“HOCAM……. NE DEMEK?” 8, 11 VE LİSANS 1. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN İNKILÂP TARİHİNE YÖNELİK KAVRAMLARA İLİŞKİN BİLGİLERİ

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 2, 464 - 490, 22.10.2016

Neval Akça Fatma Gültekin Fatih Berk

Öz

Öğrencilerin tarihi düşünce, anlayışlarının oluşmasında ve şekillenmesinde belirleyici rol oynayan kavramların öğretilmesinin öneminden hareketle bu araştırmanın amacı; 8, 11 ve Lisans I. sınıflarda okutulan İnkılâp Tarihi dersinde geçen belirli kavramlara ilişkin öğrencilerin bilgilerini ortaya koymaktır. Bu genel amaç çerçevesinde çalışma grubunda yer alan öğrencilerin İnkılâp Tarihi dersine ilişkin kavramlara yönelik tam anlama, kısmen anlama, kısmen anlama/yanlış kavram, yanlış kavram ve anlaşılmamış kavram olarak tanımlanan bilgilerinin cinsiyet ve sınıf düzeylerine göre dağılımının nasıl olduğuna ilişkin sorulara cevap aranmaya çalışılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Adana ve Aksaray illerinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı orta sosyo-ekonomik düzey kapsamında yer alan ortaokullarda öğrenim görmekte olan 8. ve liselerde ise 11. sınıf öğrencileri; Çukurova ve Aksaray Üniversitesi’nde İktisadi ve İdari Bilimler, Mühendislik Mimarlık ve Eğitim Fakülteleri’nin I. Sınıflarında öğrenim görmekte olan toplam 450 öğrenci oluşturmaktadır.  Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen 15 kavramın yer aldığı, öğrencilerden bu kavramların tarihi tanımlama ve tarih dersi bağlamında örneklendirilmesi istenen bir form kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi öğrencilerin veri toplama aracında yer alan kavramlara verdikleri cevapların yüzde ve frekans değerleri hesaplanarak gerçekleştirilmiştir. Söz konusu bu çalışma özelinde her üç sınıf düzeyinde de en fazla yanlış anlaşılan kavramlar ‘cumhuriyetçilik, milli bağımsızlık ve milli egemenlik’ kavramları; en fazla tanımın doğru yapıldığı kavramlar ‘emperyalizm, İstikbal, tevhid’ kavramları; en fazla örneğin doğru verildiği tarihi kavramlar ‘genelge, mütareke, taarruz’ ; en fazla doğru anlanan kavramlar ‘müttefik, teşkilat’; en çok anlaşılmayan/boş bırakılan kavram ise “ültimatom’ olmuştur.

Anahtar Kelimeler: T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersi, Kavram Öğrenme, Tarihsel Kavram,

 

THE INFORMATION OF THE STUDENTS OF 8TH, 11TH GRADE OF HIGHSCHOOL AND 1ST GRADE OF UNDERGRADUATE ON THE CONCEPTS RELATED TO THE REVOLUTION HISTORY

Abstract: Moving from the importance of teaching concepts which play a decisive role in the formation and shaping of understanding of the historical thought of the students, the aim of this research is to reveal the information of the students related to the specific concepts taught in Turkish Revolution History courses for 8th, 11th grade of highschool and 1st of undergraduate. Within the framework of this general aim, it has been tried to answer the questions about how the distribution of the information defined as full understanding, partial understanding, partial understanding /misconception, misconception and not understood concepts towards the concepts of the students in the working group related to the Turkish Revolution History, realized according to the gender and grade. The students of 8th grade of secondary schools and 11th of highschools located in the middle socio-economic level, depended Ministry of Education in Adana and Aksaray, and the students of 1st grade of Faculties of Economic and Administrative Sciences, Engineering and Architecture, and Education Faculties in the Cukurova and Aksaray University constitute the working group of the research which is totally 450 students. Within this research, it has been used a form in which include the 15 concepts developed by researchers, asked for defining the history and illustrating history in the context of history lesson by these concepts, as a means of data collection. The analysis of the data obtained in the research has been performed by calculating the percentage and frequency of answers for the concepts that are in the means of data collection. During this study in all three grade levels, the concepts mostly misunderstood have been “republicanism, national independence and national sovereignty”; the concepts defined most correctly have been “imperialism, future (in old Turkish), monotheism (in Arabic origin)”; the concepts the most illustrated rightly have been “circular, truce, attack (in old Turkish)”; the concepts understood mostly have been “ally, organization (in old Turkish)”; the concept misunderstood/unanswered mostly has been “ultimatum”.

