A PSYCHOLOGIST BECAME HISTORY TEXTBOOK WRITER in TURKEY: PSYCHOLOGIST ALİ HAYDAR TANER and HIS TEXTBOOK HISTORY II for the 7th Grade

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 215 - 242, 27.10.2017

Bahri Ata

https://doi.org/10.17497/tuhed.343074

Cited By: 1

Öz

        The aim of this study is to examine  the production of History II textbook for  the 7th  grade  and its content  which was authored by Ali Haydar Taner, famous Turkish  psychologist in 1940. It was used between 1940-1948 by the decision of the Board of Education.

Three  sub-problems will be answered in this study;

1. Why and how did Psychologist Ali Haydar Taner  become  "the writer" of the book History II for the 7th grade?
2. What were the practices of the Ministry of National Education for the printing of school textbooks from the first years of the Republic until 1940?
3. What were the similar and different aspects of History II for the 7 th grade  by Ali Haydar Taner with the previous edition (1937) of History II whose writers were unknown?

          Pedagogical criticisms of History  I-II-III for the middle schools, published  in 1934 made it necessary to establish commissions by the Ministry of National Education  to solve the problems after 1937.  After 1940, Ali Haydar Taner's name  was seen on History II for the 7th grade. The Ministry of National Education organized the  Second National Education Council in 1943 to legitimate  revisions  of history curriculum and history textbooks written in Atatürk’s period.   In Turkey, radical changes in history curricula in the past prevented history textbooks from evolving.

Anahtar Kelimeler

History Textbook, Ali Haydar Taner, Middle School

TÜRKİYE’DE BİR PSİKOLOG TARİH DERS KİTABI YAZARI OLDU: PSİKOLOG ALİ HAYDAR TANER ve ORTAOKUL İÇİN TARİH-II ÜZERİNE

Öz

Bu çalışmanın amacı 1940 ve 1948 yılları arasında Talim
ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanan ve okutulan psikolog Ali
Haydar Taner’in (1883-1956)  ismini
taşıyan Ortaokul İçin Tarih II ders
kitabını  geniş bir bakış açısı içinde
ele almaktır.  Bu çalışmada üç alt
probleme cevap verilecektir;

1-    Ali Haydar Taner, Ortaokul İçin Tarih II kitabına “yazan” olarak neden ve nasıl
geçmiş olabilir?

2-    Cumhuriyetin ilk yıllarından 1940’a
kadar Millî Eğitim Bakanlığı’nın okul ders kitaplarının basılmasına yönelik
uygulamaları nasıldı?

3-    Ali Haydar Taner imzalı Ortaokul için Tarih II’nin içeriğinin
bir önceki baskılarla (1937 baskısı)  benzer ve farklı yönleri nelerdir?

1934’te
okutulmaya başlanan Ortamektep I-II-III ders kitaplarına yönelik pedagojik
eleştiriler, 1937 sonrası oluşturulan komisyonlarda çözülmeye çalışıldı.
1940’dan sonra Ortaokul Tarih II kitabın üzerinde  Ali Haydar Taner ismi görülmektedir. 1943’te
toplanan II. Maarif Şurası ile bu iyileştirme çabalarının daha geniş katılımla
meşru bir zemine oturması sağlandı. Türkiye’de geçmişte tarih ders
programlarındaki köklü değişimler, tarih ders kitaplarının tekâmül etmesini engellemiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarih Ders Kitabı, Ali Haydar Taner, Ortaokul

