BibTex RIS Kaynak Göster

ZAMAN VE KRONOLOJİNİN ÖĞRETİMİNDE BİR MATERYAL: ZAMAN ŞERİTLERİ

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 1, 157 - 192, 23.05.2016

Öz

İçerisinde yaşamış olduğumuz an olan zaman, farklı biyolojik, zihinsel, fiziksel, psikolojik, sosyolojik boyutları olan bir olgu olarak da açıklanabilir. Kronoloji ise zaman bilimi olarak ifade edilmektedir. Doğasında geçmişte yaşanılan zamanı açıklamak bulunan tarih dersi, konularını öğretirken zaman ve kronolojiden yararlanmaktadır. Türk Eğitim Sistemi’nde tarih içerikli konular genellikle temel eğitimde Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler, TC. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük, ortaöğretimde ise Tarih derslerinde öğretilmektedir. Bu derslerin öğretim programlarında zaman ve kronolojiye vurgu yapılmakta, zaman ve kronolojiye ilişkin konuların öğretilmesinde zaman şeritlerinin kullanılması önerilmektedir. Bu araştırmanın amacı tarih öğretiminde kuramsal ve uygulamaya dönük yönleriyle zaman şeritlerini tanıtmaktır. Araştırmanın ilk aşamasında zaman ve kronoloji kavramları ele alınarak öğretim programları doğrultusunda tarih öğretiminde zaman ve kronolojinin yeri açıklanmıştır. İkinci aşamada ise zaman şeritlerine ilişkin kuramsal bilgilere yer verilmiş, son olarak da yapılan sınıflama ışığında örneklerle zaman şeritlerinin türleri ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: Zaman, Kronoloji, Zaman Şeridi, Tarih Öğretimi

 

AN EDUCATION MATERIAL on TEACHING TIME and CHRONOLOGY: TIMELINES

Abstract: Time is a moment in which we are living now and time can be explained as a phenomenon which has biological, intellectual, physical psychological and sociological aspects. Chronology is defined as a science of time. History course which explains the nature of time living in the past uses time and chronology. In Turkish Educational System, history related subjects are taught through some courses in primary education like Life Studies, Social Studies, Turkish Revolution History, and in secondary education like History. In the curricula of these courses, the importance of teaching time and chronology subjects are stated and the usage of timelines in these courses are suggested. The aim of this study is to introduce the theoretical and practical usage of timelines in history education. In the first stage of the study, time and chronology concepts were explained and the place of time and chronology in history education were explored toward curricula. In the second stage, the theoretical aspects of timelines were informed and in the last stage the types of timelines were handled with examples in the light of classification, developed by researchers.       