Keywords: Lesson of Turkish Revolution History and Kemalism (Ataturkculuk), Learning the Concept, Historical Concept. 

Kaynakça

• Abraham, M. R.; Grzybowski, E. B.; Renner, J. W.; Marek, E. A. (1992). Understandings and misunderstandings of eighth graders of five chemistry concepts found in textbooks. Journal of Research in Science Teaching, 29(2), 105-120.
• Akınoğlu, O.; Arslan, Y. (2007). Türkiye‟de Ortaöğretim Öğrencilerinin Tarih Kavramlarını Kazanma Durumu ve Değerlendirilmesi, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C-S: 9-18, s. 137-154.
• Ata, B. (2006). “İlköğretim 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersinin Taslak Programının Geliştirilmesinde Karşılaşılan Sorunlar”, Türk Eğitim Sisteminde Atatürkçülük ve Cumhuriyet Tarihi Öğretimi (Ed. Yasemin Doğaner), Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara, ss.121-129.
• Balcı, A. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler. 5. bs. Pegem A Yayınları, Ankara.
• Blow, F. (2011). 'Everything flows and nothing stays': how students make sense of the historical concepts of change, continuity and development. Teaching History, (145), 47.
• Bruner, J.S., Goodnow, J. J. & Austin, G. A, (1956). A Study of Thinking. Wiley.
• Coşkun, M. K. (2011). Kavram öğretimi. Karahan Kitabevi.
• Devellioğlu, F. (2003). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi, Ankara.
• Dilek, D. (2002). Tarih Derslerinde Öğrenme ve Düşünce Gelişimi. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Dönmez, C.; Yazıcı, K. (2008). T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük konularının öğretimi. Birinci Basım). Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım.
• Erdem, E.; Yılmaz, A.; Morgil, F. İ. (2001). Kimya dersinde bazı kavramlar öğrenciler tarafından ne kadar anlaşılıyor?. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(20).
• Erdener, E. (2009). Vygotsky’nin Düşünce Ve Dil Gelişimi Üzerine Görüşleri: Piaget’e Eleştirel Bir Bakış. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1).
• Ergün, M.; Özsüer, S. (2006). Vygotsky'nin Yeniden Değerlendirilmesi. AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi 8/2, ss. 269-292.
• Haenen, J.; Schrijnemakers, H. (2000). Suffrage, feudal, democracy, treaty... history's building blocks: Learning to teach historical concepts. Teaching History, 22.
• Karasar, N. (2005) Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Lee, P., Dickinson, A.; Ashby, R. (1996). Project Chata: Concepts of History and Teaching Approaches at Key Stages 2 and 3 Children's Understanding of'Because'and the Status of Explanation in History. Teaching History, (82), 6-11.
• Lee, P.; Shemilt, D. (2003). A scaffold, not a cage: Progression and progression models in history. Teaching History, (113), 13.
• Martorella, P. H. (1991). Knowledge and Concept Development in Social Studies. Handbook of Research on Social Studies Teaching and Learning. Shaver, James P. (Ed.). New York: Macmillan Publishing Company.
• MEB (2015). Ortaöğretim Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Ders Kitabı, MEB Develt Kitapları Dördüncü Baskı, Ankara.
• Metin, E. (2014). Tarih Derslerinde Tarihsel Dil Kullanımı, Tarih Nasıl Öğretilir? Tarih Öğretmenleri İçin Özel Öğretim Yöntemleri, Yeni İnsan Yayınevi, 2.Baskı İstanbul
• Safran, M.,( 2006). İnkılâp Tarihi Öğretimine Yaklaşım Sorunları, Tarih Eğitimi Makale ve Bildiriler, Gazi Kitabevi, Ankara, ss.99-111.
• Senemoğlu, N. (2005). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Gazi Kitapevi.
• TDK (2016). Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlüğü, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.57e82f8b10b911.44527486.
• Van Drie, J.; Van Boxtel, C. (2008). Historical reasoning: Towards a framework for analyzing students’ reasoning about the past. Educational Psychology Review, 20(2), 87-110.