Kaynakça

• Altunya, N. (2009). Millî Eğitimde Mustafa Necati Dönemi, İstanbul: Başarı Yayımcılık. Aslan, E. (2010). Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Ders Kitaplar. Eğitim ve Bilim, 35 (158), 215-231. ----------- (2012). İmparatorluktan Cumhuriyete Geçiş Sürecinde Ortaöğretim Tarih Programlarında Değişim I: Ortamektep Turkish Studies, 7(2), 99-128.
• Ata, B. (2000) "Atatürk, Tarih Öğretimi ve Müzeler" Türk Yurdu, 160, 85-90.
• --------- (2008). “1943'teki İkinci Millî Eğitim Şûrası’nın Tarih Eğitimi Kararlarından Birinin Uygulanması: Bir Histomap’in Yapım Öyküsü” Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Educational Sciences: Theory & Practice 8 (2), 335-353.
• --------- (2009a) “Selim Sabit Efendi’nin Okul Tarihi İnşası”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 377-392.
• ---------- (2009b). “Tarihçi Faik Reşit Unat’ın Millî Eğitim ve Tarih Eğitimine Katkıları”, Türk Yurdu, 260, 94-101.
• Başgöz, İ. (1999). Türkiye’nin Eğitim Çıkmazı ve Atatürk, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları. Binbaşıoğlu, C. (2005). Türk Eğitim Düşüncesi Tarihi, Ankara: Anı Yayıncılık.
• [Çağıl], Z. D. (1948). Sınıfta Kalanlar Uğrunda, Ankara: Ulus Basımevi.
• Çapa, M. (2002). “Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Tarih Öğretimi”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 29-30, 39-55.
• Çelik, H. S. (2016). İnönü Döneminde Resmî Tarih Yazımına Yönelik Yeni Yaklaşımlar: Bir Revizyonun Analizi, CTAD, Sayı 24, s. 80-121.
• Erdal, A. E. (2012). History and Education in The İnönü Era: Changes and Continuities on Perceptions of History and Its Reflections on Educational Practices, METU, Unpublished PhD. Thesis.
• Erişirgil, M. E. (2010). Bildiklerim, yay. haz. M. Bülent Varlık, Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayını.
• Ersanlı Behar, B. (1996). İktidar ve Tarih Türkiye’de “Resmi Tarih” Tezinin Oluşumu (1929-1937), 2. baskı, İstanbul: Afa Yayıncılık.
• Ertem, S. E. ve K.N. Duru (1941). Ortaokul İçin Tarih III, İstanbul: Maarif Matbaası. Fındıkoğlu, Z. F. (1957,17 Ocak), Kaybettiğimiz Bir Terbiye ve Psikoloji Profesörü, Yeni İstanbul, s.2.
• Kırpık, G. (2008). “1926-1928 Yılları Arasında Talim ve Terbiye Kurulu’nun Aldığı Bazı Kararlar”, Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşunda Mimar Bir Kurum, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (Ed. Prof. Dr. Refik Turan), Ankara (baskıya hazır nüsha).
• Kocahanoğlu, O. S. (2005). Ali Fuat Cebesoy’un Arşivinden Askeri ve Siyasi Belgeler, İstanbul: Temel Yayınları. Maarif Vekâleti (1340). Lise Birinci Devre Müfredat Programı, İstanbul; Matbaa-i Amire ------------------- (1930). Ortamektep Müfredat Programı, İstanbul: Devlet Matbaası.
• ------------------- (1931). Ortamektep Müfredat Programı 1931-1932 Ders Senesi Tadilatı, İstanbul: Devlet Matbaası.
• -------------------- (1933). Tarih II, ortamektep için İstanbul: Devlet Matbaası.
• Maarif Vekilliği (1937), Ortamektep İçin Tarih II, İstanbul: Devlet Matbaası.
• -------------------- (1942), Talim ve Terbiye Kurulu Karar Defteri, sayı:364.
• -------------------- (1943), Talim ve Terbiye Kurulu Karar Defteri, sayı:243.
• -------------------- (1945), Talim ve Terbiye Kurulu Karar Defteri, sayı:446.
• -------------------- (1943). İkinci Maarif Şûrası (15-21 Şubat 1943), İstanbul: Devlet Basımevi.
• Metin, C. (1998), Türk Tarih Tezi ve Tarih Ders Kitaplarında Türkiye Cumhuriyeti Tarihi (1923-1960), Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Mindivanlı Akdoğan, E. (2016). Köy Enstitülerinde Eğitim Anlayışı ve Tarih ve Yurttaşlık Bilgisi Öğretimi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Sorguç, B. (1987). “Ali Haydar Taner”, Cumhuriyet Dönemi Eğitimciler, (Ed). Hüsnü Cırıtlı ve Bahir Sorguç, Ankara: UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Yay., s. 451-463.
• Su, K. ve K. N. Duru (1943). Orta okul İçin Tarih III, İstanbul: Maarif Matbaası.
• Sungu, İ. (1927). “Mektep Kitabı” Terbiye, 1927, Teşrîn-i evvel, sayı: 6, s. 1-6.
• Taner, A. H. (1913). “Talim ve Terbiye: İbtidaiye Mekteplerinde Yurt Terbiyesi”, Türk Yurdu, Yıl 2, sayı:31, s.123-127.
• -----------------(1926). Millî Terbiye, İstanbul: Millî Matbaa.
• -----------------(1940). Ortaokul İçin Tarih II, İstanbul: Maarif Matbaası. Taner, A. H. ve Hüviyet Bekir Örs (1944). Özel Öğretim Metotları, İstanbul: Milli Eğitim
• ---------------- (1954). Meşhur Ruhbilimciler, İstanbul: Pedagoji Cemiyeti Yayımları.
• Taner, C. (1957). Ali Haydar Taner (1883-1956), İstanbul: Ahmet Sait Matbaası.
• TTTC (1933) Tarih II Ortazamanlar, İstanbul: Devlet Matbaası.
• Unat, F. R. (1927). Maarif Düsturu C.1, s. 484-499, İstanbul: Millî Matbaa.
• --------------- (1941). Ortaokul İçin Tarih I, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
• Yücel, H. Â. (1998). Hürriyet gene Hürriyet -II-, Derleyen Canan Yücel Eronat, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.