Keywords: Time, Chronology, Timeline, History Education


Kaynakça

  • Ata, B. (2008). 1943’teki İkinci millî eğitim şurasının tarih eğitimi kararlarından birinin uygulanması: Bir histomapin yapım öyküsü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory&Practice, 8 (2), 335-353.
  • Barol, B. I. (2001). Learning from a person’s biography: An ıntroduction to the biographical timeline process. Positive Approaches, 3 (4), 20-29.
  • Baykara, T. (2014). Tarih metodu: Öğrenme, araştırma ve yazım. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
  • Baymur, A. F. (1941). Tarih öğretimi. Ankara: Recep Ulusoğlu Basımevi.
  • Bursalı, O. (2015). Nobel ve Aziz Sancar’ın Büyük Katkıları (Aziz Sancar ile bir söyleşi).
  • Demir, Ö. ve Acar, M. (2002). Sosyal bilimler sözlüğü. Ankara: Vadi Yayınları.
  • Demircioğlu, İ. H. (2011). Zamana ilişkin becerilerin öğretimi. İçinde C. Öztürk (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi: Demokratik Vatandaşlık Eğitimi (s. 187-203). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Dilek, D. (2001). Tarih derslerinde öğrenme ve düşünce gelişimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Erden, M. (1996). Sosyal bilgiler öğretimi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Forte, I. &Schurr, S. (2001). Standard-based socialstudies: Graphic organizers, rubrics and writing prompts formiddle grade students. Nashville, TN: Incentive Publications.
  • Garcia, J. &Michaelis, J. U. (2001). Social studies for children: A guide basic to instruction. Boston: Allynand Bacon.
  • Huxley, A. (1999). Denemeler (Çev. Ayseli Usluata). İstanbul: Cem Yayınları.
  • Johnson, A. P. (2006). Making connections in elementary and middle school social studies. Thousand Oaks: Sage Publications.
  • Köstüklü, N. (1998). Sosyal bilimler ve tarih öğretimi. Konya: Kuzucular Ofset.
  • Kütükoğlu, M. S. (1998). Tarih araştırmalarında usûl. İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
  • Maxim, G. W. (2003). Dynamic social studies for elementary classrooms. Upper Saddle River, NJ: Merrill Prentice-Hall.
  • MEB. (1943). II. Maarif Şurası. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • MEB. (2005a). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 4-5. sınıflar öğretim programı (taslak basım). Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2005b). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 6-7. sınıflar öğretim programı ve kılavuzu (taslak basım). Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2007). Ortaöğretim 9. sınıf tarih dersi programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2009a). İlköğretim 1, 2 ve 3. sınıflar hayat bilgisi dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2009b). Türkiye cumhuriyeti inkılap tarihi ve atatürkçülük dersi 8. sınıf programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2011a). Ortaöğretim 10. sınıf tarih dersi öğretim programı ve 10. sınıf seçmeli tarih dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2011b). Ortaöğretim 11. sınıf tarih dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2011c). Ortaöğretim türkiye cumhuriyeti inkılap tarihi ve atatürkçülük dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2012). Ortaöğretim çağdaş türk ve dünya tarihi dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2015). İlkokul hayat bilgisi dersi (1, 2 ve 3. sınıflar) öğretim programı.Ankara: MEB Yayınevi.
  • Özbaran, S. (1992). Tarih ve öğretimi. İstanbul: Cem Yayınevi.
  • Safran, M. ve Şimşek, A. (2009). Çocuklarda zaman algısının gelişimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (6), 542-548.
  • Sakaoğlu, N. (1998). İlkokul tarih programlan ve ders kitapları. İçinde S. Özbaran (Ed.), Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları (s. 143-152). İzmir: Dokuz Eylül Yayıncılık.
  • Sarı, İ. (2014). Sosyal bilgiler derslerinde zaman becerileri. İçinde R. Turan, A. M. Sünbül ve H. Akdağ (Eds.), Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar I (s. 129-145). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Savage, T. V. & Armstrong, D. G. (2004). Effective teaching in elementary social studies. Upper Saddle River, NJ: Merrill Prentice-Hall.
  • Sever, İ. (2006). Türkiye’de Ortaçağ Tarihçiliği: Dünü, Bugünü ve Sorunları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Sezen, A. (2013). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin zaman yönetimi becerilerinin incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 38, 1-18.
  • Sözer, E. (1998). Sosyal bilgiler öğretiminde kullanılan araç-gereçler. İçinde G. Can (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi (s. 121-139). Eskişehir: Anadolu Üniv. Yay.
  • Sunal, C. S. &Haas, M. E. (2008). Social studies for the elementary and middle grades: A constructivist approach. Boston: Pearson Education, Inc.
  • Şimşek, A. (2006). İlköğretim öğrencilerinde tarihsel zaman kavramının gelişimi ve öğretimi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Şimşek, A. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin kronolojik algılarının geliştirilmesine yönelik yarı deneysel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory&Practice, 7 (1), 589-615.
  • Şimşek, A. (2012). İlköğretim öğrencilerinde tarihsel zaman ve kronoloji becerileri. İçinde M. Safran (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi (s. 93-117). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Şimşek, A. (2014). Tarih öğretiminde basılı görsellerin kullanımı. İçinde İ. H. Demircioğlu ve İ. Turan (Eds.), Tarih Öğretimi ve Materyal Tasarımı (s. 135-163). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Şimşek, A. ve Bal, S. (2010). Tarih Şeridi Aracılığıyla Öğretmen Adaylarının Tarihsel Zaman Algılarının İncelenmesi. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1 (1), s.124-151.
  • Tekeli, İ. (1998). Tarihyazımı üzerine düşünmek. Ankara: Dost Kitabevi.
  • Turner, T. N. (2004). Essentials of elementary social studies. Boston: Pearson Education, Inc.
  • Zarrillo, J. J. (2000). Teaching elementary social studies: Principle and applications. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall, Inc.
Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 1, 157 - 192, 23.05.2016

