ.
• Uslu, S. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Öz-Yeterlik İnançlarının İncelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üni. EBE, Ankara.
• Yazıcıoğlu, Y., Erdoğan, S. (2014). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yılmaz, İ. (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Özel Alan ve Öz Yeterlik Algıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üni. SBE, Türkçe Eğitimi ABD, Erzurum.
• Zengin, Z.S. (2015). Din hizmetlerinin tarihsel gelişimi. Din hizmetlerinde iletişim ve rehberlik el kitabı. (Ed. Recai Doğan, Remziye Ege). Ankara: Grafiker Yayınları, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tarama.jsp , (27.10.2018).