Öz

Kaynakça

  • Ata, B. (2008). 1943’teki İkinci millî eğitim şurasının tarih eğitimi kararlarından birinin uygulanması: Bir histomapin yapım öyküsü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory&Practice, 8 (2), 335-353.
  • Barol, B. I. (2001). Learning from a person’s biography: An ıntroduction to the biographical timeline process. Positive Approaches, 3 (4), 20-29.
  • Baykara, T. (2014). Tarih metodu: Öğrenme, araştırma ve yazım. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
  • Baymur, A. F. (1941). Tarih öğretimi. Ankara: Recep Ulusoğlu Basımevi.
  • Bursalı, O. (2015). Nobel ve Aziz Sancar’ın Büyük Katkıları (Aziz Sancar ile bir söyleşi).
  • Demir, Ö. ve Acar, M. (2002). Sosyal bilimler sözlüğü. Ankara: Vadi Yayınları.
  • Demircioğlu, İ. H. (2011). Zamana ilişkin becerilerin öğretimi. İçinde C. Öztürk (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi: Demokratik Vatandaşlık Eğitimi (s. 187-203). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Dilek, D. (2001). Tarih derslerinde öğrenme ve düşünce gelişimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Erden, M. (1996). Sosyal bilgiler öğretimi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Forte, I. &Schurr, S. (2001). Standard-based socialstudies: Graphic organizers, rubrics and writing prompts formiddle grade students. Nashville, TN: Incentive Publications.
  • Garcia, J. &Michaelis, J. U. (2001). Social studies for children: A guide basic to instruction. Boston: Allynand Bacon.
  • Huxley, A. (1999). Denemeler (Çev. Ayseli Usluata). İstanbul: Cem Yayınları.
  • Johnson, A. P. (2006). Making connections in elementary and middle school social studies. Thousand Oaks: Sage Publications.
  • Köstüklü, N. (1998). Sosyal bilimler ve tarih öğretimi. Konya: Kuzucular Ofset.
  • Kütükoğlu, M. S. (1998). Tarih araştırmalarında usûl. İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
  • Maxim, G. W. (2003). Dynamic social studies for elementary classrooms. Upper Saddle River, NJ: Merrill Prentice-Hall.
  • MEB. (1943). II. Maarif Şurası. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • MEB. (2005a). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 4-5. sınıflar öğretim programı (taslak basım). Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2005b). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 6-7. sınıflar öğretim programı ve kılavuzu (taslak basım). Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2007). Ortaöğretim 9. sınıf tarih dersi programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2009a). İlköğretim 1, 2 ve 3. sınıflar hayat bilgisi dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2009b). Türkiye cumhuriyeti inkılap tarihi ve atatürkçülük dersi 8. sınıf programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2011a). Ortaöğretim 10. sınıf tarih dersi öğretim programı ve 10. sınıf seçmeli tarih dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2011b). Ortaöğretim 11. sınıf tarih dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2011c). Ortaöğretim türkiye cumhuriyeti inkılap tarihi ve atatürkçülük dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2012). Ortaöğretim çağdaş türk ve dünya tarihi dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
  • MEB. (2015). İlkokul hayat bilgisi dersi (1, 2 ve 3. sınıflar) öğretim programı.Ankara: MEB Yayınevi.
  • Özbaran, S. (1992). Tarih ve öğretimi. İstanbul: Cem Yayınevi.
  • Safran, M. ve Şimşek, A. (2009). Çocuklarda zaman algısının gelişimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (6), 542-548.
  • Sakaoğlu, N. (1998). İlkokul tarih programlan ve ders kitapları. İçinde S. Özbaran (Ed.), Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları (s. 143-152). İzmir: Dokuz Eylül Yayıncılık.
  • Sarı, İ. (2014). Sosyal bilgiler derslerinde zaman becerileri. İçinde R. Turan, A. M. Sünbül ve H. Akdağ (Eds.), Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar I (s. 129-145). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Savage, T. V. & Armstrong, D. G. (2004). Effective teaching in elementary social studies. Upper Saddle River, NJ: Merrill Prentice-Hall.
  • Sever, İ. (2006). Türkiye’de Ortaçağ Tarihçiliği: Dünü, Bugünü ve Sorunları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Sezen, A. (2013). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin zaman yönetimi becerilerinin incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 38, 1-18.
  • Sözer, E. (1998). Sosyal bilgiler öğretiminde kullanılan araç-gereçler. İçinde G. Can (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi (s. 121-139). Eskişehir: Anadolu Üniv. Yay.
  • Sunal, C. S. &Haas, M. E. (2008). Social studies for the elementary and middle grades: A constructivist approach. Boston: Pearson Education, Inc.
  • Şimşek, A. (2006). İlköğretim öğrencilerinde tarihsel zaman kavramının gelişimi ve öğretimi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Şimşek, A. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin kronolojik algılarının geliştirilmesine yönelik yarı deneysel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory&Practice, 7 (1), 589-615.
  • Şimşek, A. (2012). İlköğretim öğrencilerinde tarihsel zaman ve kronoloji becerileri. İçinde M. Safran (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi (s. 93-117). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Şimşek, A. (2014). Tarih öğretiminde basılı görsellerin kullanımı. İçinde İ. H. Demircioğlu ve İ. Turan (Eds.), Tarih Öğretimi ve Materyal Tasarımı (s. 135-163). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Şimşek, A. ve Bal, S. (2010). Tarih Şeridi Aracılığıyla Öğretmen Adaylarının Tarihsel Zaman Algılarının İncelenmesi. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1 (1), s.124-151.
  • Tekeli, İ. (1998). Tarihyazımı üzerine düşünmek. Ankara: Dost Kitabevi.
  • Turner, T. N. (2004). Essentials of elementary social studies. Boston: Pearson Education, Inc.
  • Zarrillo, J. J. (2000). Teaching elementary social studies: Principle and applications. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall, Inc.
Toplam 44 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Araştırma ve İnceleme Makaleleri
Yazarlar

Adnan Altun

Selahattin Kaymakçı

Yayımlanma Tarihi 23 Mayıs 2016
Gönderilme Tarihi 3 Mayıs 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Altun, A., & Kaymakçı, S. (2016). ZAMAN VE KRONOLOJİNİN ÖĞRETİMİNDE BİR MATERYAL: ZAMAN ŞERİTLERİ. Turkish History Education Journal, 5(1), 157-192. https://doi.org/10.17497/tuhed.279917



DUYURULAR: 

1- APA7 Yazım Kuralları:

Mayıs 2024 sayısından itibaren dergimiz kaynak gösterme ve alıntı yapma konusunda APA 7 (American Psychological Association) sistemini uygulacaktır. Daha fazla bilgi için lütfen TUHED şablonu ve yazım kurallarını inceleyiniz.

2- Erken Görünüm:

TUHED'in yeni yayın politikasına göre, değerlendirme süreci tamamlanan makaleler erken görünüm formatında yayınlanacaktır. Erken görünüm olarak yayınlanacak makalelere DOI ve sayfa numası tanımlanacaktır. 

3- Tam Metin İngilizce Yayın Politikası: 

Mayıs 2021 sayısından itibaren Araştırma-İnceleme ve Yayın Kritiği türündeki Türkçe çalışmaların tam metin İngilizce çevirisiyle birlikte yayınlanması sistemine geçilecektir. Buna göre yazarlar dergimize Türkçe başvuruda bulunabilecek ancak hakem değerlerndirme süreci sonrasında yayına kabul edilen çalışmaların tam metin İngilizce nüshasının düzenlenerek sisteme yüklenmesi istenilecektir. İngilizce olarak yapılan başvuruların incelenmesi ise İngilizce yapılacaktır.

4- Etik Kurul Onayı: 

25 Şubat 2020 tarihli ULAKBİM kararı gereği İnsanlar üzerindeki çalışmalar için (yaş sınırlaması olmaksızın) Etik Kurul Onayı alınmış olmalı, bu onay makalenin ilk ve son sayfaları ile Yöntem bölümünde kurum, tarih ve sayı bilgisi verilerek belirtilmeli ve imzalı Etik Kurul Onayı makale ile birlikte sisteme yüklenmelidir.  Çalışmanın etik kurul onayı gerektirmediği durumlarda bu durum yine Yöntem bölümünde açıkça ifade edilmelidir. 2020 itibariyle bu şartları yerine getirmeyen çalışmalar değerlendirilmeye alınmayacaktır. 


10829

Turkish History Education Journal's site and metadata are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License

Permissions beyond the scope of this license are available at COPYRIGHT